COĞRAFYA ÖĞRETMENLERİNİN COĞRAFYA ÖĞRETİM PROGRAMINDAKİ ÖĞRENME ALANLARINA GÖRE HİZMET İÇİ EĞİTİM İHTİYAÇLARI

Yıl 2017, Sayı: 36, 1 - 15, 10.07.2017

ŞEVKİ Babacan , RAMAZAN Özey

Öz

Kişilerin meslek yaşamları boyunca aldıkları hizmet içi
eğitim, çalışanların mesleklerindeki verimliliklerini yükseltmeyi amaçlar ve
farklı meslek gruplarında farklı şekillerde gerçekleştirilebilir. Öğretmenlik
mesleğinde bu konuda gelişime en büyük katkıyı Milli Eğitim Bakanlığı yapmaktadır.
Hizmet içi eğitime dair öğretmenliğin farklı branşlarında ya da genel
öğretmenlik bilgisini içeren konularda düzenlenen faaliyetlerde, hedeflerin
gerçekleştirilebilmesi son derece önemlidir. Hedefleri gerçekleştirmek içinse,
öğretmenlerin bu konuda öncelikle ne istediklerini tespit etmek yani ihtiyaç
analizi çalışmalarının büyük önemi vardır. Bu çalışma, coğrafya öğretmenlerinin
ortaöğretim 9, 10, 11 ve 12. sınıflar coğrafya öğretim programındaki beş
öğrenme alanına göre hizmet içi eğitim ihtiyaçlarını belirlemeyi amaçlamıştır.
Araştırma, İstanbul ilinde 210 coğrafya öğretmeni ile 2014-2015 eğitim öğretim
yılında gerçekleştirilmiştir. Veriler araştırmacılar tarafından hazırlanan “Hizmet
İçi Eğitim İhtiyaç Belirleme Anketi” ile toplanmıştır. Toplanan veriler SPSS
programı ile değerlendirilmiş, frekans ve yüzde değerleri hesaplanmıştır. Bu
değerlendirme sonucunda en çok hizmet içi eğitim ihtiyaç duyulan konular;
"Bir ülkenin konumunun bölgesel ve küresel etkilerini değerlendirme
(CBS)", "Ekosistem", "Türkiye’deki bölgesel kalkınma
projeleri", "İnsan faaliyetlerinin karbon, azot, oksijen ve su
döngülerine olan etkileri", "Biyoçeşitlilik" olarak
belirlenmiştir. Sonuç olarak, araştırmada belirlenen bulgular doğrultusunda
yürütülecek hizmet içi eğitim çalışmalarının coğrafya öğretmenlerine daha
faydalı olacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Coğrafya, öğrenme alanları, hizmet içi eğitim, ihtiyaç belirleme

Geography Teachers’ In-Service Training Needs in Geography Teaching Program by Their Learning Areas

Öz

n-service training, which people
undergo throughout their professional lives, aims to increase the productivity
of employees in their profession and can be realized in different forms in
different occupational groups. The Ministry of National Education makes the
greatest contribution to this development in the profession of teaching. As
regards in-service training, it is extremely important that the objectives can
be achieved in activities carried out in different branches of teaching or on
topics involving general teaching knowledge. Determining, first and foremost,
the needs and requests of teachers in this process, that is, carrying out needs
analyses, plays an important role in achieving the goals. The purpose of this
study is to determine the in-service training needs of the geography teachers
depending on the five learning areas in the geography curriculum of the 9^th,
10^th, 11^th and 12^th grades of secondary
education. The research was carried out in 2014-2015 education year with 210
geography teachers in Istanbul. The data were collected by the "In-Service
Training Needs Assessment Questionnaire" prepared by the researchers. The
collected data were evaluated by SPSS program and, frequency and percentage
values were calculated. The results indicate that the topics for which the most
in-service training is needed are: “Assessing the regional and global impacts
of a country's location (GIS),” "Ecosystem," "Regional
development projects in Turkey," "The effects of human activities on
carbon, nitrogen, oxygen and water cycles," and "Biodiversity."
In conclusion, it is thought that in-service training activities to be carried
out in line with the findings of this study will be more beneficial to
geography teachers.

