The Ottomans said “Farewell Rumeli” to the Balkans, while the balkan languages never said “Farewell ” to the turkish borrowings

Year 2012, Volume: 5 Issue: 10, 5 - 12, 01.12.2012

Lindita Xhanarı Latıfı

Abstract

During the 500 years of Turkish settlement in the Balkans, it is normal that the Balkan languages were influenced by grand Turkish. This influence was not only on language, but Economics, Politics, Administrationlife style and local culture as well. Unfortunately, the Balkan Countries which both cover a large area and caused very important phenomena in World history have deprived of the developments and research on the influence of Turkish on the Balkan languages and the interest which it deserves for a long time. The Balkanologists are stil far from this study. During the 500 years of Ottoman reign in the region, the official language was Turkish and the Balkan Countries and languages benefited from this rich source. The non-existence of geographical distance in the region and neighbourly relations made cultural exchange easy. Thus, the essential task of the linguists who are studying on Balkan Turkology must be establishing the list of the common words which came into the Balkan languages from Turkish. The words carried over from Turkish into the Balkan languages are not only the haritage of grand Turkish, but also the heritage of the Balkan languages. We should appreciate, examine and preserve this heritage.

Keywords

Balkan Turkology, languages, examine, words, culture

OSMANLI BALKANA “ELVEDA RUMELİ” DEDİ, AMA BALKANDAKİ DİLLER TÜRKÇE KÖKENLİ SÖZCÜKLERE “ELVEDA” DEMEDİ

Abstract

15.-16. yy boyunca Macaristan’dan başlayarak, Bosna-Hersek, Kosova, Sırbistan, Hırvatistan, Karadağ, Arnavutluk, Makedonya, Bulgaristan, Romanya ve Yunanistan’a kadar olan bu geniş coğrafyada yaşanan, beşyüz yıllık Türk etkisi kendisini yalnızca dil olarak değil, kültür ve yaşam biçimi olarak da belli etmiştir. Balkanlarda resmi dil Türkçe olmasına rağmen, bölge nüfusunu oluşturan farklı etnik kökenden ulusların günlük konuşma dili olarak kendi dillerini konuşmaları konusunda herhangi bir baskı olmamıştır. Bu nedenle etnik gruplar tarafından Türkçe kolaylıkla kabul edilmiştir. Gerek coğrafyasının büyüklüğü, gerekse Dünya tarihinde çok önemli olayların gerçekleştiricisi olan Balkan ülkeleri, ne yazık ki, Balkan dillerinde Türkçe`nin etkisi hak ettiği ilgi, gelişme ve araştırmalardan uzun bir sure yoksun kalmıştır. Balkanologlar bu çalışmalardan henüz uzak kalıyorlar. Osmanlı İmparatorluğunun bölgede bulunduğu beşyüz yıllık süre içinde, kullanılan resmi dil Türkçedir ve tüm Balkan ülkeleri ve dilleri bu zengin kaynaktan yararlanmışlardır. Bu nedenle Balkan Türkolojisi konusunda çalışmalar yapan dil bilimcilerin asıl görevi Balkan dillerine Türkçe`den giren ortak sözcüklerin listesini tespit etmek olmalıdır. Türkçe, Balkan dilleri arasındaki ilişliyi doğrudan kurmamakta; ancak bir “üst dil” olarak bu ilişkiyi güçlendirmektedir. Türkçe, yukarıda sözünü ettiğimiz biçiminde bölgenin diklerini doğrudan etkilemesine rağmen (günlük konuşma dili, yazı dili, sosyal yaşam dili, ekonomi dili v.b) hiç bir zaman “tek bir dil” olmamıştır. Balkanlarda resmi dil Türkçe olmasına rağmen, bölge nüfusunu oluşturan farklı etnik kökenden ulusların günlük konuşma dili olarak kendi dillerini konuşmaları konusunda herhangi bir baskı olmamıştır. Bu nedenle etnik gruplar tarafından Türkçe kolaylıkla kabul edilmiştir.

Keywords

Türk etkisi, Balkan ülkeleri, Balkanologlar, ortak sözcükler, miras, kültür