Üniversite-Temelli Bir Otizm Araştırma ve Uygulama Merkezinin İncelenmesi

Yıl 2018, Cilt: 1 Sayı: 3, 1 - 11, 30.05.2018

Yeşim Güleç Aslan

Öz

Otizm Spektrum Bozukluğu
(OSB) tanılı bireylere nitelikli ve bilimsel dayanaklı eğitim hizmetlerinin
sunulmasıyla, bu bireylerde önemli gelişmeler görülmektedir. Son yıllarda
farklı disiplinlerden uzmanların bir arada çalıştığı ve kuramsal çalışmalarla uygulamanın
iç içe yürütülmesine olanak sağlayan üniversite-temelli OSB uygulama ve
araştırma merkezilerin yaygınlaşmaya başladığı görülmektedir.

Amerika Birleşik Devletlerindeki
üniversite temelli bir otizm merkezinde gerçekleştirilen bu çalışmanın amacı, üniversite
temelli bir otizm eğitim ve araştırma merkezinin işleyiş sürecinin niteliksel
olarak incelenerek, Türkiye’de OSB alanında bir üniversite modeli geliştirmeye
dönük öneriler sunulmasıdır. Nitel araştırma yöntemlerinden vaka çalışması ile
yürütülen çalışmanın katılımcıları (N=10), merkezin ilgili kliniklerindeki tüm
klinik koordinatörleri (N=3) ve eğitim danışmanlardır (N=7). Veriler, gözlem,
toplantı notları, araştırmacı günlüğü ve doküman incelemesi ile toplanmıştır ve
nitel veriler, betimsel olarak raporlaştırılmıştır. Bulgular, merkezde
üniversite personeli ve eğitimcilerin bir arada, farklı kliniklerde çeşitli
hizmetler sunduğunu ve hizmetlerin bilimsel dayanaklı yöntemleri içeren
uygulamalı davranış analizi (UDA) temelinde olduğunu göstermektedir. Bulgular,
Türkiye’de üniversite temelli bir OSB merkezlerinin yaygınlaşması temelinde
yorumlanarak, öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Otizm spektrum bozukluğu, nitel çalışma

Kaynakça

• American Psychiatric Association (2013) Fifth Edition of the Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM-5). <http://www.dsm5.org> (10 Eylül 2013).
• Armstrong, S. L., Davis, H. S., Paulson, E. J. (2011). The subjectivity problem: Improving triangulation approaches in metaphor analysis studies. International Journal of Qualitative Methods, 10(2), 151-163.
• Barnhill, G. P., Polloway, E. A., & Sumutka, B. M. (2011). A survey of personel preparation practices in autism spectrum disorders. Focus on Autism and Other Developmental Disabilities, 26 (2), 75-86. doi: 10.1177/1088357610378292.
• Baxter, P., & Jack, S. (2008). Qualitative case study methodology: Study design and implementation for novice researcher. The Qualitative Report, 13 (4), 544-559.
• Billingsley, B. S. (2004). Special education teacher retention and attrition: A critical analysis of the research literature. The Journal of Special Education, 38 (1), 39-55.
• Bogdan, C. R., Biklen, K. S. (1998). Qualitative research for education research. Boston: Jossey-Bass Publishers.
• Brantlinger, E., Jimenez, R., Klingner, J., Pugach, M., & Richardson, V. (2005). Qualitative studies in special education. Exceptional Children, 71 (2), 195-207.
• Constable, S., Grosi, B., Moniz, A., Ryan, L. (2013). Meeting the common core standards for students with autism: The challenge for educators. Teaching Exceptional Children, 45(3), 6-13.
• Creswell, W. J. (2005). Educational research. Upper Saddle River, N.J.: Pearson.
• Ergenekon, Y. (2009). Özel eğitim öğretmenlerine mesleklerinin ilk yılında sağlanan destekler. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 42 (1), 215-239
• Ergenekon, Y. (2005). İşe yeni başlayan zihin özürlüler öğretmenlerinin mesleksel sorunlarının belirlenmesi ve bu sorunları gidermeye yönelik önerilerin geliştirilmesi (No.1622). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Kaff, M. S. (2004). Multitasking is multitaxing: Why special educators are leaving the field. Preventing School Failure, 40 (2), 10-17.
• Kırcaali-İftar, G. (2007). Otizm spektrum bozukluğu [Autism spectrum disorders]. İstanbul: Daktylos Yayınları.
• Lovaas, O. I. (2003). Teaching individuals with developmentay delays: Basic intervention techniques. Austin, Texas: Pro-Ed.
• Major, A. E. (2012). Job design for special education teachers. Current Issues in Education, 15 (2), 1-8.
• Marder, T. J., & deBettencourt, L. U. (2012). Using a hybrid model to prepare special educators to teach students identified with ASD. Rural Special Education Quarterly, 31(3), 12-19.
• Mehrenberg, R. L. (2013). Red tape and gren teachers: The impact of paperwork onnovice special education teachers. International Journal of Special Education, 28 (1), 1-9.
• Scheuermann, B., Webber, J., Boutot, E. A., Goodwin, M. (2003). Problems with personel preparation in autism spectrum disorders. Focus on Autism and Other Developmental Disabilities, 18(3), 197-206. doi:10.1177/10883576030180030801.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.