Research Article
BibTex RIS Cite

HERITAGE AND MEMORY: THE ROLE OF ORAL HISTORY IN THE PRESERVATION OF CULTURAL HERITAGE

Year 2025, Volume: 18 Issue: 51, 1420 - 1444, 28.09.2025
https://doi.org/10.12981/mahder.1558174

Abstract

Oral history research facilitates uncovering cultural heritage values that are hidden, forgotten, at risk of fading, or threatened with extinction, thus serving as a vital tool in transmitting these values to future generations. In this context, the study aims to identify the areas in which the oral history method is utilized in the preservation of cultural heritage. To achieve this, a literature review was conducted, and 129 scientific studies conducted using the oral history method over the past fifteen years were analyzed through content analysis. The content analysis revealed that oral history research has been conducted in nine cultural heritage categories. The top three categories with the highest number of studies were identified as "Social structure/lifestyles/traditions and customs," "Institutional history," and "Cultural and historical sites/areas/structures." In the discussion and conclusion section, an evaluation is presented on how the data obtained through the oral history method can contribute to the preservation of cultural heritage, with a particular focus on tourism as a tool for raising awareness and protecting this heritage.

References

  • Adiloğlu, S. (2021). Türkiye’deki sosyal bilim yayınlarında “sözlü tarih”in kullanımı: Bir meta-analiz. Cumhuriyet Tarihi Araştırmaları Dergisi, 17(34), 959-994.
  • Akdağ, G. - Yetim, A. (2020). Hatay Yayladağı’nda farklı bir lezzet olarak lokum: Bir sözlü tarih çalışması. Turizm Ekonomi ve İşletme Araştırmaları Dergisi, 2(2), 155-162.
  • Akpınar, R. (2023). Kentli hakları bağlamında Manisa kent imgeleri ve kent kimliği üzerine sözlü tarih çalışması. Balkan 9. Uluslararası Sosyal Bilimler Kongresi Bildiri Kitabı, (ed. G. Gürçay), 16-36, Eskişehir: Academy Global.
  • Aksoy, A. - Enlil, Z. (2012). Kültürel miras yönetiminde çağdaş yaklaşımlar. Kültürel Miras Yönetimi, (ed.: A. Aksoy - D. Ünsal), 2. Basım, 3-28. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
  • Aksöz, E. O. vd. (2014). Bir aile işletmesinin iş değerlerinin incelenmesi: Birsen Kebap Eskişehir. III. Disiplinlerarası Turizm Araştırmaları Kongresi Bildiri Kitabı, (ed.: N. Kozak – O. E. Çolakoğlu), 300-311, Ankara: Detay Yayıncılık.
  • Altınbaş, S. - Etikan, S. (2021). Kültürel mirasın korunmasında “yaşayan köy” anlayışı ve bazı yaşayan köy açık hava kültürel miras müzeleri. Folklor Akademi Dergisi, 4(1), 23 – 39.
  • Arıoğlu, İ. E. - Aydoğdu Atasoy, Ö. (2015). Somut olmayan kültürel miras kapsamında geleneksel el sanatları ve Kültür ve Turizm Bakanlığı. Turkish Studies, 10(16), 109-126.
  • Atlı, A. (2013). Sözlü tarihte Kayseri Alevileri (Sarız örneği). Geçmişten Günümüze Alevilik I. Uluslararası Sempozyumu Bildiri Kitabı, (ed.: M. Yazıcı), 577-584, Bingöl: Bingöl Üniversitesi Yayınları.
  • Aylan, S. vd. (2019). Turizm açısından yöresel yemeklerin pazarlama aracı olarak kullanılması: Karaman ili örneği. Kesit Akademi Dergisi, 3(10), 446-462.
  • Aytekin, O. (2013). Çoruh Irmağı üzerinde yapılan tarihi kayık taşımacılığı üzerine bir değerlendirme. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(25), 58-69.
  • Bakoğlu, R. (2016). Geçmişten günümüze Kapalıçarşı kuyumcularının iş gelenekleri ve büyüme mekanizmaları: Sözlü tarih çalışması. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 45, 133-139.
  • Barlas Bozkuş, Ş. (2014). Kent müzeleri bağlamında sözlü tarih çalışmaları ve kültür turizmine katkıları. III. Disiplinlerarası Turizm Araştırmaları Kongresi Bildiri Kitabı, (ed.: N. Kozak – O. E. Çolakoğlu), 964-975, Ankara: Detay Yayıncılık.
  • Baum, W. K. (1995). Oral history for the local historical society, 3th Edition, Californiya: Altamira Press.
  • Bayraktaroğlu, S. - Özdemir, Y. (2010). Yerel girişimcilik dinamikleri: Adapazarı’nda mobilyacılık sektörünün sözlü tarih yöntemiyle anlaşılması. Yönetim Bilimleri Dergisi, 8(2), 49-80.
  • Baysal, K. (2019). Bir bayram tadı; Gencer macunu. International Journal of Social Humanities Sciences Research, 6(45), 3822-3833.
  • Berber, O. – Menekşe, M. (2022). Unutulmuş veya unutulmaya yüz tutmuş geleneksel meslekleri icra eden ustaların karşılaştıkları sorunlara dair bazı tespitler: Muğla kent merkezi örneği. Uluslararası Türk Dünyası Sosyal Bilimler Sempozyumu Bildiri Kitabı, (ed.: M. F. Sansar vd.), 284-312, Elazığ: Asos Yayınevi.
  • Bulut, M. (2017). Geçiş ritüellerinden doğum: Sağaltım yolları? Turkish Studies, 12(21), 121-132.
  • Caunce, S. (2011). Sözlü tarih ve yerel tarihçi. (çev.: Bilmez Bülent Can - Alper Yalçınkaya), İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
  • Cabul, E. (2019). Ortaokul öğrencilerinin sosyal bilgiler dersinde sözlü tarih deneyimleri: Geçmişten günümüze bayramlar. Sakarya: Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
  • Coşkun, B. (2019). Türkiye’de 1970-2000 yılları arası televizyon eğlence programları ve gündelik hayat: Bir sözlü tarih çalışması. Ankara: Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
  • Cömert Ötken, N. - Kızmaz, İ. (2014). Sözlü tarih denemesi: 1960-1980 yılları arasında İstanbul’da halk dansları. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(34), 929-947.
  • Çakır, O. (2014). İstanbul Üniversitesi İktisadi Coğrafya ve Turizm Enstitüsü ve lisansüstü turizm programlarının kurumsal tarihi. III. Disiplinlerarası Turizm Araştırmaları Kongresi Bildiri Kitabı, (ed.: N. Kozak – O. E. Çolakoğlu), 719-732, Ankara: Detay Yayıncılık.
