Rusya - ABD İttifakının Türk Dış Politikalarına Etkileri

Year 2025, Volume: 8 Issue: 2, 268 - 280, 30.06.2025

Hüsamettin İnaç , Beyzanur Kına

https://doi.org/10.33712/mana.1704968

Abstract

Bu makale, Rusya-ABD ittifakının küresel ve bölgesel düzeydeki etkilerini ele almaktadır. Çalışmada, Trump'ın başkanlık döneminde ABD ve Rusya arasında gelişen ilişkiler ve bu yakınlaşmanın çeşitli alanlardaki iş birlikleri incelenmektedir. Özellikle, enerji, silah kontrolü ve terörle mücadele gibi kritik konularda yakınlaşmaların yaşandığı vurgulanmaktadır. Sonrasında ise bu ittifakın bölge jeopolitiğindeki yansımaları ve Türkiye üzerindeki etkileri analiz edilmektedir. Rusya ve ABD'nin iş birliğinin Orta Doğu'daki güç dinamiklerini nasıl değiştirdiği ve Türkiye'nin bu yeni dengelerden nasıl etkilendiği üzerinde durulmaktadır. Türkiye'nin dış politikası, bu ittifakın oluşturduğu yeni zorluklarla nasıl başa çıktığı ve değişen güç dengelerine göre nasıl konumlandığı tartışılmaktadır. Araştırmada ayrıca Türkiye'nin bu iki kutuplu dünya düzeninde pozisyonunu nasıl belirlemesi gerektiği üzerinde durulmaktadır. İNG-AB-ÇİN ve ABD-RUSYA-HİNDİSTAN eksenleri arasında bir tercih yapmaya zorlanan Türkiye'nin, bu bağlamda attığı adımlar ve izlediği politikalar analiz edilmektedir. Makale, Türk dış politikasının bu süreçte hangi stratejileri benimsediğini ve gelecekte hangi eksende yer alabileceğine dair öneriler sunmaktadır. Sonuç olarak, Türkiye'nin bu ittifaklar karşısında dengeli bir yaklaşım benimsemesi gerektiği, bölgesel istikrar ve ulusal çıkarları doğrultusunda hareket etmesi gerektiği sonucuna varılmaktadır.

Keywords

Rusya - ABD İttifakı , Jeopolitik Etkiler , Trump Dönemi , Türk Dış Politikası , Eksen Tercihleri

Ethical Statement

Bu makale Araştırma ve Yayın Etiğine uygundur. Beyan edilecek herhangi bir çıkar çatışması yoktur. Araştırmanın ortaya konulmasında herhangi bir mali destek alınmamıştır. Makale yazım ve intihal/benzerlik açısından kontrol edilmiştir. Makale, “en az iki dış hakem” ve “çift taraflı körleme” yöntemi ile değerlendirilmiştir. Yazar(lar), dergiye imzalı “Telif Devir Formu” belgesi göndermişlerdir. Mevcut çalışma için mevzuat gereği etik izni alınmaya ihtiyaç yoktur. Bu konuda yazarlar tarafından dergiye “Etik İznine Gerek Olmadığına Dair Beyan Formu” gönderilmiştir.

Supporting Institution

Araştırmanın ortaya konulmasında herhangi bir mali destek alınmamıştır.

Thanks

YOK

The Effect of the Russia - US Alliance on Turkish Foreign Policy

Abstract

This article examines the global and regional impacts of the Russia-US alliance. In the first section, the developments in US–Russia relations during The Trump presidency and the collaborations in various fields are explored. It highlights the convergences in critical areas such as energy, arms control, and counter-terrorism. The second section analyzes the reflections of this alliance on regional geopolitics and its effects on Türkiye. It discusses how cooperation between Russia and the US has shifted power dynamics in the Middle East and how Türkiye has been affected by these new balances. The adaptation of Türkiye's foreign policy to these new challenges and its positioning amidst changing power dynamics are also discussed. The third section focuses on how Türkiye should define its position in this bipolar world order. Faced with the necessity of choosing between the UK-EU-China and the US-Russia-India axes, the article analyzes Türkiye's steps and policies in this context. It presents suggestions regarding the strategies adopted by Turkish foreign policy during this process, and the potential axis with which it might align in the future. In conclusion, the article argues that Türkiye should adopt a balanced approach to these alliances, acting in accordance with regional stability and national interests.

