İklim Değişikliğinin Meyve Ağaçlarında Soğuk Zararı Üzerine Etkileri

Yıl 2020, Cilt: 7 Sayı: 1, 10 - 16, 31.07.2020

Salih Gökkür , Müge Şahin

Öz

Değişiklik, ortaya çıkan yeni bir hal anlamına gelir. İklim değişikliği eskiyle bağlantılı yeni bir durumdur. Meyve ağaçlarında fenolojik dönemin başlangıcı ve sonu iklim ile bağlantılıdır. Bu nedenle, iklimdeki herhangi bir değişiklik meyveciliğin gelişmesini etkiler ve üretimde değişikliklere neden olur. Meyve ağaçlarının verimi, çiçek tomurcuklarının miktarı ve meyve oranı ile doğrudan orantılıdır. İklim değişikliği ile birlikte, bitkilerin gelişme safhaları değişecektir.
Tarım sektörünün stratejik bir sektör olduğu ve değişen dünya ticaret düzeninde büyük sermaye sahiplerinin bu sektöre girdiği ve dünyanın farklı yerlerinde meyve bahçesi yatırımları yapıldığı bilinmektedir. Bu yatırımlar, iklim değişikliği ile birlikte, meyve yetiştiriciliği için uygun bölgelere doğru genişleyecektir. İklim değişikliğinin meyvecilik sektörüne olumlu etkileri olduğu kadar, olumsuz etkileri de olacaktır. Meyvecilikte, çeşidin genetik özellikleri iklim değişikliği ile birlikte ekolojik koşulların değişmesiyle, farklılaşabilir. Böylece bitkilerin soğuklama süreleri, su ihtiyaçları, verimleri, kaliteleri, hasat tarihleri değişecektir. Soğuk zararıyla mücadele için alınabilecek önlemler, zararın büyüklüğüne bağlı olarak eğitim faaliyetleri ile birlikte çiftçilere bildirilmelidir.

Anahtar Kelimeler

meyvecilik sektörü, hasat tarihleri, soğuklama süreleri, tarıım sektörü, verim

Effects of Climate Change on Cold Damage in Fruit Trees

Öz

A change means a new case. Climate change is a new situation linked to the old. The beginning and end of the phenological period in fruit trees is related to climate. For this reason, any change in climate affects fruit growing and causes changes in production. The efficiency of fruit trees is directly proportional to the amount of flower buds and the fruit ratio. Along with climate change, the development stages of plants will change.
It is known that the agricultural sector is a strategic sector and with the changing world trade order, large capital owners entered this sector and fruit garden investments were made in different parts of the world. Together with climate change, these investments will expand towards suitable areas for fruit growing. Climate change will have positive effects on fruit sector as well as negative effects. In fruit growing, the genetic characteristics of the variety may change with the change of ecological conditions along with climate change. Thus, the chilling times of plants, water needs, yields, qualities, harvest dates will change. Measures that can be taken to combat cold damage should be reported to farmers, together with training activities, depending on the size of the damage.

