HEMŞİRELİK ALANINDA SİSTEMATİK DERLEME VE META ANALİZ YÖNTEMİNİN KULLANILDIĞI LİSANSÜSTÜ TEZLERİN İNCELENMESİ: BETİMSEL ANALİZ ÇALIŞMASI

Year 2024, Volume: 4 Issue: 3, 47 - 54, 31.12.2024

Ömer Taşçı , Barış Özdere , Nadiye Özer

Abstract

Hemşireler hasta bakım kalitesini ve güvenilirliğini artırmak için kanıta dayalı uygulamalar yapmaktadırlar. Kanıt piramidinin tepesinde ise sistematik derleme ve meta analiz çalışmaları yer almaktadır. Bu çalışmada hemşirelik alanında sistematik derleme ve meta analiz yöntemi ile tamamlanan lisansüstü tez çalışmalarının betimsel açıdan incelenmesi amaçlanmıştır. Veri toplamak için YÖKTEZ (Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Ulusal Tez Merkezi) veri tabanı arandı. Son arama 16.05.2024 tarihinde gerçekleştirildi ve bu tarihten önce yayınlanmış tüm tez çalışmaları dahil edildi. Tarama iki farklı şekilde yapıldı. Birincisinde tarama kelimesine “hemşirelik” yazıldı ve aranacak alan “konu” olarak seçildi. İkincisinde ise tarama kelimesine “meta analiz” yazıldı ve aranacak alan “tez adı” olarak seçildi. “Hemşirelik” konu başlığı ile 1411, “meta analiz” tez adı ile 430 teze ulaşıldı. Bu tezlerden 52’si hemşirelik alanında yapılmış sistematik derleme ve meta analiz çalışmasından oluşmaktaydı. Bu tezlerin 33’ü doktora, 19’u ise yüksek lisans teziydi. İlk tez 2014 yılında yayınlanmıştı. Tezlerin % 38’sinin 2022 yılında; en fazla Gazi Üniversitesi (9) ve Bahçeşehir Üniversitesi’nde (9); en fazla tez çalışmasının da cerrahi hastalıklar hemşireliği ve hemşirelik anabilim dalında yapıldığı tespit edildi. Yapılan incelemeye göre hemşirelik alanında sistematik derleme ve meta analiz yönteminin kullanıldığı tezlerin sayısında artış görülmektedir. Bununla birlikte sistematik derleme ve meta analiz çalışmalarının hemşirelik bakımındaki önemi göz önüne alındığında ve bu yöntem kullanılarak tamamlanmış lisansüstü tez sayısı incelendiğinde eksiklik olduğu görülmektedir. Bu nedenle lisansüstü hemşirelik öğrencilerinin sistematik derleme ve meta analiz yöntemi ile tez çalışmaları yapmaları için teşvik edilmesi önerilir.

Keywords

hemşirelik, sistematik derleme ve meta analiz, tez

Supporting Institution

herhangi bir kurumdan destek alınmamıştır.

References

• Arslan, F. T., Akkoyun, S., ve Muslu, G. K. (2023). Türkiye’de Hemşirelik Lisans ve Lisansüstü Programlarında Kanıta Dayalı Uygulama Öğretimi: Tanımlayıcı ve Kesitsel Çalışma. Süleyman Demirel Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 14(3), 406-415.
• Baloyi, W. t. H. (2016). Systematic review as a research method in postgraduate nursing education. Health Sa Gesondheid, 21(1), 120-128.
• Çınar, N. (2021). İyi bir sistematik derleme nasıl yazılmalı? Online Turkish Journal of Health Sciences, 6(2), 310-314.
• Çoğaltay, N., ve Karadağ, E. (2015). Introduction to meta-analysis. Leadership and organizational outcomes: Meta-analysis of empirical studies, 19-28.
• Deniz, G., ve Eryilmaz, S. (2019). Türkiye’de programlama eğitimi ile ilgili yapılan çalışmaların incelenmesi: Bir betimsel analiz çalışması. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 15(4), 319-338.
• Flores-Mateo, G., ve Argimon, J. M. (2007). Evidence based practice in postgraduate healthcare education: a systematic review. BMC health services research, 7, 1-8.
• Hickman, L. D., DiGiacomo, M., Phillips, J., Rao, A., Newton, P. J., Jackson, D., ve Ferguson, C. (2018). Improving evidence based practice in postgraduate nursing programs: A systematic review: Bridging the evidence practice gap (BRIDGE project). Nurse education today, 63, 69-75.
• Lee, Y. H. (2018). An overview of meta-analysis for clinicians. The Korean Journal of Internal Medicine, 33(2), 277.
• Muraraneza, C., Mtshali, N., ve Bvumbwe, T. (2020). Challenges in postgraduate research supervision in nursing education: Integrative review. Nurse education today, 89, 104376.
• Nahcivan, N., ve İncirkuş, K. (2018). Türkiye’de hemşirelik dergilerinde yayınlanan sistematik derlemelerin raporlama özellikleri. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 15, 106-116.
• Olsson, C., Ringnér, A., ve Borglin, G. (2014). Including systematic reviews in PhD programmes and candidatures in nursing–‘Hobson's choice’? Nurse education in practice, 14(2), 102-105.
• Ucun, Y. (2021). Türk Hemşirelik Araştirmalarinda Meta-Analizin Kullanimina İlişkin Metodolojik Boşluklar: Sistematik Derleme. YOBÜ Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 2(2), 86-97.
• WHO, W. H. O. (2010). Nursing midwifery services strategic directions 2011–2015.(2010). World Health Organization: Geneva, Switzerland. Retrieved from https://iris.who.int/bitstream/handle/10665/70526/WHO_HRH_HPN_10.1_eng.pdf.;jsessionid=22581953869901544E8C42A37915FC27?sequence=1