Keywords

Russia - US Alliance , Geopolitical Impacts , Trump Era , Turkish Foreign Policy , Axis Choices

Ethical Statement

This paper complies with Research and Publication Ethics, has no conflict of interest to declare, and has received no financial support. The article has been checked for spelling and plagiarism/similarity. The article was evaluated by "at least two external referees" and "double blinding" method. The author(s) sent a signed "Copyright Transfer Form" to the journal. There is no need to obtain ethical permission for the current study as per the legislation. The "Declaration Form Regarding No Ethics Permission Required" was sent to the journal by the authors on this subject.

Supporting Institution

No financial support was received for the conduct of the research.

Thanks

No

References

• AFŞAR, Önder Aytaç (2022), “Türkiye-AB İlişkilerinde Bir İmkân Olarak Gümrük Birliği ve Harici Farklılaştırılmış Entegrasyon”, Gaziantep University Journal of Social Sciences, S.21(2), ss.897–921.
• AGHAMOHAMMADİ, Mahboubeh (2024), “1980-2020 Dönemi: Yaptırımların İran’ın Uluslararası Ticaretine Etkileri”, İstanbul Ticaret Üniversitesi Dış Ticaret Dergisi, S.2(2), ss.42-60.
• AKBAL, Galip Ferhat (2021), “Yenilenebilir Enerji Politikaları: Türkiye ve Çin Karşılaştırması”, Doktora Tezi, Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi, Ankara.
• AKDAĞ, Zekeriyya (2019), “Dünya-Sistemde Çin’in Yükselişinin Hegemonya Çevrimleri Yönünden Analizi”, Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• AKDEMİR, İlhan Oğuz ve İNCİLİ, Ömer Faruk (2024), “Kuşak-Yol Projesi Kimin İçin? Çin’e Karşı Türkiye”, Fırat University Journal of Social Sciences, S.34(2), ss.451-468.
• AL, Arzu (2024), “Türkiye'nin Orta Asya Enerji Politikalarındaki Rolü: Jeopolitik Rekabet ve Bölgesel İşbirliği”, Deniz Araştırmaları ve Mavi Strateji Dergisi, S.3, ss.16-29.
• AL, Arzu ve AKMAN, Burcu Özdil (2017), “Gelişmişlik Endeksleri Işığında Hindistan'ın Uluslararası Politik Ekonomideki Yeri”, Nişantaşı Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, S.5(2), ss.86-105.
• AL, Arzu ve ASLAN, Nur (2019), “Türkiye’nin Güvenlik Anlayışındaki Dönüşüm: Türkiye – Irak İlişkileri”, Uluslararası Siyaset Bilimi ve Kentsel Araştırmalar Dergisi, S.7(2), ss.493–515.
• ALACAHAN, Nur Dilbaz ve AKARSU, Yağmur (2017), “Avrupa Birliği Ortak Dış Ticaret Politikası’nın Türkiye Ekonomisi Üzerine Etkileri”, Journal of Life Economics, S.4(1), ss.25–38.
• ALIM, Eray (2021), “Hipersonik Füzeler ve Stratejik İstikrar: Rusya-ABD İlişkileri Üzerine Bir İnceleme”, Savunma Bilimleri Dergisi, S.39, ss.137–177.
• ALPARSLAN, Şenol (2024), “Küresel Politik ve Askerî Stratejik Dönüşümler Kapsamında Türkiye Analizi”, Journal of Security and Intelligence Studies, S.2(2), ss.205–240.
• ALPEREN, Ümit (2018), “Bir Kuşak Bir Yol”Girişimi ve Çin’in Orta Asya Politikası”, Bilge Strateji Dergisi, S.10(19), ss.17–38.
• ALTUN, Nihal, KURT, İpek ve ÖZBAYSAL, Tansu (2021), “Adım Adım Yeni Dünya Düzeni: Çin BKBY Projesi”, Journal of Customs and Trade, S.8(26), ss.81-93.
• ASKEROĞLU, Sabir (2022), “İran-Rusya İlişkileri: Stratejik Ortaklık mı Rekabet mi?”, Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, S.15(3), ss.577–594.
