1950 SONRASINDA TÜRKİYE -YUNANİSTAN SORUN SAHALARI VE GELİŞMELER- TURKISH-GREEK PROBLEMS AND DEVELOPMENTS AFTER 1950

Yıl 2021, Cilt: 4 Sayı: 2, 6 - 40, 30.06.2021

Osman Yalçın

Öz

Tarih, düşmanlık üretme bilimi olmadığı gibi, değişen gündem içinde milli hassasiyetlerin unutulmasına da seyirci kalmamaktadır. Ülkeler, barış ortamında ve bir ahenk içinde varlıklarını karşılıklı saygı ve hukuki zeminde sürdürebilme seviyesini henüz yakalayamamışlardır. Bu nedenle, ne zaman bir kriz ve gerginlik çıksa yol gösterici rehber, tarih olmaktadır. Türkiye-Yunanistan arasında da zaman zaman dostluk köprüleri kurulabilmekteyse de bunun devamlı olmadığı ve mevcut sorunların ortadan kaldırılmasına çözüm getirmediği görülmektedir. Ege Denizi, Kıbrıs, Fır Hattı, Kıta Sahanlığı ve Batı Trakya’da yaşanan olumsuz gelişmeler, önemli meselelerdendir. Diğer taraftan Batının yanlı politikaları her zaman Yunanistan’ın amaçlarına hizmet etmiştir.
Yunanistan kurulduğu günden itibaren Türkiye'ye karşı ilişkilerinde oldukça istikrarlı olmuştur. Bu istikrarın özü ise; Türkiye'nin güçlü olduğu dönemlerde stabil kalırken, Türkiye'nin sorunlarla karşılaştığı zamanlarda Türkiye aleyhine politika geliştirmiştir. Bu politikası ile pek çok Türk toprağını işgal etmiştir. Oysa Türkiye, Yunanistan'a zor durumlarında daima destek vermiştir. Coğrafyanın bir kader olduğu gerçeği dikkate alındığında, Türkiye ve Yunanistan sorunlarını kendi aralarında çözmeleri barışın devamı için değerlidir.

