İnsan Üzerinde Deney ve Deneme Suçları (TCK. m. 90)

Year 2018, Volume: 24 Issue: 1, 77 - 121, 18.07.2018

Sinan Bayındır

https://doi.org/10.33433/maruhad.445654

Cited By: 4

Abstract

İnsan Üzerinde Deney ve Deneme Suçları başlıklı bu çalışmada öncelikle konuya ilişkin uluslararası ve ulusal düzenlemelere yer verilmiştir. Daha sonra 5237 sayılı TCK m. 90’da İnsan Üzerinde Deney Başlığı altında düzenlenmiş olan deney ve deneme suçları maddi ve manevi unsurlar ile hukuka aykırılık unsuru bakımından ele alınmıştır. Ayrıca bu suçların, suçun özel görünüş şekilleri bu bağlamda teşebbüs içtima ve iştirak bakımından taşıdığı özellikler incelenmiştir. Son olarak da deney ve deneme suçlarının soruşturma ve kovuşturma usulü ve bu suçlar için öngörülen yaptırımların taşıdığı özellikler açıklandıktan sonra sonuç kısmında deney ve deneme suçuna ilişkin kişisel kanaatlerimize yer verilmiştir.

Keywords

Deney, Klinik Araştırma, Deneme, Tedavi, Rıza, Alternatif Tedavi

References

• AKYÜREK, Güçlü, İnsan Üzerinde Deney Suçu, Terazi Hukuku Dergisi, Cilt: 9, Sayı: 100, Ankara 2014.
• ALTUNKAŞ, Aysun, İnsan Üzerinde Deney ve Deneme Suçları (TCK m. 90) Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Hukuk Anabilim Dalı Kamu Hukuku Bilim Dalı Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul 2011.
• ALTUNKAŞ, Aysun, Kişilerin Hayatını ve Sağlığını Tehlikeye Sokacak Biçimde İlaç Yapma veya Satma Suçu (TCK m. 187), Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, Prof. Dr. Nur Centel’e Armağan, Özel Sayı, Yıl: 2013, Cilt: 19, Sayı: 2.
• ARTUK, Mehmet Emin/GÖKCEN, Ahmet/ALŞAHİN, Mehmet Emin/ÇAKIR, Kerim, Ceza Hukuku Özel Hükümler 16. Bası, Adalet Yay., Ankara 2017.
• AYGÜN, EŞİTLİ, Ezgi, İnsan Üzerinde Deney ve Deneme Suçları, İnsan Üzerinde Deney ve Deneme Suçları, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Hukuku (Ceza ve Ceza Usul Hukuku) Anabilim Dalı Doktora Tezi, Ankara 2012.
• BAYRAKTAR, Köksal, Hekimin Tedavi Nedeniyle Cezai Sorumluluğu, Sermet Mat., İstanbul 1972. BOZOKLAR, Cemal, Ata, Beyin Ölümünün Anlamı, Tıp Hukuku Dergisi, Cilt: 1 Sayı:1 Legal Yay. İstanbul 2012.
• BULUT, Nihat, Bilim Özgürlüğü: İçeriği ve Sınırlandırılması Sorunu, http://eski.erzincan.edu.tr/birim/ HukukDergi/makale/2005_IX_2.pdf.
• CENTEL, Nur/ZAFER, Hamide/ÇAKMUT, Özlem, Kişilere Karşı İşlenen Suçlar, Beta Yay., 3. Bası, İstanbul 2016.
• ÇAKMUT, YENERER, ÖZLEM, Tıbbi Müdahaleye Rızanın Ceza Hukuku Açısından İncelenmesi, Legal Yay. İstanbul 2003.
• ÇINARLI, Serkan, Tıbbi Uygulamalarda Etik ve Etikten Kaynaklı Malpraktis, Tıp Hukuku Dergisi, Legal Yay., Cilt: 6 Sayı: 12, Yıl: 2017.