• ATEŞ, Erdem ve SEYMEN, Dilek (2022), “Bir Kuşak Bir Yol Girişimi ve Türkiye: Türkiye Girişime Dâhil Olmalı mı?”, Gazi Akademik Bakış, S.16(31), ss.279–301.
• BABAHANOĞLU, Veysel (2023), “Putin Dönemi Rus Dış Politikası ve Ukrayna: Mackinder’in Kalpgâhı”, Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, S.19(2), ss.378-400.
• BABAHANOĞLU, Veysel (2023), “Suriye Krizi ve Dış Politika: Türkiye ve Rusya Arasında Geçişken İlişkiler”, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S.59, ss.407–421.
• BALCI, Aykut (2023), “Enerji Güvenliğinde Türkiye’nin Rolü ve Yenilenebilir Enerji Kaynakları”, Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S.16(44), ss.200–233.
• BARAN, Veysi (2024), “ABD'nin Donald Trump Başkanlığı Döneminde 2017–2021 Suriye'ye Yönelik Politikaları ve ABD-Türkiye İlişkilerine Etkisi”, Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• BARDAKÇI, Mehmet (2023), “Donald Trump Döneminde Avrupa Birliği-ABD İlişkileri: Transatlantik İlişkilerde Kırılma”, Elektronik Siyaset Bilimi Araştırmaları Dergisi, S.26, ss.38-52.
• BATTIR, Orhan ve YİĞİTTEPE, Levent (2021), “Trump Sonrası Dönemde Türkiye-ABD İlişkileri: Güvenlik Politikaları Bağlamında Bir Değerlendirme”, Social Sciences Studies Journal, S.7(80), ss.1391–1402.
• BAYRAKLI, Zehra Çankaya (2024), “Türkiye’nin Savunma ve Havacılık Sanayii ve İhracatı’nın Analizi (2002–2023)”, Mevzu Journal of Social Sciences, S.11, ss.205–240.
• BÜLBÜL, Şirin ve DURGUN KAYGISIZ, Ayşe (2023), “Ekonomik Büyümeyi Etkileyen Faktörler Üzerine Bir İnceleme”, Ekonomi Bilimleri Dergisi, S.16(1), ss.57–76.
• CANAR, Burçin (2024), “Soğuk Savaş Sonrası Türkiye-ABD İlişkilerinde Karadeniz”, The Turkish Yearbook of International Relations, S.55, ss.65–91.
• ÇALIŞKAN, Adnan (2023), “Türkiye’nin Avrupa Birliği'ne Üyelik Sürecinin Ekonomik Kriterler Açısından Değerlendirilmesi”, Süleyman Demirel Üniversitesi İİBF Dergisi, S.28(3), ss.349-363.
• ÇEVİRME, Ayşe ve ASAL, Uğur Yasin (2024), “Savaşın Değişen Yapısı ve Yeni Nesil Silah Teknolojileri: Hipersonik Silahlar Üzerine Bir İnceleme”, İstanbul Ticaret Üniversitesi Dış Ticaret Dergisi, S.2(3), ss.1-16.
• ÇOKGÜÇLÜ, Yasemin (2021), “ABD’nin Kuzey Kore Politikası Çerçevesinde Nükleersiz Bir Kuzey Kore Mümkün mü?”, International Journal of Social Inquiry, S.14(2), ss.509–540.
• DAĞDEVİREN, Zülfü (2021), “IŞİD'in Ortaya Çıkmasında Etkili Olan Küresel, Yerel Gelişmeler ve IŞİD'le Mücadele Stratejisi”, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, S.31(1), ss.301–316.
• DEMİR, Aynur (2022), “Paris Anlaşması ve 26. Taraflar Konferansı (COP 26)’nda Türkiye Değerlendirmesi: Yükümlülükler ve Sorumluluklar”, Biological Diversity and Conservation, S.15(2), ss.162–170.
• DEMİR, Gürkan (2022), “Türkiye’nin Terörle Mücadelede Önleyici Müdahale Stratejisi”, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Üniversitesi, İstanbul.
• DİLEK, Mehmet Sait ve OĞUZ, Şafak (2021), “Trump Yönetiminin CAATSA Hamlesi (14 Aralık 2020) Ne Anlama Geliyor?”, Uluslararası Kriz ve Siyaset Araştırmaları Dergisi, S.5(1), ss.185-218.
• DİNÇER, Melih (2023), “Montrö Sözleşmesi Bağlamında Karadeniz’de Türkiye-Rusya İlişkileri”, The Journal of International Relations and Politics, S.3(1), ss.50-67.
• DONGHUI, Du (2024), “Türkiye’nin Türk Devletlerinin Bütünleşmesindeki Etkin Rolü: Bağlam, Uygulama ve Etki”, Kuşak ve Yol Girişimi Dergisi, S.5(4), ss.410-428.
