Üniversite Öğrencilerinin İklim Değişikliği Algılarının ve Farkındalıklarının Belirlenmesi: Karaman İİBF Örneği

Year 2025, Volume: 8 Issue: 3, 714 - 732, 15.10.2025

Mehmet Polat , İpek Sürmeli Söğüt

https://doi.org/10.33712/mana.1759580

Abstract

Sanayi Devrimi’nden bu yana artan antropojenik etkiler küresel ölçekte çevresel ve sosyo-ekonomik krizlere yol açan iklim değişikliğini hızlandırmıştır. Bu krizin yönetilmesinde sera gazı emisyonlarının azaltılması ve uyum politikalarının uygulanması kadar toplumsal düzeyde farkındalık ve bilinç oluşturulması da önem arz etmektedir. Bu nedenle bu çalışmanın amacı gelecekte politika yapıcı, yönetici ve uygulayıcı konumlara gelmesi beklenen İktisadî ve İdarî Bilimler Fakültesi (İİBF) öğrencilerinin çevre sorunları ve iklim değişikliği konularındaki farkındalık ve bilinç düzeylerini değerlendirmektir. Bu amaç için çalışmada nicel araştırma yöntemi benimsenmiş ve 2024-2025 eğitim-öğretim yılında Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi (KMÜ) İİBF’de öğrenim gören 280 öğrenciye anket uygulanmıştır. Bulgular, öğrencilerin genel farkındalık düzeylerinin yüksek olmasına rağmen çevresel etkinliklere katılım oranlarının düşük olduğunu göstermektedir. Ayrıca öğrencilerin iklim değişikliği konusunda doğru ve yeterli bilgiye sahip olmadıkları ortaya çıkmıştır. Cinsiyet değişkenine göre kadın öğrencilerin erkek öğrencilere kıyasla daha bilinçli olduğu belirlenmiştir. Bölümler arası karşılaştırmalarda “Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi” ile “Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler” bölümlerinde okuyan öğrencilerin çevresel farkındalık düzeylerinin diğer bölümlere göre daha yüksek olduğu saptanmıştır. Benzer şekilde çevre dersi alan öğrencilerin bu konularda daha bilinçli olduğu görülmüştür. Yaş ilerledikçe ve çevresel konuların takip edilme sıklığı arttıkça farkındalık düzeyinin de yükseldiği gözlemlenmiştir. Ek olarak iklim değişikliği farkındalığı ile algısı arasında orta düzeyde pozitif yönlü bir ilişki bulunmuş ve farkındalık düzeyinin, algının %32,6’sını açıkladığı belirlenmiştir. Bu bulgular doğrultusunda çeşitli politika önerileriyle çalışma tamamlanmıştır.

Keywords

İklim Değişikliği , Çevre Bilinci , Üniversite Öğrencileri , Karaman

Ethical Statement

Bu makale Araştırma ve Yayın Etiğine uygundur. Beyan edilecek herhangi bir çıkar çatışması yoktur. Araştırmanın ortaya konulmasında herhangi bir mali destek alınmamıştır. Makale yazım ve intihal/benzerlik açısından kontrol edilmiştir. Makale, “en az iki dış hakem” ve “çift taraflı körleme” yöntemi ile değerlendirilmiştir. Makalede kullanılan ölçek için yazar(lar) tarafından ölçeğin orjinal sahibinden izin alındığı beyan edilmiştir. Yazar(lar), dergiye imzalı “Telif Devir Formu” belgesi göndermişlerdir. Bu araştırmanın yapılması ile ilgili olarak Karamanoğlu Mehmetbey Üniveritesi Etik Komisyonundan 06/03/2025 tarih ve 03/2025-90 sayılı “Etik İzni Belgesi” alınmıştır.

Supporting Institution

Araştırmanın ortaya konulmasında herhangi bir mali destek alınmamıştır.

