Çocukluk Döneminde Cinsel Mobbing Mağduru Bireylerin Deneyimleri
Yıl 2024,
Cilt: 5 Sayı: 2, 111 - 135, 31.01.2025
Şükran Ayçiçeği
,
Enver Mengü
,
Ömer Miraç Yaman
Öz
Cinsel mobbing toplum içerisinde bireylere yönelik atfedilen cinsel kimlik normlarının dışında kalan ya da normlara uymayan bireylere karşı yapılan zorbalama, ayrımcılığa maruz bırakma ve fiziksel/ dış/ davranışsal görünümümden dolayı bireyin mobbinge uğramasıdır, psikolojik bir şiddet olarak nitelendirilir. Cinsel mobbing kavramının tanımının literatürde tam anlamıyla olmaması ve dolayısıyla konuya dair yapılan çalışmaların sınırlı olması nedeniyle cinsel mobbing mağduru bireylerin deneyimlerine dair çalışmalar dolaylı ve kısıtlıdır. Yapılan çalışma doğrultusunda cinsel mobbing mağduru olan bireylerin hem çocukluk hem de yetişkinlik dönemlerinde yaşanan etkilerinin görülmesi ve bunlara dayanarak koruyucu- önleyici faaliyetlerin geliştirilmesi düşünülmüş ve amaçlanmıştır. Bundan dolayı bireylerin cinsel mobbing deneyimleri üzerine bir çalışma gerçekleştirilmiştir. Yapılan çalışmada nitel yöntemden yararlanılmıştır ve çocukluk döneminde cinsel mobbinge maruz kalan bireylerle yarı yapılandırılmış derinlemesine mülakat ile veriler toplanmış, analiz edilmiştir. Elde edilen sonuçlar cinsel mobbinge bakış, cinsel mobbingin mağdurlara etkisi ve cinsel mobbing deneyiminde stres yönetimi olarak 3 tema halinde incelenmiştir Cinsel mobbing kavramına olan bakış açısına göre cinsel mobbingin kalıp yargı ve alışılmamış davranışlara göre şekillendiği, yetişkinlik ve çocukluk dönemlerinde ciddi etkilerinin olduğu ve sonucunda oluşan duruma karşılık stres yöntemine dair önemli bulgular elde edilmiştir.
Kaynakça
- 1. Okan İbiloğlu A. Farklı Yönleriyle Mobbing (Psikolojik Şiddet). Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar. 2020;12(3):341-330.
- 2. Turner-Moore & Tamara; Milnes, Kate; Gough, Brendan Bullying in five European countries: Evidence for bringing gendered phenomena under the umbrella of ‘sexual bullying’ in research and practice. 2021; 86: 105-89.
- 3. Karal, E., Atak, H. Çocukluk Çağı Ruhsal Travmaları Üzerine Kavramsal Bir Çalışma. Muş Alparslan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2022; 2(1): 103-82.
- 4. Karcıoğlu, F., Çelik, Ü. Mobbing (Yıldırma) Ve Örgütsel Bağlılığa Etkisi. Atatürk Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Dergisi. 2012; 26(1): 75-59.
- 5. Tınaz, P. İşyerinde Psikolojik Taciz Mobbing. Çalışma Ve Toplum. 2006; 4(11): 28-13.
- 6. Mercanlıoğlu, Ç. Çalışma Hayatında Psikolojik Tacizin (Mobbing) Nedenleri, Sonuçları ve Türkiye’deki Hukuksal Gelişimi. Organizasyon Ve Yönetim Bilimleri Dergisi. 2010; 2(2): 46-37.
- 7. Leymann, H. ‘‘The Content and Development of Mobbing at Work’’. European journal of work and organizational psychology. 1996, 5 (2): 184-165.
- 8. Av. Hanifi Bayri. “Mobbing Türleri”. Erişim tarihi: 31.05.2023. Erişim adresi: https://hanifibayri.av.tr/bm/mobbing-turleri/
- 9. Semerci, M., Aktürk, İ., Yaman, Ö. M. Farklı Cinsel Kimliklerdeki Bireylerin Çocukluk Dönemi Aile İlişkileri: “Bizim Hikayemiz Ailede Başlar”. İmgelem. 2023; 7(12): 206-171.
- 10. Güner, P. Cinsel Kimlik Gelişimi. Turkiye Klinikleri J Obstet Womens Health Dis Nurs-Special Topics. 2016; 2(1): 14-9.
