Coğrafi Bilgi Sistemleri ve Uzaktan Algılama Kullanılarak Burdur İli Arazi Kullanımının Zamansal Değişiminin Belirlenmesi

Year 2016, Volume: 7 Issue: 2, 94 - 101, 02.05.2016

İbrahim Soyaslan Kerem Hepdeniz

Abstract

Bu çalışmanın temel amacı, coğrafi bilgi sistemleri (CBS) ve uzaktan algılama (UA) kullanılarak Burdur ilindeki arazi kullanımının zamansal değişiminin çevre açısından değerlendirilmesidir. Çevre açısından Burdur il sınırları içerisindeki en önemli sorun, Burdur Gölü su seviyesinin zaman içerisinde azalmasıdır. Ayrıca yapılaşmanın hızlı olduğu yerleşim merkezlerinde mevcut yapılaşma durumlarının belirlenmesi ve arazi kullanımının zamansal değişiminin analizi deprem riski açısından önemlidir. Günümüz teknolojisinde; uydu görüntüleri, arazi kullanımının zamansal değişiminin belirlenmesinde önemli kolaylıklar sağlamaktadır. Bu amaçla Burdur ili sınırları içerisinde UA teknikleri ile arazi kullanımının zamansal değişimi analiz edilmiştir. Burdur ilinde arazi kullanımının zamansal değişimini belirlemek amacıyla, yersel çözünürlüğü 30 metre olan 1972 yılına ait Landsat 1 (MMS) ve 2014 yılına ait Landsat 8 uydu görüntülerinden yararlanılmıştır. Sonuçların doğruluğunun arttırılması amacıyla Landsat uydu görüntüleri üzerinde görüntü zenginleştirme ve görüntü sınıflandırma algoritmaları uygulanmıştır. Yapılan sınıflandırma ile çalışma alanı; su, orman, sulu tarım, kuru tarım ve boş alanlar olmak üzere 5 farklı sınıfa ayrılmıştır. Arazi kullanımının zamansal değişiminin belirlenmesi amacıyla kontrollü sınıflama yöntemi kullanılmıştır. Sayısal yükseklik modeli (SYM) haritaları ise 30 metre çözünürlükteki Aster GDEM verileri kullanılarak hazırlanmıştır. Sonuç olarak bu çalışmada, 42 yıl içerisinde Burdur İl sınırları içerisindeki arazi kullanımının değişimi UA uygulamaları yardımıyla belirlenmiştir. Belirlenen arazi kullanım değişimi ise SYM, eğim ve kabartma haritaları kullanılarak yorumlanmıştır.

Anahtar Kelimeler: Arazi kullanımı, Burdur, CBS, çevre, UA

Keywords

Arazi kullanımı, Burdur, CBS, çevre, UA

References

• Akten, M., (2008). Isparta Ovasının Optimal Alan Kullanım Planlaması Üzerine Bir Araştırma. Doktora Tezi, Süley-man Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Orman Mühendisliği Anabilim Dalı (Basılmamış), Isparta
• Aster GDEM. (2015). Aster Global Digital Elevation Model Aster GDEM internet sitesi. http://gdem.ersdac.jspacesystems.or.jp/ (Erişim tarihi: 11.11.2014)
• Bagheri, M,. Sulaiman, W.N.A., Vaghefi, N., (2012). Land Use Suitability Analysis Using Multi Criteria Decision Analysis Method for Coastal Management and Planning: a Case Study of Malaysia. Journal of Environmental Science and Technology 5(5): 364-372.
• Cengiz, T., Akbulak, C., Özcan, H., Baytekin, H., (2013). Gökçeada’da Optimal Arazi Kullanımının Belirlenmesi, Tarım Bilimleri Dergisi – Journal of Agricultural Sciences 19, 148-162.
• Çabuk, A., Altan, M., Küpçü, R., Toptaş, T.E., (2011). Uzaktan Algılama Uygulamaları, Anadolu Üniversitesi Yayını, Yayın No:2297, 301 s., Eskişehir.
• DASK (2015). Doğal Afet Sigortaları Kurumu Resmi İnternet Sitesi. http://www.dask.gov.tr/toplumsal-paylasim-etkilesimli-deprem.html (Erişim tarihi: 10.03.2015)
• Feizizadeh, B., Blaschke, T., (2012). Land Suitability Analysis for Tabriz County, Iran: a Multi-Criteria Evaluation Approach Using GIS. Journal of Environmental Planning and Management 56(1): 1–23.
• Groot. R., (2006). Function-Analysis and Valuation as a Tool to Assess Land Use Conflicts in Planning for Sustainable, Multi-Functional Landscapes. Landscape and Urban Planning 75(3-4): 175–186.
• Herrmann, S., Osinski, E., (1999). Planning Sustainable Land Use in Rural Areas at Different Spatial Levels Using GIS and Modelling Tools. Landscape and Urban Planning 46 (43): 93-101.
• Kavzoğlu, T., Çölkesen, İ., (2011). Uzaktan Algılama Tekno-lojileri ve Uygulama Alanları, Türkiye’de Sürdürülebilir Arazi Yönetimi Çalıştayı, 26-27 Mayıs 2011, Okan Üniversitesi,İstanbul.
• McHarg, I.L., (1969). Design with Nature. Natural History Press, Garden City, New York.
• Miryaghoobzadeh, M., Shahedi, K., (2012). Land Use Plan-ning Using Geographical İnformation System (GIS) Techniques. Dissertation, Watershed Management Engineering, University of Mazandaran, Iran.
• NASA, (2015). NASA (National Aeronautics and Space Ad-ministration) (Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi) http://www.nasa.gov/mission_pages/landsat/main/ (Erişim tarihi: 08.03.2015)
• Prakash, T.N., (2003). Land Suitability Analysis for Agricultu-ral Crops: a fuzzy Multicriteria Decision Making Approach. Master Thesis, International Institute for Geo-Information Science and Earth Observation Enschede, The Netherlands.
• Singh, S., (2012). Land Suitability Evaluation and Landuse Planning Using Remote Sensing Data and Geographic Information System Techniques. International Journal of Geology Earth and Environmental Sciences 2(1): 1-6.
• Sunar, F., Özkan, C., Osmanoğlu, B., (2011). Uzaktan Algı-lama, Anadolu Üniversitesi Yayınları, Yayın No:2320, Anadolu Üniversitesi Web-Ofset, Eskişehir, s. 210.
• TÜİK, (2015). Türkiye İstatistik Kurumu İnternet Sitesi. http://www.tuik.gov.tr/PreTabloArama.do (Erişim tari-hi:10.03.2015)
• Tecim, V., (2008). Coğrafi Bilgi Sistemleri, Harita Tabanlı Bilgi Yönetimi, Renk Form Ofset Matbaacılık Ltd. Şti, Ankara, s. 362.
• Weerakoon, K.G.P.K., (2002). Integration of GIS Based Sui-tability Analysis and Multicriteria Evaluation for Urban Land Use Planning; Contribution from the Analytic Hie-rarchy Process. In: Proceedings of the Third Asian Conference on Remote Sensing, Asian Association on Remote Sensing, Nepal.
• Zander, P., Kachele, H., (1999). Modelling Multiple Objectives of Land Use for Sustainable Development. Agricultural Systems 59: 311-325.
• Zengin, M., Oğuz, H., (2012). Afşin-Elbistan İlçeleri Potansi-yel Orman Alanlarının Belirlenmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Doğa Bilimleri Dergisi, Özel Sayı: 62-69.