Assessing University Students' Perceptions and Awareness of Climate Change: The Case of Karaman Faculty of Economics and Administrative Sciences

Abstract

Since the Industrial Revolution, increasing anthropogenic activities have accelerated climate change, creating serious global environmental and socio-economic challenges. In addition to mitigation and adaptation efforts, raising public awareness and environmental consciousness is essential. This study investigates the levels of environmental and climate change awareness among students at the Faculty of Economics and Administrative Sciences (FEAS), who are potential future policymakers and administrators. A quantitative survey was conducted with 280 students at Karamanoğlu Mehmetbey University during the 2024-2025 academic year. Results indicate that although students report relatively high awareness, their participation in environmental actions is limited, and their knowledge about climate change is often insufficient. Female students were more conscious than males, and those in “Political Science and Public Administration” or “Political Science and International Relations” showed higher awareness than other departments. Similarly, greater awareness was demonstrated by students who had taken environmental courses, older students, and those who frequently follow environmental issues. A moderate positive correlation was found between climate change awareness and perception, with awareness explaining 32.6% of the variance in perception. The study concludes by offering several policy suggestions based on these findings.

Keywords

Climate Change , Environmental Awareness , University Students , Karaman

Ethical Statement

This paper complies with Research and Publication Ethics, has no conflict of interest to declare, and has received no financial support. The article has been checked for spelling and plagiarism/similarity. The article was evaluated by "at least two external referees" and "double blinding" method. For the scale used in the article, it is declared by the authors that permission was obtained from the original owner of the scale. The author(s) sent a signed "Copyright Transfer Form" to the journal. Regarding the conduct of this research, an “Ethics Permission Certificate” dated 06/03/2025 and numbered 03/2025-90 was obtained from the Ethics Committee of the University of Karamanoğlu Mehmetbey.

Supporting Institution

No financial support was received for the conduct of the research.

