BibTex RIS Kaynak Göster

GELİR VERGİLERİNE İLİŞKİN TÜRKİYE MUHASEBE STANDARDI TMS 12 KAPSAMINDA SABİT KIYMET YENİLEME FONU UYGULAMASININ DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2009, Sayı: 29, 43 - 66, 01.10.2009

Tunç Köse Emrah Ferhatoğlu

Öz

Bu çalışmanın amacı, Türkiye Muhasebe Standartlarından “TMS 12 Gelir Vergileri” standardı kapsamında sabitkıymet yenileme fonu uygulamasını değerlendirmektir. TMS 12, ticari kar ile mali kar arasıdaki farklılıkları sürekli ve geçici farklar olarak sınıflandırmaktadır. Geçici farklar; varlığın veya borcun bilançodaki defter değeriile bunların vergi açısından taşıdıkları değerler arasındaki farkları ifade etmektedir. Standartta geçici farklar; vergiye tabi geçici farklar veya indirilebilir geçici farklardan oluşmaktadır. Bu kapsamda, sabit kıymet yenileme fonu, vergiye tabi geçici farklar olarak nitelendirilmekte ve ertelenmiş vergi borcu olarak kayıtlanmaktadır. Çalışmada, sabit kıymet yenileme fonu uygulamasına ilişkin örnek verilmiştir

Anahtar Kelimeler

Türkiye Muhasebe Standardı 12 yenileme fonu vergiye tabi geçici fark ertelenmiş vergiborcu

