Kademeler Arası Geçiş ve Sınav Sisteminde Yapılan Değişikliklere İlişkin Okul Yöneticilerinin Görüşleri

Yıl 2019, Cilt: 50 Sayı: 50, 57 - 79, 15.06.2019

Mesut Demirbilek , A. Faruk Levent

https://doi.org/10.15285/maruaebd.586835

Cited By: 7

Öz

Bu
araştırmanın amacı, Türkiye’de kademeler arası geçiş ve sınav sisteminde
yapılan değişikliklere ilişkin okul yöneticilerinin görüşlerinin
incelenmesidir. Nitel araştırma yöntemlerinden fenomenoloji deseniyle
yürütülmüş olan bu çalışmanın verileri, yüz yüze görüşme yoluyla yarı
yapılandırılmış bir görüşme formu kullanılarak elde edilmiştir. Araştırma
kapsamında İstanbul ili Çekmeköy ve Sancaktepe ilçelerinde bulunan farklı okul
türlerinde görev yapan 22 okul yöneticisi ile görüşülmüştür. Görüşmeler
sonucunda elde edilen veriler, kodlanarak temalar altında toplanmış ve içerik
analizine tabi tutulmuştur. Araştırma bulgularına göre sınav sisteminde sık
yapılan değişiklikler; okullarda planlama sorunları, yöneticilerde bilgi
eksikliği problemi oluşturarak yöneticilerde ekstra iş yükünü arttırmakta ve
sorunların çözülmesini zorlaştırmaktadır. Aynı zamanda sık yapılan
değişikliklerin; veliler ve öğrencilerde karamsarlığa, güvensizliğe, kaygıya ve
yılgınlığa neden olmaktadır. Öğretmenlerde ise olumsuz rahatlamaya, performans
düşüklüklerine, uyum sorunlarına, hedefleri görmezden gelmeye ve ölçme
araçlarında değişmelere yol açmaktadır. Araştırmada okul yöneticileri,
kademeler arası geçiş ve sınav sistemiyle ilgili olarak; değişikliklerin
öğrenci özelliklerine ve fırsat eşitliğine uygun olması gerektiğini, müfredatla
uyumlu, milli, istikrarlı, uzun vadeli, ülke ihtiyaçlarıyla uyumlu, niteliksel,
objektif ve kaynağının okul olduğu bir geçiş ve sınav sistemi olması
gerektiğine dair görüşleri dikkate değerdir.

