BÖLGESEL COĞRAFYA SERÜVENİNDE YANILGILAR

Year 2016, Issue: 34, 98 - 106, 29.10.2016

RAMAZAN Özey

Abstract

Coğrafi olarak bölge; Bir kentin veya toprak parçasının, bilinçli bir belgeleme yöneltisinin sonucu olarak, işleyim, tarım, konut, yönetim, tecim vb. işlevleri için, düzen tasarımda ayrılmış alanlardan her biridir. Bir toprak parçasının, doğal özellikleri, nüfus yapısı, kaynakları, çıkarları açısından türdeşlik gösteren, bir bütün olarak tasarlanmasında yarar görülen bölümüdür. Sınırlandırılmış toprak parçasıdır.

Bölge türleri, bilimlere göre değişkenlik gösterir. Coğrafyacılar, Tarihçiler, Sosyologlar, Matematikçiler, Ekonomistler, Planlamacılar, İdareciler, Eğitimciler ve bunun gibi çok fazla sayıda bilim ve hizmet adamı tarafından bölge kavramı kullanılır ve her birinin bölge anlayışı farklıdır.

Coğrafi bölgeler olarak, doğal ve beşeri bölgelerin tümünün birbirleriyle bütünlük arz ettiği bölge demektir ve değil Türkiye’de, yeryüzünde bile böyle bir toprak parçasının varlığı düşünülemez. Dolaysıyla coğrafi bölge tamamen hayal ürünüdür. En fazla bir veya iki alt birimi bir arada görmek belki mümkündür. Örneğin iklim ve bitki örtüsü özellikleri birbirleriyle uyum sağlayabilir. Ancak her zaman uyum sağlamazlar. Buna rağmen 1905 yılından itibaren, dünya ölçeğinde bazı bölgeler ayırt edilmiştir. Bu ayrıma doğal bölgeler adı verilmiştir. Ancak diğer doğal coğrafi alt birimler benzeşmediği için tam anlamıyla doğal bölgeler demek yanlış olur.

Hele bir ülke üzerinde coğrafi bölgeler aramak beyhude bir arayıştır. Öte yandan doğal bölgeler ya da beşeri bölgeler belirlemek de çok yanlış olur. Çünkü ülkelerin sınırları çizilirken coğrafya değil savaşlar sonucunda anlaşmalar esas alınmıştır. Bu nedenle Türkiye’de 7 Coğrafi Bölge’den bahsetmek tamamen bir hayal ürünüdür. Tamamen yanlıştır. Türkiye bir bütündür.

Anahtar Kelimeler: Coğrafya, bölge, bölge ayrımı, bölge yanılgısı

Keywords

Coğrafya, bölge, bölge ayrımı, bölge yanılgısı

References

• Claval, P. (1992). Introduction À La Géographie Régionale. Paris, Nathan.
• Darkot, B. (1966). Türkiye'de coğrafi bölgelerin teşkilinde kriterlerin araştırılması. İstanbul Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Şehircilik Kürsüsü Yayını, 31-47, İstanbul.
• Duran, F.S. (1938). Umumi Coğrafya Dersleri. Kanaat Kitabevi, İstanbul.
• Ecemiş Kılıç, S. & Mutluer, M. (2004). Coğrafyada ve bölge planlamada bölge kavramının karşılaştırmalı olarak irdelenmesi. Ege Coğrafya Dergisi, 13, 17-28.
• Eren, M. A. (1996). Bölgeler haritası yanlış. Aksiyon Dergisi, 59.
• Erinç, S. (1958). Bölge sınırlandırmasının esasları. İkinci İskân ve Şehircilik Haftası Konferansları, 69-94.
• Özçağlar, A. (2003). Türkiye’de yapılan bölge ayrımları ve bölge planlama üzerindeki etkileri. Coğrafi Bilimler Dergisi, 1(1), 3-18.
• Özey, R. (2006). Coğrafi bölgelerin siyasi bölgeler olarak algılanması ve sonuçları. IV. Ulusal Coğrafya Sempozyumu, Ankara Üniversitesi: Türkiye Coğrafyası Araştırma ve Uygulama Merkezi.
• Özey, R. (2012). Beşeri Bölgeler Coğrafyası. Aktif Yayınları, İstanbul
• Özey, R. (2012). Doğal Bölgeler Coğrafyası. Aktif Yayınları, İstanbul
• Platt, R. S. (1957).” A review of regional geography. Annals, Association Of American Geographers, 47, 187-190.
• Taneri, E. (1978). Bölge Planlama. İstanbul Devlet Mühendislik ve Mimarlık Akademisi Yayınları, İstanbul.
• Tevfik A. (1913). Memalik-i Osmaniye’nin Coğrafyası. Tefeyyüz Kitaphanesi, İstanbul.
• Tunçdilek, N. (1987). Doğal Bölgeler. İ.Ü Yayınları, No 3417, Deniz Bilimleri ve Coğrafya Enstitüsü Yayınları, No 5, İstanbul.
• Tümertekin, E. & Özgüç, N. (2000). Coğrafya, Geçmiş, Kavramlar, Coğrafyacılar. İstanbul: Çantay Kitapevi.
• Yiğit, A. (1996). Türkiye'nin doğu bölgelerinin yeniden belirlenmesi hakkında düşünceler. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(1) 359-378.
• Yücel, T. (1987). Türkiye Coğrafyası. Ankara: Türk Kültürü Araştırmaları Enstitüsü Yayınları, 63.