References

• ADGER, W. Neil, DESSAI, Suraje, GOULDEN, Marisa, HULME, Mike, LORENZONI, Irene, NELSON, Donald R., OTTO, Naess ve WREFORD, Anita (2009), “Are There Social Limits to Adaptation to Climate Change?”, Climatic Change, S.93, ss.335-354.
• AKSOY, Ahmet ve ATASAGUN, Bayram (2023), “Arazi Kullanımı ve İklim Değişikliğinin Biyoçeşitlilik Kaybı Üzerine Etkisi”, Biyoçeşitlilik ve Ekosistemler (Ed. Mehmet Emin Aydın, Nüket Sivri), Türkiye Bilimleri Akademisi Yayını, Ankara, ss. 9-30.
• ALTINBAY, Ali ve DURAK, Hülya (2022), “Çevre Muhasebesi, Yeşil Muhasebe ve Karbon Muhasebesi Kavramları Hakkında Yazılan Makalelerin Bibliyometrik Analizi”, International Journal of Applied Economic and Finance Studies, S.7(1), ss.140-155.
• AY, Faruk ve YALÇIN ERİK, Nazan (2020), “Üniversite Öğrencilerinin Küresel Isınma ve İklim Değişikliğine Yönelik Bilgi ve Algı Düzeyleri”, Cumhuriyet Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, S.44(2), ss.1-18.
• AYDIN, Fatih (2017), “Üniversite Öğrencilerinin Küresel Isınma Hakkındaki Bilgi Düzeylerinin Belirlenmesi”, Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, S.1(1), ss.118-132.
• BAŞKAYA, Yusuf Soner, GÜRGÜR, Tuğrul ve ÖĞÜNÇ, Fethi (2008), “Küresel Isınma, Küreselleşme ve Gıda Krizi-Türkiye'de İşlenmiş Gıda Fiyatları Üzerine Ampirik Bir Çalışma”, Central Bank Review, S.2, ss.1-32.
• DEMİR, Aynur (2009), “Küresel İklim Değişikliğinin Biyolojik Çeşitlilik ve Ekosistem Kaynakları Üzerine Etkisi”, Ankara Üniversitesi Çevrebilimleri Dergisi, S.1(2), ss.37-54.
• DURKAYA, Birsen ve DURKAYA, Ali (2018), “Küresel Isınma Farkındalığı ‘Bartın Üniversitesi Öğrencileri Örneği”, Bartın Orman Fakültesi Dergisi, S.20(1), ss.128-144.
• ERSOY MİRİCİ, Merve ve BERBEROĞLU, Süha (2022), “Türkiye Perspektifin”de Yeşil Mutabakat ve Karbon Ayak İzi: Tehdit Mi? Fırsat Mı?”, Doğal Afetler ve Çevre Dergisi, S.8(1), ss.156-164.
• FAUVILLE, Geraldine, QUEIROZ, Anna Carolina Muller ve BAILENSON, Jeremy (2020), “Virtual Reality as a Promising Tool to Promote Climate Change Awareness”, Technology and Health (Ed. Jihyun Kim, Hayeon Song), Elsevier Publisher, Amsterdam, ss.91-108.
• GIDDENS, Anthony (2013), İklim Değişikliği Siyaseti (Çev. Erhan Baltacı), Phoenix Yayınevi, Ankara.
• GÜLSOY, Esmagül ve KORKMAZ, Mehmet (2020), “Üniversite Öğrencilerinin Sosyo-Ekonomik Özelliklerinin Küresel Isınma ve İklim Değişikliği Algıları Üzerine Etkileri”, Turkish Journal of Forestry, S.21(4), ss.428-437.
• HANSEN, James (2009), Küresel Isınmanın Kırılma Noktası (Çev. Abdullah Yılmaz), Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
• IPCC (2022), “Summary for Policymakers”, Climate Change 2022: Impacts, Adaptation and Vulnerability: Contribution of Working Group II to the Sixth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change (Ed. Hans-O. Pörtner, Debra C. Roberts, Elvira S. Poloczanska, Katja Mintenbeck, Melinda Tignor, Andres Alegría, Marlies Craig, Stefanie Langsdorf, Sandra Löschke, Vincent Möller, Andrew Okem), Cambridge University Press, Cambridge, ss.3-33.
• KADIOĞLU, Mikdat (2007), 99 Sayfada Küresel İklim Değişimi: Serhan Yedig (Söyleşi), Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul.
• KNIGHT, W. Kyle (2016), “Public Awareness and Perception of Climate Change: A Quantitative Cross-National Study”, Environmental Sociology, S.2(1), ss.101–113.
• KÖMÜRCÜOĞLU, Elif Duygu ve ARTAN, Seyfettin (2025), “İklim Değişikliği Gelişen Piyasa Ekonomilerinde Enflasyonu Nasıl Etkilemektedir?”, Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, S.47, ss.245-266.