  • Çiçek, D. – Zencir, E. (2014). Tatlıdil Köftecisi’nin örgüt kültürü bağlamında incelenmesi. III. Disiplinlerarası Turizm Araştırmaları Kongresi Bildiri Kitabı, (ed.: N. Kozak – O. E. Çolakoğlu), 324-334, Ankara: Detay Yayıncılık.
  • Çiçek, D. vd. (2014). Türkiye’de turizm eğitimi alanında bir öncü: TUGEV. III. Disiplinlerarası Turizm Araştırmaları Kongresi Bildiri Kitabı, (ed.: N. Kozak – O. E. Çolakoğlu), 248-260, Ankara: Detay Yayıncılık.
  • Danacıoğlu, E. (2010). Geçmişin izleri: Yanıbaşımızdaki tarih için bir kılavuz. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
  • Demir, S. T. vd. (2021). Kültürel mirasın görsel kaydı: Gümüşhane ilinde bellek ve sözlü tarih çalışması. 9th International Conference on Culture and Civilization Bildiri Kitabı, (ed.: T. G. Nishanovna), 404-413, Ankara: Farabi Yayınevi.
  • Demir, Z. S. (2013). Türk hamam müzesi ve kına hamamı sergisi. Ankara Araştırmaları Dergisi, 1(2), 48-55.
  • Demirtaş, A. vd. (2021). Mizahla doğan yerel bir lezzet: Kebapçı “Güri Amca’nın Yeri” üzerine sözlü tarih araştırması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 20(80), 1682-1694.
  • Dere, İ. – Akıncı, Z. Y. (2021). Türkiye’de kurum ve kuruluşların yaptıkları sözlü tarih projelerinin analizi. Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 46, 379-400.
  • Diker, O. - Deniz, T. (2017). Coğrafya ve tarih perspektifinden somut kültürel miras ve Türkiye. 2. Basım, Ankara: Pegem Akademi.
  • Doğantan, E. (2014). Aydın Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Yüksekokulu’nun kurumsal tarihi. III. Disiplinlerarası Turizm Araştırmaları Kongresi Bildiri Kitabı, (ed.: N. Kozak – O. E. Çolakoğlu), 355-367, Ankara: Detay Yayıncılık.
  • Dönmezer, S. (1978). Sosyoloji. 7. Basım, İstanbul: Nihad Sayar Yayın ve Yardım Vakfı.
  • Durna, N. (2022). Ankara'nın bellek mekânları: Seksen yıllık bir dönüşümün sözlü tarih denemesi. Ankara Araştırmaları Dergisi, 10(1), 127-153.
  • Dursun, M. T. - Aydın, Ç. (2022). Sosyal bilim araştırmalarında sözlü tarih yöntemi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22(Özel Sayı 2), 1-18.
  • Dündar Arıkan, A. vd. (2020). Otel restoranlarının menülerinde yöresel yemeklerin yeri: Eskişehir örneği. Journal of Tourism & Gastronomy Studies, 8(3), 1972-1992.
  • Eken Güney, E. vd. (2023). 20. yüzyıl dönümünde Gölde (İncesu): Tarihsel ve mekânsal bir okuma. Cihannüma Tarih ve Coğrafya Araştırmaları Dergisi, 9(1), 37-67.
  • Ekenyazıcı Güney, E. - Tulum, H. (2021). Fenerbahçe'de tarihe tanıklık eden nadir bir turizm yapısı örneği: Petek Pansiyon. Mimarlık, 421, 66-71.
  • Ekici, M. - Fedakâr, P. (2013). “Ege Üniversitesi” deneyimleriyle somut olmayan kültürel mirası “yaşatarak koruma”. Millî Folklor, 25(100), 50-60.
  • Erbil, K. - Yılmaz, G. (2018). Kültürel miras bağlamında Sakarya ilinde yaşayan etnik grupların Türk mutfağına katkıları. Turizm Akademik Dergisi, 5(1), 276-285.
  • Erdoğan, G. (2023). Sivas’ta cazband grupları ve ilk popüler müzik çalışmaları. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 33(1), 221-232.
  • Evren, S. (2014). Mersin Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Yüksekokulu’nun kurumsal tarihinin sözlü tarih yöntemiyle incelenmesi. III. Disiplinlerarası Turizm Araştırmaları Kongresi Bildiri Kitabı, (ed.: N. Kozak – O. E. Çolakoğlu), 873-886, Ankara: Detay Yayıncılık.
  • Evren, S. – Çakır, O. (2014). Eskişehir’de termal otelcilik: Has Otel’in kurumsal tarihi. III. Disiplinlerarası Turizm Araştırmaları Kongresi Bildiri Kitabı, (ed.: N. Kozak – O. E. Çolakoğlu), 862-872, Ankara: Detay Yayıncılık.
  • Fidan, S. (2011). Sözlü kültür - sözlü tarih ilişkisi bağlamında Niş türküleri. Turkish Studies, 6(4), 139-148.
  • Geyik, S. (2014). Balıkesir Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Yüksekokulu’nun kurumsal tarihi. III. Disiplinlerarası Turizm Araştırmaları Kongresi Bildiri Kitabı, (ed.: N. Kozak – O. E. Çolakoğlu), 887-901, Ankara: Detay Yayıncılık.
  • Geylani, N. (2012). 1923-1950 arası Mersin’de gündelik hayatın ve sosyal mekânların dönüşümüne yönelik bir sözlü tarih çalışması. Mersin: Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
  • Gökçe, G. F. vd. (2022). Somut olmayan kültürel miras unsurlarının sürdürülebilir turizm kapsamında değerlendirilmesi: Düzce ili örneği. IV. Uluslararası Turizm ve Kültürel Miras Kongresi Bildiri Kitabı, (ed.: Ç. Özer vd.), 111-125. Muğla: Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Yayınları.
  • Gökmen, E. (2019). Samsun’da sinema mekânları üzerine bir sözlü tarih çalışması. Selçuk İletişim, 12(1), 325-350.
  • Gökmen, E. - Gür, H. (2017). Yazlık açık hava sinemaları: Sinema mekânlarının sosyal bir alan olarak işlevleri. Erciyes İletişim Dergisi, 5(2), 2-18.
  • Gülçur, S. vd. (2010). Tarihöncesi yerleşmeler ile çevrenin modellenmesinde sözlü tarih ve etnoarkeolojinin yeri. TÜBA-KED Türkiye Bilimler Akademisi Kültür Envanteri Dergisi, 8, 275-300.
  • Güldöşüren, A. (2021). Türkiye’de kurum tarihçiliği literatürü. Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, 19(37), 395-466.
  • Güler, E. Z. S. (2012). Sözlü tarih anlatılarında Çanakkale merkeze Girit’ten göçler: ‘Giritli, başı bitli…’. Çanakkale Araştırmaları Türk Yıllığı, 10(13), 43-58.
  • Gülüm, E. (2021). Somut olmayan kültürel miras - kültürel yaratıcı endüstriler etkileşimlerine kültürel istatistikler çerçevesi’nden bakmak. Motif Akademi Halkbilimi Dergisi, 14(34), 468-483.
  • Gümüşçü, O. (2018). Tarihi coğrafya ve kültürel miras. Erdem, 75, 99-120.
  • Himam, F. D. – Tekcan, E. (2014). Erken Cumhuriyet dönemi terzilik kültürü ve ulusal maddi kültürün inşası. Cumhuriyet Tarihi Araştırmaları Dergisi, 10(20), 221-254.
