AN EVALUATION ON THE PLACE OF EPIC TRADITION IN MINSTREL STYLE OF MINSTREL MUSTAFA BAL

Year 2018, Volume: 11 Issue: 21, 132 - 144, 22.03.2018

Abonoz Küçük

Abstract

Minstrel
Mustafa Bal was born in Eğridere village of Çaykara/Tranzon in 1932. Mustafa
Bal whom we can characterize as the minstrel without reads began to produce and
tell epic in 1947. Mustafa Bal, who was illiterate learned to read and write by
military service. After returning from military service, he started to sell the
epics he produced in one press. Until 1969, when he went to Holland as a
laborer, he made a living by producing epic in the years when he was abroad and
after he returned, he tried to harmonize with the electronic cultural
enviroments emerging in the direction of technological developments, he marketed
his epics by reading the tapes.

Mustafa
Bal who is little-known but important representative of written cultural
environment epic, has a wide epic repertoire. The minstrel, whose the first
epic was “Love Epic” with love theme, written in 1947, began to diversify the
issues according to the conditions of the day and so, the expectations of the
customers after printing his epics in a single sheet in the press and selling
them in markets. He produced epics on almost every subject like political,
military, economic, religious, social.

In
this study, which obtained from verbal and written sources Minstrel Mustafa
Bal, was evaluated on the points of the place in the minstrel style of epic
tradition, his performance features, and the features and genre of epic that he
produced. In evaluations made, it was concluded that Minstrel Mustafa Bal was
an important epicist who could be evaluated in minstrel style of epic
tradition.

Keywords

Epic, Minstrelsy Tradition, Aşık Mustafa Bal

ÂŞIK MUSTAFA BAL’IN ÂŞIK TARZI DESTAN GELENEĞİ İÇERİSİNDEKİ YERİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME

Abstract

Âşık Mustafa Bal, 1932 yılında Trabzon/Çaykara’nın Eğridere
Köyü’nde doğmuştur. Âşık Mustafa Bal, 1947 yılında destan üretip, söylemeye
başlamıştır. Sanat hayatına başladığı ilk yıllarda ümmi olan Mustafa Bal, okuma
yazmayı askerde öğrenmiştir. 1953 yılında askerden döndükten sonra üretmiş
olduğu destanları matbaalarda tek yaprak halinde bastırarak satmaya
başlamıştır. Hollanda’ya işçi olarak gittiği 1969 yılına kadar destan üreterek
geçimini sağlamıştır. Gurbette olduğu yıllarda ve gurbetten döndükten sonraki
süreçte de destan üretimine devam eden âşık, teknolojik gelişmeler
doğrultusunda ortaya çıkan elektronik kültür ortamlarına da uyum sağlamaya
çalışmış, destanlarını kasetlere okuyarak pazarlama yoluna gitmiştir.

Yazılı kültür ortamı destancılığının az bilinen ancak önemli
bir temsilcisi olan Âşık Mustafa Bal, geniş bir destan repertuarına sahiptir.
İlk destanı, 1947 yılında ürettiği aşk temalı “Sevda Destanı” olan âşık,
destanlarını tek yaprak halinde matbaada bastırıp pazarlarda satmaya
başladıktan sonra çağın şartlarına ve dolayısıyla müşterilerinin beklentilerine
göre işlediği konuları çeşitlendirmeye başlamıştır. Siyasi, askeri, ekonomik,
dini, sosyal gibi hemen her konuda destan üretmiştir.

Verileri sözlü ve yazılı kaynaklardan elde edilen bu
çalışmada, Âşık Mustafa Bal, âşık tarzı destan geleneği içerisindeki yeri, icra
özellikleri ve üretmiş olduğu destanların şekil ve tür özellikleri noktalarında
bir değerlendirmeye tabi tutulmuştur. Yapılan değerlendirmelerde Âşık Mustafa
Bal’ın, âşık tarzı destan geleneği içerisinde değerlendirilebilecek önemli bir
destancı olduğu sonucuna varılmıştır.

Keywords

Destan, Âşıklık Geleneği, Âşık Mustafa Bal

References

• ARTUN, Erman (2002). “Âşıkların Destanlarının Sosyal Tarihe Kaynaklık Etmeleri” Milli Folklor, 53, 34-38.
• BAL, Mustafa (1996). Karadeniz Deryası Çaykaralı Halk Şairi Âşık Mustafa Bal’dan Her Türlü Şiir Türkü Destan ve İlahiler. Samsun: Hürriyet Matbaası.
• ÇOBANOĞLU, Özkul (2000). Âşık Tarzı Kültür Geleneği ve Destan Türü. Ankara: Akçağ Yayınları.
• GÜVENÇ, Ahmet Özgür (2015). Âşık Tarzı Şiir Geleneğinde Mizahi Destanlar. Ankara: Gece Kitaplığı Yayınları.
• KAYA, Doğan (2002). “Zaralı Destancı Şairler” Milli Folklor, 56, 130-135.