- 11. Kaos GL. “İş Dünyasında Zorbalık ve Mobbing Arasındaki Farklar”. Erişim tarihi: 10.11.2016. Erişim adresi: https://kaosgl.org/haber/is-dunyasinda-zorbalik-ve-mobbing-arasindaki-farklar
- 12. Family Lives. ‘‘Sexual Bullying’’. Erişim tarihi: 10.2024. Erişim adresi: https://www.familylives.org.uk/advice/bullying/general-advice/what-is-sexual-bullying
- 13. Güdül, Ö., Çolak, Ö. İşyerinde Cinsel Yönelim ve Cinsiyet Kimliği Bağlamında Mobbingin Ruh Sağlığına Etkisi. TTB Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi. 2017; 17(65): 34-28.
- 14. Türkiye LGBTİ Birliği. “Ortaokulda Eşcinsel Olmak”. Erişim tarihi: 29.11.2015. Erişim adresi: https://lgbti.org/ortaokulda-escinsel-olmak/
- 15. Baltacı, A. Nitel Araştırma Süreci: Nitel Bir Araştırma Nasıl Yapılır? Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2019; 5(2): 388-368.
- 16. Pathak, V. & Jena, B. & Kalra, S. Nitel Araştırma. Klinik Araştırmalarda Perspektifler. 2013; 4 (3): 192.
- 17. Knight, S. M. A Phenomenologıcal Study Of The Influence Of Masculınıty On Peer Accountabılıty In Fraternıtıes. The University of North Carolina. 2024.
- 18. Tekin, H. H., Tekin, H. Nitel Araştırma Yönteminin Bir Veri Toplama Tekniği Olarak Derinlemesine Görüşme. İstanbul University Journal Of Sociology. 2012; 3(13): 116-101.
- 19. Altunay, E., Oral, G., Yalçınkaya, M. Eğitim Kurumlarında Mobbing Uygulamalarına İlişkin Nitel Bir Araştırma. Sakarya Üniversitesi Eğitim Dergisi. 2014; 4(1): 80-62.
- 20. Özbek Baştuğ, Ö. Y., Taneri, P. O. Çocuklarda Zorbalık Davranışları, Kaygı ve Sosyal Kaygı Arasındaki İlişki. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2023; 14(2): 247-211.
- 21. Menestrel, S. L. Preventing bullying: Consequences, prevention, and intervention. Journal of Youth Development. 2020; 15(3): 26-8.
- 22. Kahraman, A. Çocukluk Çağı Travmaları İle Öznel İyi Oluş Arasındaki İlişkide Kişisel Biriciklik Algısının Aracı Rolü: Bir Yapısal Eşitlik Modellemesi Çalışması. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Arel Üniversitesi, 2018.
- 23. Özen, Y. Psikolojik Travmalardan Korunma Ve Tedavi. Kesit Akademi Dergisi. 2018;(14): 230-216.
- 24. Dewey, S. E. Bullying victimization: The impact of childhood bullying and long-term effects during adulthood. 2015.
- 25. Liu, D. & Jiang, S. The relationship between stress events and mental health: The role of cognitive flexibility and coping style. The Educational Review. 2024; 8(1): 146-142.
- 26. Güçlü, N. Stres Yönetimi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2001; 21(1).
EXPERIENCES OF INDIVIDUALS VICTIMS OF SEXUAL MOBBING DURING CHILDHOOD
Yıl 2024,
Cilt: 5 Sayı: 2, 111 - 135, 31.01.2025
Şükran Ayçiçeği
,
Enver Mengü
,
Ömer Miraç Yaman
Kaynakça
- 1. Okan İbiloğlu A. Farklı Yönleriyle Mobbing (Psikolojik Şiddet). Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar. 2020;12(3):341-330.
- 2. Turner-Moore & Tamara; Milnes, Kate; Gough, Brendan Bullying in five European countries: Evidence for bringing gendered phenomena under the umbrella of ‘sexual bullying’ in research and practice. 2021; 86: 105-89.
- 3. Karal, E., Atak, H. Çocukluk Çağı Ruhsal Travmaları Üzerine Kavramsal Bir Çalışma. Muş Alparslan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2022; 2(1): 103-82.
- 4. Karcıoğlu, F., Çelik, Ü. Mobbing (Yıldırma) Ve Örgütsel Bağlılığa Etkisi. Atatürk Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Dergisi. 2012; 26(1): 75-59.
- 5. Tınaz, P. İşyerinde Psikolojik Taciz Mobbing. Çalışma Ve Toplum. 2006; 4(11): 28-13.
