ANAYASA MAHKEMESİNİN İCRA VE İFLÂS HUKUKUNDAKİ ŞİKÂYET MÜESSESESİNE HUKUKÎ DİNLENİLME HAKKI AÇISINDAN YAKLAŞIMI

Year 2021, Issue: 18, 89 - 116, 17.12.2021

Süleyman Burak Gündoğdu

https://doi.org/10.18771/mdergi.1037953

Cited By: 2

Abstract

Anayasa Mahkemesine bireysel başvuru yolunun kabul edilmesiyle
birlikte bireyler temel hak ve özgürlüklerinin korunmasını vasıtasız bir
şekilde Anayasa Mahkemesinden isteme hakkına sahip olmuşlardır.
Bireylerin Anayasa ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin ortak koruma
alanındaki hakları bireysel başvuruya konu olmaktadır. Ülkemizde
yapılan başvuruların büyük çoğunluğunu adil yargılanma hakkının ihlâl
edildiği iddiası oluşturmaktadır. Bununla birlikte çalışmamız özel olarak
icra iflâs hukukundaki şikâyet müessesesinin hukuki dinlenilme hakkı
bakımından bireysel başvuruya konu edilmesini ele almaktadır. İcra
mahkemesinin şikâyet üzerine verdiği kararlar maddi anlamda kesin
hüküm etkisinden yoksundur. Şikâyetin bireysel başvuruda ele alınarak
incelenmesi, özellikle yeniden yargılamaya karar verilmesi ihtimalinde
yargılama hukuku bakımından özellik arz eden bir durumdur. Zira
hukuk yargılamasında olağanüstü kanun yolu olarak yargılamanın
yenilenmesine karar verilebilmesi sadece maddi anlamda kesin hüküm
oluşturan kararlar bakımından mümkün olup Yargıtay uygulaması da bu
yöndedir. Çalışmamızda esas itibariyle şikâyetin hukuk niteliği, tarafları,
bireysel başvuruya konu olabilmesi ve verilen kararların yargılamaya
etkileri üzerinde durulmaktadır.

Keywords

Anayasa Mahkemesi, hukuki dinlenilme hakkı, bireysel başvuru, şikâyet müessesesi, Yargıtay