Anahtar Kelimeler

Geography, learning areas, in-service training, need determination

Kaynakça

• Akbaş, Y. & Uzunöz, A. (2012). Trabzon’da görev yapmakta olan coğrafya öğretmenlerinin hizmetiçi eğitim faaliyetlerinin yeterliliği ile ilgili düşünceleri. Karadeniz İncelemeleri Dergisi, 12, 189-202.
• Akbaş, Y., Uzunöz, A. & Gençtürk E. (2011). Coğrafya öğretmenlerinin hizmetiçi eğitim faaliyetleriyle ilgili düşünceleri (Trabzon Örneği). Karadeniz İncelemeleri Dergisi, (11) 157-174.
• Akhun, İ. (1977). Hizmet-içi eğitimin değerlendirilmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 10(1), 1-21.
• Artvinli, E. (2010). Coğrafya’da Öğretmen Eğitimi: Hizmet Öncesi-Hizmet İçi Eğitim İhtiyaç Analizi. Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Bilgin, K. U., Akay, A. Koyuncu, H. E. & Haşar, E. Ç. (2007). Yerel Yönetimlerde Hizmet İçi Eğitim. Ankara: Matsa Basımevi.
• Demirel, Ö. & Ün, K. (1987). Eğitim Terimleri. Ankara: Şafak Matbaası.
• EARGED, (2008a). İlköğretim Okullarında Görev Yapan Matematik Öğretmenlerinin Hizmet İçi Eğitim İhtiyaçları. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Eğitimi Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı Yayınları.
• EARGED, (2008b). İlköğretim Okullarında Görev Yapan Türkçe Öğretmenlerinin Hizmet İçi Eğitim İhtiyaçlarının Belirlenmesi. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Eğitimi Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı Yayınları.
• EARGED, (2008c). Sınıf Öğretmenlerinin Hizmet İçi Eğitim İhtiyacının Belirlenmesi. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Eğitimi Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı Yayınları.
• Hakan, A., Sağlam, M., Yaşar, Ş., Gültekin, M., Deveci, H., Kürüm, D., Batmaz, B., Aktaş, B.Ç., Aktay, E. G. & Kasa, B. (2011). İlköğretim Öğretmenlerinin Öğretmenlik Mesleği Genel Yeterlilikleri Alanlarındaki Hizmet içi Eğitim Gereksinimleri. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Karadeniz, C. B. & Sarı, S. (2011). Coğrafya öğretimi öz-yeterlilik ölçeğinin geliştirilmesi. Eğitim Bilim Toplum Dergisi, 9(33): 9-27.
• Kaya, H. (2014). Projelerin coğrafya öğretimi açısından önemi ve coğrafya öğretimine katkıları. H. Kaya, A. Karatepe & A. Özder (Ed.), Modern yöntem ve tekniklerle coğrafya öğretimi içinde (s. 1-13). Ankara: Pegem Akademi.
• Kaya, N. (2012). Türkiye’de coğrafya eğitimi: Öğretim programı, öğretmen eğitimi ve ders kitapları boyutu. (Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
• MEB, (2011). Coğrafya Dersi (9, 10, 11 ve 12. Sınıflar) Öğretim Programı, Millî Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı, Ankara. 02.05.2014 tarihinde http://ttkb.meb.gov.tr/www/ogretimprogramlari/icerik/72# adresinden edinilmiştir.
• Meydan, A. (2011). Yenilenen coğrafya programı ve gelişmelerle ilgili seminerlerin ve çalıştayların beklentileri karşılama düzeyi. Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 2(2), 25- 39.
• Özcan, M. (2013). Okulda Üniversite: Türkiye’de Öğretmen Eğitimini Yeniden Yapılandırmak İçin Bir Model Önerisi. İstanbul: TÜSİAD Yayınları.
• Pehlivan, İ. (1992). Hizmet içi eğitim–verimlik ilişkisi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 25(1), 151-162.
• Şahin, C. (2001). Orta öğretim coğrafya öğretmenlerinin mesleki sorunları hakkında bir araştırma. Marmara Coğrafya Dergisi, 3(2), 59-70.
• Tanyeli, H. (1970). Personel Eğitimi İlkeler, Metodlar, Teknikler. Ankara: Şenyuva Matbaası.
• Taymaz, H. (1981). Hizmet içi eğitim planı yıllık ve öğretim programı. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 14(1), 259-277.
• Yaylacı, A. F. (2013). Öğretmenlerin kendilerini geliştirmelerine ilişkin yaklaşım sorunu. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Özel Sayısı, 25-40.
• Yazıcı, Ö. & Gündüz Y. (2011). Gelişmiş bazı ülkeler ile Türkiye’deki öğretmenlerin hizmet içi eğitimlerinin karşılaştırılması. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 4(2), 1-15.