• ERCAN, Arda ve TEZCAN, Refik (2021), “Rusya’nın Suriye Politikasının Geçmişten Günümüze Etkileri”, Kocaeli University Journal of Social Sciences, S.42, ss.67-89.
• ERDAĞ, Ramazan (2013), “Türkiye’nin Stratejik Kültürü ve Dış Politikada Yansıması”, Akademik İncelemeler Dergisi, S.8(1), ss.51–76.
• HARUNOĞULLARI, Muazzez (2021), “ABD ve Rusya’nın Suriye İç Savaşına Müdahalelerinin Jeopolitik Yaklaşımları”, Journal of Middle East and Migration Studies, S.11(1), ss.43–84.
• İNAN, Zeynep (2025), “Ortadoğu İstikrar ve Güvenliğinde Türkiye’nin Rolü”, Türk Asya Stratejik Araştırmalar Merkezi (TASAM) Kurumsal Web Sayfası (EMakale), https://tasam.org/tr-TR/Icerik/73774/ortadogu_istikrar_ve_guvenliginde_turkiyenin_rolu (Erişim Tarihi: 03.04.2025).
• KAHRAMAN, Emel (2016), “Soğuk Savaş Sonrası Dönemde Rusya Federasyonu-İran İlişkileri”, Güvenlik Stratejileri Dergisi, S.12(24), ss.29-70.
• KAN, Kürşat (2023), “Küreselleşmenin Uluslararası İlişkilerde Yarattığı Süreklilik ve Değişim Tartışması”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S.51, ss.283-292.
• KANTARCI, Şenol (2012), “Soğuk Savaş Sonrası Uluslararası Sistem: Yeni Sürecin Adı ‘Koalisyonlar Dönemi mi?’”, Güvenlik Stratejileri Dergisi, S.8(16), ss.47–84.
• KARABULUT, Umut ve ERYILMAZ, Engin (2016), “PKK Terör Örgütü ve Türkiye-Suriye İlişkilerine Etkileri (1991–2003)”, Belgi Dergisi, S.11, ss.17-40.
• KAYA, Yakup (2024), “Milli Birlik Komitesi Döneminde Türkiye’nin Dış Politikası (1960–1961)”, Necmettin Erbakan Üniversitesi Medeniyet ve Toplum Dergisi, S.8(1), ss.83-100.
• KILIÇ, Binali (2024), “Çin’in Kuşak ve Yol Girişimi’nin Türkiye’nin Turizmine Beklenen Olası Yansımaları”, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, S.9(113), ss.121–134.
• KISACIK, Sina ve GÜLBAY, Alper (2022), “2000 Sonrası Türkiye ve Rusya’nın Doğu Akdeniz’deki Güvenlik ve Enerji Politikalarının Karşılaştırmalı Bir Analizi”, Türk Dünyası Araştırmaları (TDA) Dergisi, S.130(257), ss.435-470.
• KİŞİ, Erden (2025), “21. YY’ın Başında, Uluslararası Alanda ‘‘Yeni Bir Dünya Düzeni’’ Arayışı: Rusya-Çin İlişkileri”, Afyon Kocatepe Sosyal Bilimler Dergisi, S.27(1), ss.238–255.
• KOÇ, Engin (2020), “Rusya’nın Ortadoğu’da Taktiksel Hamleleri: Rusya ve Suudi Arabistan İlişkileri”, Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, S.9(3), ss.1956–1969.
• KOSTAK, Ercan (2024), “Soğuk Savaş Döneminde Savunma İttifakı Olarak NATO’nun Kurulması ve Türkiye’nin Üyeliğine Giden Yol”, History Studies, S.16(2), ss.201-223.
• KÖSE, Hasan (2022), “Türkiye’nin AB’nin Serbest Ticaret Anlaşmalarına Uyumda Yaşadığı Sorunların ve Serbest Ticaret Anlaşması Politikası Farklılıklarının Üçüncü Ülke Pazarlarına Erişimine Etkisi”, Kocaeli University Journal of Social Sciences, S.1(43), ss.27-49.
• LİMON, Onur ve LİMON, Elif Gürdal (2023), “Arktik Güvenliğini Yeniden Düşünmek: Değişimler ve Zorluklar”, The Journal of Security Sciences, S.12(2), ss.223–248.
• MEHMED, Ayten (2020), “Türkiye-Birleşik Arap Emirlikleri İlişkileri”, Uluslararası İlişkiler ve Diplomasi Dergisi, S.3(1), ss.76–99.
• ORAL, Muhammed (2020), “Küresel Enerji Jeopolitiğinde Yükselen Aktör: LNG”, Turkish Studies - Economics, Finance, Politics, S.15(1), ss.379–393.
