Eğitim Yönetiminin Yerelleşmesi Sürecinde Bir Uygulama: Eğitim Bölgeleri Danışma Kurulları

Year 2011, Volume: 1 Issue: 21, 153 - 179, 28.06.2011

Özden Ölmez Yılmaz Tonbul

Abstract

Bu çalışmada, eğitimin yerel birimlere devri sürecindeki uygulamaların etkililiğinin katılımcıların önemli bir bölümünü oluşturan yönetici algılarına göre saptanması ve ortaya çıkan bulgular ışığında öneriler geliştirilmesi amaçlanmaktadır. Araştırmanın örneklemini İzmir ili sınırları içerisinde çalışmakta olan Eğitim Bölgeleri Danışma Kurulları ve bu kurullarda Milli Eğitim Bakanlığı’nın 1999 yılında yayımlamış olduğu Eğitim Bölgeleri ve Eğitim Kurumları Yönergesi doğrultusunda bulunması gereken 14 eğitim bölgesindeki 392 ilk ve orta öğretim yöneticinden 173’ü oluşturmaktadır. Araştırma, genel tarama (survey) modelindedir. Araştırma verileri araştırmacı tarafından geliştirilen ‘Eğitim Bölgeleri Danışma Kurulları Yönergesinde Belirtilen İlkelerin Gerçekleşme Düzeyi Anketi’ ile toplanmış ve içerik çözümleme tekniği ile çözümlenmiştir. Betimsel veriler  frekans (f) ve yüzde (%) olarak tablolar biçiminde verilmiştir.

Araştırma, Eğitim Bölgeleri Danışma Kurulları Yönergesinin amaçlarından biri olan eğitim yönetimini yerel yönetimlere aktarılması hedefi dikkate alındığında bu uygulamaya henüz hazır olunmadığını ve hedeflenen ilkelerin hayata geçirilemediğini, okulun iç ve dış paydaşları arasındaki etkileşimin yetersiz olduğunu eğitim bölgeleri danışma kurulların yeniden yapılandırılması gerektiğini ortaya koymaktadır.

Anahtar sözcükler: Eğitim bölgeleri, eğitim bölgeleri danışma kurulları, eğitimde yerelleşme