  • Işıksoy, S. (2010). Geleneksel Yozgat evlerinde yaşam ve anlam: Evin sözlü tarihi. Trabzon: Karadeniz Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
  • İflazoğlu, N. - Yaman, M. (2020). Yöresel mutfakların gastronomi turizminde yer alma durumu: Mardin yerel restoran menülerinin incelenmesi. Journal of Tourism & Gastronomy Studies, 8(3), 1943-1957.
  • Kara, M. A. (2016). Toplumsal dayanışma kavramı temelinde imece kültürü: Tirebolu-Doğankent yöresi örneği. The Journal of Academic Social Science Studies, 12(53), 377-386.
  • Karaca, İ. vd. (2023). Boyabat yöresi geleneksel çocuk oyunları. Uluslararası Halkbilimi Araştırmaları Dergisi, 6(1), 133-148.
  • Karataş, H. (2014). Geleneğin kuşaklara aktarımı bağlamında bir Çatalzeytin düğün türküsü: “Dünür Ağa”. Milli Folklor, 26(101), 138-148.
  • Karul, N. vd. (2010). Bursa Aktopraklık Höyük'te kültür sektörünün oluşturulması: Çok yönlü bir proje. TÜBA-KED Türkiye Bilimler Akademisi Kültür Envanteri Dergisi, 8, 241-262.
  • Kızmaz, İ. (2013). 1960-1980 yılları arasında İstanbul'da halk dansları - sözlü tarih çalışması. İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
  • Kızmaz, İ. (2015). Halk danslarında devrimci bir miras: Dostlar Hasad Çağdaş Halk Dansları Topluluğu. Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, 47, 199-211.
  • Köksoy Karpat, G. (2009). Tarihsel alanlarda sözlü tarih bilgisine dayalı kentsel tasarım kriterlerinin oluşturulması; Kemeraltı Anafartalar Caddesi (İzmir). İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
  • Kumru, G. (2009). Tarih öğretimi açısından sözlü tarih yazımı: Karaca Ahmet Dergâhı örneği. İstanbul: Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
  • McKercher, B. - du Cros, H. (2002). Cultural tourism: The partnership between tourism and cultural heritage management. Binghamton: Haworth Press.
  • Menekşe, M. - Berber, O. (2023). Muğla kentinde kültürel mirasın izini sürmek: Unutulmaya yüz tutmuş geleneksel bir meslek olan “semercilik” üzerine inceleme. Tarih ve Gelecek Dergisi, 9(1), 118-151.
  • Metin, T. C. – Tören, E. (2014). Eskişehir’de bir yerel işletme: İsmail Ayaz üzerine bir kurum tarihi çalışması. III. Disiplinlerarası Turizm Araştırmaları Kongresi Bildiri Kitabı, (ed.: N. Kozak – O. E. Çolakoğlu), 989-1005, Ankara: Detay Yayıncılık.
  • Mil, B. – Denk, E. (2015). Erzurum mutfağı yöresel ürünlerin otel restoran menülerinde kullanım düzeyi: Palandöken örneği. International Journal of Social and Economic Sciences, 5(2), 1-7.
  • Neuman, W. L. (2014). Social research methods: Qualitative and quantitative approaches. 7th Edition, Essex: Pearson.
  • Nuryanti, W. (1996). Heritage and postmodern tourism. Annals of Tourism Research, 23(2), 249-260.
  • Oğuz, M. Ö. (2009). Somut olmayan kültürel miras nedir? Ankara: Geleneksel Yayınları.
  • Oğuz, M. Ö. (2013). Terim olarak somut olmayan kültürel miras. Milli Folklor, 25(100), 5-13.
  • Öter, Z. (2010). Türk el sanatlarının kültür turizmi bağlamında değerlendirilmesi. Milli Folklor, 22(86), 174-185.
  • Özbay, E. (2023). Hatay-Aşağı Asi Havzası kırsal mimarisinde yapı ustaları, gelenekleri ve terminolojisi üzerine bir araştırma. Sanat Tarihi Yıllığı, 32, 389-429.
  • Özbek, Ö. - Çevik, S. (2018). Somut olmayan kültürel mirasın taşıyıcısı olarak geleneksel el sanatları: Gönen ilçesinin yaşayan mirası. Journal of Tourism & Gastronomy Studies, 6(4), 588-603.
  • Özel, Ç. H. (2014). Turizmin sosyo-kültürel boyutta ortaya çıkardığı etkilerin incelenmesi: Marmaris örneği. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 42, 57-69.
  • Özkaya, E. (2014). Çukurova anonim halk edebiyatı ve âşık edebiyatında sözlü tarih. Adana: Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
  • Özsoy, M. (2021). Toplumsal tarihe sinema penceresinden bir bakış: Bir sözlü tarih çalışması. Ankara: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü Yayımlanmamış Doktora Tezi.
  • Öztürk, S. (2013). Türkiye'de sinema mekânlarını sözlü tarih üzerinden anlamak. Milli Folklor, 25(98), 19-31. Pazarcık, Y. (2016). Türkiye’de işletme yüksek lisans eğitiminde ilk adım: İşletme idaresi kurslarına ilişkin bir sözlü tarih çalışması. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 45, 9-25.
  • Pınarcık, P. - Sütçü Ç. (2017). Konuralp örneğinde Eskiçağ tarihine dair sözlü tarih çalışması. III. Uluslararası Düzce Tarih, Kültür ve Sanat Sempozyumu Bildiri Kitabı, (ed.: İ. Yaşayanlar), 387-391, Düzce: Düzce Belediyesi Kültür Yayınları.
  • Prott, L. V. - O'Keefe, P. J. (1992). ‘Cultural heritage’or ‘cultural property’?. International Journal of Cultural Property, 1(2), 307-320.
  • Ritchie, D. A. (2003). Doing oral history: A practical guide. 2th Edition, New York: Oxford University Press. Salman Yıkmış, M. (2016). Sözlü tarihin radikal potansiyeli. ViraVerita E-Dergi, 3, 28-40.
  • Sarı, E. (2011). Kurşunlu mutfak kültüründe keşkek: Geçmişi, bugünü ve yarını. Milli Folklor, 23(90), 54-64.
  • Sarıipek, S. – Çevik, S. (2019). Yavaş şehirlerde kültürel mirasın sürdürülebilirliği: Taraklı ilçesindeki unutulmaya yüz tutmuş meslekler. 3. Uluslararası Turizm, Ekonomi ve İşletme Bilimleri Kongresi Bildiri Kitabı, (ed.: S. Ahipaşaoğlu), 52-56, Anatolia Science Academy.
  • Sarışın, Ş. - Özbudak Akça, B. (2022). Yeni yapılaşmalarda kent kimliği - kentsel bellek ilişkisinin incelenmesi: Elazığ örneği. Kent Akademisi Dergisi, 15(DÜ 2. Uluslararası Mimarlık Sempozyumu Özel Sayısı), 168-194.
  • Savaşır, G. (2020). İzmir Kemeraltı kültürünü haritalamak. Yedi: Sanat, Tasarım ve Bilim Dergisi, 23, 59-73.
  • Seçim, Y. - Esen, M. F. (2020). Konya mutfağında yer alan yöresel yemeklerin işletme menülerinde yer alma düzeylerinin tespit edilmesi. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22(1), 279-294.
