A RESEARCH ON DETERMINATION OF THE APPLICABILITY OF STRATEGIC COST MANAGEMENT IN HOSPITAL ORGANIZATIONS: ANKARA PROVINCE PRIVATE HOSPITALS SAMPLE

Yıl 2019, Cilt: 18 Sayı: 56, 63 - 86, 01.01.2019

Seyhan Çil Koçyiğit Emine Doğan Hüseyin Hilmi Sula

Öz

This study was carried out to reveal the opinions of private hospital administrators operating in Ankara about the applicability of strategic cost management in hospitals. Moreover, one another purpose of the research is to show whether these opinions show a meaningful difference according to some variables. With this purpose, a questionnaire was applied to the private hospital administrators operating in Ankara. SPSS 24 package program was used in analyzing the data obtained and frequency and percentage distribution, average score and standard deviation values of the private hospital administrators were calculated with respect to the grades of participation in the questionnaire. Independent sample t-test was used for two categorized features, and One-Way Anova test was used for features with more than two categories. As a result of the research; it was seen that, participants are in the opinion of strategic cost management has been implemented in their own hospitals and most of the other private hospitals. It has been seen that, participants also benefit from all the strategic cost management tools in hospitals; except the “product / service life cycle costing method” may be feasible in hospitals. At the level of significance of 0.05 as a result of the tests applied,it appears that the participants have differentiated according to, the presence of a branch of the hospital in which he or she works, the existence of a separate cost accounting department in the hospital, the existence of a separate management accounting department, the existence of a separate budgeting department, the existence of a separate internal audit department, and whether the hospital’s quality document is available. It was seen that the participants did not differ according to the educational status, the position of the participant in the hospital, hospitals the ownership structure, the number of beds, the level of technology, the existence of a separate internal control department

Anahtar Kelimeler

Hospital, cost, cost accounting, strategic cost management

HASTANE İŞLETMELERİNDE STRATEJİK MALİYET YÖNETİMİNİN UYGULANABİLİRLİĞİNİ TESPİT ETMEYE YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA: ANKARA İLİ ÖZEL HASTANELER ÖRNEĞİ

Öz

Bu çalışma, Ankara ilinde faaliyette bulunan özel hastane yöneticilerinin, hastanelerde stratejik maliyet yönetiminin uygulanabilirliği hakkındaki görüşlerini ortaya koymak amacıyla yapılmıştır. Ayrıca söz konusu görüşlerin bazı değişkenlerine göre anlamlı bir farklılık gösterip göstermediğinin ortaya konulması araştırmanın diğer amacıdır. Bu amaçla, Ankara ilinde faaliyette bulunan özel hastane yöneticilerine anket uygulanmıştır. Uygulama sonucunda elde edilen verilerin çözümlenmesinde SPSS 24 paket programından yararlanılmış olup özel hastane yöneticilerinin, ankette yer alan ifadelere katılma derecelerine ilişkin olarak frekans ve yüzde dağılımı, ortalama skoru ve standart sapma değerleri hesaplanmıştır. İki kategorili özelliklere bağımsız örneklem t-testi, ikiden çok kategorili özelliklere tek yönlü anova testi uygulanmıştır. Araştırma sonucunda katılımcıların; stratejik maliyet yönetiminin kendi hastanelerinde uygulandığı görüşünde olup, özel hastanelerin birçoğunda da uygulandığını düşündükleri görülmüştür. Ayrıca katılımcıların hastanelerde stratejik maliyet yönetimi araçlarından; “mamul/hizmet yaşam dönemi maliyetleme yöntemi” dışındaki bütün stratejik maliyet yönetimi araçlarının hastanelerde uygulanabilir olduğunu düşündükleri görülmüştür. Uygulanan testler sonucunda 0,05 anlamlılık düzeyinde, söz konusu görüşlerin; katılımcıların çalıştığı hastanenin şubesinin varlığına, hastanede ayrı bir maliyet muhasebesi bölümünün varlığına, ayrı bir yönetim muhasebesi bölümünün varlığına, ayrı bir bütçeleme bölümünün varlığına, ayrı bir iç denetim bölümünün varlığına ve hastanenin kalite belgesinin var olup olmaması durumuna göre farklılaştığı görülmüştür. Katılımcıların eğitim durumuna, hastanedeki pozisyonuna, katılımcının çalıştığı hastanenin sahiplik yapısına, faaliyet süresine, yatak sayısına, teknoloji düzeyine, ayrı bir iç kontrol bölümünün varlığına göre ise farklılaşmadığı görülmüştür

Anahtar Kelimeler

Hastane, maliyet, maliyet muhasebesi, stratejik maliyet yönetimi

Kaynakça

• Akbaş, H. E. (2011),“Sanayi İşletmelerinde Stratejik Maliyet Yönetimi”, Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Der- gisi, 4(2), 107-123.
• Bekçi, İ., Özal, H. (2010), “Stratejik Maliyet Yönetiminin Sağlık Sektörüne Uygulanabilirliğine Yönelik Bir Araş- tırma”, Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 2(3), 78-97.
• Bekçioğlu, S., Köroğlu, Ç. (2013), “20. Yüzyılın Sonunda Maliyet Muhasebesinin Yerine Geçen Yeni Bir Yakla- şım: Stratejik Maliyet Yönetimi”, Muftav Dergisi, 4, 50-72.
• Çarıkçı, O., Acar, D. (2017), “Hastane Yöneticilerinin İleri Maliyet Yönetimi Yaklaşımlarına ve Hastane Maliyet- lerini Etkileyen Faktörlere İlişkin Görüşlerinin İncelenmesi”, Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 20(3), 275-298.
• Çil Koçyiğit, S. (2012), Hastane İşletmelerinde Finansal Performans Ölçümü ve Türkiye Özel Hastaneler Uygu- laması. Ankara: Gazi Kitabevi.
• Esmeray, A. (2006), Hastanelerde Maliyetleme ve Faaliyete Dayalı Maliyetlemeye İlişkin Bir Uygulama, Erciyes
• Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, Kayseri. Köroğlu, Ç. (2012), Stratejik Maliyet Yönetimi Kapsamında Sürece Dayalı Faaliyet Tabanlı Maliyetleme Yöntemi- nin Analizi ve Bir Otel İşletmesinde Uygulama, Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, Aydın.
• Kurtlu, A., Uçar, M. ve Çobanoğlu, S. (2017), “Çağdaş Maliyet Yöntemlerinin Konaklama İşletmelerinde Uygu- lanabilirliği Üzerine Bir Araştırma”, İşletme Araştırmaları Dergisi, 9(3), 521-546.
• Menderes, M. (1995), Sağlık Kurumlarında Muhasebenin Önemi, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Tavşancıl, E. (2006), Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi, (3.Baskı), Ankara: Nobel Yayınları.
• Yamane, T. (2001), Temel Örnekleme Yöntemleri, (A. Esin, M.A. Bakır, C. Aydın, E. Gürbüzsel, Çev.) İstanbul: Literatür Yayınları.
• Yücenurşen, M., Duman, H. ve Apak, İ. (2016), “Rekabet Avantajı Aracı Olarak Rakiplerin Muhasebesi”, Journal
• Of Social And Humanities Sciences Research, 3(3),157-165. Yüzbaşıoğlu, N. (2004), “İşletmelerde Stratejik Yönetim ve Planlama Açısından Stratejik Maliyet Yönetimi ve Enstrümanları”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12, 387-410. http://denetimforumu.blogspot.com.tr/2010/08/stratejik-maliyet-yonetimi. html (Erişim Tarihi: 10.11.2017).