Merkeziyetsiz Finans (Defi) Faaliyetlerinin İzinsiz Bankacılık Faaliyetinde Bulunma Suçu Bakımından Değerlendirilmesi

Yıl 2021, Cilt: 27 Sayı: 2, 1156 - 1190, 03.12.2021

Serkan Meraklı

https://doi.org/10.33433/maruhad.996976

Öz

Merkeziyetsiz finans alanı son yıllarda oldukça hızlı bir şekilde gelişmekte olup klasik finans araçlarına alternatif teşkil etme iddiası ile finans alanında oldukça köklü bir değişimin eşiğinde olduğumuz kanaatini uyandırmaktadır. Bu denli önemli bir değişimin eşiğindeyken merkeziyetsiz finans kavramının hukuki açıdan ne anlam ifade ettiğinin; merkeziyetsiz finans araçlarının neler olduğunun ortaya konulması ve bunların hukuki açıdan değerlendirilmesi önem taşımaktadır. Öte yandan henüz merkeziyetsiz finans araçları ile ilgili detaylı bir hukuki düzenleme bulunmamasına rağmen bu faaliyetlerin Bankacılık Kanunu’ndaki yetkisiz bankacılık suçu bakımından değerlendirilmesi özellikle kanunilik ilkesi bakımından büyük bir öneme sahiptir. Bu değerlendirme merkeziyetli finans ile merkeziyetsiz finans araçlarının niteliklerinin daha iyi anlaşılmasına katkı sunabilir.

