ÖĞRETMENLERİN ALGILARINA GÖRE ÖRGÜTSEL SİNİZM İLE PSİKOLOJİK SERMAYE ARASI İLİŞKİ

Year 2021, , 607 - 636, 04.02.2021

Yücel Yılmaz , Atila Yıldırım

https://doi.org/10.37669/milliegitim.874898

Abstract

Sinizm, anlam değişimine uğrayarak gelen bir kavramdır. Antik Yunanda gerçeği anlatma iken günümüzde örgüte karşı duyulan olumsuzluklar olarak
kullanılmaya başlanmıştır. Örgütsel değişim ve gelişimin önünde bir engel olarak görülen sinizm, çalışanların örgüte bağlılıklarını dolayısıyla çalışanın ve örgütün
başarısını olumsuz yönde etkilemektedir. Pozitif psikoloji ile ortaya çıkan pozitif psikolojik sermaye ise bireyin sahip olduğu olumlu özellikler bütünü olarak
nitelendirilmektedir. Örgütlerin; çalışanların psikolojik sermayeleriyle öne çıktığı günümüzde, çalışanın psikolojik sermaye düzeyindeki artışı örgütü de olumlu etkilemektedir. Araştırmada amaç örgütsel sinizm ile psikolojik sermaye ilişkisini incelemektir. Nicel araştırma olarak yürütülen bu araştırmada Mersin
ilinde görev yapan öğretmenlerden önce tabakalı sonra tesadüfi örnekleme ile seçilen 389 öğretmene ulaşılmış ve kişisel bilgiler, örgütsel sinizm ölçeği, psikolojik
sermaye ölçeğinin birleşiminden oluşan bir ölçekle veriler toplanmıştır. Araştırma sonucunda psikolojik sermaye ile örgütsel sinizm arasında negatif yönlü
yüksek düzeyde anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Bu doğrultuda çalışanlara verilecek destekle psikolojik sermaye düzeylerinin arttırılmasının örgüt açısından
yararlı olacağı sonucuna varılmıştır.

Keywords

Örgütsel Sinizm, Psikolojik Sermaye, sinizm, Eğitim Yönetimi, sermaye, insan sermayesi

