Türkçe Öğretmenlerinin Web 2.0 Araçları ile Dijital Hikâye Oluşturma Yeterliği

Year 2023, Volume: 52 Issue: 238, 909 - 932, 10.05.2023

Tuncay Türkben , Emre Alptekin

https://doi.org/10.37669/milliegitim.1090534

Cited By: 2

Abstract

Bu araştırma, Türkçe öğretmenlerinin web 2.0 araçlarıyla dijital hikâye hazırlayıp kullanabilme yetkinlik düzeylerini belirlemeyi ve bu yetkinlikleri farklı değişkenler açısından incelemeyi amaçlamaktadır. Araştırma, tarama modellerinden ilişkisel tarama modelinde gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın evrenini, 2021-2022 eğitim-öğretim yılında 47 farklı ilde Millî Eğitim Bakanlığına bağlı resmî okullarda görev yapan Türkçe Öğretmenleri, örneklemini ise bu okullarda görev yapan 195 Türkçe öğretmeni oluşturmaktadır. Katılımcılar seçkisiz örnekleme yöntemlerinden basit seçkisiz örnekleme yoluyla belirlenmiştir. Araştırmanın verileri “Kişisel Bilgi Formu” ve “Dijital Hikâye Araçları Kullanımı Yetkinliği Ölçeği” ile toplanmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre öğretmenlerin web 2.0 araçlarıyla dijital hikâye hazırlayıp kullanabilme yetkinlik düzeylerinin orta seviyede olduğu tespit edilmiştir. Araştırmadan elde edilen bir başka bulguya göre öğretmenlerin dijital hikâye oluşturma yeterlik puanı ile cinsiyet, öğretmenlerin yaşı ve öğrenim durumları arasında anlamlı bir ilişki tespit edilmemiştir. Bununla birlikte dijital hikâye oluşturma yeterliği ile bilgisayarı kullanma düzeyi arasında orta seviyede pozitif yönlü bir ilişki olduğu, dijital hikâye oluşturma yeterliği ile derslerde dijital teknolojileri kullanma durumu arasında ise zayıf düzeyde pozitif yönde anlamlı bir ilişki olduğu bulgusuna ulaşılmıştır.

Keywords

Türkçe öğretimi, dijital hikâye, web 2.0 araçları, Türkçe öğretmenleri, yeterlilik