Anahtar Kelimeler

Blokzincir, Akıllı Kontrat, Merkeziyetsiz Finans, Likidite Madenciliği, Staking

Kaynakça

• Akbulut B., Ceza Hukuku Genel Hükümler, (6. Baskı, Adalet 2019).
• Akgün A., Mevduat Sözleşmeleri (Seçkin 2020).
• Balcı U., ‘Kripto Paraların Ceza Hukuku Boyutu ve Türk Mevzuatındaki Muhtemel Düzenlenme Yeri’(2021) 155 Türkiye Barolar Birliği Dergisi 203- 259.
• Bonset S., ‘Hype um Defi: Was du über Decentralized Finance wissen musst und wie du profitierst’(t3n, 28.05.20211) <https://t3n.de/news/defi-erklaert-das-steckt-hinter-decentralized-finance-1356901/,> Erişim Tarihi: 24.05.2021.
• Bozbayındır A.E., Olası Kast Kavramı ve Sınırları (Adalet 2018).
• Bozkurt Yüksel A. E., ‘Elektronik Para, Sanal Para, Bitcoin ve Linden Doları’na Hukuki Bir Bakış’, (2015) 73 (2) İstanbul Hukuk Mecmuası, 173- 220.
• Demirbaş T., Ceza Hukuku Genel Hükümler, (15. Baskı, Seçkin 2020).
• Dursun S., Bankacılık Düzenine Karşı İşlenen Suçlar, (Seçkin 2006).
• Dülger M. V., ‘Blockchain ve Hukuksal Kullanım Alanları’ (2019) Hukuk ve Daha Fazlası Dergisi, 42- 47.
• Dülger M. ve Özkan O., ‘Kripto Para Suçları: Kripto Para Birimlerinin Hukuki Boyutu ve Türk Ceza Kanunu Bakımından Değerlendirilmesi’ (2020) Prof. Dr. Mehmet Emin Artuk’a Armağan 963- 994.
• Er B. ve Güneysu Y., ‘Katılım Bankacılığı’ iç Hasan Ayaydın ve Savaş Durmuş (edr), Banka ve Finansal Sistem (Ekin 2016) 51- 79.
• Espich J., ‘Potenziale der Blockchain-Technologie für die Finanzindustrie in Deutschland’ (Master thesis, Hochschule Landshut 2019).
• Göktürk N., Haksızlık Yanılgısının Ceza Sorumluluğuna Etkisi, (Seçkin 2016).
• Guggenberger N., ‘Digitale Transformation in der Industrie’ in Andreas Leupold, Andreas Wiebe ve Silke Glossner (eds), Münchener Anwaltshandbuch IT-Recht (4th edn, Beck 2021).
• Groh G., ‘Blockchain’ in Klaus Weber (ed), Creifelds Kompakt- Rechtswörterbuch, (4th edn, Beck 2021) <www.beck-beckonline.de> Erişim Tarihi: 06.06.2021).
• Gunnar Groh, ‘Kryptowährung’ in Klaus Weber (ed), Greifelds Rechtswörterbuch (26th edn, Beck 2021) <www.beck-online.beck.de> Erişim Tarihi: 19.07.2021).
• Gündoğdu A., Bankacılık Hukuku, (6. Baskı, Seçkin 2019).
• Güven Ç., ‘Bankacılık Faaliyetine İlişkin Ceza Sorumluluğu’, (Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi 2016).
• Hakeri H., Ceza Hukuku Genel Hükümler, (22. Baskı Adalet 2019).
• Hohn- Hein N. and Barth G., ‘Immaterialgüterrechte in der Welt von Blockchain und Smart Contract’ (2018) GRUR 1089- 1096.
• Hönig M., ‘Initial Coin Offering Studie zu Kryptowährungen und der Blockchain-Technologie’, (Frankfurt University of Applied Sciences 2018) <https://www.frankfurt-university.de/fileadmin/standard/Hochschule/Fachbereich_3/Kontakt/Professor_inn_en/Hoenig/20180502_Bitcoin_Studie_fra_uas_Hoenig_V1.0.pdf> accessed 22.08.2021.
• İmamoğlu D. A., Kripto Para Birimleri ve Türk Hukukunda Düzenlenmesi, (2. Baskı, Seçkin 2021).
• Kaulartz M. and Matzke R., ‘Die Tokenisierung des Rechts’, (2018) NJW 3278- 3283.
• Koca M. ve Üzülmez İ., Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, (13. Baskı, Seçkin 2020).
• Kumpan C., ‘WpHG’ in Eberhard Schwark ve Daniel Zimmer (eds), Kapitalmarktrechts-Kommentar (5th edn, Beck 2020).
• Lamsfuß J., ‘Zur Vermeidbarkeit eines Verbotsirrtums bei Geschäftsleuten- Besondere Erkundigungspflichten und Pflicht zur Aktualisierung’ (2021) 8 Neue Zeitschrift für Wirtschafts- Steuer- und Unternehmensstrafrecht 325- 328.
• Langheld G. and Haagen C., ‘Decentralized Autonomous Organizations- verbandsrechtliche Einordnung und Gestaltungsmöglichkeiten’ (2021) Neue Zeitschrift für Gesellschaftsrecht 724- 729.