References

• ANDERSSON, L. (1996). Cynicism in the workplace: Some causes and effects. Human Relations, 1395-1418.
• ANIK, S. (2018). Öğretmenlerin Pozitif Psikolojik Sermaye Algıları İle Problem Çözme Becerilerinin İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Siirt.
• AVEY, J. B., Wernsing, T. S., ve Luthans, F. (2008). Can positive employees help positive organizational change? Impact of psychological capital and emotions on relevant attitudes and behaviors. The Journal Of Applied Behavioral Science: 44(1), 48-70.
• AVEY, J. B., Luthans, F., Youssef, C. M. (2008). The additive value of positive states in predicting work attitudes and behaviors,
• HANDBOOK. Lincoln, University of Nebraska, Leadership Institute Faculty Publications. 1- 45.
• AVEY, J.B., Luthans, F., & Youssef, C.M. (2010). The additive value of psychological capital in predicting workplace attitudes and behaviors. Journal of Management, 36(2), 430-452.
• AVEY J.B., Reichard, R., Luthans, F., & Mhatre, K.H. (2011). Meta-Analysis of the Impact of positive psychological capital on employee attitudes, behaviors, and performance. Human Resource Development Quarterly, 22(2), 127-152.
• ÇAKAR, H. (2017). Sınıf Öğretmenlerinin Örgütsel Bağlılıkları Üzerinde Örgütsel Sinizmin Etkisi: Burdur İli Örneği, Yüksek Lisans Tezi, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Burdur
• ÇALIŞKAN, S. C., Erim, A. (2010). Pozitif örgütsel davranış değişkenleri (POD) ile yeni araştırma modelleri kurma arayışları: POD’nin işe adanmışlık, tükenmişlik ve sinizm üzerindeki etkileri. 18. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiriler Kitabı. Adana:18. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi, 658-670.
• DEAN, J., Brandes, P., ve Dharwadkar, R. (1998). Organizational cynicism. Academy of Management Review, 342-352.
• DOĞAÇ, A. (2017). Örgütsel Sinizm İle Örgütsel Bağlılık İlişkisi: Van İli Konaklama İşletmeleri Örneği, Yüksek Lisans Tezi, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Van.
• ERBAŞ, H. (2018). Öğretmenleri Pozitif Psikolojik Sermaye Düzeyleri İle Öğrenen Özerkliğini Destekleme Davranışları, Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bolu.
• ERDOĞAN, P. (2018). Pozitif Psikolojik Sermayenin Örgütsel Vatandaşlık Davranışı, Örgütsel Sinizm Ve Tükenmişlik Üzerine Etkisi: Sağlık Sektöründe Bir Uygulama, Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• EROL, F. (2018). Yenilikçi Örgüt Kültürünün Sinizm Algısına Etkisi: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi’nde Bir Uygulama, Yüksek Lisans Tezi, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Van.
• GÜZELLER, C.,ve Kalağan, G. (2008). Örgütsel sinizm ölçeğinin Türkçe’ye uyarlanması ve çeşitli değişkenler açısından eğitim örgütlerinde incelenmesi. 16.Yönetim ve Organizasyon Kongresi Kongre Kitabı Antalya: İstanbul Kültür Üniversitesi, 87-94
• HELVACI, M. (2017). Örgütsel sinizm. (Editör: H. Memduhoğlu, ve K. Yılmaz). Yönetimde Yeni Yaklaşımlar. Ankara: Pegem Akademi, 519-540.
• HELVACI, M., ve Çetin, A. (2012). İlköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin örgütsel sinizm düzeylerinin belirlenmesi (uşak ili örneği). Turkish Studies, 1475-1497.
• İNCE, F. (2012). Pozitif Örgütsel Davranışın Örgütsel Sinizm Üzerindeki Etkileri: Kayseri İlindeki İmalat Sanayi İşletmelerinde Bir Araştırma, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Nevşehir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Nevşehir.
• İPEK, Z. H. (2018). Lise Öğretmenlerinin Duygusal Zeka Ve Örgütsel Sinizm Düzeyleri Arasındaki İlişki, Yüksek Lisans Tezi, Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kırşehir.
• KARACAOĞLU, K.ve İnce, F. (2013). Pozitif örgütsel davranışın örgütsel sinizim üzerindeki etkileri: Kayseri ilindeki imalat sanayii işletmelerinde bir uygulama. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18, 181- 202.
• MAHMOOD, S.M.R. (2017). Okul Öncesi Öğretmenlerinin Mesleki Tükenmişlik Düzeyleri İle Örgütsel Sinizm Tutumları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Van.
• MUMCU, A. (2018). Örgüt İkliminin Örgütsel Sinizm Üzerindeki Etkisinde İzlenim Yönetimi Taktikleri Ve Lider-Üye Etkileşiminin Aracılık Rolü, Doktora Tezi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Tokat.
• OKUMUŞ, A. (2018). Duygusal Zeka Ve Kurum Kültürü Algısının Örgütsel Sinizmle İlişkisi: RAM Örneği, Yüksek Lisans Tezi, KTÜ Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
• STANLEY, D.J. (1998). Employee Cynicism About Organizational Change: Development And Validation Of A Measure. Unpublished Master Dissertation, The University ofWestern Ontario, Ontario
• TABACHNİCK B.G., Fidell L.S. Using Multivariate Statistics (sixth ed.), Pearson, Boston (2013)
• TÖSTEN, R. (2015). Öğretmenlerin Pozitif Psikolojik Sermayelerine İlişkin Algılarının İncelenmesi, Doktora Tezi, Gaziantep Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Gaziantep
• TURGUT, T., ve Agun, H. (2016). Örgütsel adalet ile örgütsel sinizm arasındaki ilişkide psikolojik sermaye ve çalışan sesliliğinin ara değişken rolü. Journal of Behavior at Work, 15-26 (1).
• UYGUNGİL, S., ve İşcan, Ö. (2018). Pozitif psikolojik sermaye, örgütsel bağlılık ve örgütsel sinizm arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 435-453 (319).
• VANCE, R. J., Brooks, S. M. ve Tesluk, P. E. (1997). Organizational Cynicism, Cynical Cultures And Organizational Change, Unpublished Manuscript, Center for Applied Behavioral Sciences, Pennsylvania State University.