MALİ AÇIDAN BAŞARILI VE BAŞARISIZ İŞLETMELERİN MALİ ORANLARI ARASINDAKİ İLİŞKİLERİN FAKTÖR ANALİZİ İLE İNCELENMESİ

Yıl 2006, Sayı: 17, 53 - 74, 01.01.2006

Yasemin Keskin Benli

Öz

Bu çalışmada, mali açıdan başarısız otuz işletme ile mali açıdan başarılı yüz on iki işletme ayrı ayrı yirmi sekizmali oran kullanılarak faktör analizine tabi tutulmuş ve başarılı ve başarısız işletmeler arasında yapılan analiz sonuçları itibariyle farklılık olup olmadığı belirlenmeye çalışılmıştır. Daha sonra başarılı ve başarısız işletmelerintümü için aynı mali oranlar kullanılarak faktör analizi ile incelenmiştir. Mali açıdan başarılı ve başarısız işletmeler arasında mali oranların yapısı bakımından farklılık olduğu sonucu saptanmıştır

Anahtar Kelimeler

Mali Başarısızlık, Mali Oranlar, Faktör Analizi

THE RELATIONSHIPS AMONG FINANCIAL RATIOS OF NON –FAILED AND FAILED FIRMS TO INVESTIGATE BY USING FACTOR ANALYSIS

Öz

In this study, a factor analysis is applied for thirty failed firms and one hundred twelve non-failed firms separetely to find whether there is any difference between non-failed and failed firms. Then, the factor analysis is performed on non-failed and failed firms together 142 firms with the same financial ratios. As a result of theseanalysis, It is find that there is a difference between non-failed and failed firms according to frame of financialratios

Anahtar Kelimeler

Financial Failure, Financial Ratios, Factor Analysis.

Kaynakça

• Akgül, Aziz, Tıbbi Araştırmalarda İstatistiksel Analiz Teknikleri, Yükseköğretim Kurulu Matbaası, 1997.
• Ağaoğlu, Abdulgaffar, “Türkiye’de Banka İşletmelerinin Ekonomik Analizi ve Gelişme Eğilimleri”, Ankara Üniversitesi, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Ankara: 1989.
• Aktaş, Ramazan, Endüstri İşletmeleri İçin Mali Başarısızlık Tahmini, Ankara, Türkiye İş Bankası Kültür Ya- yınları Yayın No:323, 1993.
• Aktaş, Ramazan, Semra Karacaer ve Argun Karacabey, “Mali Oranlar Arasındaki İlişkilerin Faktör Analizi İle İncelenmesi”, Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, Mart 2001, Cilt 3, Sayı 1, s. 9-28.
• Altman, Edward I, “Financial Ratios, Discriminant Analysis and The Prediction of Corporate Bankruptcy”, The Journal of Finance, XXIII, 4, 1968:589-609.
• Altman, E.I. ve B.Loris, “A Financial Early Warning System for Over The Counter Broker- Dealers”, The Jour- nal of Finance, XXXI, 4, 1976:1201-1217.
• Altman E.I., R.G. Haldeman ve P. Narayanan, “Zeta Analysis”, Journal of Banking and Finance, 1, 1977:29- 54.
• Beaver, William H, “Financial Ratios as Predictors of Failure”, Empirical Research in Accounting: Selected Stu- dies 1966, Journal of Accounting Research / Supplement, V, January 1967:71-111.
• Beaver, William H, “Market Prices, Financial Ratios and Prediction of Failure”, Journal of Accounting Rese- arch, Sonbahar 1968:179-192.
• Çermikli, A. Hakan, Ayşe Kazan ve Murat Atan, “İMKB’ye Kote Şirketlerin Derecelendirilmesi ve Dönemlera- rası Karşılaştırılması”, Ekonomik Yaklaşım, 2002, C. 13, S. 42-43, 199-213.
• Deakin, Edward B, “A Discriminant Analysis of Predictors of Business Failure”, Journal of Accounting Resse- arch, X, Spring 1972:167-179.
• Emin, M.S, “Çok Boyutlu Verilerin Bazı İstatistiksel Analiz Yöntemleri ve Uygulamaları”, Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü Yayımlanmamış Doktora Tezi, 1984. Ankara.
• Ganamukkala, V.C. ve M.Baha. Karan, “Prediction of Financially Unsuccessful Companies Using MDA and MRA Techniques: An Empirical Study on İstanbul Stock Exchange”, METU Studies in Development, XXIII, 3, 1996:357-376.
• Göktan, Erkut, “Muhasebe Oranları Yardımıyla ve Diskriminant Analizi Tekniğini Kullanarak Endüstri İşletme- lerinin Mali Başarısızlığının Tahmini Üzerine Ampirik Bir Araştırma”, (Yayınlanmamış Doçentlik Tezi), Anka- ra: 1981.
• Hing, A. ve L. Lau, “A Five-State Financial Distress Prediction Model”, Journal of Accounting Research, XXV, 1, 1987:127-138.
• Kılıçkaplan, Serdar ve H. Feride Baştürk, “Türkiye’de Hayat Dışı Alanda Faaliyet Gösteren Sigorta Şirketlerinin 2002 Yılındaki Etkinliklerinin Veri Zarflama Analizi (VZA) İle Ölçülmesi”, Gazi Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 2004, C.6, S.2, 63-79.
• Kılıçkaplan, Serdar, “Avrupa Birliği Karşısında Türkiye’nin Rekabet Gücünün Ölçülmesinde Açıklanmış Karşı- laştırmalı Üstünlük İndeksine Alternatif Bir Yaklaşım Olarak Temel Bileşenler Analizi”, III.Ulusal Ekonometri ve İstatistik Sempozyumu, 29-30 Mayıs, Uludağ Üniversitesi, 1997, Bursa.
• Kısa, Türkay, “Bankaların Mali Başarısızlığını Tahminine Yönelik Çok Boyutlu Model”, Gazi Üniversitesi, Ya- yınlanmamış Doktora Tezi, Ankara: 1997.
• Meriç, Gülser, Farklı Sanayi Dallarındaki İşletmelerin Finansal Karakteristiklerinin Karşılaştırılması, Hacettepe Üniversitesi İ.İ.B.F. Yayınları, 1985, No: 6, Ankara.
• Meyer, P.A. ve H.W. Pifer, “Prediction of Bank Failures”, Journal of Finance, XXV, 4, 1970:853-868.
• Ohlson, James A, “Financial Ratios and the Probabilistic Prediction of Bankruptcy”, Journal of Accounting Re- search, XVIII, 1, 1980:109-131.
• Taffler, R.J. ve H. Tisshaw, “Going, Going, Gone Four Factors Which Factors Which Predict”, Accountancy, Mart 1977:50-54. Tamari, Meir, “Financial Ratios as a Means of Forecasting Bankruptcy”, Management International Review, 1966:15-21.
• Yıldız, Birol, “Finansal Başarısızlığın Öngörülmesinde Yapay Sinir Ağı Kullanımı ve Halka Açık Şirketlerde Am- pirik Bir Uygulama”, İstanbul Menkul Kıymetler Borsası Dergisi, V, 17, 2001:51-67.
• Zavgren, Christine V, “Assessing the Vulnerability to Failure of American Industrial Firms: A Logistic Analysis”, Journal of Business Finance and Accounting, XII, 1,1985:19-45.
• Zmijewski, Mark, “Methodological Issues Related to the Estimation of Financial Distress Prediction Models”, Journal of Acounting Research, Supplement, 1984:59-82.