DEDEAĞAÇ (ALEXANDROPOLİS) ve ETNOLOJİ MÜZESİ

Year 2019, Volume: 3 Issue: 6, 67 - 119, 30.04.2019

Özkan Ertuğrul

Abstract

Günümüzde Yunanistan’ın Evros Bölgesi sınırları içinde Enez Körfezi’nde yer alan bir şehir olan Alexandropolis (Dedeağaç), tarihsel ve kültürel özellikleriyle dikkat çekmektedir. M.Ö. 340-339 yıllarında İskender tarafından kurulduğuna inanılan ve İskender’in kenti anlamına gelen Alexandropolis şehri, XIX. Yüzyıldan itibaren Osmanlı döneminde Dedeağaç olarak kullanılmıştır. 

Dedeağaç’ta neolitik dönemden itibaren birçok kültürel iz taşımaktadır. M.Ö. 1. Yüzyıla ait olduğu tespit edilen iki yazıtta bahsi geçen Sali isimli kutsal şehrin Dedeağaç şehri olduğuna inanılmaktadır. Roma ve Bizans dönemlerinden birçok kilise, manastır, askeri tesisler Dedeağaç’ın önemli tarihsel birikimleri olarak günümüze kadar taşınmıştır. Daha sonraki dönemlerde Osmanlı hakimiyetine girmesiyle birlikte Edirne vilayetine bağlı bir sancak merkezi haline getirilmiştir. 

Bu çalışmada, Dedeağaç’ın tarihsel ve kültürel geçmişi irdelenerek Dedeağaç sınırları içerisinde yer alan çeşitli buluntular, eserler incelenmiş ve önemli eser ve buluntular hakkında detaylı bilgiler verilmiştir. Son olarak, Dedeağaç’ta yer alan ve Trakya kültürüne önemli katkıları olan Alexandropolis Etnografya Müzesi’nden bahsedilmiştir. 

Keywords

Dedeağaç, Etnoloji Müzesi, Arkeoloji

References

• Anonim:Dedeağaç,Ana Britannica,c1,s.338 Anonim; “Dedeağaç”, Türk Ansiklopedisi,(M.E.B Yay.)C. XII. Ankara 1964,395396 Anonim;Osmanlı Belgelerinde Batı Trakya,İstanbul 2009 Anonim;OsmanlıArşivi;I.AZN,Dosya 34,gömlek 2,belge 4 Anonin;OsmanlıArşivi;I.AZN,Dosya 51,gömlek 12,belge 6 Anonim;OsmanlıArşivi;I.AZN,Dosya 67,gömlek 25,belge 8 Anonim;OsmanlıArşivi;I.AZN,Dosya 98,gömlek 21,belge 4 Anonim;Osmanlı Arşivi; HRT-h-01017-00001 Anonim;İ.Ü.Nadir Eserler kütüphanesi,90850/119 Anonim;İ.Ü.Nadir Eserler kütüphanesi,90418/18 Anonim;Θρησκευτικά Μνημεία Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης,(ReligiousMonuments in theEasternMacedonia- Thrace, Region of theEasternMacedoniaandThrace,)2008 Atasoy,NazanYavuzoğlu;Alexandropolis’in Yıllanmış Evinden Trakya yaşamına :Trakya Etnoloji Müzesi,Taç Dergisi,s.07 İstanbul 2016,s.74-81 Avramea,A, G. Aikaterinidis, S.ArvanitidouK.Vakalopoulos, Ch. Bakirtzis, G.Delopoulos, V.Papapoulia, A.Pavlopoulou, C.Pelekidis, K.Svolopoulos, D. Triantaphyllos, Thrace,Region of EasternMacedoniaandThrace, 2000 Ayverdi,EkremHakkı:Avrupa’da Osmanlı Mimari eserleri,C.IV,İstanbul 2000(2.Baskı) Bakalopoulos,Theodoros;OrtakioikaiLititsa,Alexandropolis 2009 Bıçakcı,İsmail;Yunanistan’da Türk Mimari Eserleri,İstanbul 2003 Giannakidou, Angeliki ;EthnologikoMouseioThrakhs,Alexandropolis 2003 Günalan,Rıfat;Tanzimat Sonrası Osmanlı Devletinde yabancı şirketler trafından yürütülen iş ve işlemlerinde Türkçenin kullanımı meselesi, Avrasya İncelemeleri Dergisi - Journal of EurasianStudies (AVİD), V/2 (2016), 341-363. Halil,Harun;SultanII.Abdülhamid Döneminde(1876-1908) Dedeağaç,Rumeli İslam Araştırma Dergisi , Sonbahar 2018, sayı ,2 sayfa 99-111 İNCİCİYAN P.L, -ANDREASYAN, H.D., (1974), “Osmanlı Rumelisi Tarih ve Coğrafyası”, Güney-Doğu Avrupa Araştırmaları Dergisi 2-3, , s.11-88 Μπακιρτζής Χ. – Τριαντάφυλλος Δ.;Traki, (Οδηγός ΕΤΒΑ) Αθήνα 1988 Πέννας Χ.,Ξυλόγλυπτη βυζαντινή εικόνα Οδηγήτριας από τηνΑλεξανδρούπολη. Αφιέρωμα στημνήμηΣτυλιανού Πελεκανίδη, θεσσαλονίκη 1983 Pıtatzis,Nikolaos- IoannisFyntanidis; Alexandropolis’in Tarihi yapıları, (ΙstorikaΚtiriaΤisΑleksandropolis),Yunanistan Teknik Odası Trakya Bölgesi Bölümü çalışma heyeti(Tz.) Temircidi, Maria; Dedeağaç’tan Alexandropolis’e (Από TοΔεδέαγατς στηνΑλεξανδπούπολη), (1860 -1920) Dedeağaç Tarihi, Yüksek Lisans Tezi Tuğlacı,Pars;OsmanlıŞehirleri,İstanbul 1985 Xanthoulis,Giannis;Alexandropouli(tz) Yapar,Berrin;Yunanistan’daki Türk Eserlerinde Kitabeler(Dedeağaç, Dimetoka, İskeçe,Gümülcine,Selanik,Kavala,Yenice-Karasu),Mimar Sinan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü,Yüksek lisans tezi,,İstanbul 2007