İbn-i Abbas’tan Rivayet Edilen Bir Yusuf ve Züleyha Hikâyesi

Yıl 2011, Cilt: 1 Sayı: 2, 47 - 58, 30.12.2011

Ali Cin

Öz

Yusuf ve Züleyha hikâyesi, kutsal kitaplarda yer alıp nesilden nesile sözlü ya da yazılı olarak aktarılan ve birtakım dersler çıkarılan, kaynağını kutsal kitaplardan (Tevrat, İncil, Kuran-ı Kerim) alması dolayısyla da bütün dünya milletlerinin büyük ilgi gösterdiği bir eserdir. Yusuf ve Züleyha hikâyesi yalnızca Müslüman Türkler arasında değil, Arap ve Fars milletleri arasında da büyük bir ilgi görmüştür. Arap ve Fars edebiyatlarında yazılan Yusuf ve Züleyha hikâyeleri de Türk edebiyatında olduğu gibi şiir ve nesir biçimindedir. Türk Edebiyatında 13. yüzyıldan 20. yüzyıla kadar birçok Yusuf ve Züleyha hi- kâyesi yazılmıştır. Türk edebiyatında yazılan ilk Yusuf ve Züleyha hikâyeleri dörtlüklerle yazılırken son- raki dönemlerde bu hikâye aruz vezniyle yazılmıştır. Söz konusu yazımızda İbn-i Abbbas’tan rivayet edilen, Eski Anadolu Türkçesi döneminden sonra yazılan ancak Eski Anadolu Türkçesi dil özellikleri gösteren Yusuf ve Züleyha hikâyesi üzerinde durulacaktır.

Anahtar Kelimeler

Yusuf ve Züleyha, İbn-i Abbas, Kıssa-yı Yusuf, Hikâye

Kaynakça

• Ata, A. (1997). Kısasü’l-Enbiya, I (Giriş-Metin, Transkripsiyon). Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Bilgen, M. (2007). Abdullah İbn-i Abbas’ın Siyasi Hayatı. (Yüksek Lisans Tezi). Sivas: Cumhuriyet Ünivesitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Bulut, A. (2005). Kur’an Filolojisine Dair İbn-i Abbas’a Nispet Edilen Üç Eser. Ondokuz Mayıs Üni- versitesi, İlahiyat Fakültesi Dergisi, 20-21, 279-297. Samsun.
• Cin, A. (2004). Ali, Kıssa-i Yusuf (H.630/m.1233) Metin-İnceleme-Dizin. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Ankara: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Deniz, R. (1998). Haliloğlu Ali’nin Yûsuf ve Zeliha Kıssası. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Elazığ: Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Dilçin, D. (1946). Yûsuf ve Zeliha. İstanbul: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Dolu, H. (1953). Menşeinden Beri Yusuf Hikâyesi ve Türk Edebiyatındaki Versiyonları. (Yayımlanmamış Doktora Tezi, no: 2). İstanbul: İstanbul Üniversitesi, Türkiyat Enstitüsü.
• Ertaylan, İ. H. (1960) Yûsuf ile Züleyha. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları.
• Ethe, H. (1908). Yûsuf And Zalîkhâ. London: University of Oxford Publication.
• Fasayef, F. (1983). Kul Gali, Kıssa-i Yûsuf. Kazan: Tataristan Kitap Neşriyatı.
• Houtsma, M. (1889). Ein alttürkisches Gedicht. Zeitschrift der Deutschen Morgenländischen Gesellschaft. 43, 69-98. Leipzig.
• İpekten, H., İsen, M. İ., Topralı, R., Okçu, N., & Karabey, T. (1998). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
• Karahan, L. (1994). Kıssa-i Yûsuf. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.