• KUTHE, Alina, KELLER, Lars, KORFGEN, Aannemarie, STOTTER, Hans, OBERRAUCH, Anna ve HOFERL, Karl-Michael (2019), ‘”How Many Young Generations Are There? – A Typology of Teenagers’ Climate Change Awareness in Germany and Austria”, The Journal of Environmental Education, S.50(3), ss.172-182.
• LEE, Tien Ming, MARKOWITZ, M. Ezra, HOWE, D. Peter, KO, Chia-Ying ve LEISEROWITZ, A. Anthony (2015), “Predictors of Public Climate Change Awareness and Risk Perception Around the World”, Nature Climate Change, S.5(11), ss.1014-1020.
• NEALE, Jonathan (2009), Küresel Isınmayı Durduralım, Dünyayı Değiştirelim! (Çev. Doğan Tarkan), Yordam Kitap, İstanbul.
• PARTİGÖÇ, Nur Sinem ve SOĞANCI, Sevde (2019), “Küresel İklim Değişikliğinin Kaçınılmaz Sonucu: Kuraklık”, Dirençlilik Dergisi, S.3(2), ss.287-299.
• POLAT, Mehmet (2025), “Sürdürülebilirlik Bağlamında Yeşil Bina ve Yeşil Güçlendirme: Kamu Binalarında Yeşil Güçlendirme”, Fiscaoeconomia, S.9(2), ss.950-969.
• RICART, Sandra, GANDOLFI, Claudio ve CASTELLETTI, Andrea (2023), “Climate Change Awareness, Perceived Impacts, and Adaptation from Farmers’ Experience and Behavior: A Triple-Loop Review’’, Regional Environmental Change, S.23, ss.(82).
• SÖYÜT, Hasan Ege ve SÜRMELİ, İpek (2018), “İklim Değişikliği Karşısında Kent Yönetimleri: Eskişehir İli Tepebaşı İlçe Belediyesi Örneği”, Kentsel Politikalar (Ed. Ayşegül Mengi, Deniz İşçioğlu), Palme Yayıncılık, Ankara, ss.586-603.
• ŞAHİN, Ümit (2017), “Başlangıcından Bugüne Uluslararası İklim Değişikliği Rejimi”, Uluslararası Çevre Rejimleri (Der. Gökhan Orhan, Semra Cerit Mazlum, Yasemin Kaya), Dora Basım Yayın, Bursa, ss.67-130.
• ŞEN, Gülhan ve ÖZER, Yunus Emre (2018), “Üniversite Öğrencilerinin İklim Değişikliği ve Çevre Sorunları Konusundaki Farkındalıklarının Değerlendirilmesi: Dokuz Eylül Üniversitesi Kamu Yönetimi Örneği”, Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, S.7(2), ss.667-688.
• THE WORLD BANK (2019), “10 Years of Green Bonds: Creating the Blueprint for Sustainability Across Capital Markets”, World Bank Corporate Web Page (E-Article), https://www.worldbank.org/en/news/immersive-story/2019/03/18/10-years-of-green-bonds-creating-the-blueprint-for-sustainability-across-capital-markets (Erişim Tarihi: 16.04.2025).
• TÜRKEŞ, Murat (2023), “Küresel İklim Değişikliği: Nedenleri, Sonuçları ve İklim Diplomasisi”, Çevre Diplomasisi ve Türkiye (Ed. Adem Bilgin, Betül Gökkır, Günay Erpul), İmge Kitabevi, Ankara, ss.281-342.
• TÜİK (2025), “Sera Gazı Emisyon İstatistikleri”, TÜİK Kurumsal Web Sayfası (E-Bülten), https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Sera-Gazi-Emisyon-Istatistikleri-1990-2023-53974 (Erişim Tarihi: 16.04.2025).
• UNITED NATIONS - UN (2025), “COP26: Together for Our Planet”, Climate Action, https://www.un.org/en/climatechange/cop26 (Erişim Tarihi: 16.04.2025).
• UNITED NATIONS DEVELOPMENT PROGRAMME – UNDP (2023), “Climate Justice”, The Climate Dictionary, https://www.undp.org/publications/climate-dictionary (Erişim Tarihi: 08.10.2025).
• UNITED STATES ENVIRONMENTAL PROTECTION AGENCY - EPA (2025), “Overview of Greenhouse Gases” Greenhouse Gas Emissions, https://www.epa.gov/ghgemissions/overview-greenhouse-gases (Erişim Tarihi: 16.04.2025).
• UZUN, Serir (2021), “Üniversite Öğrencilerinin İklim Değişikliği Konusunda Farkındalıklarının Belirlenmesi: Düzce Üniversitesi İlgili Grupları Örneği”, Anadolu Orman Araştırmaları Dergisi, S.7(2), ss.161-174.
• VENGHAUS, Sandra, HENSELEIT, Meike ve BELKA, Maria (2022), “The Impact of Climate Change Awareness on Behavioral Changes in Germany: Changing Minds or Changing Behavior?”, Energy, Sustainability and Society, S.12, ss.(8).