Üniversite Öğrencilerinin Çevre Konularında Farkındalık, Bilinç ve Duyarlılık Seviyesinin Belirlenmesine Yönelik Bir Çalışma: Amasya Üniversitesi Kentsel Tasarım ve Peyzaj Mimarlığı Bölümü Örneği

Yıl 2020, Cilt: 11 Sayı: 2, 130 - 141, 07.12.2020

Sultan Sevinç Kurt Konakoğlu

https://doi.org/10.29048/makufebed.718232

Cited By: 3

Öz

Dünyada sanayi devrimi sonrasında
teknolojinin gelişmesine bağlı olarak hızlı kentleşme hareketleri, nüfus
artışı, insanların doğayı bilinçsiz kullanımı ve doğaya hâkim olma düşüncesi
görülmüştür. Yaşanan bu olayların sonucunda, doğal peyzaj dokusu bozularak doğa
ile uyumlu olmayan kültürel peyzajlar ortaya çıkmış ve çevre sorunları insan
yaşamını tehdit edecek önemli boyutlara ulaşmıştır. İnsanların çevreye bakış
açılarını değiştirmeleri için üniversite öğrencilerinin çevre eğitimi alıp
bilinçlenmeleri daha güvenli bir gelecek sağlamak adına önemlidir. Bu çalışmada,
Amasya Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Kentsel Tasarım ve Peyzaj Mimarlığı
Bölümü lisans programında eğitim gören öğrencilerin çevre ile ilgili konularda
farkındalık, bilinç ve duyarlılık seviyelerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu
amaç doğrultusunda birinci sınıf, ikinci sınıf, üçüncü sınıf ve dördüncü sınıf
öğrencilerinden olmak üzere toplam 112 öğrenci ile yüz yüze anket çalışması
gerçekleştirilmiştir. Anket sorularına verilen cevapların frekans (yüzde)
değerleri ve sorular arasındaki ilişkiler Ki-Kare testi ile SPSS 16.0 programı
kullanılarak analiz edilmiştir Elde edilen bulgulara dayanılarak, öğrencilerin %84,3’ünün
çevre ile ilgili konularda farkında, bilinçli ve duyarlı olduğu, %15,7’sinin ise
farkında, bilinçli ve duyarlı olmadığı tespit edilmiştir. Öğrencilerin
üniversitede almış oldukları çevre içerikli dersler, öğrencilerin okudukları
sınıf ile çevreye karşı olan farkındalık, bilinç ve duyarlılık seviyeleri
arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki olduğunu göstermektedir. Öğrencilerin
okudukları sınıf haricinde demografik
ve sosyo-ekonomik özelliklerine bağlı olmaksızın çevre sorunlarının
farkında olduğu ve gündelik yaşamlarındaki tutum ve davranış biçimleri ile
çevreye duyarlı olduğu görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Çevre farkındalığı, çevre bilinci, çevre duyarlılığı, çevre eğitimi, Amasya

A Study for Determining the Level of Consciousness, Awareness and Sensitivity of University Students on Environmental Issues: The Case Study of the Department of Urban Design and Landscape Architecture at the Amasya University, Turkey

Öz

Due to the development of technology after the
industrial revolution in the world, rapid urbanization movements, population
growth, people's unconscious use of nature and the idea of dominating nature
have been observed. As a result of these events,
the natural landscape texture has deteriorated and cultural landscapes that are
incompatible with nature have emerged, and environmental problems have reached
important dimensions that threaten human life. In order for university
students to change their perspective on the environment, their environmental
education and awareness should be provided to provide a safer future. This study aims to determine the
environmental awareness, environmental education and awareness levels of
students studying in Amasya University Faculty of Architecture Urban Design and
Landscape Architecture undergraduate program. For this purpose, a survey was applied to 112 students face to face,
including first grade, second grade, third grade and fourth grade students.
The frequency (percent) values of the
answers given to the survey questions and the relationship between the
questions were analyzed with the Chi-Square test using the SPSS 16.0 program.
Research findings show that 84.3% of the students are aware, conscious
and sensitive about environmental issues, and 15.7% are not aware, conscious
and sensitive. It shows that
there is a statistically significant relationship between environmental courses
taken by students, students’ classroom and the levels of awareness, consciousness
and sensitivity towards the environment. It is concluded that students
are aware of environmental problems and are sensitive to the environment with
their attitudes and behaviors in their daily lives, regardless of their
demographic and socio-economic characteristics.