Kaynakça

  • Seri Nolu Kurumlar Vergisi Genel Tebliği, 03.04.2007 tarih ve 26482 sayılı Resmi Gazete.
  • Akbulut Ali Rıza, “Yenileme Fonu Uygulaması ve Uygulamada Karşılaşılan Sorunlar”, Vergi Dünyası, Aralık , Sayı: 268, s. 149-153. Akdoğan Nalân, Sevilengül Orhan, Türkiye Muhasebe Standartları İle Uyumlu Tekdüzen Muhasebe Sistemi Uy- gulaması, 12. Baskı, Gazi Kitabevi, Ankara, 2007.
  • Akdoğan Nalân, “UMS 12- Gelir Vergileri Standart Hükümlerine Göre Dönem Kârından İndirilecek Vergi Gide- rinin Hesaplanması ve Ertelenmiş Vergilerin Muhasebeleştirilmesi”, Muhasebe ve Denetime Bakış, Yıl:5, Sa- yı:17, Ocak 2006, s.1-18.
  • Akdoğan Nalân, “Türkiye Muhasebe Standartlarına Toplu Bakış, Son Gelişmeler, Finansal Tablolara ve Hesap Planına Etkisi” Ankara YMM Odası Konferansı Sunusu, Tarih: 09.05.2008, http://www.anka- ra.ymmo.org.tr/DuyuruEkleri/Muhasebe%20Standartlar%C4%B1na%20Genel%20Bak%C4%B1s- 05.2008.ppt Erişim:05.01.09.
  • Altınbaş Hidayet, “Mevcutlarda Amortisman ve Yenileme Fonu Uygulaması”, Vergi Dünyası, Aralık 2001, Sa- yı: 244, s. 103-114
  • Anlar Uğur, “Amortismana Tabi İktisadi Kıymetlerle İlgili Özel Haller: Satış, Yenileme Fonu ve Sigorta Tazmi- natı”,Vergi Dünyası, Aralık 2006, Sayı: 304, s. 156-160.
  • Arslan Erdoğan, “TMS-12: Gelir Vergileri”, Türkiye Muhasebe Standartları Uygulaması(Yorum-Açıklama- Örnekler), Editörler: Necdet Sağlam, Salim Şengel, Bünyamin Öztürk, 2. Baskı. Maliye ve Hukuk Yayınları, An- kara, Şubat 2008. s.281-372
  • Atay Tezcan ve Atay Hakan, “Yenileme Fonu Uygulamasında Üç Yıllık Kullanılma Süresinin Başlangıcı ve Bi- tişi Sorunsalı-II”, Yaklaşım, Şubat 2002, Sayı: 110, s. 197-202.
  • Atay Tezcan ve Atay Hakan, “Yenileme Fonu Uygulamasında Özellik Arzeden Hususlar-I”, Yaklaşım, Nisan , Sayı 124, s. 175-183. Beyanname Düzenleme Kılavuzu, Hesap Uzmanları Derneği, İstanbul 2007.
  • Bıyık Recep ve Kıratlı Aydın, “Mevcutlarda Amortisman, Amortismana Tabi Malların Satılması ve Yenileme Fo- nu Uygulaması”, Vergi Dünyası, Aralık 2000, Sayı: 232, s. 46-63.
  • Bilen Cumhur İnan, “Amortismana Tabi İktisadi Kıymetlerle İlgili özel Haller: Satış, Yenileme Fonu ve Sigorta Tazminatı”, Vergi Dünyası, Aralık 2008, s. 68-83.
  • Danıştay Dördüncü Dairenin 09.06.1982 tarihli E. 1982/215, K. 1982/2581 sayılı kararı.
  • Danıştay Dördüncü Dairenin 11.10.1991 tarih ve E. 1988/4562 ve K. 1991/3074 sayılı kararı.
  • Danıştay Dördüncü Dairenin 17.1.1994 tarihli E. 1992/3956, K. 1994/159 sayılı kararı.
  • Danıştay Dördüncü Dairenin 19.01.1982 tarihli E. 1981/306, K. 1982/100 sayılı kararı.
  • Danıştay Dördüncü Dairenin 20.02.1974 tarih ve E. 1973/4073, K. 1974/555 sayılı kararı.
  • Danıştay Üçüncü Dairenin 28.6.1996 tarihli E. 1994/1509, K. 1994/2201 sayılı kararı.
  • Doğrusöz Bumin, Radikal Gazetesi, 22 Aralık 2008.
  • Gücenme Ümit, Arsoy Poroy Aylin, “Vergilerin Muhasebeleştirilmesi, Ertelenen Vergi Varlık ve Yükümlülükle- ri”, Muhasebe ve Denetime Bakış, Yıl:6, Sayı:21, Ocak 2007, s.1-16.
  • Gündüz N. Kemal, Pişkin Necati, “Yenileme Fonu Uygulaması ve Muhasebe Kaydı”, Yaklaşım, Sayı: 74, Şubat: , s. 59-70. Kızılot Şükrü, “Yenileme Fonu ve Muhasebesi”, Yaklaşım, Mart 1993, http://www.yaklasim.com/mevzuat/der- gi/read_frame.asp?file_name=19930335.htm, Erişim: 04.10.08.
  • Mert Hüseyin, “Yenileme Fonu Uygulaması ve Muhasebeleştirilmesi”, Mali Çözüm, http://archive.ism- mmo.org.tr/docs/malicozum/28MaliCozum/04-HuseyinMert32.doc, Erişim: 02.10.08 Oruç Hale, “12 Numaralı Uluslararası Muhasebe Standardına Genel Bir Bakış (Income Taxes-Gelir Vergilerinin Muhasebeleştirilmesi”, Mali Pusula, Yıl:2, Sayı:19, Temmuz 2006, s.104-115.
  • Örten Remzi, Kaval Hasan, Karapınar Aydın, Türkiye Muhasebe-Finansal Raporlama Standartları (TMS- TFRS) Uygulama ve Yorumları, 2.Baskı, Gazi Kitabevi, Ankara, 2008.
  • Özbalcı Yılmaz, Vergi Usul Kanunu Yorum ve Açıklamaları, Oluş Yayıncılık, Ocak 2002.
  • Sarı Mehmet, “Ticari Kâr ile Mali Kâr Arasında Yer Alan Uyumsuzlukların TMS(TFRS) İle Vergi Kanunları Açı- sından Kısa Bir Değerlendirilmesi”, Mali Pusula, Yıl:2, Sayı:23, Kasım 2006, s.84-91.
  • Tunç Mehmet Akif, “TMS-12 Kapsamında Kurum Vergilerinin Muhasebeleştirilmesi”, Mali Pusula, Yıl:3, Sa- yı:25, Ocak 2007, s.60-69.
  • Uluslararası Finansal Raporlama Standartları (IFRS/IAS) İle Uyumlu Türkiye Muhasebe Standartları (TMS/TFRS) 2008, TMSK Yayınları-3, Ankara 2008, www.tmsk.org.tr.

