Şehir Coğrafyası Açısından Karakoçan (Elazığ)/Karakoçan (Elazığ) From The Point Of View Of City Geography

Year 2011, Volume: 8 Issue: 16, 159 - 183, 06.12.2013

Ahmet Atasoy

Abstract

Karakoçan Şehri, Karakoçan Fay zonu ile oluşan tektonik kökenli ovada yer almaktadır.  Volkanik yapının üzerinde geniş alüvyonlardan oluşan ovanın çevresi yüksek dağlarla çevrilidir. Saha, Doğu Anadolu Bölgesi'nin nemli karasal iklim özelliklerine sahiptir.

Karakoçan, Cumhuriyet dönemi ilçelerindendir. Ancak sahada yapılan araştırmalara göre Karakoçan Kalkolitik döneme kadar eski bir tarihe sahiptir. Karakoçan'ın coğrafi konumu her dönem önemini korumuştur. Sahanın ticaret yolları üzerinde yer alması,  yine yakın çevrede çıkarılan demir cevheri ve sahanın hayvancılık potansiyeli gibi özellikler Karakoçan İlçesi'ni her zaman önemli kılmıştır. 1960 yılından itibaren yurt dışına olan göçler, Karakoçan'ın gelişmesinde çok büyük bir etki yapmıştır. Yurtdışındaki gurbetçiler yaz tatillerini Karakoçan'da geçirmekte ve yatırımlarını Karakoçan'da yapmaktadırlar. Bu yatımların başında konut sektörü gelmektedir.  Kırların terör nedeniyle güvensiz oluşu, Karakoçan'a olan göçleri arttırmıştır. Yurt dışına olan göçlerle ekonomik açıdan güçlenen yerleşme, son dönemde kırsal kesimden aldığı göçlerle kalabalıklaşmıştır. Yakın çevresinde büyük bir şehrin olmaması Karakoçan'a merkezi bir özellik kazandırmıştır.

Abstract

The city of Karakoçan is situated on a tectonic plain which took form with Karakoçan fracture zone. Surrounding of the plain which consists of volcanic alluvium is surrounded by high mountains. It has damp and cold climate characteristics of East Anatolian Region

Karakoçan is one of the towns of Republic Period, but according to the investigations, Karakoçan has an origin which dates back to the Calcolitic Period. Karakoçan and its surrounding has an important place in every period. Its being on the trade roads, having the iron ore, and the stock – breeding potentiel of the region has made Karakoçan important in every period. From the 1960 onwards, migrations from the abroad, has an important impact on the development of Karakoçan. People living abroad have their holiday in Karakoçan and invest their money in Karakoçan. One of these investments is on the residence sector. Being unsafe of the countrysides because of terror increases the migrations to Karakoçan. Having people who live in abroad and migrations furthermore, because there are no big cities around Karakoçan, it has become a central place.

Keywords

Şehir, Nüfus, Tarihi Gelişim, Yerleşme, Fonksiyonlar

References

• Alptekin, Ç. (1992). “Selçuklular Zamanında Harput”, Tarih İçinde Harput Sempozyumu, Elazığ: Fırat Üniversitesi Fırat Havzası Araştırma Merkezi Yayınları No: 12, 45-51.
• Ardıçoğlu, İ. (1964). Harput Tarihi, İstanbul.
• Aşan, M.B. (1992. Elazığ, Tunceli ve Bingöl İllerinde Türk İskan İzleri (XI –XIII), Ankara: Türk Kültürü Araştırma Enstitüsü Yayınları: 125, Seri: 1, Sayı: A 25,
• Baykal, F. (1990). “Salihli Kentsel Alanının Gelişmesinde ve Belirli Yönlere Kaymasında Rol Oynayan Faktörler”, ADTYK Coğrafya Araştırmaları Dergisi, 1, 2.
• Benedict, P. (1971). Türkiye'de Küçük Kasabaların Etüdüne İlişkin Bazı Sorunlar, Türkiye Coğrafi ve Sosyal Araştırmalar, İstanbul: Çağlayan Matbaası.
• Doğanay, H. (1983). Erzurum'un Şehirsel Fonksiyonları ve Başlıca Planlama Sorunları Yayımlanmamış Doçentlik Tezi, Erzurum: Atatürk Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi, Coğrafya Bölümü.
• Güner, İ. (1997). “Iğdır'ın Kentsel Fonksiyonları ve Fonksiyonel Sınıflandırılmasındaki Yeri”, Türk Coğrafya Dergisi, 32,176–218.
• Karaboran, H. H. (1989). "Şehir Coğrafyası ve Şehirsel Fonksiyonlar" Elazığ: F.Ü. Sosyal Bilimler Dergisi, C.3/1,95-129.
• Köroğlu, K. (1996). Urartu Krallığı Döneminde Elazığ (Alzi) ve Çevresi, İstanbul: Arkeoloji ve Sanat Yayınları.
• Özçağlar, A. (1996). “Türkiye'nin İdari Coğrafyası Bakımından Köy, Bucak, İlçe, il ve Belde Kavramları Üzerine Düşünceler”. A. Ü. D.T.C.F., Coğrafya Araş. Dergisi, 12, 7 – 24.
• Özçörekçi, H. (1944). “Anadolu'da Küçük Şehir Araştırmaları”. Ankara: Ank. Üni. Dil ve Tarih-Coğrafya Fak. Dergisi, Cilt:3/2, 71-83.
• Sevim, V. (2005). “Elazığ /Bahçecik Yazıtı ve Urartu Eyalet sistemi Üzerine Düşünceler”, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15, 379-384.
• Sevim, V. (1987). “Elazığ-Bingöl İlleri Yüzey Araştırması, 1986”, Ankara: V. Kazı Sonuçları Toplantısı- II, 1-41.
• Soylu, H. (2007). “Tarihte Önemi Azalan Yerleşmelere Bir Örnek: Kiğı”, Doğu Coğrafya Dergisi, 17, 87-110.
• Sunguroğlu, İ. (1958). Harput Yollarında. 1. Cilt, İstanbul: Yeni Matbaa.
• Türk Dil Kurumu. (1992). Türkçe Sözlük -1, (A-J Yeni Baskı), İstanbul: Atatürk Kültür Dil ve Tarih Yüksek Kurumu.
• Yazıcı, H. (1995) "Şehir Coğrafyası Açısından Bir İnceleme: Bayburt" İstanbul Türk Coğrafya Dergisi, 30, 189-218.
• Yeni Bin Yılda Karakoçan. (2002). Köy Envanter Çalışması, Karakoçan: Karakoçan Kaymakamlığı.
• DİE, Genel Nüfus Sayımı (1940 – 2010).