References

• Akgündüz, D., Topalsan, A. K., ve Türk, Z. (2021). Yükseköğretimde teknoloji kullanımı ve yetkinlikler raporu. İstanbul Aydın Üniversitesi Yayınları
• Alkhlili, M. (2018). Using digital stories for developing reading skills of EFL preparatory school pupils. Multi-Knowledge Electronic Comprehensive Journal for Education and Science Publications, (4), 68-88.
• Altunışık, M., ve Aktürk, A. O. (2021). Türkiye’de web 2.0 araçlarının eğitim-öğretim ortamlarında kullanımına bir bakış: 2010-2020 dönemi tezlerinin incelenmesi. Bilim, Eğitim, Sanat ve Teknoloji Dergisi (BEST Dergi), 5(2), 205-227.
• Aydın, E. (2019). Yabancılara Türkçe öğretiminde dijital hikâye anlatımının yaratıcı yazma becerisine etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Malatya.
• Baki, Y. (2015). Dijital öykülerin altıncı sınıf öğrencilerinin yazma sürecine etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Baki, Y., ve Feyzioğlu, N. (2017). Dijital öykülerin 6. sınıf öğrencilerinin yazmaya yönelik tutumlarına etkisi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,14(40), 31-58.
• Baki, Y. (2019). Türkçe öğretmeni adaylarının yaratıcı yazma becerilerinin geliştirilmesinde dijital öykülerin etkisi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 7(4), 964-995.
• Bal, H. (2019). Öğretmenlerin eğitimde yeni teknolojileri ve web 2.0 araçlarını kullanımlarının değerlendirilmesi. MEB Yenilik ve Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğü.
• Ballast, K., Stephens, L., ve Radcliffe, R. (2008). The effects of digital storytelling on sixth-grade students' writing and their attitudes about writing. In K. McFerrin et al. (Eds.), Proceedings of Society for Information Technology and Teacher EducationInternational Conference 2008 (pp. 875-879). AACE
• Bilaloğlu, F. (2019). Dijital hikâye anlatımının ilkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama becerileri ve okuma motivasyonları üzerindeki etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bolu.
• Büyüköztürk Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., ve Demirel, F. (2015). Bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Akademi.
• Ciğerci, F. M. (2015). İlkokul dördüncü sınıf Türkçe dersinde dinleme becerilerinin geliştirilmesinde dijital hikayelerin kullanılması. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Cüre, F., ve Özdener, N. (2008). Öğretmenlerin Bilgi ve İletişim Teknolojileri (BIT) Uygulama Başarıları ve BIT’e Yönelik Tutumları. Hacettepe Eğitim Dergisi, (34), 41–53.
• Çıralı, H. (2014). Dijital hikaye anlatımının görsel bellek ve yazma becerisi üzerine etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Çelik, T. (2021a). Dijital hikâye araçları kullanımı yetkinliği ölçeği (DHAKYÖ): ölçek geliştirme çalışması. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 10(4), 1580-1597.
• Çelik, T. (2021b). Web 2.0 araçları kullanımı yetkinliği ölçeği geliştirme çalışması. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 51, 449-478. https://doi.org/10.9779/pauefd.700181
• Çifci, C. (2013). Edebiyat öğretiminde teknoloji kullanımı, karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri: Bir durum çalışması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Çiftçi, M. (2019). Dijital hikayelerin ilkokul ikinci sınıf öğrencilerinin okuma becerileri üzerindeki etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Aksaray Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aksaray.
• Dağlıoğlu, H. E. (2010). Üstün yetenekli çocukların eğitiminde öğretmen yeterlikleri ve özellikleri. Millî Eğitim Dergisi, 0(186), 72-84.
• Dayan, G., ve Girmen, P. (2018). Türkçe eğitimi yazma sürecinde: Dijital öyküleme. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi – ENAD, 6(3), 207-228.
• Demir, S., ve Kılıçkıran, H. (2018). Dijital öyküleme uygulamasının özel yetenekli öğrencilerin yazma becerilerine etkisi. Disiplinlerarası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 2(4), 12-18.
• Demirbaş, İ. (2019). Dijital öykülerin ilkokul öğrencilerinin dinlediğini anlama ve yaratıcı yazma becerilerine etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kırşehir.
• Demirer, V., ve Baki, Y. (2018). Türkçe öğretmeni adaylarının dijital öyküleme sürecine ilişkin görüşleri ve algıları. Journal of Theoretical Educational Science, 11(4), 718-747.
• Durak, H., ve Seferoğlu, S. S. (2017). Öğretmenlerin teknoloji kullanım yeterliklerinde etkili olan faktörlerle ilgili bir inceleme. H. F. Odabaşı, B. Akkoyunlu ve A. İşman (Ed.), Eğitim teknolojileri okumaları (s.537-556). TOJET ve Sakarya Üniversitesi.
• Elmas, R., ve Geban, Ö. (2012). Web 2. 0 Tools for 21st Century Teachers. International Online Journal of Educational Sciences, 4(1), 243–254.
• Erdoğan, E., ve Şerefli, B.(2021). Sosyal bilgiler öğretiminde teknoloji kullanımı: beş öğretmenin yolculuğu. Journal of Qualitative Research in Education, 27, 232-256.
• Eroğlu, A. (2020). Ortaokul 7.sınıf Türkçe dersinde dijital hikâye anlatımının kullanılması. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
• Eser, M. (2020). Öğretmen adaylarının web 2.0 hızlı içerik geliştirme öz-yeterlik inançlarının incelenmesi. Instructional Technology and Lifelong Learning, 1(1), 122-137.
• Foley, M.L. (2013). Digital storytelling in primary-grade classrooms. Unpublished Doctoral Dissertation, Arizona State University, Pheonix.
• Girmen, P., Özkanal, Ü., ve Dayan, G. (2019). Digital storytelling in the language arts classroom. Universal Journal of Educational Research, 7(1), 55-65.
• Gülen, M. (2021). Okul öncesi öğretmenlerinin teknolojik araç-gereç kullanımına yönelik tutumlarının incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.
• Hamdy, M. F. (2017). The effect of using digital storytelling on students’ reading comprehension and listening comprehension. Journal of English and Arabic language teaching, 8(2), 112-123.