Yıl 2009, Sayı: 29, 43 - 66, 01.10.2009

Tunç Köse Emrah Ferhatoğlu

Öz

The purpose of this study is to evaluate the replacement reserve in terms of Turkish Accounting Standard 12 Income Taxes TAS 12 . The variations between accounting profit and taxable profit are classified as permanentand temporary differences in TAS 12. Temporary differences are the variations between the carrying amount ofan asset or liability in the balance sheet and its tax base. Temporary differences may be either; taxable temporary differences or deductible temporary differences. Therefore, replacement reserve is to describe taxable temporary difference and recorded as a deferred tax liability. Additionally, implementation of replacement reserveapplication is setting in this study

Anahtar Kelimeler

Turkish Accounting Standard 12 replacement reserve taxable temporary difference deferred taxliabilities

Kaynakça

  • Seri Nolu Kurumlar Vergisi Genel Tebliği, 03.04.2007 tarih ve 26482 sayılı Resmi Gazete.
  • Akbulut Ali Rıza, “Yenileme Fonu Uygulaması ve Uygulamada Karşılaşılan Sorunlar”, Vergi Dünyası, Aralık , Sayı: 268, s. 149-153. Akdoğan Nalân, Sevilengül Orhan, Türkiye Muhasebe Standartları İle Uyumlu Tekdüzen Muhasebe Sistemi Uy- gulaması, 12. Baskı, Gazi Kitabevi, Ankara, 2007.
  • Akdoğan Nalân, “UMS 12- Gelir Vergileri Standart Hükümlerine Göre Dönem Kârından İndirilecek Vergi Gide- rinin Hesaplanması ve Ertelenmiş Vergilerin Muhasebeleştirilmesi”, Muhasebe ve Denetime Bakış, Yıl:5, Sa- yı:17, Ocak 2006, s.1-18.
  • Akdoğan Nalân, “Türkiye Muhasebe Standartlarına Toplu Bakış, Son Gelişmeler, Finansal Tablolara ve Hesap Planına Etkisi” Ankara YMM Odası Konferansı Sunusu, Tarih: 09.05.2008, http://www.anka- ra.ymmo.org.tr/DuyuruEkleri/Muhasebe%20Standartlar%C4%B1na%20Genel%20Bak%C4%B1s- 05.2008.ppt Erişim:05.01.09.
  • Altınbaş Hidayet, “Mevcutlarda Amortisman ve Yenileme Fonu Uygulaması”, Vergi Dünyası, Aralık 2001, Sa- yı: 244, s. 103-114
  • Anlar Uğur, “Amortismana Tabi İktisadi Kıymetlerle İlgili Özel Haller: Satış, Yenileme Fonu ve Sigorta Tazmi- natı”,Vergi Dünyası, Aralık 2006, Sayı: 304, s. 156-160.
  • Arslan Erdoğan, “TMS-12: Gelir Vergileri”, Türkiye Muhasebe Standartları Uygulaması(Yorum-Açıklama- Örnekler), Editörler: Necdet Sağlam, Salim Şengel, Bünyamin Öztürk, 2. Baskı. Maliye ve Hukuk Yayınları, An- kara, Şubat 2008. s.281-372
  • Atay Tezcan ve Atay Hakan, “Yenileme Fonu Uygulamasında Üç Yıllık Kullanılma Süresinin Başlangıcı ve Bi- tişi Sorunsalı-II”, Yaklaşım, Şubat 2002, Sayı: 110, s. 197-202.
  • Atay Tezcan ve Atay Hakan, “Yenileme Fonu Uygulamasında Özellik Arzeden Hususlar-I”, Yaklaşım, Nisan , Sayı 124, s. 175-183. Beyanname Düzenleme Kılavuzu, Hesap Uzmanları Derneği, İstanbul 2007.
  • Bıyık Recep ve Kıratlı Aydın, “Mevcutlarda Amortisman, Amortismana Tabi Malların Satılması ve Yenileme Fo- nu Uygulaması”, Vergi Dünyası, Aralık 2000, Sayı: 232, s. 46-63.