  • Sert, M. (2015). Bir gelir tahsil yöntemi olarak atlı tahsildarlar. Journal of Life Economics, 2(4), 61-76.
  • Şenalp, T. (2012). 1950’lerden bugüne Türk makam müziğinin değişimi sözlü tarih çalışması. İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Doktora Tezi.
  • Şenesen, R. O. (2012). Çukurova Bölgesi Girit göçmenlerinin Girit’e dair anlatılarının sosyal tarihe kaynaklık etmesi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(1), 255-266.
  • Şenol, Ö. (2023). İstanbul’da ve İzmir’de yaşayan Sefarad müziği icracılarının sözlü tarih aktarımları. İstanbul: Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
  • Şentürk, M. (2019). Çankırı Yapraklı Çevrecik Köyü’nde unutulmaya yüz tutmuş düğün gelenekleri. Uluslararası Halkbilimi Araştırmaları Dergisi, 2(2), 122-150.
  • Shankar, B. - Swamy, C. (2013). Creating awareness for heritage conservation in the city of Mysore: Issues and policies. International Journal of Modern Engineering Research, 3(2), 698-703.
  • Taşgüzen, Z. - Çamurdaş, S. (2021). Eski Mardin’de bir mikro-tarih anlatısı: Çamurdaş Evi. International Journal of Mardin Studies, 2(1), 41-53.
  • Tayanç, M. (2020). Kent imgeleri ve kentli kimliği: Şanlıurfa üzerine nitel bir araştırma. Konya: Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Doktora Tezi.
  • Thompson, P. (1999). Geçmişin sesi: Sözlü tarih. (çev.: Şehnaz Layıkel), İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
  • Toker, A. - Kaya, S. Ç. (2023). Tarihsel anlatıda kadının Side turizmindeki yeri: Bir devrin hikâyesi. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 34(3), 354-367.
  • Tokmak, M. (2016). Sözlü tarih ve derinlemesine görüşme. Ardahan Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2(3), 83-98.
  • Topaloğlu, G. - Beşgen, A. (2017). Bir kolektif bellek hikâyesi: Trabzon Tekel binası ve çevresinin anlattıkları. İdealkent, 8(22), 692-721.
  • Topgül, S. (2017). TÜLOMSAŞ kuruluşu ve kurulduğu dönemdeki çalışma ilişkilerinin sözlü tarihten yararlanma yolu ile incelenmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi, 8(21), 184-196.
  • Torun, A. (2021). Batık kentin hatırası: Yusufeli kent kimliğindeki değişimler. Kent ve Çevre Araştırmaları Dergisi, 3(2), 56-80.
  • Tören, E. (2014). Türkiye turing ve otomobil kurumu’nun kuruluşu ve faaliyetleri üzerine bir sözlü tarih araştırması. III. Disiplinlerarası Turizm Araştırmaları Kongresi Bildiri Kitabı, (ed.: N. Kozak – O. E. Çolakoğlu), 368-383, Ankara: Detay Yayıncılık.
  • Turan, A. – Kaya, B. (2014). Yöre Turizm’in müşteri değeri yaratma süreci bağlamında değerlendirilmesi. III. Disiplinlerarası Turizm Araştırmaları Kongresi Bildiri Kitabı, (ed.: N. Kozak – O. E. Çolakoğlu), 34-46, Ankara: Detay Yayıncılık.
  • Turan, Ç. vd. (2016). Beyoğlu'nun yitirilen değeri üzerine kurum tarihi çalışması: "Tokatlıyan Oteli". The Journal of Academic Social Science, 34(34), 400-418.
  • Turhan, M. (1972). Kültür değişmeleri: Sosyal psikoloji bakımından bir tetkik 2. Baskı, Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
  • Türktarhan, G. - Özel, Ç. H. (2014). Büyük Otel’in işletmecilik tarihinin ürün farklılaştırma bağlamında incelenmesi. III. Disiplinlerarası Turizm Araştırmaları Kongresi Bildiri Kitabı, (ed.: N. Kozak – O. E. Çolakoğlu), 448-460, Ankara: Detay Yayıncılık.
  • Uçar İlbuğa, E. (2018). 1960-1970’li yıllarda Antalya’da sinema izleme deneyimleri. Ankara Üniversitesi İlef Dergisi, 5(1), 61-90.
  • Uçar İlbuğa, E. (2021). Eski sinema salonları ve izleyici deneyimleri üzerine bir sözlü tarih çalışması. sinecine: Sinema Araştırmaları Dergisi, 12(2), 293-329.
  • Uslu, A. - Kiper, T. (2006). Turizmin kültürel miras üzerine etkileri: Beypazarı/Ankara örneğinde yerel halkın farkındalığı. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 3(3), 305-314.
  • Ülkenli, Z. K. (2017). İç içe iki genç cumhuriyet ütopyası ve dönüşümleri: Ankara ve Atatürk Orman Çiftliği. Ankara Araştırmaları Dergisi, 5(1), 27-72.
  • Ünlü, T. S. (2017). Kent kimliğinin oluşumunda kentsel bellek ve kentsel mekân ilişkisi: Mersin örneği. Planlama, 27(1), 75-93.
  • Ünsal, D. - Pulhan, G. (2012). Türkiye’de kültürel mirasın anlamı ve yönetimi. Kültürel Miras Yönetimi, (ed.: A. Aksoy - D. Ünsal), 2. Basım, 31-65. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
  • Wang, N. (1999). Rethinking authenticity in tourism experience. Annals of Tourism Research, 26(2), 349–370.
  • Yaşdağ, M. (2021). Şehrin bellek mekânı olarak Aydın Tekstil Yerleşkesi: Mimari ve yaşantı. Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(1), 38-69.
  • Yetgin, D. - Yılmaz, A. (2015). Eskişehir Porsuk (Turing Klöp) Oteli’nin kurum tarihi açısından incelenmesi. Sosyal ve Kültürel Araştırmalar Dergisi, 1(2), 71-89.
  • Yıldırım Saçılık, M. – Çevik, S. (2014). Pomak yemek kültürünün yaşayan izleri: Bir sözlü tarih çalışması. III. Disiplinlerarası Turizm Araştırmaları Kongresi Bildiri Kitabı, (ed.: N. Kozak – O. E. Çolakoğlu), 628-638, Ankara: Detay Yayıncılık.
  • Yıldırım Saçılık, M. vd. (2018). Geçmişin mutfağından gelecekteki sofralara: Bandırma-Erdek yöresinin gastronomik mirası. Journal of Tourism & Gastronomy Studies, 6(1), 300-319.
  • Yıldız, T. (2023). Somut olmayan kültürel mirasın kayıt altına alınması: Katılımlı, yaşayan dijital envanterler. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, (36), 754-766.
  • Zencir, E. vd. (2014). Küçük işletmelerde temel yetenek: Abdüsselam Balaban Kebap örneği. III. Disiplinlerarası Turizm Araştırmaları Kongresi Bildiri Kitabı, (ed.: N. Kozak – O. E. Çolakoğlu), 335-344, Ankara: Detay Yayıncılık.

