YEVGENİ YEVTUŞENKO’NUN “YABAN YEMİŞLERİ” ROMANINDA ALGISAL MEKÂN “SİBİRYA”

Year 2019, Volume: 12 Issue: 28, 1201 - 1209, 20.12.2019

Reyhan Çelik

https://doi.org/10.12981/mahder.639426

Abstract

Romanda mekân, sadece olayların geçtiği bir alan değildir. Mekân
figürün iç dünyasındaki yansımaları, sosyal ve kültürel yaşamdaki tüm
değişimleri sergileyen bir atmosfer olma özelliğine sahiptir. Mekân sayesinde,
yaratılan kurgusal dünya görünürlük kazanmış olur. Mekânın roman içindeki önemi
ve alacağı şekil, yazarın önceliklerine ve sanata bakışına bağlıdır.
Dolayısıyla yazarların mekâna yaklaşım biçimlerinde de, kişisel farklılıklar
belirleyici bir rol oynar. Böylelikle yazar, bilinçli olarak kurgu üzerinden mekânı
işlevsel kılabilir.

Yirminci yüzyılın en
ünlü şair ve yazarlarından biri olan Yevgeni Yevtuşenko’nun “Yaban Yemişleri”
(Yagodnıe mesta) (1982) romanı da bu özelliğe sahiptir. Yazarın kaleme aldığı pek çok şiirinde olduğu gibi “Yaban
Yemişleri” romanında da mekân “Sibirya”dır. Her ne kadar roman kurgusu içinde
ütopik bir gezegen yer alsa da romanın ana mekânı Sibirya’dır.

Tayga, nehirler ve evleri ile Sibirya, romanda yer alan pek
çok kişiye bazen dost bazen de düşman olur. Köy nesri yazarlarının eserlerinde
de dile getirildiği gibi bu durum, figürün Sibirya’ya yaklaşımı, Sibirya’yı
algılayışı ile ilgilidir.

Bu çalışmada Yevtuşenko’nun
“Yaban Yemişleri” romanında çok iyi bildiği Sibirya’ya, çevresel mekân ve
algısal mekân açılarından yaklaşılacak ve Sibirya coğrafyasının yazar ve roman
figürleri tarafından nasıl algılandığı ortaya konulacaktır.

Keywords

algısal mekân, Yevtuşenko, Sibirya, tayga

SIBERIA - THE PERCEPTUAL SETTING IN YEVTUSHENKO’S “WILD BERRIES” NOVEL

Abstract

In a novel, setting is not only an area of events. The
setting is an atmosphere that reflects all the changes in the social and
cultural life of the reflections of the inner world of a figure. Through
setting, the fictional world created becomes visible. The importance of setting
and the shape in the novel depends on the priorities of the author and his view
of art. Therefore, individual differences play a decisive role in the authors'
approach to setting. Thus, the author can consciously make the setting functional
through fiction.

One of the most famous poets and writers of the
twentieth century, Yevgeny Yevtushenko's novel “Wild Berries” (Yagodnıe mesta)
(1982) has this feature, either. As in many of the author's poems, “Wild
Berries” also takes place in Siberia. Although there is a utopian fictional
planet, the main setting of the novel is Siberia.

With taiga, rivers and houses, Siberia is sometimes
friendly and sometimes hostile to many people in the novel. As stated in the
works of village prose writers, this situation is related to the approach of
the character to Siberia and the perception of Siberia.

In this study, Siberia, which is known and described
well in the book “Wild Berries” by Yevtushenko, will be approached in terms of
environmental setting and perceptual setting and how the geography of Siberia
is perceived by the author and novel characters will be revealed.

Keywords

Yevtushenko, Siberia, perceptual setting, taiga

References

• Bolşakova, Alla. (2002). Russkaya derevenskaya proza xx veka”, Şumen: Aksios Falikov, İlya. (2014). Yevtuşenko Love Story. Moskva: Molodaya Gvardiya Göregenli, Melek . (2015). Çevre Psikolojisinde Temel Konular. İzmir: Ege Üniversitesi Basımevi Korkmaz, Ramazan. (2017). Romanda Mekanın Poetiği. Romanda Mekan. (Ed. R.Korkmaz&V.Şahin), Ankara: Akçağ. Riasanovski N.-Steinberg M.(2011). Rusya Tarihi. (Çev:Figen Dereli) İstanbul: İnkılap Kitabevi Tekin Mehmet. (2006). Roman Sanatı. İstanbul: Ötüken Topsakal, İlyas.(2017). Sibirya Tarihi. İstanbul: Ötüken Yevtuşenko, Yevgeni.(1993). Yaban Yemişleri. (Çev:Mehmet Özgül). Ankara: Engin Yayıncılık