Çocuğun Kişisel İlişki Kurma Hakkı

Yıl 2020, Cilt: 26 Sayı: 2, 1126 - 1156, 30.12.2020

Ahmet Türkmen

https://doi.org/10.33433/maruhad.746200

Cited By: 5

Öz

Günümüzde boşanmaların artması, evlilik dışı çocukların dünyaya gelmesi ve diğer psiko-sosyal veya ekonomik sebeplerle ana babaları tarafından fiilen terkedilen çocukların sayısı gün geçtikçe artmaktadır. Kişisel ilişki kurmayı ana babanın hakkı, çocuğu ise hakkın konusu olarak gören geleneksel anlayışın terk edilmesiyle, bugün çocuk kişisel ilişki kurma hakkının öznesi haline gelmiştir.
Bu çalışmada çocuğun kişisel ilişki kurma hakkı başta Anayasamız olmak üzere (AY m. 41/III) pozitif hukuktaki diğer yasal dayanaklarıyla birlikte ve çocuğun üstün yararı ilkesi çerçevesinde incelenmektedir. Bu bağlamda özellikle, kişisel ilişki yükümlüsünün kişisel ilişki kurmayı reddetmesinin çocuğun üstün yararıyla ilişkisi üzerinde yoğunlukla durulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Kişisel İlişki Kurma Hakkı, Çocuğun Üstün Yararı, Çocuk Hukuku, Çocuk Hakları, Kişisel İlişkinin İcrası

