Öz
Bigadiç town is a settlement with quite old history. City, on the eastern edge of the plain of Bigadic whice has the same name with city, was established in the western outskirts of the Alacam Mountain. The Cami,Orta and Çavuş neighbourhoods forming the town centre are located around the Bigadiç Castle. Bigadiç Castle in town centre with an area of 155.000 m is a protected area and is closed zoning area. İts population increasing over time, Bigadic showed a development from this core towards the periphery neighborhoods. Present neighbourhood number in Bigadiç is 9 and spatial growth has extended north-south direction. The Alaçam Mount on the east and the agricultural area on the west and north have limited the extention of the town to those directions. The putting into operetaion of the rich boron mineral reserve in Turkey 12 km to north of Bigadiç, has an important effect on the development of the town. Between 1970-1980 3.000 people were employed in boron mining. But with the turn to strip mining and technological developments in mining, employe number decreased to 280-300. In 1983,The Bursa-Balıkesir- İzmir highway that used to pass through the town from north to south, has been moved to Akhisar on the east direction causing to decrease the importance of the town in transportation. The Bursa-Balıkesir-Uşak freeway, that passes from the south of the town and is stil in construction, will affect the spatial growth and the evolution of urban functions. In the near future, the spatial growth of the town is planned towards to east and towards this freeway.
Anahtar Kelimeler
Town spatial growth natural environment humane environment agricultural area.
Kaynakça
- Atalay, İ., (2005), Genel Beşeri ve Ekonomik Coğrafya, Meta Basım Matbaacılık Hizmetleri, 4. Baskı, İzmir.
- Atalay, İ. ve Mortan, K., (2006), Türkiye Bölgesel Coğrafyası, İnkılap Kitapevi, İstanbul.
- Aydın, İ., (2008), “Konutların Jeotermal Enerjiyle Isıtılmasına Bir Örnek: Bigadiç (Balıkesir).” Marmara Coğrafya Dergisi, sayı, s.79-96, İstanbul.
- Bigadiç Dergisi, (2002), Bigadiç Belediyesi Yayınları, Mayıs Sayısı. Doğanay, H., Özdemir, Ü., ve Şahin, İ. F., (2011), Genel Beşeri ve Ekonomik Coğrafya, Pegem Akademi Yayınları, Ankara. Doğanay, H., (2002), Ekonomik Coğrafya 1, Doğal Kaynaklar, Aktif Yayınevi, Erzurum.
- Doğanay, H., (1994), Türkiye Beşeri ve Ekonomik Coğrafyası, Gazi Büro Kitabevi, Ankara.
- Göney, S., (1995), Şehir Coğrafyası I, İstanbul Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi, Yayın No: 2274, İstanbul.
- Karadağ, A.ve Koçman, A., (2007), “Coğrafi Çevre Bileşenlerinin Kentsel Gelişim Süreci Üzerine Etkileri: Ödemiş (İzmir) Örneği.” Ege Coğrafya Dergisi, sayı:16, s. 3-16.
- Keleş, R., (1980), Kentbilim Terimler Sözlüğü, Türk Dil Kurumu, Ankara.
- Özdemir, Z., (1993), Bigadiç, Karşı Matbaası, Ankara.
- Tümertekin, E. ve Özgüç, N., (1998), Beşeri Coğrafya İnsan. Kültür. Mekân., Çantay Kitabevi İstanbul.
- Web-1: http://www.etimaden.gov.tr/bigadic-40s.htm 12.12.2012
Öz
Bigadiç şehri, tarihi geçmişi oldukça eski olan bir yerleşmedir. Şehir,
aynı ismi taşıyan ovanın doğu kenarında, Alaçam Dağı’nın da batı eteklerinde
kurulmuştur.
Bigadiç Şehri’nin çekirdeğini oluşturan Cami, Orta ve Çavuş
mahalleleri, Bigadiç Kalesi’nin çevresinde yer alır. Şehrin merkezindeki
Bigadiç Kalesi, 155.000 m2’lik alana sahip olup, sit alanıdır ve imara
kapalıdır. Nüfusu artan Bigadiç, zamanla bu çekirdek (nüve) mahallelerden
çevreye doğru bir gelişim göstermiştir. Mahalle sayısını günümüze kadar 9’a
çıkaran Bigadiç’in mekânsal gelişimi genel olarak kuzey-güney yönlü olmuştur.
