Bazı F1 Domates Çeşit Adaylarının Konya Ekolojik Koşullarında Verim ve Meyve Özelliklerinin Belirlenmesi

Year 2025, Volume: 15 Issue: 1, 53 - 61, 26.06.2025

Banu Çiçek Arı , Gülbanu Gayretli , Ünal Kal

https://doi.org/10.53518/mjavl.1541227

Abstract

Domatesin tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de ekonomik değerinin yüksek olması, yetiştiriciliğinden ıslahına kadar birçok araştırmaya konu olmasını sağlamıştır. Değişen üretici ve tüketici talepleri doğrultusunda ıslah programları ve yeni çeşitler yoğun bir ilgi görmektedir. Denemede daha önceki arazi denemelerinde ümit var olarak belirlenmiş 20 adet F1 köy domatesi çeşit adayı değerlendirilmeye çalışılmıştır. Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü Sebze Yetiştirme Islahı araştırma ve uygulama parselinde tesadüf parselleri deneme desenine göre kurulmuştur. Yetiştirilen bitkilerde; bitki başına verim, bitki başına meyve sayısı, ortalama meyve ağırlığı, meyve uzunluğu, meyve genişliği, perikarp kalınlığı, karpel uzunluğu, meyve sertliği, meyve rengi ve brix ölçümleri yapılmıştır. Çeşit adaylarında bitki başına verimde 5744,50 g/bitki ile en yüksek K11 çeşit adayı, bitki başına meyve sayısı 40,00 adet/ bitki ile K11, ortalama meyve ağırlığında 242,77 g ile K2, meyve uzunluğu ve genişliğinde sırasıyla 67,59 mm ve 83,30 mm ile K2, meyve sertliği en yüksek 4,90 ile K11 ve % 6,26 SÇKM ile K13 kodlu çeşit adayları ilk sıralarda yer almışlardır. Çalışma sonucunda K11 ve K5 çeşit adaylarının farklı lokasyonlarda verim denemelerine alınabileceği düşünülmektedir.

Keywords

Islah programları , Lokasyonlar , Yetiştirilen bitkiler

Determination of Yield and Fruit Characteristics of Some F1 Tomato Variety Candidates in Konya Ecological Conditions

Abstract

The high economic value of tomatoes in our country, as well as all over the world, has made them the subject of many studies from cultivation to breeding. Breeding programs and new varieties are receiving intense interest in line with changing producer and consumer demands. In the experiment, 20 F1 village tomato variety candidates which were determined to be promising in previous field trials were evaluated. The experiment was established in Selçuk University, Faculty of Agriculture, Department of Horticulture, Department of Vegetable Breeding Research and Application Plot according to the randomised plots experimental design.. In the grown plants; yield per plant, number of fruits per plant, average fruit weight, fruit length, fruit width, pericarp thickness, carpel length, fruit hardness, fruit color and brix measurements were made. Among the candidate varieties, the highest yield per plant was K11 with 5744.50 g/plant, the number of fruits per plant was K11 with 40.00 pieces/plant, the average fruit weight was 242.77 g, the fruit length and width were 67.59 mm and 83.30 mm, respectively, K2, the highest fruit hardness was 4.90 with K11, and the candidate variety was K13 with 6.26% TSS. As a result of the study, it is thought that the candidate varieties K13 and K18 can be taken to yield trials in different locations.

Keywords

Breeding programs , locations , grown plants

Ethical Statement

“Determination of Yield and Fruit Characteristics of Some F1 Tomato Variety Candidates in Konya Ecological Conditions başlıklı çalışmanın yazım sürecinde bilimsel kurallara, etik ve alıntı kurallarına uyulmuş; toplanan veriler üzerinde herhangi bir tahrifat yapılmamış ve bu çalışma herhangi başka bir akademik yayın ortamına değerlendirme için gönderilmemiştir. Çalışmamızda herhangi bir canlıya ait veri bulunmadığından etik kurul izni gerekmemektedir.