• DOĞAN, Cahit, Tıp Etiği ve İdare Hukuku İlişkisi, IV. Sağlık Hukuku Kurultayı, Ankara Barosu, Ankara 2012.
• DURSUN, Selman, İnsan Üzerinde Deney ve Deneme Suçları İle İlaç Araştırmaları Hakkında Yönetmelik Arasındaki İlişki, Tıp Etiği ve Tıp Hukuku Derneği Bülteni, 2008, Yıl: 3 S. 6.
• DÜĞER Sırrı, İlaç Sektörünün Düzenlenmesinin İdare Hukuku Açısından Değerlendirilmesi, Tıp Hukuku Dergisi, Cilt: 5, Sayı 10, Yıl: 2016.
• DÜĞER, Sırrı, Non-patent Protection of Pharmaceuticals in Turkey. Shaker Verlag, 2012.
• ERMAN, Barış, İnsan Üzerinde Deney ve Deneme Suçları, Özel Ceza Hukuku Cilt: II Kişilere Karşı Suçlar, Oniki Levha Yay.,1. Bası, İstanbul 2017.
• ERSÖZ, Ahmet, Kürşat, İlaç Hukuku Bağlamında İdarenin Sorumluluğu, Oniki Levha Yay., İstanbul 2016.
• GERÇEKER, Hasan, Türk Ceza Kanunu Cilt: I, 3. Bası, Seçkin Yay., Ankara 2017.
• GÜVEN, Gülşah, 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 90. Maddesi İle Düzenlenen İnsan Üzerinde Deney Suçu ve Rıza, İstanbul Barosu Dergisi, Cilt: 90, Sayı: 4, Yıl: 2016, s. 222.
• HAFIZOĞULLARI, ZEKİ/ÖZEN, MUHARREM, Türk Ceza Hukuku Özel Hükümler Kişilere Karşı Suçlar, Ankara 2011.
• HAKERİ, Hakan, Tıp Hukuku, Seçkin Yay. 12. Bası, Ankara 2017.
• HAKERİ, Hakan, Tıp Hukuku, Seçkin Yay. 5. Bası, Ankara 2012.
• HAKERİ Hakan, İlaç Hukuku, Adalet Yay.,1. Bası, Ankara 2015.
• HAKERİ Hakan, Hakan, Geleneksel Tıp Bakımından Ülkemizdeki Hukuki Durum, Tıp Hukuku Dergisi, Legal Yay., Yıl: 4, Sayı: 7, İstanbul 2015.
• HERRING, Jonathan, Medical Law and Ethics, Sixth Edition, Oxford University Press, 2016.
• KOCA, Mahmut/ÜZÜLMEZ, İlhan, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, 10. Bası, Seçkin Yay., Ankara 2017.
• KOCA, Mahmut/ÜZÜLMEZ, İlhan, Türk Ceza Hukuku Özel Hükümler, 4. Bası, Adalet Yay., Ankara 2017. MAHMUTOĞLU, Fatih Selami, İnsan Üzerinde Deney, Yüksek Riskli Hastaya Yaklaşım Etik ve Hukuksal Boyutlar 3. Tıp Etiği ve Tıp Hukuku Sempozyumu Bildiri Kitabı, Aralık 2009, s. 71-76.
• MAHMUTOĞLU, Fatih Selami, 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu’ndaki Yeni Düzenlemeler Işığında Tıbbi Müdahalelerde Hekimin Cezai Sorumluluğu, Yüksek Teknoloji Tıbbi ve Hekim-Hasta İlişkisi, Uluslararası Katılımlı 2. Tıp Etiği ve Tıp Hukuku Sempozyumu Bildiri Kitabı, İstanbul 2006, s. 203- 220.
• ÖZBEK, Veli Özer/KANBUR, Mehmet Nihat/DOĞAN, Koray/BACAKSIZ, Pınar/TEPE, İlker, Türk Ceza Hukuku Özel Hükümler, Seçkin Yay., 9. Bası, Ankara 2015.
• ÖZGÜL, Mehmet, Emin, Yeni Tıbbi Yöntemlerin Hukuka Uygunluğu, XII Levha Yay., İstanbul 2010.
• PARLAR, Ali/HATİPOĞLU, Muzaffer, Türk Ceza Kanunu Yorumu, Seçkin Yay., II. Cilt, Ankara 2008.
• SAYIN Ferhat, Tıbbi Etik ve Deontoloji Kavramları, Akademik Arge Dergisi Sosyal Bilimler, Sayı: 15, İstanbul 2015.