Keywords

eğitim bölgeleri, eğitim bölgeleri danışma kurulları, eğitimde yerelleşme

References

• Aydın, M. (1993). Eğitim yönetimi. Ankara: Hatipoğlu Yayınevi.
• Aytaç, T. (2000). Okul yönetiminde yeni bir paradigma okul merkezli yönetim. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi. 21(1), 55-81.
• Barkçin, F. (1994). Eğitim yönetiminde yetki devri. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Bergeson, T.; Heuschel, A. (2004). Characteristics of Improved School Districts . Assessment and Research Office of Superintendent of Public Instruction.
• Bozan, M. (2002). Merkeziyetçi yönetimden yerinden yönetime geçişte alternatif yaklaşımlar
• (Milli Eğitim Bakanlığı Örneği). Yayımlanmamış Doktora Tezi, İnönü Üniversitesi, Malatya. Bray, M. (1991). Centralization versus decentralization in educational administration. educational policy. 5 (4), 371-385.
• Bucak, Balcı E.(2000). Eğitimde yerelleşme. Ankara: Detay Yayınları.
• Cafaoğlu, Z. (1996). Değişen eğitim sistemindeki değişmezlik. Yeni Türkiye Dergisi. 7, 39
• Cheng, Y.C. (1996). School-based decision-making and management. London: The Falmer Pres Creswell, J.W.
• Çoker, G. (1996). Eğitim hizmetleri açısından il özel idaresi ve yerinden yönetim.
• Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi, Ankara. DPT (2004). Yedinci beş yıllık kalkınma planı http://ekutup.dpt.gov.tr/plan/vii/ adresinden 3.2006 tarihinde indirilmiştir.
• Duman, A. (1998). Eğitimin yerinden yönetimi. Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi. 2, 83-93.
• Edge, K. (2000). Education reform & management thematic group. HDNED: World Bank
• Erdoğan, İ. (1996). Eğitim sisteminin yerelleşmesi. Yeni Türkiye Dergisi. 7, 120-125.
• Erdoğan, İ. (2002). Yeni bir binyıla doğru Türk eğitim sistemi sorunlar ve çözümler. İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• Erdoğan, İ. (2003). Çağdaş eğitim sistemleri. İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• Eryılmaz, B. (1995). Kamu yönetimi. İzmir: Akademi Kitabevi.
• Fullan, M. G. (1994). Succesful school ımprovement: the ımpementaion perspective and beyond, Philadelphia: Upen University Press.
• Geçit, Y. (2008). Eğitimde yerinden yönetim yaklaşımı. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi,
• Yeditepe Üniversitesi, İstanbul. Gözübüyük, A.Şeref (1990). Kamu yönetimi hukuku. Ankara: “S” Yayınları.
• Güler, A. (1999). Türk eğitim sisteminin politikaları ve felsefi boyutları. 21. Yüzyılın Eşiğinde
• Türk Eğitim Sistemi Ulusal Sempozyumu, 25-27 Kasım 1999 (s.4-7). Ankara: Tekışık
• Eğitim Araştırma Geliştirme Merkezi Yayınları. Hanson, M. (2006). Principles of effective decentralization. Washington DC: World Bank.
• KAYA Raporu (1992). Yerel yönetimler araştırma grubu raporu. Ankara: TODAİE Yayını.
• Karasar, N. (1998). Araştırmalarda rapor hazırlama. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Keskin, N. (2003). Eğitimde reform. Kamu Yönetimi I. Ulusal Kurultayı, 18-19 Aralık 2003.
• Malatya: İnönü Üniversitesi. http://www.antimai.org/gr/nurayegitref.htm adresinden 10.2006 tarihinde indirilmiştir.
• Köksal, K. (1997) Türkiye’de eğitim hizmetlerinin yerelleşmesi bir model önerisi.
• Yayımlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara. Kurt, T. (2006). Eğitim yönetiminde yerelleşme eğilimi. Gazi Üniversitesi Kastamonu Eğitim Dergisi. 14(1) , 61-72.
• Leithwood, K; Menzeis, T. (1998). Forms and effects of school-based management.
• Educational Policy. 12(3), 325-346. Lindle, J.C. (1996). Lessons from kentucky about school-based decision making. Educational Leadership. 53(4), 20-23.
• Litvack, J. and Seddon, J (eds.). 1999. Decentralization briefing notes. Washington, DC: World Bank.
• Lunenburg, F.C.; Ornstein, A.C. (1996). Educational administration contepts and practices.
• USA: Wadsworth Publishing Company. MEB Mevzuat Bankası (1999). Eğitim bölgeleri ve eğitim kurulları yönergesi. Tebliğler Dergisi,
• Kasım 1999/2506. http://mevzuat.meb.gov.tr/html/49.html adresinden 05.2005 tarihinde indirilmiştir.
• Okçabol, R. (1999). Milli eğitimdeki sorunlara sistem yaklaşımı ve yeni yönetim modeli. 21.
• Yüzyılın Eşiğinde Türk Eğitim Sistemi Ulusal Sempozyumu, 25-27 Kasım 1999 (s.84-87).
• Ankara: Tekışık Eğitim Araştırma Geliştirme Merkezi Yayınları. Özdamgacı, Y. (1987). Milli eğitim gençlik ve spor bakanlığı merkez örgütünde yapısal değişmeler. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Özdemir, S. (1996). Eğitimde örgütsel yenileşme. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Özgür, H.N. (2005). Eğitim bölgeleri ve eğitim kurullarının oluşturulması ve çalıştırılmasına ilişkin etkinliklerin değerlendirilmesi (Hatay örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans
• Tezi, Mustafa Kemal Üniversitesi, Hatay. Peterson, D. (1991). School-based management and student performance. ERİC Digest. http://www.ericdigests.org/1992-5/school.htm adresinden 07.2005 tarihinde indirilmiştir.
• Ramsey, W.; Clark, E. (1990). Ideas For effective School Improvement. London: Falmer Pres.
• Robertson, P.; Wohlstetter, P. (1995).Generating curriculum and ınstructional. Educational
• Administration Quarterly. 31(3), 375-377. Şahin, S. (2003). Okul Merkezli Yönetim Uygulamaları. Kuram ve Uygulamada Eğitim
• Yönetimi Dergisi. 9(36), 582-605. Şişman, M.;Turan, S. (2002). Eğitim ve okul yönetiminde eğitim bölgesi danışma kurullarının işlevi: kavramsal bir çözümleme. Eğitim Araştırmaları Dergisi. 2(6), 136-146.
• Şişman, M.;Turan, S. (2003). Eğitimde yerelleşme ve demokratikleşme çabaları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi. 9 (34), 300-315.
• Taşçı, H. (2008). Yerel yöneticiler ve okul yöneticilerinin eğitimde yerelleşmeye ilişkin kendilerini hazır görme durumları. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale On
• Sekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale. Tonbul, Y.ve Altunay, E. (2009). Eğitim fakültelerinin öğretmenlerin mesleki gelişimine katkısı. 18.Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı 1-3 Ekim 2009, İzmir: Ege Üniversitesi
• Eğitim Fakültesi Kongre Kitabı, Cilt 1, 96-97. Töremen, F.; Harktı, H. (2004). Eğitim bölgeleri ve eğitim kurullarının yapısal ve işleyiş sorunları ile etkililik düzeyi. Milli Eğitim Dergisi. 163, 169-185.
• TÜSİAD (1995). Yerel yönetimler sorunlar, çözümler. İstanbul.
• Türkoğlu, R. (2004). Eğitimde yerelleşme sorununa kamu yönetimi temel kanunu tasarısı ve yerel yönetim yasa tasarısının getirdiği çözümler konusunda yerel yöneticilerin görüşleri. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 5(8). 25.09.2005 tarihinde http://web.inonu.edu.tr/~efdergi/arsiv/sayi_8.htm adresinden indirilmiştir.
• Usluel, Koçak Y.(1995). Milli eğitim bakanlığı merkez örgütü yöneticilerinin yerelleşme konusundaki görüşleri. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• XVII. Milli Eğitim Şurası, (2006). Küreselleşme ve AB sürecinde Türk Eğitim Sistemi, http://www.meb.gov.tr adresinden 03.05.2006 tarihinde indirilmiştir.
• Yavuz, Y. (2001). Lise yöneticilerinin ve öğretmenlerinin okulda yerinden yönetim ve merkezden yönetim yaklaşımlarına ilişkin görüşlerinin karar verme sürecine etkileri.
• Yayınlanmamış Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir. Yıldırım A., Şimşek H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.