• ÖRMECİ, Ozan ve KISACIK, Sina (2021), “Şanghay İşbirliği Örgütü'nün Enerji Güvenliği Politikaları Çerçevesinde Çin-Rusya İlişkilerini Anlamak”, İstanbul Kent Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi, S.2(1), ss.1-24.
• ÖZDEMİR, Göksu (2022), “Enerji Güvenliği Bağlamında Rusya'nın Hazar Enerji Politikası”, The Journal of Diplomatic Research, S.4(2), ss.85-99.
• ÖZDEMİR, Yavuz ve KOÇ AYTEKİN, Güner (2016), “Avrupa Birliği (AB) Gümrük Birliği’nin Türkiye Ekonomisine Etkileri”, Ufuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S.5(9), ss.45-59.
• ÖZKOK, Gülnihal Akan (2024), “Sürdürülebilir Tedarik Zinciri Yönetiminde Döngüsel İş Modellerinin Rolü ve Önemi”, Uluslararası İktisadi ve İdari Çalışmalar Dergisi, S.2(2), ss.37–52.
• SEZER, Sevgi (2024), “Rusya-Ukrayna Savaşı'nın Jeopolitik Sonuçları”, Academic Review of Economics and Administrative Sciences, S.17(1), ss.158-180.
• SIVIŞ, Efe (2019), “Enerji Politikalarında Denge Arayışı, ABD - Rusya ve Avrupa Birliği Üçgeni: Türk Akım Projesinin Belirleyici Faktörleri”, Journal of Graduate School of Social Sciences, S.23(3), ss.1373-1388.
• ŞAHİN, Mustafa ve OKUR, Mehmet Akif (2024), “ABD Dış Politikasında Jeoekonomik Stratejiler: Rusya Örneği”, Marmara University Journal of Economic and Administrative Sciences, S.46(2), ss.429-452.
• TAN, Özlem (2013), “Avrupa Birliği ve Türkiye Güvenlik ve Savunma İlişkileri”, Balkan Sosyal Bilimler Dergisi, S.2(4), ss.(1-13).
• TELLİ, Resul ve KANUŞAĞI, İlhan (2024), “21. Yüzyılda Türkiye'nin Küresel Enerji Jeopolitiği: Verimlilik Analizi ve Politika Önerileri”, Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, S.43, ss.1-18.
• TİRYAKİ, Havva Nesrin ve EKİNCİ, Aykut (2023), “Nüfus, Yaşam Beklentisi ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin ARDL Yöntemi ile Analizi: Türkiye Örneği”, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, S.23(3), ss.481-500.
• TOKATLI, Seda Gözde (2022), “NATO’nun Sistem İçerisindeki Dönüşümü ve Geleceği”, Upa Strategic Affairs, S.3(2), ss.61–84.
• TULGAR, Onur (2024), “Avrupa Birliği ve Türkiye Arasındaki Güvenlik İş Birliği”, Yüksek Lisans Tezi, Kapadokya Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Nevşehir.
• ÜNALMIŞ, Ahmet Nafiz (2019), “Yumuşak Gücün Tesis Edilmesinde Kültürel Diplomasinin Önemi ve Bir Uygulayıcı Olarak Yunus Emre Enstitüsü”, Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi, S.91, ss.137-159.
• YELTİN, Hüseyin (2021), “Türkiye ve S-400 Hava Savunma Sistemleri: Türkiye-ABD-Rusya İlişkilerindeki Yeri”, Anadolu Strateji Dergisi, S.3(1), ss.65-78.
• YILDIZ, Fatih (2024), “Amerika Birleşik Devletleri Dış Politikasında Vekil Aktör Stratejisi: PYD/YPG Örneği”, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi, İstanbul.
• YORULMAZ, Murat, KISACIK, Sina ve GENÇ, Aslıhan (2024), “Amerika Birleşik Devletleri-Rusya Federasyonu İlişkilerinde Analiz”, Upa Strategic Affairs, S.5(1), ss.68-101.
• YUMUŞAK, Tayfur (2023), “Türkiye’nin Rusya-Ukrayna Savaşı’ndaki Arabuluculuk Rolünün Değerlendirilmesi”, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, S.25(1), ss.165-194.
• ZHUNISSOVA, Madina (2024), “Türkiye, ABD, Rusya, AB, Çin’in Kazakistan’daki Yumuşak Gücünün Karşılaştırmalı Analizi”, Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.