• Karadüz, A., ve Baytak, A. (2010). Teknoloji destekli öğretimin Türkçe eğitimi bölümü öğrencileri tarafından nasıl algılandığının incelenmesi. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 0(20), 7-29.
• Karasakaloğolu, N., Saracaloğlu, A., ve Uça, S. (2011). Türkçe öğretmenlerinin teknoloji tutumları ile bilgi teknolojilerini kullanma düzeylerinin incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2 (7), 26-36.
• Korucu, A. T., ve Gündoğdu, M. M. (2016). Eğitim teknolojilerinde web 2.0 kullanımı 2007 – 2015 dönemi makalelerin içerik analizi. Part B: Türk Fen Eğitimi Dergisi, 13(1), 50-62.
• Kurudayıoğlu, M., ve Bal, M. (2014). Ana dili eğitiminde dijital hikâye anlatımlarının kullanımı. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, 74-95.
• MEB (2019). Türkçe dersi (İlkokul ve ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar) öğretim programı. Ankara: MEB.
• Özerbaş, M. A., ve Öztürk, Y. (2017). Türkçe dersinde dijital hikaye kullanımının akademik başarı, motivasyon ve kalıcılık üzerinde etkisi. TÜBAV Bilim, 10 (2), 102-110.
• Özüdoğru, G. (2021). Digital storytelling in education from teachers’ perspectives. Bartın University Journal of Faculty of Education, 10(2), 445-454. https://doi.org/10.1016/buefad.888658
• Şentürk Leylek, B. (2018). İlkokul üçüncü sınıf öğrencilerinin okuma becerilerinin gelişiminde ve okumaya yönelik tutumlarında dijital hikayelerin etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Uludağ Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bursa.
• Jakes, D. S., ve Brennan, J. (2005). Capturing stories, capturing lives: An introduction to digital storytelling. 06.03.2022 tarihinde http://www.jakesonline.org/dst_techforum.pdf adresinden erişilmiştir.
• Rossiter, M., ve Garcia, P. A. (2010). Digital storytelling: a new player on the narrative field. New Directions for Adult and Continuing Education, 126, 37-48.
• Tabak, G. (2017). Türkçe’nin yabancı dil olarak öğretiminde dijital öykü kullanımı. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Erciyes Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Kayseri.
• Tanrıkulu, F.(2020a). Students’ perceptions about the effects of collaborative digital storytelling on writing skills. Computer Assisted Language Learning, 35(5-6), 1090-1105. https://doi.org/10.1080/09588221.2020.1774611
• Tanrıkılu, F. (2020b). The effect of L2 listening texts adapted to the digital story on the listening lesson. Turkish Online Journal of Distance Education-TOJDE, 21(1), 1-18. https://doi.org/10.17718/tojde.674382
• Türkben, T., ve Alptekin, E. (2022). Yabancılara Türkçe öğretiminde dijital öyküleme aracılığıyla kültürel ögelerin aktarımı. Aydın Tömer Dil Dergisi, 7(1), 23-58.
• Shrosbree, M. (2008). Digital video in the language classroom. The JALT CALL Journal, 4(1), 75-84.
• Smeda, N., Dakich, E., ve Sharda, N. (2012). Digital storytelling with web 2.0 tools for collaborative learning. In A. Okada, T. Connolly, & P. Scott (eds.), Collaborative learning 2.0: Open educational resources (pp. 145-163). IGI Global.
• Soler Pardo, B. (2014). Digital storytelling: a case study of the creation, and narration of a story by EFL learners. Digital Education Review, 26, 74-84.
• Sümer, S., ve Çetin, M. E. (2018). Zihinsel yetersizliği olan bireylerin dinlediklerini anlama düzeyleri üzerinde geleneksel hikaye okuma ve dijital hikaye kullanımının etkililik ve verimliliklerinin karşılaştırılması. Education Sciences, 13(1), 44-55.
• Şimşek, B., Direkci, B., ve Koparan, B. (2021). Türkçe öğretmenlerinin eğitimde teknoloji entegrasyonu ve Türkçe öğretmeni yetiştirme sürecine ilişkin görüşlerinin incelenmesi. Turkish Academic Research Review, 6 (3), 882-902.
• Tatlı, Z., ve Aksoy, D. A. (2017). Yabancı dil konuşma eğitiminde dijital öykü kullanımı. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 45, 137-152. https://doi.org/10.15285/maruaebd.271060
• Tolisano, S. (2008). Digital storytelling part II. Langwitches. 08.03.2022 tarihinde http://langwitches.org/blog/2008/04/25/digital-storytelling-part-ii/ adresinden erişilmiştir.
• Uslu, A. (2019). İşbirlikli dijital hikaye anlatımının ilkokul 4. sınıf öğrencilerinin yaratıcı yazma ve sosyal duygusal öğrenme becerilerine etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Manisa Celal Bayar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Üniversitesi, Manisa.
• Xu, Y., Park, H., ve Baek, Y. (2011). A new approach toward digital storytelling: an activity focused on writing self-efficacy in a virtual learning environment. Educational Technology ve Society, 14(4), 181-191.
• Yamaç, A. (2015). İlkokul üçüncü sınıf öğrencilerinin yazma becerilerinin gelişiminde dijital hikayelerin etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Yaman, H., Demirtaş, T., ve İleri Aydemir, Z. (2013). Türkçe öğretmeni adaylarının dijital pedagojik yeterlikleri. Turkish Studies, 8(8), 1407-1419.
• Yazar, İ. (2019). Türkçe öğretiminde ve temel dil becerilerinin kazanımında dijital teknoloji uygulamalarının yeri ve önemi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12(64), 612-623.
• Yıldız Çelik, B. (2021). Dijital öykü atölyesinin ortaokul öğrencilerinin 21. yüzyıl becerilerine ve öğrenci başarısına etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Bursa Uludağ Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bursa.
• Yılmaz, Y., Üstündağ, M. T., Güneş, E., ve Çalışkan, G. (2017). Dijital hikayeleme yöntemi ile etkili Türkçe öğretimi. Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama, 7(2), 254-275.
• Yüksel, P., Robin, B., ve McNeil, S. (2010). Educational uses of digital storytelling around the world. http://digitalstorytelling.coe.uh.edu/survey/SITE_DigitalStorytelling.pdf
• Yürektürk, F. N., ve Coşkun, H. (2020). Türkçe öğretmenlerinin teknoloji kullanımına ve teknoloji destekli Türkçe öğretiminin etkililiğine dair görüşleri. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 8(3), 986-1000.