  • Bilen Cumhur İnan, “Amortismana Tabi İktisadi Kıymetlerle İlgili özel Haller: Satış, Yenileme Fonu ve Sigorta Tazminatı”, Vergi Dünyası, Aralık 2008, s. 68-83.
  • Danıştay Dördüncü Dairenin 09.06.1982 tarihli E. 1982/215, K. 1982/2581 sayılı kararı.
  • Danıştay Dördüncü Dairenin 11.10.1991 tarih ve E. 1988/4562 ve K. 1991/3074 sayılı kararı.
  • Danıştay Dördüncü Dairenin 17.1.1994 tarihli E. 1992/3956, K. 1994/159 sayılı kararı.
  • Danıştay Dördüncü Dairenin 19.01.1982 tarihli E. 1981/306, K. 1982/100 sayılı kararı.
  • Danıştay Dördüncü Dairenin 20.02.1974 tarih ve E. 1973/4073, K. 1974/555 sayılı kararı.
  • Danıştay Üçüncü Dairenin 28.6.1996 tarihli E. 1994/1509, K. 1994/2201 sayılı kararı.
  • Doğrusöz Bumin, Radikal Gazetesi, 22 Aralık 2008.
  • Gücenme Ümit, Arsoy Poroy Aylin, “Vergilerin Muhasebeleştirilmesi, Ertelenen Vergi Varlık ve Yükümlülükle- ri”, Muhasebe ve Denetime Bakış, Yıl:6, Sayı:21, Ocak 2007, s.1-16.
  • Gündüz N. Kemal, Pişkin Necati, “Yenileme Fonu Uygulaması ve Muhasebe Kaydı”, Yaklaşım, Sayı: 74, Şubat: , s. 59-70. Kızılot Şükrü, “Yenileme Fonu ve Muhasebesi”, Yaklaşım, Mart 1993, http://www.yaklasim.com/mevzuat/der- gi/read_frame.asp?file_name=19930335.htm, Erişim: 04.10.08.
  • Mert Hüseyin, “Yenileme Fonu Uygulaması ve Muhasebeleştirilmesi”, Mali Çözüm, http://archive.ism- mmo.org.tr/docs/malicozum/28MaliCozum/04-HuseyinMert32.doc, Erişim: 02.10.08 Oruç Hale, “12 Numaralı Uluslararası Muhasebe Standardına Genel Bir Bakış (Income Taxes-Gelir Vergilerinin Muhasebeleştirilmesi”, Mali Pusula, Yıl:2, Sayı:19, Temmuz 2006, s.104-115.
  • Örten Remzi, Kaval Hasan, Karapınar Aydın, Türkiye Muhasebe-Finansal Raporlama Standartları (TMS- TFRS) Uygulama ve Yorumları, 2.Baskı, Gazi Kitabevi, Ankara, 2008.
  • Özbalcı Yılmaz, Vergi Usul Kanunu Yorum ve Açıklamaları, Oluş Yayıncılık, Ocak 2002.
  • Sarı Mehmet, “Ticari Kâr ile Mali Kâr Arasında Yer Alan Uyumsuzlukların TMS(TFRS) İle Vergi Kanunları Açı- sından Kısa Bir Değerlendirilmesi”, Mali Pusula, Yıl:2, Sayı:23, Kasım 2006, s.84-91.
  • Tunç Mehmet Akif, “TMS-12 Kapsamında Kurum Vergilerinin Muhasebeleştirilmesi”, Mali Pusula, Yıl:3, Sa- yı:25, Ocak 2007, s.60-69.
  • Uluslararası Finansal Raporlama Standartları (IFRS/IAS) İle Uyumlu Türkiye Muhasebe Standartları (TMS/TFRS) 2008, TMSK Yayınları-3, Ankara 2008, www.tmsk.org.tr.
Toplam 26 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Araştırma Makalesi
Yazarlar

Tunç Köse Bu kişi benim

Emrah Ferhatoğlu Bu kişi benim

Yayımlanma Tarihi 1 Ekim 2009
Yayımlandığı Sayı Yıl 2009 Sayı: 29

Kaynak Göster

APA Köse, T., & Ferhatoğlu, E. (2009). GELİR VERGİLERİNE İLİŞKİN TÜRKİYE MUHASEBE STANDARDI TMS 12 KAPSAMINDA SABİT KIYMET YENİLEME FONU UYGULAMASININ DEĞERLENDİRİLMESİ. Muhasebe Ve Denetime Bakış(29), 43-66.