MİRAS VE HAFIZA: KÜLTÜREL MİRASIN KORUNMASINDA SÖZLÜ TARİHİN ROLÜ

Year 2025, Volume: 18 Issue: 51, 1420 - 1444, 28.09.2025
https://doi.org/10.12981/mahder.1558174

Abstract

Sözlü tarih araştırmaları; saklı kalmış, unutulmuş, kaybolmaya yüz tutmuş veya yok olma tehdidi altındaki kültürel miras değerlerinin ortaya çıkarılmasına imkân vermekte ve böylece bu kültürel miras değerlerinin gelecek kuşaklara aktarılmasında önemli bir araç işlevi görebilmektedir. Bu bağlamda çalışmanın amacını sözlü tarih yönteminin kültürel mirasın hangi alanlarında kullanıldığını tespit etmek oluşturmaktadır. Bu amaçla çalışmada bir literatür taraması gerçekleştirilmiş ve son on beş yılda sözlü tarih yöntemiyle yürütülmüş olan 129 bilimsel çalışma içerik analizi ile analiz edilmiştir. İçerik analizi sonucunda sözlü tarih araştırmalarının dokuz farklı kültürel miras kategorisinde gerçekleştirildiği tespit edilmiştir. En çok çalışmanın gerçekleştirildiği ilk üç kategori, “Toplumsal yapı/yaşam tarzları/gelenek-görenek, örf ve adetler”, “Kurum tarihi” ve “Kültürel ve tarihi mekânlar/alanlar/yapılar” olarak ortaya çıkmıştır. Çalışmanın tartışma ve sonuç bölümünde, sözlü tarih yöntemiyle elde edilen verilerin kültürel mirasın korunmasına nasıl katkı sağlayacağı ile ilgili olarak kültürel mirasa dair farkındalık oluşturmanın ve bu mirası korumanın araçlarından biri olan turizm alanı özelinde bir değerlendirme sunulmuştur.

Ethical Statement

Çalışma etik kurul raporu gerektirmemektir.