Anahtar Kelimeler

Değişim, Kademeler Arası Geçiş, Okul Yöneticileri, Sınav Sistemi

Kaynakça

• Akbaba, S. (2006). Eğitimde Motivasyon. Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13, 343-361. Aksoy, D.,& Arık, B. M. (2017). Liselere geçişte yeni sistem ve nitelikli ortaöğretim için yol haritası. Eğitim Reformu Girişimi Bilgi Notu. Akyüz, Y. (2001). Başlangıçtan 2001’e Türk eğitim tarihi. İstanbul: Alfa Yayınları. Arslan, M. (2004). Eğitim Sistemimizin Kapanmayan Yarası Yükseköğretime Geçiş, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi,16(1), 37-51. Aykaç, N. ve Atar, E. (2014). Geçmişten günümüze ilköğretimden ortaöğretime geçiş sisteminin değerlendirilmesi, Cumhuriyet’in Kuruluşundan Günümüze Eğitimde Kademeler Arası Geçiş ve Yeni Modeller Uluslararası Kongresi’nde Sunulan Bildiri, 16-18 Ocak, Antalya. Bakioğlu, A. ve Demiral, S. (2013). Okul yöneticilerinin belirsizlik durumlarını algılama ve karar verme tarzları. Eğitim Bilimleri Dergisi, 38, 9-35. Binbaşıoğlu, C. (2015). Başlangıçtan günümüze Türk eğitim tarihi. Ankara: Anı Yayıncılık Can, E. (2014). Türk eğitim sisteminde nitelik: engeller ve öneriler. I. Avrasya Eğitim Araştırmaları Kongresi’nde Sunulan Sözlü Bildiri. Bildiri Özetleri Kitabı İçinde (s.369-370), 24-26 Nisan, İstanbul Üniversitesi. Çamlıbel, N. D. (2003). Belirsizlik ortamında planlama düşüncesi “sinerjetik toplum-sinerjik yönetim ve sinerjist yönetim ve sinerjist planlama modeli” örnek olay: 17 Ağustos - 12 Kasım 1999 depremleri sonrası kaos ve kendi kendine organizasyon süreci. (Yayınlanmamış doktora tezi). Yıldız Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. Dinç, E., Dere, İ. & Koluman, S. (2014).Yaşantısal perspektiften eğitimde kademeler arası geçiş, Cumhuriyet’in Kuruluşundan Günümüze Eğitimde Kademeler Arası Geçiş ve Yeni Modeller Uluslararası Kongresi’nde Sunulan Bildiri, 16-18 Ocak, Antalya. Doğutaş, A. (2016). Eğitim sistemindeki son değişikliklerle ilgili öğretmen görüşleri, Elektronik Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(9), 31-41. Dowling, M. (2007). From Husserl to van Manen. A review of different phenomenological approaches. International Journal of Nursing Studies, 44(1), 131–142. Dünya Bankası (2005). Okul öncesi eğitimden orta öğretime etkili, adil ve verimli bir eğitim sisteminin sürdürülebilir yolları (Rapor No: 32450-TU). Washington: The World Bank Eğitim Bir-Sen (2016). Eğitime bakış 2016 izleme ve değerlendirme raporu. Ankara: Eğitim Bir Sen Yayınları. Eğitim Sen (2016). Pisa 2015 sonuçları ışığında eğitimde yaşanan başarısızlığın nedenleri raporu. Ankara: Eğitim Sen Yayınları. Erdem, A. R.(2014). Yükseköğretime geçişin kritiği. Cumhuriyet’in Kuruluşundan Günümüze Eğitimde Kademeler Arası Geçiş ve Yeni Modeller Uluslararası Kongresi’nde Sunulan Bildiri, 16-18 Ocak, Antalya. Giorgi, A. (1997). The theory, practice and evaluation of the phenomenological method as a qualitative research procedure. Journal of Phenomenological Psycology, 28(2), 235–260 Günay, D. ve Gür, B. S. (2009). Dünyada üniversiteye giriş sistemleri ve ÖSS. Türkiye’nin 2023 Vizyonunda Üniversiteye Giriş Sistemi Kongresi’nde Sunulan Bildiri, Atılım Üniversitesi, Nisan 2009, Ankara, Gür, S. B., Çelik, Z. &Coşkun, İ.(2013). Türkiye’de ortaöğretimin geleceği: hiyerarşi mi, eşitlik mi? Seta Analiz Dergisi, 69, 4-26. Güven, İ.(2015). Türk eğitim tarihi. Ankara: Pegem Akademi Helvacı, M. A. ve Türkmen, N. (2013). Türk eğitim sistemi ve okul yönetimi. Okul Yönetiminde Eğitim-Öğretim İşleri (Ed. A. Çiçek-Sağlam) içinde (s.199-218). Ankara: Maya Akademi Yayınları. Karaca, M., Bektaş, O. ve Armağan, F.Ö. (2015). 8. sınıf öğrencilerinin merkezi sınavlarda sorulmayan fen bilimleri konularına yönelik görüşleri. GEFAD (Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35(1), 63-86. Karasar, N.(2012). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayıncılık Kırpık, G. (2014). Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşunun ilk yıllarında talim ve terbiye kurulunun sınav sistemi, geçiş ve denklik meseleleri ile ilgili aldığı kararlar, Cumhuriyet’in Kuruluşundan Günümüze Eğitimde Kademeler Arası Geçiş ve Yeni Modeller Uluslararası Kongresi’nde Sunulan Bildiri, 16-18 Ocak, Antalya. Korkmaz, İ. (2014). Türk eğitim sisteminde kademeli geçiş için bir model önerisi. Cumhuriyet’in Kuruluşundan Günümüze Eğitimde Kademeler Arası Geçiş ve Yeni Modeller Uluslararası Kongresi’nde Sunulan Bildiri, 16-18 Ocak, Antalya. Köse, M. R.(1999). Üniversiteye giriş ve liselerimiz. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15, 51-60. MEB. (2007). 2007/18 Sayılı Genelge. Erişim adresi: http://www.meb.gov.tr/mevzuat/liste.php?ara=1 MEB. (2008). Sosyal Bilimler Liseleri Yönetmeliği, Erişim adresi: http://mevzuat.meb.gov.tr/html/25292_0.html MEB.(2010). Ortaöğretim geçiş sistemi ve seviye belirleme sınavı’na ilişkin basın toplantısı, Erişim adresi: http://www.meb.gov.tr/haberler/haberayrinti.asp?ID=7912 MEB. (2015). Uluslararası öğrenci değerlendirme programı Pısa 2015 ulusal raporu, Ölçme Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Ankara. MEB (2017). Millî Eğitim Bakanlığı Ölçme Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Akademik Becerilerin İzlenmesi ve Değerlendirilmesi (ABİDE) Projesi Erişim adresi: http://abide.meb.gov.tr/proje-hakkinda.asp ÖSYM (tarihsiz). Tarihsel Gelişme, http://www.osym.gov.tr/TR,8530/tarihsel-gelisme.html adresinden 1 Ekim 2017 tarihinde edinilmiştir. Özden, Y. (2007). Öğrenme ve öğretme. Ankara: PegemA Yayıncılık. Özen, E. N. ve Özenç, B. (2017). Liselere geçişte yeni sınav sistemi: risk alanları neler olabilir? Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Değerlendirme Raporu, Kasım 2017. Özgan, H. ve Kalman, M. (2013). Türk eğitim sistemi ve okul yönetimi. (Ed. Aycan Çiçek Sağlam). Yönetim Süreçleri (s.111-134). Ankara: Maya Akademi Yayınları Öztürk, F. Z. (2014). Ortaöğretime geçişte merkezî sınav yapmayan ülke örnekleri ve Türkiye modeli, Cumhuriyet’in Kuruluşundan Günümüze Eğitimde Kademeler Arası Geçiş ve Yeni Modeller Uluslararası Kongresinde Sunulan Bildiri, 16-18 Ocak, Antalya. Patton, M. Q. (2002). Qualitative research and evaluation methods (3rd ed.). Thousand Oaks, CA: Sage. Sarıer, Y.(2010). Ortaöğretime Giriş Sınavları (OKS-SBS) ve PISA sonuçları ışığında eğitimde fırsat eşitliğinin değerlendirilmesi, Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,11(3),107-129. TED. (2010). Ortaöğretime ve yükseköğretime geçiş sistemi. Ankara: Türk Eğitim Derneği Yayınları. TEDMEM. (2016). 2016 yılı eğitim değerlendirme raporu, Ankara: Türk Eğitim Derneği. Turan, R., Çilek, A. ve Yavuz, İ. (2014). Türkiye’de yükseköğretime geçiş sisteminin ortaöğretim sistemi üzerindeki etkileri ve çözüm önerileri. Cumhuriyet’in Kuruluşundan Günümüze Eğitimde Kademeler Arası Geçiş ve Yeni Modeller Uluslararası Kongresi’nde Sunulan Bildiri, 16-18 Ocak, Antalya. Yavuz, M., Derinbay, D.(2014). Türkiye’de Ortaöğretime Geçiş İçin Bir Model Önerisi. Cumhuriyet’in Kuruluşundan Günümüze Eğitimde Kademeler Arası Geçiş ve Yeni Modeller Uluslararası Kongresinde Sunulan Bildiri, Antalya,16-18 Ocak. Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık. Yılmaz, K. ve Altınkurt, Y. (2011). Öğretmen adaylarının Türk eğitim sisteminin sorunlarına ilişkin görüşleri, Uluslararası İnsan Bilimler Dergisi, 8(1), 942-971. Yılmaz, S. ve Bülbül, T. (2017). Merkezi sınavların okul kültürüne yansımalarının değerlendirilmesi. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(2), 578-617. YÖK Basın Duyurusu (2017). Yükseköğretim Kurumları Sınavı hakkında genel bilgi. Erişim adresi: http://www.yok.gov.tr/web/guest/yks-yeni-duzenleme Yürük, S. (2014). Ortaöğretime geçiş okulu. Cumhuriyet’in Kuruluşundan Günümüze Eğitimde Kademeler Arası Geçiş ve Yeni Modeller Uluslararası Kongresi’nde Sunulan Bildiri, 16-18 Ocak, Antalya.