Anahtar Kelimeler

Environmental awareness, environmental consciousness, environmental sensitivity, environmental education, Amasya

Kaynakça

• Aminrad, Z., Zakaria, S. Z. B. S., Hadi, A. S. (2011). Influence of Age and Level of Education on Environmental Awareness and Attitude: Case Study on Iranian Students in Malaysian Universities. The Social Sciences 6 (1): 15-19.
• Aydın, F. (2011). Üniversite Öğrencilerinin ‘Çevre’ Kavramına İlişkin Metaforik Algıları. Doğu Coğrafya Dergisi 16 (26): 25-44.
• Başal, H., A. (2003). Okulöncesi Eğitimde Uygulamalı Çevre Eğitimi. In: Erken Çocuklukta Gelişim ve Eğitimde Yeni Yaklaşımlar. Sevinç M. (eds.), Morpa Kültür Yayınları, İstanbul, 366-378.
• Bozkurt, O., Cansüngü, K. Ö. (2002). İlköğretim Öğrencilerinin Çevre Eğitiminde Sera Etkisi İle İlgili Kavram Yanılgıları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 23: 61-72.
• Çabuk, B., Karacaoğlu, Ö. C. (2003). Üniversite Öğrencilerinin Çevre Duyarlılıklarının İncelenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi 36 (1-2): 189-198.
• Çevre Kanunu (2020). Çevre Kanunu (Web sayfası: https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.2872.pdf). (Erişim tarihi: 29.01.2020).
• Çifci, S., Şakacı, B. K. (2015). Çevre Bilinçli Tüketicilerin Firmaları Ödüllendirme ve Cezalandırma İsteklilikleri: Kadın ve Erkek Tüketiciler Arasındaki Farklılıklar. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi 10 (1): 287-296.
• Çolakoğlu, E. (2010). Haklar Söyleminde Çevre Eğitiminin Yeri ve Türkiye’de Çevre Eğitiminin Anayasal Dayanakları. TBB Dergisi 88: 151-171.
• Demir, C., Çevirgen, A. (2006). Ekoturizm Yönetimi. Nobel Akademik Yayıncılık, Ankara.
• Demirkaya, H. (2006). Çevre Eğitiminin Türkiye’deki Coğrafya Programları İçerisindeki Yeri ve Çevre Eğitimine Yönelik Yeni Yaklaşımlar. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 16 (1): 207-222.
• Demirtaş, N., Akbulut, M. C., Özşen, Z. S. (2018). Üniversite Öğrencilerinin Çevre Okuryazarlığı Üzerine Bir Araştırma: Beypazarı Meslek Yüksekokulu Örneği. Anadolu Çevre ve Hayvancılık Bilimleri Dergisi 3 (1): 27-33.
• Deniş, H., Genç, H. (2010). İlköğretim Sekizinci Sınıf Öğrencilerinin Yaşadıkları Çevrede Bulunan Milli Parklara Yönelik Tutumlarının Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi (Isparta İli Örneği). Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 1: 9-25.
• Erdal, H., Erdal, G., Yücel, M. (2013). Üniversite Öğrencilerinin Çevre Bilinç Düzeyi Araştırması: Gaziosmanpaşa Üniversitesi Örneği. Gaziosmanpaşa Bilimsel Araştırma Dergisi 4: 57-65.
• Ertürk, H. (1996). Çevre Bilimlerine Giriş. Uludağ Üniversitesi Güçlendirme Vakfı Yayınları, Bursa.
• Ertürk, H. (2018). Çevre Bilimleri. Ekin Basım Yayın Dağıtım, Bursa.
• Gül, S., Aydoğmuş, M., Çobanoğlu, İ. H., Türk, H. (2018). Üniversite Öğrencilerinin Çevre Bilinçlerinin İncelenmesi: Ondokuz Mayıs Üniversitesi Örneği. Gazi Eğitim Bilimleri Dergisi 4 (3): 13-28.
• Gürbüz, H., Çakmak, M. (2012). Biyoloji Eğitimi Bölümü Öğrencilerinin Çevreye Yönelik Tutumlarının İncelenmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi 19: 162-173.
• Karataş, A. (2014). Çevre Sorunlarına Yönelik Bir Çözüm Aracı Olarak Yükseköğretimde Çevre Eğitimi. 2. Uluslararası Ahlak ve Çevre Sempozyumu, 24-26 Kasım, 2014, Adıyaman, Türkiye, Sempozyum Kitabı, 418-425.