Kaynakça

• Akyüz, Emine: Çocuk Hukuku, Çocukların Hakları ve Korunması, Pegem Akademi Yayınları, Ankara 2013.
• Alkan, Fatih: “Boşanma Sonrası Ortaya Çıkan Önemli Bir Sorun: Çocukla Kişisel İlişki Kurma (Kurabilme) Hakkı ve Devletin Pozitif Yükümlülükleri”, Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu Uluslararası Ailenin Korunması Hakkı Sempozyumu, 29-30 Nisan 2019, s. 1-28. https://www.tihek.gov.tr/upload/file_editor/2019/07/1563525442.pdf (Erişim Tarihi: 27.5.2020)
• Atar, Yavuz: “Anayasanın Bağlayıcılığı ve Üstünlüğü İlkesi ve Bu İlkenin Anayasada Yer Almasının Hukukî Sonuçları (Anayasa m. 11)”, Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 2, Sayı 2, 1989, s. 181-209.
• Budzikiewicz, Christine: in Jauernig Bürgerliches Gesetzbuch Kommentar, BGB § 1684-1685, Hrsg. Stürner, Wolf, 17. Auflage, Beck Verlag, München 2018. Büchler, Andrea: in FamKommentar, Scheidung, Band I: ZGB / Band II: Anhänge, ZGB Art. 273, 3. Auflage, Hrsg. Schwenzer, Ingeborg/Fankhauser, Roland, Stämpfli Verlag, 2017, s. 821-847.
• Dede, İsmail: Çocuğun Velayet İlişkisinden Doğan Kişivarlığı Zararlarının Tazmini, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul 2019.
• Dural, Mustafa/Öğüz, Tufan/Gümüş, Mustafa Alper: Türk Özel Hukuku, Cilt III, Aile Hukuku, Filiz Kitabevi, İstanbul 2018.
• Elçin Grassinger, Gülçin: “Çocuğun Menfaati Gereği Görüşünün Alınmaması Gereken Durumlar”, Prof. Dr. Rona Serozan’a Armağan, Cilt I, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul 2010, s. 823-846.
• Erlüle, Fulya: “Çocuk ile Kişisel İlişki Kurulması”, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, Cilt 16, Sayı 1-2, 2010, s. 181-200.
• Gottschalk, Yvonne: “Boykottierter Umgang - Zwangsweise Durchsetzung von Umgangsregelungen und Grenzen staatlicher Interventionsmöglichkeiten”, Familie Partnerschaft Recht Zeitschrift, Heft 7-8, 2007, s. 308-312.
• Güven, Aydın: Çocukla Kişisel İlişki Kurulmasına Dair İlamların İcrası, Adalet Yayınevi, Ankara 2016.
• Hennemann, Heike: in Münchener Kommentar zum Bürgerlichen Gesetzbuch, BGB § 1684 Rn. 1-134, 8. Auflage, Hrsg. Säcker, Franz Jürgen/Roland, Rixecker/Oetker, Hartmut/ Limperg, Bettina, Beck Verlag, München 2020.
• Horndasch, Klaus-Peter: “Das Recht des Kindes auf Umgang”, Familie Partnerschaft Recht Zeitschrift, Heft 5, 2012, s. 208-212.
• Huber, Christian: Anm. in BVerfG: Verfassungswidrigkeit der zwangsweisen Durchsetzung der Umgangspflicht, Familie Partnerschaft Recht Zeitschrift, Heft 5, 2008, s. 244.
• Kaneti, Selim: ”Anayasa Mahkemesi Kararlarına Göre Anayasanın Özel Hukuk Alanındaki Etkileri”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, Cilt 53, Sayı 1-4, 1990, s. 199-211.
• Kemper, Rainer: in Schulze, Bürgerliches Gesetzbuch, Handkommentar, BGB § 1684 Rn. 1-12, 10. Auflage, Nomos Verlag, 2019.
• Mavi, Ömer: “İcra Takibiyle Çocukla Kişisel İlişki Kurulmasının Sebepleri, İcrada Uzmanın Rolü ve Çocuğun Durumu”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, Sayı 74, 2008, s. 269-281.
• Özbay, İbrahim: “Türk Hukukunda Çocuk Teslimi ve Çocukla Kişisel İlişki Kurulmasına İlişkin İlâmların İcrası Hakkındaki Sorunlar ve Çözüm Önerileri”, Türkiye Noterler Birliği Hukuk Dergisi, Yıl 4, Sayı 2, Ankara 2017, s. 31-110.
• Öztan, Bilge: Aile Hukuku, 6. Bası, Turhan Kitabevi, Ankara 2015.
• Jaeger, Wolfgang: in Familienrecht (Scheidung, Unterhalt, Verfahren) Kommentar, 6. Auflage, Hrsg. Dieter, Heinrich, Beck Verlag, München 2015.
• Schwenzer, Ingeborg: in Basler Kommentar, Zivilgesetzbuch I, Art. 1-456, 4. Auflage, Hrsg.: Honsell, Heinrich/Vogt, Nedim Peter/Geiser, Thomas, Helbing & Lichtenhahn Verlag, Basel 2011.
• Serdar, İlknur: “Kişisel İlişki Kurma Hakkı”, Prof. Dr. Ünal Narmanlıoğlu’na Armağan, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 9, Özel Sayı: 2007, İzmir 2007, s. 739-781.
• Serozan, Rona: Çocuk Hukuku, 2. Bası, Vedat Kitapçılık, İstanbul 2005 (Kısaltma: Çocuk).
• Serozan, Rona: “Yeni Medenî Kanunun Çocuklara (Soybağı Hukukuna ve Çocuk Haklarına) İlişkin Düzenlemesi”, Bilgi Toplumunda Hukuk, Ünal Tekinalp’e Armağan, Cilt II, Beta Yayınları, Eylül 2003, s. 499-516 (Kısaltma: Yeni).
• Serozan, Rona/Başoğlu, Başak/Kapancı, Kadir Berk: “Aile Hukukunun Özellikleri, İlkeleri ve Gelişimi”, İstanbul Kültür Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Prof. Dr. İlhan Ulusan’a Armağan, Cilt 15, Sayı 2, Özel Sayı Armağan Cilt II, Temmuz 2016, s. 531-560.
• Tanör, Bülent: Anayasa Hukukunda Sosyal Haklar, May Yayınları, İstanbul 1978.
• Uyumaz, Alper/Erdoğan, Kemal: “Aile Hukukundan Doğan Uyuşmazlıkların Alternatif Çözüm Yolları”, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 17, Sayı 1, 2015, s. 119-169.
• Veit, Barbara: in: Beck’sche Online Kommentar, OK BGB/Veit, 53. Edition, 1.2.2020, BGB § 1684 Rn. 1-98, Beck Online Kommentar BGB, Hrsg. Bamberger, Heinz Georg/Roth, Herbert/Hau, Wolfgang/Poseck, Roman, Beck Verlag, München 2020.
• Vetterli, Rolf: “Das Recht des Kindes auf Kontakt zu seinen Eltern”, Die Praxis des Familienrechts, S. 23, Hrsg. Schwenzer, Ingeborg/Büchler, Andrea/Cottier, Michelle, Stämpfli Verlag, 2009, s. 23-39.
• Yılmaz, Canan: “Yargıtay Kararları Işığında Çocukla Kişisel İlişki Kurulması”, Milletlerarası Hukuk ve Milletlerarası Özel Hukuk Bülteni, Yıl 35, Sayı 1, 2015, s. 103-141.
• Yüksel, Sera Reyhani: “Üçüncü Kişilerin Çocukla Kişisel İlişki Kurulmasını İsteme Hakkı”, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, Cilt 25, Sayı 2, Prof. Dr. Ferit Hakan Baykal Armağanı, Aralık 2019, s. 1539-1556.