Anahtar Kelimeler

fruit sector, harvest dates, chilling times, yield, agricultural sector

Kaynakça

• Ağaoğlu YS, Çelik H, Çelik M, Fidan Y, Gülşen Y, Günay A, Halloran N, Köksal Aİ, Yanmaz R, 1995. Genel Bahçe Bitkileri. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Eğitim Araştırma ve Geliştirme Vakfı Yayınları No:4, 369s Ankara.
• Andiç C, 1993. Tarımsal Ekoloji. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ders Notları, No:106, 300s, Erzurum.
• Asar M, Yalçın S, Yücel G, Nadaroğlu Y, Erciyas H, 2007. Zirai Meteoroloji. DMİ Genel Müdürlüğü Zirai Meteoroloji Şube Müdürlüğü, 182s, Ankara.
• Aslantaş R, 1999. Erzincan Şartlarında Yetiştirilen Bazı Badem (Amygdalus communis L.) Çeşit/Klon ve Tiplerinin Vejetatif ve Generatif Gelişme ile Çiçek Tomurcuklarının Dona Dayanım Derecelerinin Belirlenmesi. Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, 92s, Erzurum.
• Aslantaş R, 2008. Bahçe Bitkilerinin Dona Dayanıklılık Fizyolojisi. Atatürk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü Ders Notu.
• Aslantaş R, Karakurt H, Karakurt Y, 2010. Bitkilerin Düşük Sıcaklıklara Dayanımında Hücresel ve Moleküler Mekanizmalar. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 41 (2): 157-167.
• Aşkın MA, 1989. Meyvecilikte Soğuklama İhtiyacı ve Ekolojik Koşullar ile Pazar İsteklerine Uygun Olarak Çeşit Seçimi. ABAV Toplantısı Seminer Notu, Menemen-İZMİR.
• Ayaz M, Varol N, 2015. İklim Parametrelerindeki Değişimlerin (Sıcaklık, Yağış, Kar, Nispi Nem, Sis, Dolu, Rüzgâr) Zeytin Yetiştiriciliği Üzerine Etkileri. Zeytin Bilimi 5 (1): 33-40.
• Aykas B, 2004. Zeytinin Yetişme Koşulları, Tesisi ve Modern Yetiştiricilik. Zeytin Yetiştiriciliği Kursu (Kitap), T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Zeytincilik Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü, Yayın No:60, 39-56.
• Beyhan N, Demir T, Turan A, 2007. İlkbahar Dönemi İklim Koşullarının Fındığın Verim ve Gelişmesi Üzerine Etkileri. Türkiye V. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi Bildirileri, Cilt 1 Meyvecilik, 459-463, Erzurum.
• CO2.Earth, 2015. CO2 Past, Present, Future. Erişim Tarihi: 06.04.2020. https://www.co2.earth/co2-past-present-future-article
• Elena B, 2019. The Climate Change Mitigation Through Agricultural Biotechnologies. Analele Universităţţii din Craiova, seria Agricultură – Montanologie – Cadastru (Annals of the University of Craiova - Agriculture, Montanology, Cadastre Series) Vol. XLIX/2019.
• Erdem E, Aşkın MA, Sarısu HC, 2016. Kayısı ve Kiraz Çiçek Tomurcukları Üzerine Kış Donlarının Etkileri. Meyve Bilimi 3 (1): 45-50.
• Güneş NT, 2006. Frost Hardiness of Some Turkish Apricot Cultivars during the Bloom Period. HortScience 41 (2): 310-312.
• Hribar J, Vidrih R, 2014. Impacts of Climate Change on Fruit Physiology and Quality. Proceedings of 50th Croatian and 10th International Symposium on Agriculture, Opatija, Croatia, 42-45pp.
• IPCC, 2019. The Intergovernmental Panel on Climate Change. Special Report, Global Warming of 1.5 ºC, Summary for Policymakers. 1-24. Erişim Tarihi: 07.04.2020. https://www.ipcc.ch/site/assets/uploads/sites/2/2019/05/SR15_SPM_version_report_LR.pdf
• Küden AB, Küden A, Paydaş S, Kaşka N, İmrak B, 1998. Bazı Ilıman İklim Meyve Tür ve Çeşitlerinin Soğuğa Dayanıklılığı Üzerinde Çalışmalar. Tr. J. of Agriculture and Forestry 22: 101-109.
• Mertoğlu K, Evrenosoğlu Y, Polat M, 2019. Combined Effects of Ethephon and Mepiquat Chloride on Late Blooming, Fruit Set, and Phytochemical Characteristics of Black Diamond Plum. Turkish Journal of Agriculture and Forestry, 43 (6): 544-553. doi:10.3906/tar-1811-65.
• MGM, 2013. Meteoroloji Genel Müdürlüğü. Isparta Meteoroloji Müdürlüğü Kayıtları.
• Özen Y, 2004. Zeytinde Budama. Zeytin Yetiştiriciliği Kursu (Kitap), T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Zeytincilik Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü, Yayın No:60, 101-103.
• Pathak TB, Maskey ML, Dahlberg JA, Kearns F, Bali KM, Zaccaria D, 2018. Climate Change Trends and Impacts on California Agriculture: A Detailed Review. Agronomy 8(25): 1-27.
• Quamme HA, Cannon AJ, Neilsen D, Caprio JM, Taylor WG, 2010. The Potential Impact of Climate Change on the Occurrence of Winter Freeze Events in Six Fruit Crops Grown in the Okanagan Valley. Canadian Journal of Plant Science 90 (1): 85-93.
• Rai R, Joshi S, Roy S, Singh O, Samir M, Chandra A, 2015. Implications of Changing Climate on Productivity of Temperate Fruit Crops with Special Reference to Apple. Journal of Horticulture J Horticulture 2: 135. doi:10.4172/2376-0354.1000135
• Snyder RL, de Melo-Abreu JP, Matulich S, 2005. Recommended Methods of Frost Protection. Frost Protection: Fundamentals, Practice and Economics, Chapter 2. FAO Environment and Natural Resources Service Series, No. 10, FAO, Rome. Erişim Tarihi: 07.04.2020. http://www.fao.org/3/a-y7223e.pdf
• Şahin M, Topal E, Özsoy N, Altunoğlu E, 2015. İklim Değişikliğinin Meyvecilik ve Arıcılık Üzerine Etkileri. Anadolu Doğa Bilimleri Dergisi 6 (Özel Sayı 2): 147-154.