References

  • Adiloğlu, S. (2021). Türkiye’deki sosyal bilim yayınlarında “sözlü tarih”in kullanımı: Bir meta-analiz. Cumhuriyet Tarihi Araştırmaları Dergisi, 17(34), 959-994.
  • Akdağ, G. - Yetim, A. (2020). Hatay Yayladağı’nda farklı bir lezzet olarak lokum: Bir sözlü tarih çalışması. Turizm Ekonomi ve İşletme Araştırmaları Dergisi, 2(2), 155-162.
  • Akpınar, R. (2023). Kentli hakları bağlamında Manisa kent imgeleri ve kent kimliği üzerine sözlü tarih çalışması. Balkan 9. Uluslararası Sosyal Bilimler Kongresi Bildiri Kitabı, (ed. G. Gürçay), 16-36, Eskişehir: Academy Global.
  • Aksoy, A. - Enlil, Z. (2012). Kültürel miras yönetiminde çağdaş yaklaşımlar. Kültürel Miras Yönetimi, (ed.: A. Aksoy - D. Ünsal), 2. Basım, 3-28. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
  • Aksöz, E. O. vd. (2014). Bir aile işletmesinin iş değerlerinin incelenmesi: Birsen Kebap Eskişehir. III. Disiplinlerarası Turizm Araştırmaları Kongresi Bildiri Kitabı, (ed.: N. Kozak – O. E. Çolakoğlu), 300-311, Ankara: Detay Yayıncılık.
  • Altınbaş, S. - Etikan, S. (2021). Kültürel mirasın korunmasında “yaşayan köy” anlayışı ve bazı yaşayan köy açık hava kültürel miras müzeleri. Folklor Akademi Dergisi, 4(1), 23 – 39.
  • Arıoğlu, İ. E. - Aydoğdu Atasoy, Ö. (2015). Somut olmayan kültürel miras kapsamında geleneksel el sanatları ve Kültür ve Turizm Bakanlığı. Turkish Studies, 10(16), 109-126.
  • Atlı, A. (2013). Sözlü tarihte Kayseri Alevileri (Sarız örneği). Geçmişten Günümüze Alevilik I. Uluslararası Sempozyumu Bildiri Kitabı, (ed.: M. Yazıcı), 577-584, Bingöl: Bingöl Üniversitesi Yayınları.
  • Aylan, S. vd. (2019). Turizm açısından yöresel yemeklerin pazarlama aracı olarak kullanılması: Karaman ili örneği. Kesit Akademi Dergisi, 3(10), 446-462.
  • Aytekin, O. (2013). Çoruh Irmağı üzerinde yapılan tarihi kayık taşımacılığı üzerine bir değerlendirme. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(25), 58-69.
  • Bakoğlu, R. (2016). Geçmişten günümüze Kapalıçarşı kuyumcularının iş gelenekleri ve büyüme mekanizmaları: Sözlü tarih çalışması. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 45, 133-139.
  • Barlas Bozkuş, Ş. (2014). Kent müzeleri bağlamında sözlü tarih çalışmaları ve kültür turizmine katkıları. III. Disiplinlerarası Turizm Araştırmaları Kongresi Bildiri Kitabı, (ed.: N. Kozak – O. E. Çolakoğlu), 964-975, Ankara: Detay Yayıncılık.
  • Baum, W. K. (1995). Oral history for the local historical society, 3th Edition, Californiya: Altamira Press.
  • Bayraktaroğlu, S. - Özdemir, Y. (2010). Yerel girişimcilik dinamikleri: Adapazarı’nda mobilyacılık sektörünün sözlü tarih yöntemiyle anlaşılması. Yönetim Bilimleri Dergisi, 8(2), 49-80.
  • Baysal, K. (2019). Bir bayram tadı; Gencer macunu. International Journal of Social Humanities Sciences Research, 6(45), 3822-3833.
  • Berber, O. – Menekşe, M. (2022). Unutulmuş veya unutulmaya yüz tutmuş geleneksel meslekleri icra eden ustaların karşılaştıkları sorunlara dair bazı tespitler: Muğla kent merkezi örneği. Uluslararası Türk Dünyası Sosyal Bilimler Sempozyumu Bildiri Kitabı, (ed.: M. F. Sansar vd.), 284-312, Elazığ: Asos Yayınevi.
  • Bulut, M. (2017). Geçiş ritüellerinden doğum: Sağaltım yolları? Turkish Studies, 12(21), 121-132.
  • Caunce, S. (2011). Sözlü tarih ve yerel tarihçi. (çev.: Bilmez Bülent Can - Alper Yalçınkaya), İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
  • Cabul, E. (2019). Ortaokul öğrencilerinin sosyal bilgiler dersinde sözlü tarih deneyimleri: Geçmişten günümüze bayramlar. Sakarya: Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
  • Coşkun, B. (2019). Türkiye’de 1970-2000 yılları arası televizyon eğlence programları ve gündelik hayat: Bir sözlü tarih çalışması. Ankara: Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
  • Cömert Ötken, N. - Kızmaz, İ. (2014). Sözlü tarih denemesi: 1960-1980 yılları arasında İstanbul’da halk dansları. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(34), 929-947.
  • Çakır, O. (2014). İstanbul Üniversitesi İktisadi Coğrafya ve Turizm Enstitüsü ve lisansüstü turizm programlarının kurumsal tarihi. III. Disiplinlerarası Turizm Araştırmaları Kongresi Bildiri Kitabı, (ed.: N. Kozak – O. E. Çolakoğlu), 719-732, Ankara: Detay Yayıncılık.
  • Çiçek, D. – Zencir, E. (2014). Tatlıdil Köftecisi’nin örgüt kültürü bağlamında incelenmesi. III. Disiplinlerarası Turizm Araştırmaları Kongresi Bildiri Kitabı, (ed.: N. Kozak – O. E. Çolakoğlu), 324-334, Ankara: Detay Yayıncılık.
  • Çiçek, D. vd. (2014). Türkiye’de turizm eğitimi alanında bir öncü: TUGEV. III. Disiplinlerarası Turizm Araştırmaları Kongresi Bildiri Kitabı, (ed.: N. Kozak – O. E. Çolakoğlu), 248-260, Ankara: Detay Yayıncılık.
  • Danacıoğlu, E. (2010). Geçmişin izleri: Yanıbaşımızdaki tarih için bir kılavuz. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
  • Demir, S. T. vd. (2021). Kültürel mirasın görsel kaydı: Gümüşhane ilinde bellek ve sözlü tarih çalışması. 9th International Conference on Culture and Civilization Bildiri Kitabı, (ed.: T. G. Nishanovna), 404-413, Ankara: Farabi Yayınevi.
  • Demir, Z. S. (2013). Türk hamam müzesi ve kına hamamı sergisi. Ankara Araştırmaları Dergisi, 1(2), 48-55.
  • Demirtaş, A. vd. (2021). Mizahla doğan yerel bir lezzet: Kebapçı “Güri Amca’nın Yeri” üzerine sözlü tarih araştırması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 20(80), 1682-1694.
  • Dere, İ. – Akıncı, Z. Y. (2021). Türkiye’de kurum ve kuruluşların yaptıkları sözlü tarih projelerinin analizi. Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 46, 379-400.
  • Diker, O. - Deniz, T. (2017). Coğrafya ve tarih perspektifinden somut kültürel miras ve Türkiye. 2. Basım, Ankara: Pegem Akademi.
  • Doğantan, E. (2014). Aydın Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Yüksekokulu’nun kurumsal tarihi. III. Disiplinlerarası Turizm Araştırmaları Kongresi Bildiri Kitabı, (ed.: N. Kozak – O. E. Çolakoğlu), 355-367, Ankara: Detay Yayıncılık.
  • Dönmezer, S. (1978). Sosyoloji. 7. Basım, İstanbul: Nihad Sayar Yayın ve Yardım Vakfı.
  • Durna, N. (2022). Ankara'nın bellek mekânları: Seksen yıllık bir dönüşümün sözlü tarih denemesi. Ankara Araştırmaları Dergisi, 10(1), 127-153.
  • Dursun, M. T. - Aydın, Ç. (2022). Sosyal bilim araştırmalarında sözlü tarih yöntemi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22(Özel Sayı 2), 1-18.
  • Dündar Arıkan, A. vd. (2020). Otel restoranlarının menülerinde yöresel yemeklerin yeri: Eskişehir örneği. Journal of Tourism & Gastronomy Studies, 8(3), 1972-1992.
  • Eken Güney, E. vd. (2023). 20. yüzyıl dönümünde Gölde (İncesu): Tarihsel ve mekânsal bir okuma. Cihannüma Tarih ve Coğrafya Araştırmaları Dergisi, 9(1), 37-67.
  • Ekenyazıcı Güney, E. - Tulum, H. (2021). Fenerbahçe'de tarihe tanıklık eden nadir bir turizm yapısı örneği: Petek Pansiyon. Mimarlık, 421, 66-71.
  • Ekici, M. - Fedakâr, P. (2013). “Ege Üniversitesi” deneyimleriyle somut olmayan kültürel mirası “yaşatarak koruma”. Millî Folklor, 25(100), 50-60.
  • Erbil, K. - Yılmaz, G. (2018). Kültürel miras bağlamında Sakarya ilinde yaşayan etnik grupların Türk mutfağına katkıları. Turizm Akademik Dergisi, 5(1), 276-285.
  • Erdoğan, G. (2023). Sivas’ta cazband grupları ve ilk popüler müzik çalışmaları. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 33(1), 221-232.