References

• ARSLAN, Ramazan/YILMAZ, Ejder/TAŞPINAR AYVAZ, Sema, Medenî Usûl Hukuku, B. 2, Ankara 2016
• ATALI, Murat/ERMENEK, İbrahim/ERDOĞAN, Ersin, İcra ve İflâs Hukuku, B. 3, Ankara 2020 (İcra ve İflâs Hukuku)
• ATALI, Murat/ERMENEK, İbrahim/ERDOĞAN, Ersin, Medenî Usûl Hukuku, B. 3, Ankara 2020 (Medenî Usûl Hukuku)
• ATAR, Yavuz, Türk Anayasa Hukuku, Güncellenmiş B. 14, Ankara 2021
• BENDER, Michael, Die Befugnis des Bundesverfassungsgerichts zur Prüfung gercihtlicher Entscheidungen, Heidelberg 1991
• ÇELİK, Yeşim, Türk Hukukunda Bireysel Başvuru ve Anayasa Mahkemesi Uygulaması, Ankara 2016
• ÇELİKYAY, Hakan Sabri, Anayasa Mahkemesi’nin Bireysel Başvuru Kararlarının “Başvuru Yollarının Tüketilmesi” Ölçütü Açısından Değerlendirilmesi, İÜHFM C. LXXIII, S. 1, s. 21-62, 2015
• DÖNER, Ayhan/ÇELİK, Yeşim, Anayasa Mahkemesinin Bireysel Başvuruyu İnceleme Aşamaları, Ortaya Çıkan Sorunlar ve Sonuçları, Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (ERZSOSDE) IX-I: 275-294 [2016]
• DÜWEL, Martin, Kontrollbefugnisse des Bundesverfassungsgerichts bei Verfassungsbeschwerden gegen gerichtliche Entscheidungen, 1. Auflage, 2000
• ERMENEK, İbrahim, Anayasa Mahkemesinin Bireysel Başvuru Üzerine Verdiği Kararların Medenî Yargılama Hukukuna Yansımaları ve Bu Alanda Ortaya Çıkan Bazı Özel Durumlar, MİHDER, C. 9, S. 26, 2013/13
• FRÖHLİNGER, Margot, Die Erledigung der Verfassungsbeschwerde, Zugleich ein Beitrag zum Verhältnis des Verfassungsprozeßrechts zum sonstigen Prozeßrecht, 1982
• GÖZLER, Kemal, Türk Anayasa Hukuku Dersleri, Güncellenmiş B. 26, Ankara 2021
• GÖZTEPE, Ece, Anayasa Şikayeti, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları No: 530, AÜHF Döner Sermaye Yayınları No: 45, Ankara 1998
• GÜNDOĞDU, Süleyman Burak, Medenî Yargıda Usûl Kurallarına Aykırılığın Anayasa Mahkemesi’nce Bireysel Başvuru Yoluyla Denetlenmesi, İstanbul 2021
• KANADOĞLU, Korkut, Anayasa Mahkemesi’ne Bireysel Başvuru, İstanbul 2015
• KLEİNE-COSACK Michael, Verfassungsbeschwerden und Menschenrechtsbeschwerde, 2. neu bearbeitete Auflage, 2007
• KORKMAZ, Ramazan, Medenî Usûl Hukuku Açısından Anayasa Mahkemesi’ne Bireysel Başvuru, B. 1, İstanbul 2014
• KURU, Baki, İstinaf Sistemine Göre Yazılmış İcra ve İflâs Hukuku, İstanbul, 2016
• KURU, Baki, İstinaf Sistemine Göre Yazılmış Medenî Usûl Hukuku, İstanbul 2019
• ÖZEKES, Muhammet, Medeni Usul Hukukunda Hukuki Dinlenilme Hakkı, Ankara 2003
• PEKCANITEZ, Hakan, Pekcanıtez Usûl Medenî Usûl Hukuku, B. 15, İstanbul 2017
• PEKCANITEZ, Hakan,/SİMİL, Cemil, İcra – İflâs Hukukunda Şikâyet, B. 2, İstanbul 2017
• PEKCANITEZ, Hakan/ATALAY, Oğuz/SUNGURTEKİN ÖZKAN, Meral/ ÖZEKES Muhammet, İcra İflâs Hukuku, B. 4, İstanbul 2017
• SCHLAİCH, Klaus/KORİOTH, Stefan, Das Bundesverfassungsgericht, Stellung, Verhafren, Entscheidungen, 11. neu bearbeitete Auflage, 2018
• ŞAHBAZ, İbrahim, Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru ve Sorunlar, Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru (Anayasa Şikâyeti/ Anlamı, Kapsamı ve Olası Sorunlar), Ankara, Nisan 2011, (ss. 71-128)
• ŞİRİN, Tolga, Anayasa Mahkemesi’nin Anayasa Şikâyeti Kararlarının Usûlî Açıdan Değerlendirilmesi, Anayasa Hukuku Dergisi, C. 3, S. 5, İstanbul 2014
• TANRIVER, Süha, Medenî Usûl Hukuku, C. I, Ankara 2020
• UMAR, Bilge, Kuru/Arslan/Yılmaz’ın İcra ve İflâs Hukuku Ders Kitabı Üzerine Gözlemler (15. Basım), 75. Yaş Günü İçin Prof. Dr. Baki Kuru Armağanı, Ankara 2004
• Mehmet Ali Bedir ve Tevfik Günay, B. No: 2013/4073, 21/1/2016
• Roche Dıagnostıcs Turkey A.Ş., B. No: 2014/20036, 8/6/2017
• İbrahim Demirayak, B. No: 2013/4075, 10/3/2016
• Fahri Aşkın, B. No: 2014/19289, 27/10/2016
• Mehmet Derviş, B. No: 2014/14955, 17/5/2016
• Elif Şekerleme ve Gıda San Tic Ltd. Şti., B. No: 2013/9085, 14/4/2016
• AYM. E. 1965/25 K. 1965/57 T. 26.10.1965
• Medeni Alpkaya, B. No: 2013/3078, 21/1/2016