ORTAÖĞRETİM COĞRAFYA ÖĞRETİMİNDE COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİNİN ÖĞRENCİ BAŞARISINA ETKİSİ

Yıl 2011, Sayı: 23, 308 - 326, 27.09.2013

Hüseyin Kaya Hüseyin Kaya

Öz

Bu çalışma Coğrafi Bilgi Sistemlerinin (CBS) ortaöğretim coğrafya
öğretiminde öğrenci başarısına etkisini belirlemek amacıyla gerçekleşmiştir.
Araştırmanın çalışma grubunu Karabük’te bulunan MEB’e bağlı bir Anadolu
lisesinde öğrenim görmekte olan 46 öğrenci (Lise 2. Sınıf) katılmıştır.
Araştırmada öntest-sontest kontrol grublu deneysel araştırma modeli
kullanılmıştır. Uygulama süresince deney grubuna CBS kullanılarak ders
anlatılmış, kontrol grubunda ise geleneksel yöntemlerle ders anlatım yoluna
gidilmiştir. Çalışmada veri toplama aracı olarak kullanılan levha hareketleri ve
depremler” konulu başarı testi deney ve kontrol grublarına öntest ve son test
olarak uygulanmıştır. Elde edilen verilerin analizi SPSS 15.0 ile yapılmıştır.
Ortaya çıkan bulgulara göre, geleneksel yöntem ve tekniklerle yapılan
uygulamada öğrenci başarısı ortalama % 13.02 artarken, CBS uygulaması
sonrasında öğrenci başarısının %38.86 oranında arttığı görülmüştür. Bu
veriler ışığında gelişmiş birçok ülkede kullanılan CBS’nin ülkemizde de yaygın
bir şekilde kullanılmasının öğrencilerin başarı düzeylerinde olumlu etkilerinin
olacağı düşünülmektedir