Anahtar Kelimeler

Ege Denizi, Kıbrıs, FIR Hattı, Kıta Sahanlığı, Türkiye

Kaynakça

• Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı (BCA), 30.01, Dosya:40, Kutu:240, Sıra:16.
• CDAB, Fon: 030.10, Kutu: 37, Dosya: 266, Sıra: 06.
• BCA, Fon: 030.10.0.0, Kutu: 215, Dosya: 717, Sıra:8.
• BCA, Fon: 030.10.0.0, Kutu: 44, Kutu: 286, Dosya: 12.
• BCA, Fon: 030.01, Kutu: 64, Dosya:394, Sıra: 29.
• BCA, Fon: 030.10, Kutu: 5, Dosya: 25, Sıra: 9.
• BCA, Fon: 030.10, Kutu: 102, Dosya: 6395, Sıra:3.
• Armaoğlu, Fahir, 20.Yüzyıl Siyasi Tarihi, Alkım Yayınları, 17.Baskı, İstanbul, 2010.
• Başeren, Sertaç Hami – KURUMAHMUT, Ali, Ege’de Egemenliği Devredilmemiş Adalar, Ankara Ünv.Bsm., Ankara, 2003.
• Ercan, Tevfik, Mondros Mütarekesi ve Tatbikatı, 3.Baskı, Gnkur.Basımevi, Ankara,1999.
• Fırat,Melek, Türk Dış Politikası Cilt I. 1919-1980, (Edt.Baskın Oran), İletişim Yayınları, İstanbul, 2004.
• Gnkur. ATASE Bşk.lığı, Cumhuriyetin 60. Yılında Türk Silahlı Kuvvetleri, Ankara, 1984.
• Gönlübol, Mehmet - Kürkçüoğlu, Ömer, Olaylarla Türk Dış Politikası, 9. Baskı, Siyasal Kitapevi, Ankara, 1996.
• Gönlübol, Mehmet – Ülman, A.Haluk – Bilge, A.Suat - Sezer, Duygu, Olaylarla Türk Dış Politikası, 9. Baskı, Siyasal Kitapevi, Ankara, 1996.
• Harp Akademileri, Ege Ada, Adacık ve Kayalıklarının Coğrafi-Tarihi-Hukuki Durumu ve Uygulanan Politikalar, Harp Akademileri Yayınları, İstanbul, 1996.
• Haksun, Korel, Tarihten Notlar-2, Kastaş Yay., İstanbul, 2004.
• Kilinçkaya, Derviç(Edt.), Atatürk ve Türkiye Cumhuriyeti Tarihi, Hacettepe Ünv.AİİTE, Siyasal Kitapevi, Ankara, 2008.
• Oran, Baskın,Türk Dış Politikası Cilt:1919-1980,İletişim Yayınları, 3. Baskı, İstanbul, 2001.
• Türsan, Nurettin, Yunan Sorunu, 3.Bsk., Ankara, 1987.
• Kapucu, Davut, "1974 Kıbrıs Hava Harekâtı", Uluslararası Tarih Araştırmaları Dergisi (UTAD) The Journal of International History Researches 2020 4(2).
• Karluk, S.Rıdvan, Türkiye Ekonomisi Tarihsel Gelişim Yapısal ve Sosyal Değişim, 4. Baskı, Beta Yay., İstanbul, 1996.
• Kaymaklı, Hulusi, Havacılık Tarihinde Türkler 4, Hv.Bsm.ve Neş.Md.lüğü, Ankara, 2005.
• Köylü, Murat, Türk Siyasi Tarihi 1789-1980, Kripto Yayıncılık, Ankara, 2017. Kurt, Emin, Kıbrıs Şehidi Hv.Plt.Yzb.Cengiz topel ve 1964 Kıbrıs Hava Harekatı, Hv.Bsm.ve Neş.Md.lüğü,Ankara, 2009.
• Sabis, Ali İhsan, Balkan Savaşlarında Neden Mağlup Olduk?, Yay.Haz. Hasip Saygılı, İlgi Kültür Sanat Yayınları, İstanbul, 2014.
• Tokgöz, Erdinç, Türkiye’nin İktisadi Gelişme Tarihi (1914–2001), İmaj Yayınevi, Ankara, 2001.
• Uçarol, Rifat, Siyasi Tarih (1945-1999), Hv.Bsm.ve Neş.Md.lüğü, Ankara, 2006.
• Uçarol, Rifat, Siyasi Tarih (1789-2010), 8. Basım, DER Yayıncılık, İstanbul, 2010.
• Yalçın, Osman, Türk Hava Gücü Kuruluşu İlk Seferleri ve Yükselişi 1911-1950, Türkiye İşbankası Kültür Yayınları, İstanbul, 2017.
• Yalçın, Osman, Türk Hava Harp Sanayii Tarihi, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 3. Baskı, İstanbul, 2019.
• Zaif, Oktay, Hava Harp Tarihi, HHO Dekanlığ, İstanbul, 2009.
• Süreli Yayınlar (Dergi, Gazete, Makale ve Tezler)
• Çomak, Hasret, “İkinci Dünya Harbi ve Türkiye, Harbin Sonrasında Türkiye-ABD İlişkileri, ABD’nin Türkiye’ye Yardım Politikası (Truman Doktrini ve Marshall Planı)”, Altıncı Askeri Tarih Semineri Bildirileri 1(20-22 Ekim 1997), Gnkur.ATASE Yay., İstanbul, 1998, s.460-474.
• Hv.K.K.lığı, “Yeniden Yapılanma Dönemi(1952-1983)”, Hava Kuvvetlerinin 90. Altın Yılı, Sayı 338, Ankara, 2000, s.63-87.
• Örenç, Ali Fuat, “Berlin Konferansı Sonrası Osmanlı-Yunanistan Hudut Müzkerelerinde Ege Adaları’nın Askeri Durumu (1880-1881)”, Yakın Dönem Türkiye Araştırmaları Dergisi, Sayı 10, Yıl:5/2006, İÜ. AİİTE Dergisi, İst.Ünv.Yay., İstanbul, 2006, s.167-196.
• Terzi, Arzu, Osmanlı-“Yunan Sınır Anlaşmazlığı Esnasında Bir Dahili İstikraz Teşebbüsü”, Güneydoğu Avrupa Araştırmaları Dergisi, Prof.Dr.Cengiz ORHONLU Hatıra Sayısı,S.12, İstanbul, 1998.
• Yalçın, Osman, "İkinci Dünya Savaşı'ndan Sonra Türk-Amerikan İlişkileri, S:21, 2012, İ.Ü.Edb.Fak. Güneydoğu Avrupa Araştırmaları Dergisi, İstanbul, s.89-118.
• Yalçın, Osman, "20. Yüzyılda Teknolojik Gelişmelerin Politikaya Etkilerinin Harp Tarihi Ekseninde Analizi", Dünya İnsan Bilimleri Dergisi (World Journal of Human Sciences), 2021- 1, Mersin, 2021, s. 138-172.
• Yalçın, Osman, "Ikinci Dünya Savaşi Sonrasinda Sovyet Tehdidi Karşisinda Kalan Türkiye'nin Bati Ile Işbirliği Yapma Süreci", Turkish Studies - 8/5 Spring 2013, Ankara-Turkey, 2013, s.919-958. Yalçın, Osman, "Durağanlaşan Türk Harp Sanayiinin Kıbrıs Meselesi ile Yeniden Yapılanması ve F-16C/D Örneği", TurkishStudies-History, 15(4), 2020, s.1243-1265.
• Yalçın, Osman, Türk Hava Kuvvetleri Teşkilatlanma Tarihi (Cumhuriyet Dönemi), Gazi Ünv.Sos.Bil.Enst., Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2004.
• Cumhuriyet Gazetesi, Gazete Basım Tarihi: 09 Ağustos 1964.
• Hayat Tarih Mecmuası, “Yunanistan Notları”, Sayı :6, Temmuz 1967.
• Tercüman Gazetesi Basım Tarihi: 10 Ağustos 1964.
• https://www.hurriyet.com.tr/dunya/merkel-kibristaki-cozumsuzlugun-sorumlusu-turkler-16735716 (E.T.:11.02.2021).
• https://www.tarihbilimi.gen.tr/fir-hatti-sorunu-nedir/(E.T.:12.02.2021).
• http://www.turkishgreek.org/iki-uelke-arasindaki-temel-sorunlar-ve-taraflarin-yaklasimlari/ege-denizi-ne-iliskin-sorunlar/hava-sahas-ve-fir-sorunu/(E.T.:12.02.2021).
• https://tr.euronews.com/2020/08/26/yunanistan-12-mil-cikisi-ile-turkiye-nin-sinir-uclarina-dokunuyor-gorus/(E.T.:12.02.2021).