Türk Hukukunda Kültür Varlıklarının Mülkiyeti

Year 2018, Volume: 24 Issue: 1, 215 - 238, 18.07.2018

Sibel Özel

https://doi.org/10.33433/maruhad.445666

Cited By: 8

Abstract

Kültür varlıklarının korunması meselesi kültür varlıkları üzerindeki mülkiyet hakkıyla yakından bağlantılıdır. Bu nedenle kültür varlığı açısından zengin kaynak ülkeler bir kanun hükmüyle kendi topraklarında bulunan bütün objeler üzerinde devlet mülkiyeti tesis etmeyi tercih etmektedir. Böylelikle menşe ülke ipso iure bulunan objelerin maliki olmaktadır. Türkiye de bir kaynak ülke olarak 1884’den beri bulunan bütün arkeolojik objelerin kanun gereği devlet mülkiyetine tâbi olduğu prensibini kabul etmiştir.

Bununla birlikte özel mülkiyete tâbi diğer çeşit kültür varlıkları da bulunmaktadır. Kanun kapsamında kültür varlığı tanımı ile kültür varlığı üzerinde devlet mülkiyeti kavramı birbirinden farklıdır. Bu makalede kamu mülkiyeti tanımı ile kültür varlığı tanımı arasındaki farklar irdelenmektedir.

Keywords

Devlet malı, Kültür varlığı, Kültür varlığının korunması, Özel mülkiyetteki kültür varlıkları

References

• AKGÜNER, Tayfun/BERK, Kahraman: İdare Hukuku, İstanbul 2017.
• AKYILMAZ, Bahtiyar/SEZGİNER, Murat/KAYA, Cemil: Türk İdare Hukuku, Ankara 2017.
• AYDINLI, Bekir: Türk Hukukunda Kamu Malları, Ankara 1992, Maliye ve Gümrük Bakanlığı Milli Emlak Genel Müdürlüğü, Yayın no: 1992/4.
• BİLGEN, Pertev: İdare Hukuku Ders Notları İdare Malları, İstanbul 1995.
• DÜREN, Akın: İdare Malları, Ankara 1975.
• GİRİTLİ/BİLGEN/AKGÜNER/BERK: İdare Hukuku, İstanbul 2015.
• GÖZLER, Kemal/KAPLAN, Gürsel: İdare Hukuku Dersleri, Bursa 2017.
• GÖZÜBÜYÜK, Şeref/TAN, Turgut: İdare Hukuku c. 1, Genel Esaslar, Ankara 2013.
• GÜLAN, Aydın: Kamu Malları in Günışığında Yönetim, İl Han Özay İstanbul 2004.
• GÜNDEL, Ahmet: Eski Eserler ve Ceza Hukuku, Ankara 1996.
• GREENFIELD, Jeannette: The Return of Cultural Treasures, Cambridge University Press, 1989.
• KANADOĞLU, Sabih: Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Hukuku, Ankara 2007.
• KIRBAŞ, Sadık: Devlet Mallarının Denetimi, Çağdaş Sayıştay Denetimi Sempozyumu, Ankara 1987.
• O’KEEFE, Patrick: Export/Import Laws, Problems of Drafting and Implementation” in ICC: International Sales of Works of Arts, Kluwer 1990, s. 57.
• O’KEEFE, Patrick: “Export and Import Controls on Movement of the Cultural Heritage: Problems at the National Level” 10 Syracusa Journal of International Law and Commerce, 352 (1982) (export and import)
• ÖZEL, Sibel: Uluslararası Alanda Kültür Varlıklarının Korunması, İstanbul 1998
• ÖZEL, Sibel: “Kültür Varlıkları Üzerinde Geniş Kapsamlı Kanunlarla Tesis Edilen Devlet Mülkiyeti ve Türk Hukukundaki Durum” İstanbul Hukuk Fakültesi Mecmuası, c. LV S. 4 (1997) Prof. Dr. Orhan Münir Çağ’a Armağan Sayısı, s. 65-84. (Devlet Mülkiyeti)
• ÖZEL, Sibel: “5226 Sayılı “Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu ile Çeşitli Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” Üzerine Bir Değerlendirme” İstanbul Hukuk Fakültesi Mecmuası, c. LXIII, S. 1-2, 2005, s. 113-138. (Bir Değerlendirme)
• ÖZEL, Sibel: “The Basel Decision: Recognition of the Blanket Legislation Vesting State Ownership over the Cultural Property Found within the Country of Origin” 9 International Journal of Cultural Property, 315 (2000). (Basel decision)
• ÖZEL, Sibel: “Kaynak ülkelerin Kendi Çıkardığı Kanunlara Dayanarak Devlet Mülkiyetine Tabi Tuttuğu Kültür Varlıklarının Dava Yoluyla İadesinin Barakat Kararı Işığında Değerlendirilmesi” Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, Prof. Dr. Mehmet Akif Aydın’a Armağan, Yıl: 2015, c. 21, Sayı 2 (Özel Sayı) s. 645-662.
• ÖZEL, Sibel: The Protection of Cultural Properties in Turkey in Cultural Property Protection edited by Eric C. Schneider/Roseann M. Schneider Deutsch-Türkishche Rechtsstudien Band 4, BWV-Berliner Wissenschafts-Verlag, 2005, s. 23-41. (protection of cultural properties)
• ÖZEL, Sibel: “Kültür Varlığı Koleksiyoncuları Lehine Getirilen Yönetmelik Değişikliğinin Danıştay Kararları Eşliğinde İrdelenmesi” Mehmet Somer Armağanı, İstanbul 2006, s. 661-672.
• PROTT, Lyndel/O’KEEFE, Patrick: Law and the Cultural Heritage, v. 3 Movement, Butterworths London and Edinburg, 1989.
• REICHELT, Gerte: “International Protection of Cultural Property” Uniform Law Review 43 (1985).
• REICHELT, Gerte: “The International Protection of Cultural Property” (1988) Unitdroit Study, 70, Doc. 19.
• TAN, Turgut: İdare Hukuku, Ankara 2017.
• UMAR, Bilge/ÇİLİNGİROĞLU, Altan: Eski Eserler Hukuku, Ankara 1990.
• UMAR, Bilge: “2863 Sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanununa Getirilen Değişiklikler Üzerine” Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, c. 1, S.2, Yıl: 2005, s. 26.
• VELİOGLU, Ece/CHECHI, Alessandro/RENOLD, Marc-Andre: “Case Elmalı Hoard-Turkey and Oks Partners” Platform ArThemis (http://unige.ch/art-adr) Art-Law Centre, University of Geneva.
• YILDIRIM/YASİN/KAMAN/ÖZDEMİR/ÜSTÜN/OKAY TEKİNSOY: İdare Hukuku, İstanbul 2013.