Supporting Institution

SELÇUK ÜNİVERSİTESİ

References

• Aktaş, H. (2020). Domateste kullanılan farklı anaçların bitki büyümesi, verim ve meyve kalitesi üzerine etkilerinin belirlenmesi. Ziraat Fakültesi Dergisi, 15(1), 27-40.
• Bhattarai, K., Louws, FJ., Williamson, JD., Panthee, DR. (2016). Diversity Analysis Of Tomato Genotypes Based On Morphological Traits With Commercial Breeding Significance For Fresh Market Production In Eastern USA. Australian Journal of Crop Science, 10 (8): 1098-1103.
• Bliss. F, A., (1981). Utilization of vegetable germplasm [Ploidy levels]. HortScience.
• Çelik, İ., Aydın, S., Kayıkçı, H. C., & Ünlü, A. (2022). Aday Domates Çeşitlerinde Verim Ve Bazi Morfolojik Özelliklerin Belirlenmesi. Bahçe, 358.
• Dar, R., & Sharma, J. (2011). Genetic Variability Studies Of Yield And Quality Traits In Tomato (Solanum Lycopersicum L.).
• Demir, Ö., Ünlü, H., & Ünlü, H. (2024). Determination of Yield And Fruit Quality Characteristics of Some Beef Type Tomato Lines. Ziraat Fakültesi Dergisi, 19(1), 55-62.
• FAO, (2022). Food And Agriculture Organization Of The United Nations. http://www.fao.org/faostat/en/#data/QC. Access date: 15.11.2024.
• Figàs, M.R., Prohens, J., Raigón, M.D., Fernández-de-Córdova, P., Fita, A., Soler, S. (2015). Characterization Of A Collection Of Local Varieties Of Tomato (Solanum Lycopersicum L.) Using Conventional Descriptors And The High-Throughput Phenomics Tool Tomato Analyzer. Genetic Resources and Crop Evolution, 62 (2): 189-204.
• Gölükçü, M., Kabaş, A., Bayır Yeğin, A., Vuran, F.A., Yüksel. K., Tanır, A. (2018). Domatesin bazı fiziksel ve kimyasal kalite özelliklerinin melezleme ile değişimi. Derim, 35(2), 152–160.
• Gözen, V. (2008). Hıyarda (Cucumis Sativus L.) Örtü Altı Yetiştiriciliğine Uygun Hibrit Çeşit Islahında Morfolojik Karakterizasyon, Hibrit Kombinasyonları Ile Hibrit Tohum Verim Ve Kalitesinin Belirlenmesi. Derim. 26(1), 51-59.
• Güngör, R. (2023). S2 kademesindeki domates genotiplerinin morfolojik ve pomolojik karakterizasyonu. Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 3(2), 152-163.
• Güngör, R., Başak, H., & Aydın, A. (2023). S2 Kademesindeki Domates Genotiplerinin Morfolojik ve Pomolojik Karakterizasyonu. Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 3(2), 152-163.
• Güvenç, İ. (2019). Türkiye’de Domates Üretimi, Dış Ticareti Ve Rekabet Gücü. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım Ve Doğa Dergisi, 22(1), 57-61.
• Jin, L., Zhao, L., Wang, Y., Zhou, R, Song, L., Xu, L., Cui, X., Li, R., Yu, W., Zhao, T. (2019). Genetic Diversity Of 324 Cultivated Tomato Germplasm Resources Using Agronomic Traits And Indel Markers. Euphytica, 215 (4): 1- 16.
• Khan, T., Rashid, R., Shah, L., Afroza, B., Khan, S., Bhat, M. A., ... & Sun, H. J. (2024). Genetic And Phenotypic Diversity İn Solanum Lycopersicum Genotypes: İnsights From Morpho-Molecular And Biochemical Analyses. Plant Biotechnology Reports, 18(2), 207-221.
• Krauss, S., Schnitzler, W. H., Grassmann, J., & Woitke, M. (2006). The Influence Of Different Electrical Conductivity Values In A Simplified Recirculating Soilless System On Inner And Outer Fruit Quality Characteristics Of Tomato. Journal Of Agricultural And Food Chemistry, 54(2), 441-448.
• Li, Y., Wang, H., Zhang, Y., & Martin, C. (2018). Can The World’s Favorite Fruit, Tomato, Provide An Effective Biosynthetic Chassis For High-Value Metabolites? Plant Cell Reports, 37, 1443-1450.
• Özbay, N. (2021). 'Guldar’ Domatesinin Coğrafi İşaret Almasına Yönelik Yürütülen Arazi ve Laboratuvar Çalışmaları. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 8(2), 492-500.
• Ray, R. C., El Sheikha, A. F., Panda, S. H., & Montet, D. (2011). Anti-Oxidant Properties And Other Functional Attributes Of Tomato: An Overview. International Journal Of Food And Fermentation Technology, 1(2), 139- 148.
• Sönmez, K., & Ellialtıoğlu, Ş. (2014). Domates, karotenoidler ve bunları etkileyen faktörler üzerine bir inceleme. Derim, 31(2), 107-130.
• Sönmez, K., Ellialtıoğlu, Ş. Ş., & Oğuz, A. (2015). Useage of Weighted Scaling Method in The Evaluation of Local Table Tomatoes Germplasm. Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi, 8(1), 14-19.
• TUİK. (2022). Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK). Bitkisel Üretim İstatistikleri, (Erişim tarihi: 15.08.2024).
• Zengin, S., Kabaş, A., Oğuz, A., Eren, A., & Polat, E. (2015). Determining of general combining ability for yield, quality and some other traits of tomato (Solanum lycopersicum L.) inbred lines. Akdeniz University Journal of the Faculty of Agriculture, 28(1), 1-4.
• Zhou, R., Wu, Z., Cao, X., Jiang, F. (2015). Genetic Diversity Of Cultivated And Wild Tomatoes Revealed By Morphological Traits And SSR Markers. Genetics and Molecular Research, 14 (4): 13868-13879.