Anahtar Kelimeler

Ortaöğretim, öğrenci başarısı, coğrafi bilgi sistemleri

Kaynakça

• Beddingfield, K.T. Bennefield, R.M.; Chetwynd, J.; Ito, T.M.; Pollack, K. & Wright, A.R., 1995, 20 hot job tracts. U.S. News and World Report, 30 October, 98-108.
• Bednarz, S. W., 2004, Geographic information systems: A tool to support geography and environmental education GeoJournal 60,191– 199.
• Bednarz, S. W., Van der Schee, J., 2006, Europe and the United States: the implementation of geographic information systems in secondary education in two contexts Technology, Pedagogy and Education,15(2), 191 – 205.
• Birkin, M., Clarke, G., Clarke, M. and Wilson, A., 1996, Intelligent GIS: Location Decisions and Strategic Planning. Cambridge: GeoInformation International.
• Broda, H. and R. Baxter, 2003, Using GIS and GPS Technology as an Instructional Tool. The Social Studies, 94(4),158-160.
• Cohen, L. & Manian, L., 1994, Research Methods in Education. London: Routledge.
• Coşkun, M., 2004b, Coğrafya Öğretiminde Proje Yaklaşımı, G.Ü. Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi. Yıl 2004, Cilt:5 No:2., Kırşehir.
• Cook, W. J., Collins, S., Flynn, M.K., Guttman, M., Cohen, W. and Budiansky, S., 1994, 25 breakthroughs that are changing the way we live and work. U.S.News and World Report, 2 May, 46-60.
• Demirci, A., 2008, Evaluating the Implementation and Effectiveness of GIS-Based Application in Secondary School Geography Lessons, American Journal of Applied Sciences, 5(3), 169- 178.
• Demirci, A., 2006, CBS'nin Türkiye'deki Yeni Coğrafya Dersi Öğretim Programına Göre Coğrafya Derslerinde Uygulanabilirliği, 4. CBS Bilişim Günleri Bildiriler Kitabı, Fatih Üniversitesi Yayınları, 241-248.
• Dueker, K.J., 1979, Land Resource Information Systems: A Review of Fifteen Years Experience. Forthcoming in Geo-Processing, vol 1.
• ESRI, 2008, GIS and Mapping Software, ESRI webpage, http://www.esri.com/software/arcexplorer/download.html
• Goodchild, M. F. and Kemp, K. K., 1990, The NCGIA Core Curriculum in GIS. National Center for Geographic Information and Analysis. Santa Barbara, California, U.S.A.
• Johansson, T., 2003, GIS in Teacher Education-Facilitating GIS Applications in Secondary School Geography, ScanGIS’2003 On-line Papers, pp.285-293, http://www.scangis.org/ scangis2003/papers/20.pdf., [24.02.2005].
• Johansson, Tino and Pellikka, Petri, 2006, GISAS – Geographical Information Systems applications for schools, 317-318. In, Suarez, Juan and Bela, Markus (Eds.): AGILE, 2006, 9th AGILE Conference on Geographic Information Science. Shaping the future of Geographic Information Science in Europe. College of Geoinformatics, University of West Hungary. ALTO Press, Hungary.
• Johansson, T. (Ed.)., 2006, Geographical Information Systems Applications for Schools- GISAS, University of Helsinki.
• Karasar, N., 1984, Bilimsel Araştırma Metodu. Ankara: Hacettepe Taş Kitapçılık
• Kerski, Joseph J., 2003, The Implementation and Effectiveness of Geographic Information Systems Technology and Methods in Secondary Education Journal of Geography 102(3),128-137.
• Lemberg D., Stoltman, J.P., 2001, Geography Teaching and the New Technologies: Opportunities and Challenges, Journal of Education, 181(3), 63-76.
• Lloyd, W.J., 2001, Integrating GIS into the Undergraduate Learning Environment, Journal of Geography, 100, 158-163.
• Meyer, J. W., J. Butterick, M. Olkin, and G. Zack., 1999, GIS in the K- 12 Curriculum: A Cautionary Note. The Professional Geographer 51(4):571-578.
• MEB., 2005, Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı, Coğrafya Dersi Öğretim Programı, Ankara.
• OFSTED, 2004, Office of Standards in Education, 2004 Report: ICT in schools – the impact of government initiatives: Secondary Geography. (HMI 2193).
• Özey R., 1998, Türkiye Üniversitelerinde Coğrafya Eğitimi ve Öğretimi. Özeğitim Yayınları No.33 , İstanbul.
• Özgen N. ve Çakıcıoğlu R. O., 2008 Yapılandırmacı ögretimde cografi bilgi sistemlerinin (CBS) kullanımı ve yüksek öğretim kademelerindeki coğrafya derslerinde uygulanabilirliği Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi The Journal of International Social ResearchVolume 1/5 Fall 2008, 589
• Patterson, M., Reeve, K., and Page, D., 2003, Integrating Geographic Information Systems into the Secondary Curricula. Journal of Geography, 102(6), 275-281.
• Sekin, S., Üçışık, S., 2001, Lise Coğrafya Dersi Öğretim Programının Amaçlarına Yönelik Ele tirel Bir Yaklaşım. Coğrafya Bölümü Dergisi, sayı 3, cilt 2 s. 113-115, İstanbul.
• Selçuk Biricik A., 1999, İlk ve Ortaoğretim Kurumlarında Coğrafya Müfredat Programı İle Atatürk Eğitim Fakültesi’nde Coğrafya Eğitim ve Öğretimi Üzerinde Bir Değerlendir Marmara Üniv. Eğitim Bilimleri Derg. sayı 11, s. 67-88 İstanbul.
• Star, J. and Estes, J., 1990, Geographical Information Systems: An Introduction. Englewoods Cliffs, New Jersey, Prentice Hall. Tomlin, C.D., 1990, Geographic Information Systems and Cartographic Modelling. Prentice Hall, New Jersey.
• Ünlü, M., 2008, Coğrafya Öğretiminde Ölçme ve Değerlendirme Nasıl Olmalı?. Coğrafya Öğretiminde Yöntem ve Yaklaşımlar. Aktif Yayınevi (sf 275-321). İstanbul
• Wanner, Steve and Kerski, Joseph., 1999, The effectiveness of GIS in high school education. Proceedings of the 1999 ESRI User Conference. Available: http://gis.esri.com/library/userconf/ proc99/proceed/papers/pap203/p203.htm
• White, K. L. and Simms, M., 1993, Geographic Information Systems as an Educational Tool. Journal of Geography, 92(2), 80-85.
• Wigglesworth, J., 2003, What is the Best Route? Route-Finding Strategies of Middle School Students Using GIS. Journal of Geography, 102(6), 282-291.
• Zhou, Y.; Smith, B.W. & Spinelli, G., 1999, Impacts of Increased Student Career Orientation on American College Geography Programmes. Journal of Geography in Higher Education, 23(2), pp.157-165.