DARÜLMUALLİMÎN’İN İLK NİZAMNAMESİ VE PROF. DR. YAHYA AKYÜZ

Yıl 2018, Cilt: 2 Sayı: 1, 1 - 15, 17.07.2018

Recep Özkan

Öz

Eğitim
çalışmaları, milletlerin geleceğinin şekillenmesinde en önemli
uygulamalardandır. Bu uygulamalarda geçmişte yapılan çalışmalar önemli ipuçları
içermekte ve yeni çalışmalara rehber niteliği taşımaktadır. Eğitimle ilgili
çalışmaların hatalarından ve başarılarından ders çıkarılması yeni uygulamalarda
başarıyı da beraberinde getirecektir. Bu nedenle, eğitimle ilgili tarihi
belgelerin eleştirel yaklaşımla ele alınarak incelenmesi önemlidir.

Tarihi
belgeler yazıldığı dönemin önemli kaynakları olup, dönem hakkında bilgi
vererek, geleceğe ışık tutma işlevi taşırlar. Özellikle eğitimle ilgili
uygulamalarda, geçmişte yapılan çalışmalardan, olumlu ve olumsuz sonuçlarından
yola çıkarak gelecekte yapılması planlanan uygulamaların planlanmasında
yararlanılmaktadır. Bu çalışmada da, yaklaşık yüz yetmiş yıl öncesi yapılan bir
uygulamanın değerlendirilmesi, bununla birlikte bu uygulamanın bugünün eğitim
sorunlarına cevap verebilme özelliğinin tartışılması amaçlanmaktadır. Çalışma
tarama niteliğinde olup, literatür taraması ve içerik analizi teknikleri
kullanılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Darülmuallimin Nizamnamesi, Sıbyan mektebi, Rüştiye, Öğretmen yetiştirme

Kaynakça

• AKYÜZ, Yahya, Çağdaş Anlamda Türkiye’de “öğretmenin saygınlığı” kavramının doğuşuna eleştirel bir bakış. Eğitime Bakış Dergisi, Çetin Ofset. 2006. AKYÜZ, Yahya, Türkiye’de öğretmen yetiştirmenin 160. yılında Darülmuallimîn’in ilk yıllarına toplu ve yeni bir bakış. OTAM Ankara Ünversitesi Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi, 20, 17-58. DOI: 10.1501/OTAM_0000000532. 2006 AKYÜZ, Yahya, Darülmuallimîn’in İlk Nizamnamesi (1851), Önemi ve Ahmet Cevdet Paşa, Milli Eğitim Dergisi, 95, MEB Yay. 1990. ARAS, Selda-Sözen, Sinem, Türkiye, Finlandiya ve Güney Kore’de öğretmen yetiştirme programlarının incelenmesi. Bildirinin sunulduğu X. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, Niğde, Türkiye. Tam metin http://kongre.nigde.edu.tr/xufbmek/dosyalar/tam_metin/pdf/2527-31_05_2012_11_40_01.pdf adresinden temin edilebilir. ASLAN, Kadir-Aslan, Neşe ve Cansever, Belgin Aslan, Eğitim Bilimine Giriş, Ankara: Pegem Yayınları. 2012 BERKES, Niyazi, Türkiye’de Çağdaşlaşma. (18. Baskı), İstanbul: YKY Yayınları. 2012. TÖREMEN, Fatih (Ed.),Eğitim Bilimine Giriş, İstanbul: İdeal Kültür Yayıncılık. 2011. ERDEN, Münire, Öğretmenlik Mesleğine Giriş. İstanbul: Alkım Yayınları. 1998. KARSLI, Mehmet Durdu, Öğretmenlik Mesleğine Giriş, Ankara: Öğreti Yayınları. 2003. KAVCAR, Cahit, Cumhuriyet Döneminde dal öğretmeni yetiştirme. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi. 35(1-2). 2002. MUSTAN, Türkan, Dünyada ve Türkiye'de öğretmen yetiştirmede yeni yaklaşımlar, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 29, 115-127. 2002. OKLAY, Erdem, Ahmet Cevdet Paşa’nın Türk eğitim tarihi açısından önemi üzerine bir inceleme. Tarih İncelemeleri Dergisi, XXIX / 1, 233-251. 2014. OKTAY, Ayla, Öğretmenlik mesleği ve öğretmenin nitelikleri. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Dergisi, 3, 187-193. 1991. ÖZOĞLU, Murat, Türkiye’de öğretmen yetiştirme sisteminin sorunları, Seta Analiz SETA | Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı | www.setav.org | Şubat 2010 40ss PEHLİVAN, Kevser Baykara, Öğretmen adaylarının iletişim becerisi algıları üzerine bir çalışma. İlköğretim Online, 4(2),17-23. 2005. SAFRAN, Mustafa-Kan, Adnan-Mutlu Tahsin Üstündağ-Togay Seçkin Birbudak-Osman Yıldırım,2013 KPSS sonuçlarının öğretmen adaylarının mezun oldukları alanlara göre incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 39(171), 13-25. 2014. SÖNMEZ, Selami, Türkiye’de öğretmen yetiştirmenin kısa tarihçesi ve yeniden yapılanma. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi Eğitim Bilimleri Özel Sayısı, 7, 280-290. 2003. ŞAHİN, Ali Ekber, Eğitimle ilgili temel kavramlar, Veysel sönmez (Ed.), Eğitim Bilimine Giriş içinde, Ankara: Anı Yayıncılık. 2007. ŞİŞMAN, Mehmet, Eğitim Bilimine Giriş. (4. baskı). Ankara: Pegem Yayıncılık. 2008. VARIŞ, Fatma, Eğitimde Program Geliştirme Teori ve Teknikleri. Ankara: Ankara Üniversitesi Yayınları. 1978. YÜCEL, Cemil, Eğitimle İlgili Temel Kavramlar. (Ed.) Cevat Celep, Eğitim Bilimleri içinde, Ankara: Anı Yayınları. 2007.