Abstract
In creation myths
traditionally, the primitive-human can be said to be what material was created
from it in a particular society. But universally, it is understood that man
perceives everything as a starting point for the soil, which sees itself and
all living beings as the main food source. That is why in many myths, human are
reported to have been created from the soil. In the myths of Turkish creation,
the situation is slightly different. As it is known, in the previous periods
before the Turks came to the stage of history, the myths of creation from trees
are seen. However, in later periods, especially the changes of the Turkish
tribes in the way of the (Inner Asia) Steppe and therefore the way of life,
must be reflected in their myths. In short, I do not think it will be enough
alone to explain the myths of creation from the soil in the myths of Turkish
creation only through the contacts with heavenly
religions.
References
- KAYNAKÇA BANG, W.; ARAT, R. Rahmeti. (1936). Oğuz Kağan Destanı, İstanbul: Burhaneddin Basımevi.
- BAYAT, Fuzuli. (2005). Mitolojiye Giriş, Çorum: Karam Yayınları.
- BORATAV, P. Naili. (2012). Türk Mitolojisi, (Çev.: Recep Özbay), Ankara: Bilge Su Yayınları.
- CAMPBELL, Joseph. (1994). Yaratıcı Mitoloji, Tanrının Maskeleri, (Çev.: Kudret Emiroğlu), Ankara: İmge Kitapevi Yayınları.
- ERDEM, Mustafa. (1999). Hz. Adem (İlk İnsan), Ankara: Türkiye Diyanet Vakıfı Yayınları.
- GÜNAY, Ünver; GÜNGÖR, Harun. (2003). Başlangıçtan Günümüze Türklerin Dini Tarihi, İstanbul: Rağbet Yayınları.
- ÖGEL, Bahaeddin. (1971). Türk Mitolojisi I, İstanbul: MEB Yayınları.
- ÖGEL, Bahaeddin. (2001). Türk Mitolojisi II, İstanbul: Millî Eğitim Basımevi.
- PETROVSKY, A. P. ve diğerleri. (1988). Tarih-i İctimaî-İktisadî-i İran der Devre-i Moğol, [Moğol Dönemi İran’ının Sosyo-Ekonomik Tarihi], (Farsçaya Çev: Yakub Âjend), Tahran: İttilaât Yayınları.
- ROSENBERG, Donna. (2003). Dünya Mitolojisi, Büyük Destan ve Söylenceler Antolojisi, (Çev: Koray Akten vd.), Ankara: İmge Kitabevi Yayınları.
- TURCHIN, Peter. (2009). “A Theory for the Formation of Large Agrarian Empires”, Journal of Global History, 4, ss. 191–217.
- YOLCU, Mehmet Ali. (2014). “Babasız Gebelik Mitleri Bağlamında Türk Mitolojisinde Gök-Yer Dikotomisi ve Ana Tanrıça Kültünün İzleri”, Hitit Üniversitesi SBE Dergisi, 7/1, ss. 70-92.
Abstract
Yaratılış mitlerinde
geleneksel olarak ilk insanlar, belirli bir toplumun çevresinde hangi doğal
varlıklar daha fazlaysa ondan yaratılmışlardır, denilebilir. Ancak evrensel
olarak insanın, hem kendisinin hem de tüm canlıların temel besin kaynağı olarak
gördüğü toprağı aynı zamanda her şeyin çıkış noktası olarak algıladığı
anlaşılmaktadır. Bu yüzden birçok mitte insanın topraktan yaratıldığı
aktarılmıştır. Türk yaratılış mitlerinde ise durum biraz daha farklıdır.
Bilindiği gibi Türklerin tarih sahnesine çıkmadan önceki dönemlerinde ağaçtan
yaratılma mitleri görünmektedir. Ancak sonraki dönemlerde, özellikle Türk
boylarının büyük oranda bozkıra çıkışları ve dolayısıyla da hayat tarzlarındaki
değişiklik söz konusu mitlerine de yansımış olmalıdır. Kısacası Türk yaratılış
mitlerindeki topraktan yaratılma mitlerinin sadece semavi dinlerle olan
temaslarıyla açıklanmasının tek başına yeterli olmayacağı kanısındayız.
References
- KAYNAKÇA BANG, W.; ARAT, R. Rahmeti. (1936). Oğuz Kağan Destanı, İstanbul: Burhaneddin Basımevi.
- BAYAT, Fuzuli. (2005). Mitolojiye Giriş, Çorum: Karam Yayınları.
- BORATAV, P. Naili. (2012). Türk Mitolojisi, (Çev.: Recep Özbay), Ankara: Bilge Su Yayınları.
- CAMPBELL, Joseph. (1994). Yaratıcı Mitoloji, Tanrının Maskeleri, (Çev.: Kudret Emiroğlu), Ankara: İmge Kitapevi Yayınları.
- ERDEM, Mustafa. (1999). Hz. Adem (İlk İnsan), Ankara: Türkiye Diyanet Vakıfı Yayınları.
- GÜNAY, Ünver; GÜNGÖR, Harun. (2003). Başlangıçtan Günümüze Türklerin Dini Tarihi, İstanbul: Rağbet Yayınları.
- ÖGEL, Bahaeddin. (1971). Türk Mitolojisi I, İstanbul: MEB Yayınları.
- ÖGEL, Bahaeddin. (2001). Türk Mitolojisi II, İstanbul: Millî Eğitim Basımevi.
- PETROVSKY, A. P. ve diğerleri. (1988). Tarih-i İctimaî-İktisadî-i İran der Devre-i Moğol, [Moğol Dönemi İran’ının Sosyo-Ekonomik Tarihi], (Farsçaya Çev: Yakub Âjend), Tahran: İttilaât Yayınları.
- ROSENBERG, Donna. (2003). Dünya Mitolojisi, Büyük Destan ve Söylenceler Antolojisi, (Çev: Koray Akten vd.), Ankara: İmge Kitabevi Yayınları.
- TURCHIN, Peter. (2009). “A Theory for the Formation of Large Agrarian Empires”, Journal of Global History, 4, ss. 191–217.
- YOLCU, Mehmet Ali. (2014). “Babasız Gebelik Mitleri Bağlamında Türk Mitolojisinde Gök-Yer Dikotomisi ve Ana Tanrıça Kültünün İzleri”, Hitit Üniversitesi SBE Dergisi, 7/1, ss. 70-92.
Details
| Primary Language | Turkish |
|---|---|
| Subjects | Creative Arts and Writing |
| Journal Section | Articles |
| Authors | |
| Publication Date | December 12, 2018 |
| Submission Date | October 25, 2018 |
| Published in Issue | Year 2018 Volume: 11 Issue: 24 |