• Keleş, R., Hamamcı, C., Çoban, A. (2015). Çevre Politikası. İmge Kitapevi, Ankara.
• Kılıç, S., İnal, M. E. (2010). Yüksek Öğretimde Çevre Eğitimi Alan ve Almayan Öğrencilerde Çevre Bilinci: Niğde Üniversitesi Örneği. Niğde Üniversitesi İİBF Dergisi 3 (2): 70-83.
• Kızılaslan, H., Kızılaslan, N. (2005). Çevre Konularında Kırsal Halkın Bilinç Düzeyi ve Davranışları (Tokat İli Artova İlçesi Örneği). Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi 1 (1): 67-88.
• Leiss, W. (1970). Utopia and Technology: Reflections on the Conquest of Natura. International Social Science Journal 22 (4): 576-588.
• Morgil, İ., Arda, S., Seçken, N., Yavuz, S., Özyalçın Oskay, Ö. (2004). The Influence of Computer-Assisted Education on Environmental Knowledge and Environmental Awareness. Chemistry Education Research and Practice 2 (5): 99-110.
• Nazlıoğlu, M. D. (1991). Sürdürülebilir Kalkınma Açısından Kadın ve Çevre, Sürdürülebilir Kalkınma El Kitabı. Türkiye Çevre Sorunları Vakfı Yayını, Ankara.
• Oğuz, D., Çakçı, I., Kavas, S. (2010). Environmental awareness of university students in Ankara, Turkey. Journal of Agricultural Research 5 (19): 2629-2636.
• Oğuz, D., Çakçı, I., Kavas, S. (2011). Yüksek Öğretimde Öğrencilerin Çevre Bilinci. Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi 12: 34-39.
• Onur, A. Çağlar, A., Salman, M. (2016). Pazarlamanın Sürdürülebilir Gelişmedeki Rolü. International Conference on Eurasian Economies, October 11-13, 2012, Almaty, Kazakhstan, Kongre Kitabı, 389-396.
• Özdemir, O., Yıldız, A., Ocaktan, E., Sarışen, Ö. (2004). Tıp Fakültesi Öğrencilerinin Çevre Sorunları Konusundaki Farkındalık ve Duyarlılıkları. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası 57 (3): 117-127.
• Özden, M. (2008). Environmental Awareness and Attitudes of Student Teachers: An Empirical Research. International Research in Geographical and Environmental Education 17 (1): 40-55.
• Özen, R., Özen, A. (2017). Fırat Üniversitesi Veteriner Fakültesi Öğrencilerinin Çevre Sorunları Konusunda Görüşleri Üzerine Bir Çalışma. Kocatepe Veterinary Journal 10 (4): 247-255.
• Öztek, Z. (2006). İlk ve Ortaöğretimde Çevre Eğitimi. II. Çevre Hekimliği Kongresi, 18-21 Ocak, Ankara, Türkiye, Kongre Kitabı, 210-212.
• Panth, M. K., Verma, P., Gupta, M. (2015). The Role of Attitude in Environmental Awareness of Under Graduate Students. International Journal of Research in Humanities and Social Studies 2 (17): 55-62.
• Şafak, G., Erkal, S. (1999). Çevre Eğitimi ve Aile. Eğitim ve Bilim 23 (112): 63-66.
• Talay, İ., Gündüz, S., Akpınar, N. (2004). On the Status of Environmental Education and Awareness of Undergraduate Students at Ankara University, Turkey. International Journal of Environment and Pollution 21 (3): 293-308.
• UNDP (1993). United Nations Development Program. Human Development Report. New York: United Nations Development Program.
• Wong, K. (2003). The Environmental Awareness of University Students in Beijing, China. Journal of Contemporary China 12 (36): 519-536.
• Yaylı, H., Berk, Z. (2010). Kentsel Çevre Sorunlarına Karşı Bir Çözüm Önerisi: Akıllı Binalar. Kent ve Toplum 1: 97-107.
• Young, G., L. (2011). Environmental Encyclopedia. Cengage Learning, Gale, China.