Şehrin içerisinden geçen Bursa-Balıkesir-İzmir karayolu, şehri güneye doğru
geliştirmiştir. Şehrin doğusunda Alaçam Dağı etekleri, güney, batı ve
kuzeybatısında yer alan tarım toprakları şehrin bu yönlere doğru olan mekânsal
gelişimini sınırlamıştır.
Bigadiç ilçe merkezinin 12 km kadar kuzeyinde Türkiye’nin zengin bor
yataklarının işletmeye açılması kentin gelişimini önemli ölçüde etkilemiştir. Bor
madeni işletmelerinde 1970-1980’li yıllarda 3.000 kişi istihdam edilmiştir.
Ancak maden işletmelerinin açık işletmeye dönmesi ve maden işletme
teknolojisindeki gelişmeler, madende çalışan sayısını 280-300’e düşürmüştür.
Şehrin içerisinden kuzey-güney yönlü geçen Bursa-Balıkesir-İzmir karayolunun
1983 yılında daha batıdaki Akhisar istikametine kaydırılması şehrin ulaşım
fonksiyonu cazibesini azaltmıştır. Yapımı devam eden ve şehrin güneyinden
geçen Bursa-Balıkesir-Uşak çevre yolunun tamamlanması, şehrin mekânsal
gelişimine ve kentsel fonksiyonların evrimine etki edecektir. Yakın gelecekte
şehrin mekânsal gelişiminin doğuya ve güneyden geçen bu yola doğru olması
planlanmıştır.
Anahtar Kelimeler
Şehir mekânsal gelişim doğal çevre beşeri çevre tarımsal alan
Kaynakça
- Atalay, İ., (2005), Genel Beşeri ve Ekonomik Coğrafya, Meta Basım Matbaacılık Hizmetleri, 4. Baskı, İzmir.
- Atalay, İ. ve Mortan, K., (2006), Türkiye Bölgesel Coğrafyası, İnkılap Kitapevi, İstanbul.
- Aydın, İ., (2008), “Konutların Jeotermal Enerjiyle Isıtılmasına Bir Örnek: Bigadiç (Balıkesir).” Marmara Coğrafya Dergisi, sayı, s.79-96, İstanbul.
- Bigadiç Dergisi, (2002), Bigadiç Belediyesi Yayınları, Mayıs Sayısı. Doğanay, H., Özdemir, Ü., ve Şahin, İ. F., (2011), Genel Beşeri ve Ekonomik Coğrafya, Pegem Akademi Yayınları, Ankara. Doğanay, H., (2002), Ekonomik Coğrafya 1, Doğal Kaynaklar, Aktif Yayınevi, Erzurum.
- Doğanay, H., (1994), Türkiye Beşeri ve Ekonomik Coğrafyası, Gazi Büro Kitabevi, Ankara.
- Göney, S., (1995), Şehir Coğrafyası I, İstanbul Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi, Yayın No: 2274, İstanbul.
- Karadağ, A.ve Koçman, A., (2007), “Coğrafi Çevre Bileşenlerinin Kentsel Gelişim Süreci Üzerine Etkileri: Ödemiş (İzmir) Örneği.” Ege Coğrafya Dergisi, sayı:16, s. 3-16.
- Keleş, R., (1980), Kentbilim Terimler Sözlüğü, Türk Dil Kurumu, Ankara.
- Özdemir, Z., (1993), Bigadiç, Karşı Matbaası, Ankara.
- Tümertekin, E. ve Özgüç, N., (1998), Beşeri Coğrafya İnsan. Kültür. Mekân., Çantay Kitabevi İstanbul.
- Web-1: http://www.etimaden.gov.tr/bigadic-40s.htm 12.12.2012
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 4 Ekim 2013 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2013 Sayı: 27 |