WEBER'İN BAKIŞ AÇISINDAN OTORİTE VE BÜROKRASİ

Year 2021, Issue: 34, 42 - 52, 28.11.2021

Vedat Yılmaz Cüneyt Telsaç

https://doi.org/10.20875/makusobed.903546

Abstract

Bürokrasi kavramının bugün çağrıştırdığı ilk isim şüphesiz Max Weber'dir. Weber'in yönetim teorisinde; insanların neden emirlere uyduğunu sorgulamaya çalıştığı üç tür otorite vardır. Weber; geleneksel, karizmatik ve yasal-rasyonel modeller olarak tanımladığı bu otoritelerin hepsinin itaat sağlayabileceğini, ancak her birinin örgütlerin gelişiminde farklı bir aşamaya uygun olacağını belirtiyor. Bu çalışma, Weber'in otorite üçlemesi ve bürokrasi kavramına yüklediği anlamı ortaya çıkarmayı amaçlamaktadır. Yöntem olarak literatür taraması yapılmıştır. Elde edilen bulgular eleştirel bir bakış açısıyla ve detaylı bir şekilde analiz edilmiş ve bulguların incelenmesinde içerik analizi ve yorumlama teknikleri kullanılmıştır. İslam dünyasının önde gelen düşünürlerinin yetki ve meşruiyet meselelerindeki fikirlerine de yer verilmesi ayrıca makaleyi zenginleştirmiştir.

Keywords

Max Weber, Bürokrasi, Rasyonel Otorite, Memuriyet

AUTHORITY AND BUREAUCRACY FROM WEBER'S PERSPECTIVE

Abstract

The first name that the bureaucracy concept evokes today is undoubtedly Max Weber. In Weber's management theory; there are three types of authority, which Weber tries to question why people obey orders. Weber; states that these authorities, which he describes as traditional, charismatic, and legal-rational models, can all provide obedience, but each will suit a different stage in the development of organizations. This study aims to reveal the meaning that Weber attributes to the concept of authority trilogy and bureaucracy. As a method, a literature review has been made. The findings obtained have been analyzed with a critical point of view and in detail and content analysis and interpretation techniques have been used to examine the findings. Also including the ideas of the leading thinkers of the Islamic world on the issues of authority and legitimacy has enriched the article.