• Meier N. and Kotovskaia A., ‘Finanzmarktregulatorische, währungs- und wettbewerbsrechtliche Problemstellungen’, (2021) Zeitschrift für Bank- und Kapitalmarktrecht 348- 355.
• Meraklı S., ‘Parada Sahtecilik Suçu (TCK m. 197)’ (2020) 26(2) Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi s. 726- 776.
• Meraklı S., Ceza Hukukunda Kusur, (2. Baskı, Seçkin 2020).
• Möllenkamp S. and Guggenberger N., ‘Blockchain und Kryptowährungen’ in Thomas Hoern, Ulrich Sieber ve Bernd Holznagel (eds), Handbuch Multimedia-Recht (55th edn, Beck 2021).
• Möllenkamp S. and Shmatenko L., ‘Blockchain und Kryptowährungen’ in Thomas Hoern, Ulrich Sieber ve Bernd Holznagel (eds), Handbuch Multimedia-Recht (55th edn, Beck 2021).
• Mutluoğlu D., ‘Krı̇pto Para Bı̇rı̇mlerı̇ Ve Suçtan Kaynaklanan Malvarlığı Değerlerı̇nı̇ Aklama Suçu’, (Yüksek Lisans Tezi Ankara Üniversitesi 2020).
• Özbek V. Ö., Doğan K. ve Bacaksız P., Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, (11. Baskı, Seçkin 2020).
• Özgenç İ., Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, (16. Baskı, Seçkin 2020).
• Özkardeş C.Y., ‘Decentralized Finance: Was hinter dem Begriff steckt’ (t3n, 11.11.2019) <https://t3n.de/news/decentralized-finance-begriff-1216522/> Erişim Tarihi: 24.05.2021.
• Rengier R., Strafrecht Allgemeiner Teil (6th edn, Beck 2014).
• Schäfer U. and Eckhold T., ‘Crowdfunding, Crowdlending, Crowdinvesting, Kryptowährungen und Initial Coin Offerings (ICOs)’ in Heinz-Dieter Assmann, Rolf A. Schütze ve Petra Buck- Heeb (eds), Handbuch des Kapitalanlagerechts, (5th edn, Beck 2020).
• Schrey J. and Thalhofer T., ‘Rechtliche Aspekte der Blockchain’ (2017) NJW 1431- 1436.
• Schröder F., ‘Protokoll zum 172. Bochumer Steuerseminar für Praktiker und Doktoranden vom 12. März 2021’ (Kompetenzzentrum Steuerrecht 2021) <https://www.kompetenzzentrum-steuerrecht.de/MEDIEN/publikationen/Protokoll_172._Bochumer_Steuerseminar_final.pdf?m=1616669816&> accessed 12.08.2021.
• Schueffel P., ‘The Concise Fintech Compendium’, (Fintech Vitalizing Banking 2017) <http://schueffel.biz/wp-content/uploads/2017/09/Schueffel-2017-The-Concise-FINTECH-COMPENDIUM.pdf> accessed 23.08.2021.
• Sert T., ‘Sorularla Blockchain’ (Bankalararası Kart Merkezi 2015) <https://bkm.com.tr/wp-content/uploads/2015/06/Sorularlablockchain.pdf> Erişim Tarihi 30.05.2021.
• Sezer U., ‘Çağımızın pasif gelir elde etme yöntemi kripto para staking seçenekleri nelerdir?’ (HWP, 30.07.2021), <https://hwp.com.tr/cagimizin-pasif-gelir-elde-etme-yontemi-kripto-para-staking-secenekleri-nelerdir-189821> Erişim Tarihi: 17.08.2021.
• Sternberg-Lieben D. and Schuster F.P., ‘StGB § 15 Vorsätzliches und fahrlässiges Handeln’ in Albin Eser (ed), Schönke/ Schröder Strafgesetzbuch Kommentar (30th edn, Beck 2019).
• Sternberg-Lieben D. and Schuster F.P., ‘StGB § 16 Irrtum über Tatumstände’ in Albin Eser (ed), Schönke/ Schröder Strafgesetzbuch Kommentar (30th edn, Beck 2019).
• Tekin E., ‘Parada Sahtecilik Suçu’, (Yüksek Lisans Tezi Hacettepe Üniversitesi 2019).
• Tevetoğlu M., ‘Ethereum Ve Akıllı Sözleşmeler’ (2021) 12(1) İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 193- 208.
• Vurucu M. ve Arı M.U., Güncel Gelişmeler Işığında Bankacılık Ürün ve Hizmetleri (2. Baskı, Seçkin 2017).
• Wessels J., Beulke W. and Satzger H., Strafrecht Allgemeiner Teil, (49th edn, Müller 2019).
• Yavuz M. S., ‘Ekonomide Dijital Dönüşüm: Blockchaın Teknolojisi ve Uygulama Alanları Üzerine Bir İnceleme’ (2019) 4(1) Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi 15- 29.