LORD BYRON’IN TÜRK HİKÂYESİNDEN BİR KESİT- GÂVUR ADLI ESERİNDE TÜRK İMGESİ

Year 2021, Issue: 11, 78 - 93, 30.03.2021

Engin Bölükmeşe Halil Özdemir

https://doi.org/10.32579/mecmua.879151

Abstract

Yabancı ülkelere ait edebiyat eserlerinde ötekine veya kendi öz kimliğine dönük alışılmadık ve olumsuz peşin yargıları inceleyen imgebilim araştırmaları disiplinlerarası bir çalışma gerektirmektedir. İngiliz romantik dönem şairi Lord Byron’ın Türk Hikâyesinden Bir Kesit- Gâvur eseri, şiir görünümünde ideolojik olmakla birlikte, sosyal psikoloji çerçevesinde kalıp yargılar içermekte ve imgebilim açısından oldukça zengin öğeler barındırmaktadır. Söz konusu eserde Türk, yabancı (Gâvur), Müslüman ve Hristiyan bağlamında “öteki” kavramını oluşturan unsurların bir araya getiren kültür ve mantalitenin incelenmesi gerekmektedir. Bu bağlamda Türk imgesinin esere ne şekilde yansıdığı, olumlu veya olumsuz açıdan ne gibi peşin hükümler içerdiği imgebilim açısından irdelenecektir. Lord Byron’un kendi bakış açısıyla özgün bir şekilde kurguladığı şiirde Türk/Osmanlı imajına dönük dizeler ele alınacak; esere ismini veren yabancının ya da Türk gözüyle “Gâvur” olarak adlandırılan karakterin algısında oluşmuş ve dizelere dökülmüş Türk imgesinin tespiti, yorumlanması ve değerlendirilmesi yapılacaktır.

Keywords

İmgebilim, İmge, Türk, Lord Byron, Gâvur

References

• Kaynakça Atalay, B. (1986). Divanı Lügat-it Türk Dizini Endeks. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.
• Biography.com. (2021, 01 13). The Biography.com. https://www.biography.com/writer/lord-byron adresinden alındı
• Bozkurt, N. (2021, 01 18). https://islamansiklopedisi.org.tr/sarik adresinden alındı
• Bozkurt, N. (2021, 01 20). İslam Ansiklopedisi. https://islamansiklopedisi.org.tr/kilic adresinden alındı
• Burçoğlu, N. K. (1992). Turkey. H. Dyserinck, & J. Leerssen içinde, Study Imagologica (s. 254-258). Leiden, The Netherlands: Brill | Rodopi.
• Cochran, P. (2021, 13 01). https://petercochran.files.wordpress.com/2009/03/turkish_tales_introduction.pdf adresinden alındı
• collinsdictionary.com. (2021, 01 18). https://www.collinsdictionary.com/dictionary/english/ataghan adresinden alındı
• Emecen, F. (2010). Osmanlı Klasik Çağında Savaş. İstanbul: Timaş.
• Erdem, H. (205). Osmanlı Kaynaklarından Yansıyan Türk İmaj(lar)ı. Ö. Kumrular içinde, Dünyada Türk İmgesi (s. 13-26). İstanbul: Kitap Yayınevi.
• etimolojiturkce.com. (2021, 01 18). https://www.etimolojiturkce.com/arama/Emir adresinden alındı
• Gagarin, M. (2010). The Oxford Encyclopedia of Ancient Greece and Rome, Volume I. New York: Oxford University Press.
• Karakurt, D. (2011). Türk Söylence Sözlüğü. Türkiye: ISBN 978-605-5618-03-2.
• Krasniqi, S. (2017). Gâvur, Bır Türk Hıkâyesınden Bır Kısım Eserinde Kadın/Erkek Karakterlerinin Tanımlanması. TÜRÜK Uluslararası Dil, Edebiyat ve Halkbilimi Araştırmaları Dergisi, 185-195.
• Kumrular, Ö. (2005). Dünyada Türk İmgesi. İstanbul: KitapYayınevi.
• Leerssen, J. (1992). Image. H. Dyserinck, & J. Leerssen içinde, Studıa Imagologıca Amsterdam Studies on Cultural Identity (s. 342-344). Leiden, The Netherlands: Brill | Rodopi.
• Leerssen, J. (2021, 01 13). https://leerssen.nl. https://leerssen.nl/research/researchima adresinden alındı
• Lexico.com. (2021, 01 18). Lexico.com: https://www.lexico.com/definition/paynim adresinden alındı
• Millas, H. (2000). Türk Romanı ve Öteki Ulusal Kimlikte Yunan İmajı. İstanbul: Sabancı Üniversitesi.
• Moore, T. (1930). Byron's Life and Letters and Journal in One Volume. London: SpottisWoodr.
• More, P. E. (1933). The Complete Poetical Works of Byron. Massachussets: The Riberside Press Cambridge.
• Moropoulos, N. (2021, 01 13). https://panathinaeos.com. https://panathinaeos.com/2013/12/08/lord-byrons-giaour-a-fragment-of-a-turkish-tale/ adresinden alındı
• Needham, J. (1986). Science & Civilisation in China, Volume 5 Military Technology ; The Gunpowder Epic. New York: Cambridge University Press.
• Ozansoy, E. (2003). Lord Byron Yunanistan'da: Byron'un 19. Yüzyıl Çağda Yunan Kültürü Etkisi. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Batı Dilleri ve Edebiyatları Dergisi- Litera, 21-38.
• Öztürk, E. (2015). Türk Adının Anlamı - Türklerin Menşei Ve Ortaya Çıktıkları Coğrafya. Bolu: Tez.
• Ravelhofer, B. (2005). Oral Poetry and the Printing Press in Byron's The Giaour (1813). Edinburh University Press, 23-40. Said, E. (1977). Oryantalizm. İstanbul: 1999.
• Servantie, A. (2005). Batılıların Gözünde Türk İmajının Geçirdiği Değişimler. Ö. Kumrular içinde, Dünyada Türk İmgesi (s. 27-85). İstanbul: Kitap Yayınevi.
• TDK. (1998). Türkçe Sözlük 1 A-J. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.
• Ulağlı, S. (2018). Ötekinin Bilimine Giriş İmgebilim. İstanbul: Motto.
• www.biblestudytools.com. (2021, 01 18). https://www.biblestudytools.com/dictionary/nazarene/ adresinden alındı