  • Evren, S. (2014). Mersin Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Yüksekokulu’nun kurumsal tarihinin sözlü tarih yöntemiyle incelenmesi. III. Disiplinlerarası Turizm Araştırmaları Kongresi Bildiri Kitabı, (ed.: N. Kozak – O. E. Çolakoğlu), 873-886, Ankara: Detay Yayıncılık.
  • Evren, S. – Çakır, O. (2014). Eskişehir’de termal otelcilik: Has Otel’in kurumsal tarihi. III. Disiplinlerarası Turizm Araştırmaları Kongresi Bildiri Kitabı, (ed.: N. Kozak – O. E. Çolakoğlu), 862-872, Ankara: Detay Yayıncılık.
  • Fidan, S. (2011). Sözlü kültür - sözlü tarih ilişkisi bağlamında Niş türküleri. Turkish Studies, 6(4), 139-148.
  • Geyik, S. (2014). Balıkesir Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Yüksekokulu’nun kurumsal tarihi. III. Disiplinlerarası Turizm Araştırmaları Kongresi Bildiri Kitabı, (ed.: N. Kozak – O. E. Çolakoğlu), 887-901, Ankara: Detay Yayıncılık.
  • Geylani, N. (2012). 1923-1950 arası Mersin’de gündelik hayatın ve sosyal mekânların dönüşümüne yönelik bir sözlü tarih çalışması. Mersin: Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
  • Gökçe, G. F. vd. (2022). Somut olmayan kültürel miras unsurlarının sürdürülebilir turizm kapsamında değerlendirilmesi: Düzce ili örneği. IV. Uluslararası Turizm ve Kültürel Miras Kongresi Bildiri Kitabı, (ed.: Ç. Özer vd.), 111-125. Muğla: Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Yayınları.
  • Gökmen, E. (2019). Samsun’da sinema mekânları üzerine bir sözlü tarih çalışması. Selçuk İletişim, 12(1), 325-350.
  • Gökmen, E. - Gür, H. (2017). Yazlık açık hava sinemaları: Sinema mekânlarının sosyal bir alan olarak işlevleri. Erciyes İletişim Dergisi, 5(2), 2-18.
  • Gülçur, S. vd. (2010). Tarihöncesi yerleşmeler ile çevrenin modellenmesinde sözlü tarih ve etnoarkeolojinin yeri. TÜBA-KED Türkiye Bilimler Akademisi Kültür Envanteri Dergisi, 8, 275-300.
  • Güldöşüren, A. (2021). Türkiye’de kurum tarihçiliği literatürü. Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, 19(37), 395-466.
  • Güler, E. Z. S. (2012). Sözlü tarih anlatılarında Çanakkale merkeze Girit’ten göçler: ‘Giritli, başı bitli…’. Çanakkale Araştırmaları Türk Yıllığı, 10(13), 43-58.
  • Gülüm, E. (2021). Somut olmayan kültürel miras - kültürel yaratıcı endüstriler etkileşimlerine kültürel istatistikler çerçevesi’nden bakmak. Motif Akademi Halkbilimi Dergisi, 14(34), 468-483.
  • Gümüşçü, O. (2018). Tarihi coğrafya ve kültürel miras. Erdem, 75, 99-120.
  • Himam, F. D. – Tekcan, E. (2014). Erken Cumhuriyet dönemi terzilik kültürü ve ulusal maddi kültürün inşası. Cumhuriyet Tarihi Araştırmaları Dergisi, 10(20), 221-254.
  • Işıksoy, S. (2010). Geleneksel Yozgat evlerinde yaşam ve anlam: Evin sözlü tarihi. Trabzon: Karadeniz Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
  • İflazoğlu, N. - Yaman, M. (2020). Yöresel mutfakların gastronomi turizminde yer alma durumu: Mardin yerel restoran menülerinin incelenmesi. Journal of Tourism & Gastronomy Studies, 8(3), 1943-1957.
  • Kara, M. A. (2016). Toplumsal dayanışma kavramı temelinde imece kültürü: Tirebolu-Doğankent yöresi örneği. The Journal of Academic Social Science Studies, 12(53), 377-386.
  • Karaca, İ. vd. (2023). Boyabat yöresi geleneksel çocuk oyunları. Uluslararası Halkbilimi Araştırmaları Dergisi, 6(1), 133-148.
  • Karataş, H. (2014). Geleneğin kuşaklara aktarımı bağlamında bir Çatalzeytin düğün türküsü: “Dünür Ağa”. Milli Folklor, 26(101), 138-148.
  • Karul, N. vd. (2010). Bursa Aktopraklık Höyük'te kültür sektörünün oluşturulması: Çok yönlü bir proje. TÜBA-KED Türkiye Bilimler Akademisi Kültür Envanteri Dergisi, 8, 241-262.
  • Kızmaz, İ. (2013). 1960-1980 yılları arasında İstanbul'da halk dansları - sözlü tarih çalışması. İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
  • Kızmaz, İ. (2015). Halk danslarında devrimci bir miras: Dostlar Hasad Çağdaş Halk Dansları Topluluğu. Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, 47, 199-211.
  • Köksoy Karpat, G. (2009). Tarihsel alanlarda sözlü tarih bilgisine dayalı kentsel tasarım kriterlerinin oluşturulması; Kemeraltı Anafartalar Caddesi (İzmir). İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
  • Kumru, G. (2009). Tarih öğretimi açısından sözlü tarih yazımı: Karaca Ahmet Dergâhı örneği. İstanbul: Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
  • McKercher, B. - du Cros, H. (2002). Cultural tourism: The partnership between tourism and cultural heritage management. Binghamton: Haworth Press.
  • Menekşe, M. - Berber, O. (2023). Muğla kentinde kültürel mirasın izini sürmek: Unutulmaya yüz tutmuş geleneksel bir meslek olan “semercilik” üzerine inceleme. Tarih ve Gelecek Dergisi, 9(1), 118-151.
  • Metin, T. C. – Tören, E. (2014). Eskişehir’de bir yerel işletme: İsmail Ayaz üzerine bir kurum tarihi çalışması. III. Disiplinlerarası Turizm Araştırmaları Kongresi Bildiri Kitabı, (ed.: N. Kozak – O. E. Çolakoğlu), 989-1005, Ankara: Detay Yayıncılık.
  • Mil, B. – Denk, E. (2015). Erzurum mutfağı yöresel ürünlerin otel restoran menülerinde kullanım düzeyi: Palandöken örneği. International Journal of Social and Economic Sciences, 5(2), 1-7.
  • Neuman, W. L. (2014). Social research methods: Qualitative and quantitative approaches. 7th Edition, Essex: Pearson.
  • Nuryanti, W. (1996). Heritage and postmodern tourism. Annals of Tourism Research, 23(2), 249-260.
  • Oğuz, M. Ö. (2009). Somut olmayan kültürel miras nedir? Ankara: Geleneksel Yayınları.
  • Oğuz, M. Ö. (2013). Terim olarak somut olmayan kültürel miras. Milli Folklor, 25(100), 5-13.
  • Öter, Z. (2010). Türk el sanatlarının kültür turizmi bağlamında değerlendirilmesi. Milli Folklor, 22(86), 174-185.
  • Özbay, E. (2023). Hatay-Aşağı Asi Havzası kırsal mimarisinde yapı ustaları, gelenekleri ve terminolojisi üzerine bir araştırma. Sanat Tarihi Yıllığı, 32, 389-429.
  • Özbek, Ö. - Çevik, S. (2018). Somut olmayan kültürel mirasın taşıyıcısı olarak geleneksel el sanatları: Gönen ilçesinin yaşayan mirası. Journal of Tourism & Gastronomy Studies, 6(4), 588-603.
  • Özel, Ç. H. (2014). Turizmin sosyo-kültürel boyutta ortaya çıkardığı etkilerin incelenmesi: Marmaris örneği. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 42, 57-69.
  • Özkaya, E. (2014). Çukurova anonim halk edebiyatı ve âşık edebiyatında sözlü tarih. Adana: Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
  • Özsoy, M. (2021). Toplumsal tarihe sinema penceresinden bir bakış: Bir sözlü tarih çalışması. Ankara: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü Yayımlanmamış Doktora Tezi.
  • Öztürk, S. (2013). Türkiye'de sinema mekânlarını sözlü tarih üzerinden anlamak. Milli Folklor, 25(98), 19-31. Pazarcık, Y. (2016). Türkiye’de işletme yüksek lisans eğitiminde ilk adım: İşletme idaresi kurslarına ilişkin bir sözlü tarih çalışması. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 45, 9-25.
  • Pınarcık, P. - Sütçü Ç. (2017). Konuralp örneğinde Eskiçağ tarihine dair sözlü tarih çalışması. III. Uluslararası Düzce Tarih, Kültür ve Sanat Sempozyumu Bildiri Kitabı, (ed.: İ. Yaşayanlar), 387-391, Düzce: Düzce Belediyesi Kültür Yayınları.
  • Prott, L. V. - O'Keefe, P. J. (1992). ‘Cultural heritage’or ‘cultural property’?. International Journal of Cultural Property, 1(2), 307-320.