Keywords

Max Weber, Bureaucracy, Rational Authority, Officialdom

References

• Acar, H. (2018). Kamu Güvenliğinin Sağlanmasında Weberyen Bürokrasi ve Hiyerarşi Kavramı. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 14(3), 667-684. https://doi.org/10.17130/ijmeb.2018343117
• Akar, F. (2018). Yeni Kamu İşletmeciliği Paradigmasının Türk Kamu Bürokrasisinde Kamu Personeli İstihdam Şekilleri Üzerine Etkileri. Uluslararası Yönetim Akademisi Dergisi, 1(3), 480-495. https://doi.org/10.33712/mana.499815
• Akbal, İ. (2020). Farabi Siyasal Düşüncesinde Toplum, Devlet Yönetimi ve Siyasi Rejim Sorunu, M. Akıncı, G. N. Şafak. (Editörler). Türk İslam Siyasi Düşüncesi (1.Baskı). Kadim Yayınları, 81-107.
• Akçakaya, M. (2016). Bürokrasi Kuramları ve Türk Kamu Yönetiminde Bürokratik Sorunlar, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(3), 669-694.
• Atmaca, Y. and Günay, C. M. (2020). Bürokratik Oligarşi: Türk Kamu Yönetimi Sistemi Ekseninde Bir Analiz . R&S - Research Studies Anatolia Journal , 3(3), 199-210. https://doi.org/10.33723/rs.733072
• Doğan, K. (2020). Max Weber’de Patrimonyalizm ve Bürokrasi Kavramları: Antik ve Çin İmparatorluğu Üzerine Analizler. Kafkas Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11(21) , 410-433. https://doi.org/10.36543/kauiibfd.2020.019
• Downs, A. (2016). Büroların Yaşam Döngüsü. J. M. Shafritz ve A. C. Hyde. (Editörler). Kamu Yönetimi Klasikleri. (Çev. M. Kara) (1. Baskı). (Eserin orijinali 2009’da yayımlandı), Global Politika ve Strateji Yayınları.
• Dursun, D. (1992). Bürokrasi Teorisi ve Yönetim. Journal of Social Policy Conferences , 0(37-38), 133-149.
• Eryılmaz, B. (2016). Kamu Yönetimi Düşünceler-Fonksiyonlar-Politikalar (9.Baskı). Umuttepe Yayınları.
• Farabi (2017). İdeal Devlet, Hasan Ali Yücel Klasikler Dizisi. (Çev. A. Arslan) Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Hacib, Y. H. (2017). Kutadgu Bilig, Hasan Ali Yücel Klasikler Dizisi. (Çev. A. Çakan) Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Haldun, İ. (2016). İbn Haldun ve Mukaddime. Kollektif, Yason Yayınevi.
• Heper, M. (1996). Bürokrasi. Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi. (2.Cilt). İletişim Yayınları.
• Hindle, T. (2014). Yönetimde Çığır Açan Fikirler ve Gurular. (Çev. Şensoy, Ü.) (1.Baskı). Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Hughes, O. E. (2014). Kamu İşletmeciliği ve Yönetimi. (Çev. Kalkan, B., Akın, B., Akın, Ş) (1.Baskı). BigBang Yayınları.
• İzci̇, F., Atmaca, Y. and Yılmaz, V. (2019). Kamu Kurumlarında İtibar Yönetimi: Kurumsal İtibarı Ölçme ve Değerlendirme. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 6(7), 302-316.
• İzci̇, F., Atmaca, Y. and Telsaç, C. (2020). Yeni Kamu Yönetimi Anlayışı Kapsamında Kamu Hizmet Algısının Ölçümü: Van Eğitim ve Araştırma Hastanesi Örneği. Bitlis Eren Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Akademik İzdüşüm Dergisi, 5(2), 70-88.
• Kindî (2013). İlk Felsefe Üzerine, (Fi’l-Felsefeti’l-Ulâ). Kindî Felsefi Risaleler İçinde, (Çev. ve Nşr. M. Kaya). Klasik Yayınları.
• Kocakula, Ö. (2020). Yönetim ve Dinin Lacancı Psikanalizi (1.Baskı). Urzeni Yayınevi.
• Kurt, Y. (2018). Koçi Bey Risalesi. (Çev. Y. Kurt) (4.Baskı). Akçağ Yayınları.
• Maverdi (2019). Yönetimin Esasları. (Çev. M. A. Kara). İlke Yayıncılık.
• Mccormick, J. P. (2015). Weber, Habermas ve Avrupa Devletlerinin Dönüşümü. İş Bankası Yayınları.
• Mecek, M. and Kocakula, Ö. (2020). Yönetim-İdare Kavramlarının Yapısal İşlevsel Analizi ve Kavramsal Açıdan Tanımlanması. Journal of Social and Humanities Sciences Research, 7(54), 1411-1425.
• Merton, R. K. (2016). Bürokratik Yapı ve Kişilik., J. M. Shafritz ve A. C. Hyde. (Editörler). Kamu Yönetimi Klasikleri. (Çev. A. Duman) (1.Baskı). Global Politika ve Strateji Yayınları. (Eserin orjinali 2009’da yayımlandı), 127-141.
• Özçınar, M. F. (2020). Yusuf Has Hacib ve Kınalızade Ali Efendi’de ‘’Mürüvvet’’ Erdemi ve Yöneticilik. M. Akıncı, G. N. Şafak. (Editörler). Türk İslam Siyasi Düşüncesi (1.Baskı). Kadim Yayınları, 307-321.
• Özer, A. ve Önen, S. M. (2017). 200 Soruda Yönetim Kamu Yönetimi. Gazi Kitapevi.
• Öztaş, N. (2015). Yönetim (3.Baskı). Otorite Yayınları.
• Rüşd, İ. (2011). Kurtubalı İbn Rüşd’ün Platon’un Devletine Düştüğü Şerh. (Çev. M. H. Özev). Bordo Siyah Yayınları.
• Şeyzeri, E. N. (2013). Nehcü’s-Sülük Fi Siyaseti’l- Mülük. (Çev. N. M. Emin Efendi). Büyüyen Ay Yayınları.
• Telsaç, C. (2018). Toplam Kalite Yönetimine İşletmeler Açısından Bakmak, Uluslararası Akademik Birikim Dergisi, 1(1), 26-34.
• Telsaç, C. (2019). Toplam Kalite Yönetimine Kamu Yönetimi Perspektifinden Bakmak, Uluslararası Akademik Birikim Dergisi, 2(1), 14-23.
• Telsaç, C. (2020). Yeni Kamu Yönetimi Anlayışı Kapsamında Kamu Hizmet Algısının ölçümü: Van Eğitim ve Araştırma Hastanesi Örneği [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Yüzüncü Yıl Üniversitesi.
• Tortop, N., İsbir, E. G., Aykaç, B., Yayman, H. ve Özer, M. A. (2016). Yönetim Bilimi (10.Baskı). Nobel Yayınları.
• Weber, M. (1987). Sosyoloji Yazıları. (H.H. Gerth ve C.W. Mills, İngilizce Baskısını Hazırlayanlar), (Çev. T. Parla), Hürriyet Vakfı Yayınları.
• Weber, M. (2014). Bürokrasi ve Otorite (Wirtschaft und Gesellschaft). (Çev. H. B. Akın), Adres Yayınları.
• Weber, M. (2016). Bürokrasi., J. M. Shafritz ve A. C. Hyde. (Editörler). Kamu Yönetimi Klasikleri. (Çev. S. Zengin) (1.Baskı). (Eserin orjinali 2009’da yayımlandı), Global Politika ve Strateji Yayınları.
• Weber, M. (2018). Bürokrasi ve Otorite. (Çev. Akın, B.), Adres Yayınları.
• Yazar, N. (2020). Gazzali’nin Nasihatü’l-Mülük Adlı Eserinde Hükümdarlık Teorisi. M. Akıncı, G. N. Şafak (Editörler). Türk İslam Siyasi Düşüncesi (1.Baskı). Kadim Yayınları, 225-239.
• Yılmaz, V. ve Efşan, N. Ç. (2019). Yerel Kalkınma Aktörlerinin Yerel Kalkınma Yaklaşımı Perspektifinde İncelenmesi. Research Studies Anatolia Journal, 2(7), 342-359 https://doi.org/10.33723/rs.620809