- 6. Mercanlıoğlu, Ç. Çalışma Hayatında Psikolojik Tacizin (Mobbing) Nedenleri, Sonuçları ve Türkiye’deki Hukuksal Gelişimi. Organizasyon Ve Yönetim Bilimleri Dergisi. 2010; 2(2): 46-37.
- 7. Leymann, H. ‘‘The Content and Development of Mobbing at Work’’. European journal of work and organizational psychology. 1996, 5 (2): 184-165.
- 8. Av. Hanifi Bayri. “Mobbing Türleri”. Erişim tarihi: 31.05.2023. Erişim adresi: https://hanifibayri.av.tr/bm/mobbing-turleri/
- 9. Semerci, M., Aktürk, İ., Yaman, Ö. M. Farklı Cinsel Kimliklerdeki Bireylerin Çocukluk Dönemi Aile İlişkileri: “Bizim Hikayemiz Ailede Başlar”. İmgelem. 2023; 7(12): 206-171.
- 10. Güner, P. Cinsel Kimlik Gelişimi. Turkiye Klinikleri J Obstet Womens Health Dis Nurs-Special Topics. 2016; 2(1): 14-9.
- 11. Kaos GL. “İş Dünyasında Zorbalık ve Mobbing Arasındaki Farklar”. Erişim tarihi: 10.11.2016. Erişim adresi: https://kaosgl.org/haber/is-dunyasinda-zorbalik-ve-mobbing-arasindaki-farklar
- 12. Family Lives. ‘‘Sexual Bullying’’. Erişim tarihi: 10.2024. Erişim adresi: https://www.familylives.org.uk/advice/bullying/general-advice/what-is-sexual-bullying
- 13. Güdül, Ö., Çolak, Ö. İşyerinde Cinsel Yönelim ve Cinsiyet Kimliği Bağlamında Mobbingin Ruh Sağlığına Etkisi. TTB Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi. 2017; 17(65): 34-28.
- 14. Türkiye LGBTİ Birliği. “Ortaokulda Eşcinsel Olmak”. Erişim tarihi: 29.11.2015. Erişim adresi: https://lgbti.org/ortaokulda-escinsel-olmak/
- 15. Baltacı, A. Nitel Araştırma Süreci: Nitel Bir Araştırma Nasıl Yapılır? Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2019; 5(2): 388-368.
- 16. Pathak, V. & Jena, B. & Kalra, S. Nitel Araştırma. Klinik Araştırmalarda Perspektifler. 2013; 4 (3): 192.
- 17. Knight, S. M. A Phenomenologıcal Study Of The Influence Of Masculınıty On Peer Accountabılıty In Fraternıtıes. The University of North Carolina. 2024.
- 18. Tekin, H. H., Tekin, H. Nitel Araştırma Yönteminin Bir Veri Toplama Tekniği Olarak Derinlemesine Görüşme. İstanbul University Journal Of Sociology. 2012; 3(13): 116-101.
- 19. Altunay, E., Oral, G., Yalçınkaya, M. Eğitim Kurumlarında Mobbing Uygulamalarına İlişkin Nitel Bir Araştırma. Sakarya Üniversitesi Eğitim Dergisi. 2014; 4(1): 80-62.
- 20. Özbek Baştuğ, Ö. Y., Taneri, P. O. Çocuklarda Zorbalık Davranışları, Kaygı ve Sosyal Kaygı Arasındaki İlişki. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2023; 14(2): 247-211.
- 21. Menestrel, S. L. Preventing bullying: Consequences, prevention, and intervention. Journal of Youth Development. 2020; 15(3): 26-8.
- 22. Kahraman, A. Çocukluk Çağı Travmaları İle Öznel İyi Oluş Arasındaki İlişkide Kişisel Biriciklik Algısının Aracı Rolü: Bir Yapısal Eşitlik Modellemesi Çalışması. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Arel Üniversitesi, 2018.
- 23. Özen, Y. Psikolojik Travmalardan Korunma Ve Tedavi. Kesit Akademi Dergisi. 2018;(14): 230-216.
- 24. Dewey, S. E. Bullying victimization: The impact of childhood bullying and long-term effects during adulthood. 2015.
- 25. Liu, D. & Jiang, S. The relationship between stress events and mental health: The role of cognitive flexibility and coping style. The Educational Review. 2024; 8(1): 146-142.
- 26. Güçlü, N. Stres Yönetimi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2001; 21(1).