OKUL YÖNETİCİLERİNİN LİDERLİK DAVRANIŞLARININ BELİRLENMESİNE YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA

Year 2020, Volume: 49 Issue: 227, 405 - 428, 01.08.2020

Meryem Mızrak Karcı

Abstract

Bu araştırmanın temel amacı Millî Eğitim Bakanlığına bağlı ilk ve orta dereceli okullarda görev yapmakta olan okul yöneticilerinin Blake ve Mouton (1964)’un yönetim tarzı ölçeğine göre hangi tarz liderlik davranışına sahip olduğunu ortaya koymaktır. Araştırma, 2014 yılı Nisan-Mayıs aylarında Afyon, Ankara, Giresun, İstanbul, Ordu ve Samsun illerindeki resmi ilk ve ortaöğretim okullarında çalışan basit tesadüfi olarak seçilen 866 okul yöneticisi ile gerçekleştirilmiştir. Blake ve Mouton’un geliştirdiği anket formu veri toplama aracı olarak kullanılmıştır. Veriler, SPSS 20 programı kullanılarak değişkenlerin özelliğine göre t ve anova testi ile çözümlenmiştir. Toplanan veriler üzerinde yapılan istatistiksel analizler sonucu yöneticilerin yaş, cinsiyet, görev yaptıkları kurum, yöneticilik süresi ve yöneticilik eğitimi değişkeni ile liderlik davranış rollerinin insan ve görev odaklılık boyutu arasında anlamlı bir fark olduğu belirlenmiştir.

Keywords

Lider, Liderlik, Yönetici, Liderlik Teorileri, Liderlik Davranışları, Blake ve Mouton’un Yönetim Tarzı Ölçeği

References

• ARVASİ, Seyyid A.(1995). Eğitim Sosyolojisi, Burak Yayınevi, İstanbul.
• AYGÜN, A. (2012). Yöneticilerin Liderlik Davranışlarının Çalışanların Örgütsel Bağlılıklarına Etkisi, İstanbul Aydın Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul.
• BAŞARAN, İbrahim Ethem (1982). Örgütsel Davranışın Yönetimi, Sevinç Yayınevi, Ankara.
• BLAKE, Robert.R., MOUTON, Jane S. (1969). Building a Dynamic Corparation Through Grid Organization Development. Massachusetts: Addison Wesley Publishing, Company.
• BULUÇ, Bekir (2009). “Sınıf öğretmenlerinin algılarına göre okul müdürlerinin liderlik stilleri ile örgütsel bağlılık arasındaki ilişki”, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, S. 57, ss. 5-34.
• DUBRİN, Andrew J. (1997). Essentials of Management. Sout –Western College Publishing, Ohio.
• ERCEYLAN, Nusret (2010). Yöneticilerin Liderlik Davranışlarının Çalışanların Örgütsel Bağlılıkları Üzerindeki Etkileri ve Bir Araştırma, İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Malatya.
• FINDIKÇI, İlhami (2009). Bir Gönül Yolculuğu Hizmetkâr Liderlik, Alfa Yayıncılık, İstanbul.
• GÜMÜŞELİ, Ali İlker (2001). “Çağdaş Okul Müdürünün Liderlik Alanları”, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, S. 28, ss. 531-548.
• KOÇ, Hakan ve TOPALOĞLU, Melih (2010). Yönetim Bilimi, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
• KOÇ, Hakan, KİLİCLAR Arzu ve YAZİCİOGLU Irfan (2013). “The Analyzing Leadership Styles of Turkish Managers in the Scope of the Blake and Mouton’s Managerial Grid”. International Journal of Business and Social Science, September 2013, Vol. 4 No. 11.
• EROL, Ersan ve KOÇ, Hakan (2017). “Konaklama İşletmeleri Yöneticilerinin Liderlik Davranışlarının Belirlenmesine Yönelik Bir Uygulama”, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, S.(5/4) ss. 566-580.
• KARAMAN, Fikret (2008). Orta Öğretim Okullarında Görev Yapan Okul Müdürlerinin Göstermiş Olduğu Liderlik Ve Etkili Yöneticilik Davranışları, Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul.
• KOUZES, James M. ve POSNER, Barry.Z. (2014). Olağanüstü Liderlik: Şirketlerde Büyük İşler Başarmak.(Çev. Benveniste, Mirel )İstanbul: Mediacat
• KÜÇÜK, M. (2008). Eğitim Kurumlarında Yöneticilerin Liderlik Davranışlarının Örgüt İklimi Üzerine Ve Eğiticilerin Performansına Etkisi. Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul.
• SOYDEMİR, Salih, ÖZDAŞLI Kürşat ve ALPARSLAN Ali Murat (2014). “Görev-İnsan Odaklı Liderlik Algılamasının Vatandaşa Yönelik Prososyal Hizmet Davranışlarına Etkisi: Kolluk Kuvvetleri Üzerine Bir Araştırma”, AKÜ İİBF Dergisi, Aralık 2014,- Cilt XVI S.2 ss. 63-81- Journal of Economics and Administrative Sciences-Volume: XVI Issue:2 Year: December 2014.
• ŞİMŞEK, Şerif (2010).Yönetim ve Organizasyon, Eğitim Akademi Yayınları, Konya. ÜÇOK, Tengiz (1992). Yönetim İlkeleri. Gazi Yayınevi, Ankara.
• YEŞİLYURT, Pınar (2007). Türk ve İtalyan Yöneticilerinin Liderlik Tarzları: Türkiye’de Faaliyet Gösteren Türk-İtalyan Ortak Girişimlerinde Bir Uygulama, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Adana.