• SOMER, Pervin/VATANOĞLU, Elif, Klinik Araştırmalar Hakkında Yönetmelik Çerçevesinde Etik Kurullar, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, Prof. Dr. Nur Centel’e Armağan, Özel Sayı, Yıl: 2013, Cilt: 19, Sayı: 2.
• SOYASLAN, Doğan, Ceza Hukuku Özel Hükümler, 8. Bası, Yetkin Yay., Ankara 2010.
• SCHREIBER, Hans-Ludwig, İnsanlarda Yapılan Tıbbi Araştırmada Fayda-Risk Tartımı, Çev. Veli Özer Özbek, Tıp ve Ceza Hukuku, Seçkin Yay., Ankara 2004.
• ŞAHİN, Ekici, Meral, VIII. Türk Alman Tıp Hukuku Sempozyumu, 7-8 Ekim 2011, Diyarbakır, Adalet Yay., Ankara 2012.
• ŞEN, Ersan, İnsan Üzerinde Deney ve Deneme Suçları, https://esinseckinaydin.wordpress.com/2014/04/13/ insan-uzerinde-bilimsel-deney-ve-deneme-suclari/(Erişim Tarihi: 08.02.2018).
• TACİR, Hamide, Hastanın Kendi Geleceğini Belirleme Hakkı, XII Levha Yay., İstanbul 2011.
• TANER, Tahir, Ceza Hukuku Umumi Kısım, İsmail Akgün Matbaası, İstanbul 1953.
• TEZCAN, Durmuş/ERDEM, M. Ruhan/ÖNOK, Murat, Teorik ve Pratik Ceza Hukuku, 13. Bası, Ankara 2016.
• TEZCAN, Durmuş/ERDEM, M. Ruhan/SANCAKDAR, Oğuz/ÖNOK, Murat, İnsan Hakları El Kitabı, 2. Bası, Seçkin Yay., Ankara 2009.
• UĞURLUBAY, Gülsün Ayhan Aygörmez, İnsan Üzerinde Deney Ve Deneme Suçuna İlişkin Bazı Tespitler https://www.inonu.edu.tr/uploads/contentfile/173/files/ 5%20g%C3%.
• UZELTÜRK, TAHMAZOĞLU, Sultan, Anayasa Hukuku Açısından Sağlık Hakkı, Legal Yay., İstanbul 2012
• ÜNVER, Yener, Türk Tıp Hukukunda Rıza, Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: III, Sayı: 2 Yıl: 2006. (Rıza)
• ÜNVER, Yener, İnsan Üzerinde Deney ve Deneme Suçları Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Sağlık Hukuku Sempozyumu İstanbul 2007. (Deney)
• ÜZÜLMEZ, İlhan, Vücut Dokunulmazlığına Karşı Suçlar, Adalet Yay., Ankara 2013.
• YAŞAR, Osman/GÖKCAN, Hasan Tahsin/ARTUÇ, Mustafa, Yorumlu – Uygulamalı, Türk Ceza Kanunu 3. Cilt: 2. Bası, Adalet Yay., Ankara 2014.
• YARSUVAT, Duygun/BAYRAKTAR, Köksal, Yeni Türk Ceza Kanunundaki Bazı Suçlar Karşısında Tıbbi Uygulamaların Durumu Erden Kuntalp Armağan GÜHFD Yıl: 3, Sayı: 2004/2.
• YÜKSEL, Hilal, Kişilik Hakkı İhlali Kapsamında İnsan Üzerinde Yapılan Deneyler ve Hukuki Sonuçları, Oniki Levha Yay., 1. Bası, İstanbul 2017.
• ZAFER, Hamide, Ceza Hukuku Genel Hükümler, Beta Yay., 5. Bası, İstanbul 2015.
• http://www.who.int
• https://www.wma.net
• http://www.hasta.saglik.gov.tr
• http://www2.tbmm.gov.tr
• http://www.hasta.saglik.gov.tr
• http://www.yok.gov.tr
• https://www.legalbank.net
• http://www.ceza-bb.adalet.gov.tr
• https://www.wma.net
• http://www.tdk.gov.tr
• https://www.inonu.edu.tr