  • Ritchie, D. A. (2003). Doing oral history: A practical guide. 2th Edition, New York: Oxford University Press. Salman Yıkmış, M. (2016). Sözlü tarihin radikal potansiyeli. ViraVerita E-Dergi, 3, 28-40.
  • Sarı, E. (2011). Kurşunlu mutfak kültüründe keşkek: Geçmişi, bugünü ve yarını. Milli Folklor, 23(90), 54-64.
  • Sarıipek, S. – Çevik, S. (2019). Yavaş şehirlerde kültürel mirasın sürdürülebilirliği: Taraklı ilçesindeki unutulmaya yüz tutmuş meslekler. 3. Uluslararası Turizm, Ekonomi ve İşletme Bilimleri Kongresi Bildiri Kitabı, (ed.: S. Ahipaşaoğlu), 52-56, Anatolia Science Academy.
  • Sarışın, Ş. - Özbudak Akça, B. (2022). Yeni yapılaşmalarda kent kimliği - kentsel bellek ilişkisinin incelenmesi: Elazığ örneği. Kent Akademisi Dergisi, 15(DÜ 2. Uluslararası Mimarlık Sempozyumu Özel Sayısı), 168-194.
  • Savaşır, G. (2020). İzmir Kemeraltı kültürünü haritalamak. Yedi: Sanat, Tasarım ve Bilim Dergisi, 23, 59-73.
  • Seçim, Y. - Esen, M. F. (2020). Konya mutfağında yer alan yöresel yemeklerin işletme menülerinde yer alma düzeylerinin tespit edilmesi. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22(1), 279-294.
  • Sert, M. (2015). Bir gelir tahsil yöntemi olarak atlı tahsildarlar. Journal of Life Economics, 2(4), 61-76.
  • Şenalp, T. (2012). 1950’lerden bugüne Türk makam müziğinin değişimi sözlü tarih çalışması. İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Doktora Tezi.
  • Şenesen, R. O. (2012). Çukurova Bölgesi Girit göçmenlerinin Girit’e dair anlatılarının sosyal tarihe kaynaklık etmesi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(1), 255-266.
  • Şenol, Ö. (2023). İstanbul’da ve İzmir’de yaşayan Sefarad müziği icracılarının sözlü tarih aktarımları. İstanbul: Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
  • Şentürk, M. (2019). Çankırı Yapraklı Çevrecik Köyü’nde unutulmaya yüz tutmuş düğün gelenekleri. Uluslararası Halkbilimi Araştırmaları Dergisi, 2(2), 122-150.
  • Shankar, B. - Swamy, C. (2013). Creating awareness for heritage conservation in the city of Mysore: Issues and policies. International Journal of Modern Engineering Research, 3(2), 698-703.
  • Taşgüzen, Z. - Çamurdaş, S. (2021). Eski Mardin’de bir mikro-tarih anlatısı: Çamurdaş Evi. International Journal of Mardin Studies, 2(1), 41-53.
  • Tayanç, M. (2020). Kent imgeleri ve kentli kimliği: Şanlıurfa üzerine nitel bir araştırma. Konya: Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Doktora Tezi.
  • Thompson, P. (1999). Geçmişin sesi: Sözlü tarih. (çev.: Şehnaz Layıkel), İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
  • Toker, A. - Kaya, S. Ç. (2023). Tarihsel anlatıda kadının Side turizmindeki yeri: Bir devrin hikâyesi. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 34(3), 354-367.
  • Tokmak, M. (2016). Sözlü tarih ve derinlemesine görüşme. Ardahan Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2(3), 83-98.
  • Topaloğlu, G. - Beşgen, A. (2017). Bir kolektif bellek hikâyesi: Trabzon Tekel binası ve çevresinin anlattıkları. İdealkent, 8(22), 692-721.
  • Topgül, S. (2017). TÜLOMSAŞ kuruluşu ve kurulduğu dönemdeki çalışma ilişkilerinin sözlü tarihten yararlanma yolu ile incelenmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi, 8(21), 184-196.
  • Torun, A. (2021). Batık kentin hatırası: Yusufeli kent kimliğindeki değişimler. Kent ve Çevre Araştırmaları Dergisi, 3(2), 56-80.
  • Tören, E. (2014). Türkiye turing ve otomobil kurumu’nun kuruluşu ve faaliyetleri üzerine bir sözlü tarih araştırması. III. Disiplinlerarası Turizm Araştırmaları Kongresi Bildiri Kitabı, (ed.: N. Kozak – O. E. Çolakoğlu), 368-383, Ankara: Detay Yayıncılık.
  • Turan, A. – Kaya, B. (2014). Yöre Turizm’in müşteri değeri yaratma süreci bağlamında değerlendirilmesi. III. Disiplinlerarası Turizm Araştırmaları Kongresi Bildiri Kitabı, (ed.: N. Kozak – O. E. Çolakoğlu), 34-46, Ankara: Detay Yayıncılık.
  • Turan, Ç. vd. (2016). Beyoğlu'nun yitirilen değeri üzerine kurum tarihi çalışması: "Tokatlıyan Oteli". The Journal of Academic Social Science, 34(34), 400-418.
  • Turhan, M. (1972). Kültür değişmeleri: Sosyal psikoloji bakımından bir tetkik 2. Baskı, Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
  • Türktarhan, G. - Özel, Ç. H. (2014). Büyük Otel’in işletmecilik tarihinin ürün farklılaştırma bağlamında incelenmesi. III. Disiplinlerarası Turizm Araştırmaları Kongresi Bildiri Kitabı, (ed.: N. Kozak – O. E. Çolakoğlu), 448-460, Ankara: Detay Yayıncılık.
  • Uçar İlbuğa, E. (2018). 1960-1970’li yıllarda Antalya’da sinema izleme deneyimleri. Ankara Üniversitesi İlef Dergisi, 5(1), 61-90.
  • Uçar İlbuğa, E. (2021). Eski sinema salonları ve izleyici deneyimleri üzerine bir sözlü tarih çalışması. sinecine: Sinema Araştırmaları Dergisi, 12(2), 293-329.
  • Uslu, A. - Kiper, T. (2006). Turizmin kültürel miras üzerine etkileri: Beypazarı/Ankara örneğinde yerel halkın farkındalığı. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 3(3), 305-314.
  • Ülkenli, Z. K. (2017). İç içe iki genç cumhuriyet ütopyası ve dönüşümleri: Ankara ve Atatürk Orman Çiftliği. Ankara Araştırmaları Dergisi, 5(1), 27-72.
  • Ünlü, T. S. (2017). Kent kimliğinin oluşumunda kentsel bellek ve kentsel mekân ilişkisi: Mersin örneği. Planlama, 27(1), 75-93.
  • Ünsal, D. - Pulhan, G. (2012). Türkiye’de kültürel mirasın anlamı ve yönetimi. Kültürel Miras Yönetimi, (ed.: A. Aksoy - D. Ünsal), 2. Basım, 31-65. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
  • Wang, N. (1999). Rethinking authenticity in tourism experience. Annals of Tourism Research, 26(2), 349–370.
  • Yaşdağ, M. (2021). Şehrin bellek mekânı olarak Aydın Tekstil Yerleşkesi: Mimari ve yaşantı. Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(1), 38-69.
  • Yetgin, D. - Yılmaz, A. (2015). Eskişehir Porsuk (Turing Klöp) Oteli’nin kurum tarihi açısından incelenmesi. Sosyal ve Kültürel Araştırmalar Dergisi, 1(2), 71-89.
  • Yıldırım Saçılık, M. – Çevik, S. (2014). Pomak yemek kültürünün yaşayan izleri: Bir sözlü tarih çalışması. III. Disiplinlerarası Turizm Araştırmaları Kongresi Bildiri Kitabı, (ed.: N. Kozak – O. E. Çolakoğlu), 628-638, Ankara: Detay Yayıncılık.
  • Yıldırım Saçılık, M. vd. (2018). Geçmişin mutfağından gelecekteki sofralara: Bandırma-Erdek yöresinin gastronomik mirası. Journal of Tourism & Gastronomy Studies, 6(1), 300-319.
  • Yıldız, T. (2023). Somut olmayan kültürel mirasın kayıt altına alınması: Katılımlı, yaşayan dijital envanterler. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, (36), 754-766.
  • Zencir, E. vd. (2014). Küçük işletmelerde temel yetenek: Abdüsselam Balaban Kebap örneği. III. Disiplinlerarası Turizm Araştırmaları Kongresi Bildiri Kitabı, (ed.: N. Kozak – O. E. Çolakoğlu), 335-344, Ankara: Detay Yayıncılık.
There are 119 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Subjects Cultural Heritage and Conservation
Journal Section Articles
Authors

Samet Çevik 0000-0003-0859-6673

Early Pub Date September 26, 2025
Publication Date September 28, 2025
Submission Date September 29, 2024
Acceptance Date September 12, 2025
Published in Issue Year 2025 Volume: 18 Issue: 51

Cite

APA Çevik, S. (2025). MİRAS VE HAFIZA: KÜLTÜREL MİRASIN KORUNMASINDA SÖZLÜ TARİHİN ROLÜ. Motif Akademi Halkbilimi Dergisi, 18(51), 1420-1444. https://doi.org/10.12981/mahder.1558174