Öğretmen Adaylarının Bilgisayar Yeterlilik Düzeyleri ile Teknolojiye Yönelik Algıları Arasındaki İlişkinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi / An Analysis of Relationship Between Computer Competencies and Perceptions of Pre-Service Teachers Toward

Year 2016, Volume: 13 Issue: 34, 0 - 0, 29.06.2016

Şenol Saygıner

Abstract

Bu çalışmanın amacı, öğretmen adaylarının bilgisayar yeterlilik düzeyleri ile eğitimde teknoloji kullanımına yönelik algılarını, çeşitli değişkenler açısından değerlendirmektir. Genel tarama modelinin kullanıldığı bu araştırmanın evrenini 2015-2016 eğitim öğretim yılı güz döneminde, Mustafa Kemal Üniversitesi Eğitim Fakültesi “Sınıf, Fen Bilgisi, Türkçe ve İngilizce Öğretmenliği” bölümlerinde öğrenim gören 4.sınıf öğrencileri oluşturmaktadır. Örneklemini, bu bölümlerdeki 252 öğretmen adayı oluşturmuştur. Verilerin toplanmasında, Tınmaz (2004) tarafından geliştirilen “Bilgisayar yeterlik ölçeği” ve “Teknoloji algı ölçeği” kullanılmıştır. Veriler, frekans (f), ortalama(), yüzde(%), ANOVA, Kruskal Wallis Testi, Mann Whitney U Testi ve Spearman Korelasyon Katsayısı ile çözümlenmiştir. Araştırma sonucunda, öğretmen adaylarının bilgisayar yeterliliği açısından bölümler bazında anlamlı bir farklılığın olmadığı ve orta düzeyde bir yeterliliğe sahip oldukları görülmüştür. En zayıf oldukları alanların, veri tabanı ve web sayfası hazırlama olduğu tespit edilmiştir. Erkeklerin bilgisayar yeterliliğinin kadınlardan daha iyi düzeyde olduğu, kendine ait bilgisayar ve internet erişimi olan bireylerin bilgisayar yeterliliklerinin olmayanlara göre daha yüksek olduğu görülmüştür. Teknoloji kullanımına yönelik algılarında bölümlere göre “Fen Bilgisi - Sınıf, İngilizce - Türkçe Öğretmenliklerinde” anlamlı bir farklılık olduğu, cinsiyet, bilgisayar sahipliği ve internete erişim açısından gruplar arasında bir farklılığın olmadığı görülmüştür. Ayrıca, teknoloji yeterlilik düzeyleri ile eğitimde teknoloji kullanımına yönelik algı puanları arasında zayıf düzeyde ve pozitif yönde anlamlı bir ilişkinin olduğu belirlenmiştir.

References

• Akgün, İ. H., Akgün, M. ve Şimşek, N. (2014). Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Eğitimde Bilgisayar Kullanmaya İlişkin Öz Yeterlilik Algılarının İncelenmesi. K. Ü. Kastamonu Eğitim Dergisi, 23 (2), 711-722.
• Akkoyunlu, B. ve Kurbanoğlu, S. (2003). Öğretmen Adaylarının Bilgi Okuryazarlığı Ve Bilgisayar Öz-Yeterlik Algıları Üzerine Bir Çalışma. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 24(2003), 1-10.
• Akkoyunlu, B. ve Soylu, M.Y. (2010) Öğretmenlerin sayısal yetkinlikleri üzerine bir çalışma. Türk Kütüphaneciliği, 24(4), 748-768.
• Akpınar, B., Dönder, A. ve Doğan, Y. (2011). Lisansüstü Öğrencilerinin Bilgisayara İlişkin Öz-Yeterliliği Ve Kullanım Becerilerinin Çeşitli Değişkenlere Göre Değerlendirilmesi (Fırat Üniversitesi Örneği). 5th International Computer & Instructional Technologies Symposium, Fırat University, Elazığ- Turkey.
• Alpar, R. (2014). Spor, Sağlık ve Eğitim Bilimlerinden Örneklerle Uygulamalı İstatistik ve Geçerlik-Güvenilirlik. Detay Yayıncılık: Ankara.
• Aşkar, P. ve Umay, A. (2001). İlköğretim matematik öğretmenliği öğrencilerinin bilgisayarla ilgili öz yeterlik algısı. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1), 1-8.
• Atav, E., Akkoyunlu, B. ve Sağlam, N. (2006). Öğretmen Adaylarının İnternete Erişim olanakları ve Kullanım Amaçları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30 (2006), 37-44.
• Büyüköztürk, Ş. (2016). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. Pegem Akademi Dağıtım: Ankara.
• Can, A. (2014). SPSS İle Bilimsel Araştırma Sürecinde Nicel Veri Analizi (3.Baskı). Pegem Akademi Dağıtım: Ankara.
• Carlson, R. D. ve Grabowski, B. L. (1992). The effects of computer self-efficacy on direction-following behavior in computer assisted instruction. Journal of Computer-based Instructions, 19(1), 6–11.
• Çetin, O., Çalışkan, E. ve Menzi, N. (2012). Öğretmen Adaylarının Teknoloji Yeterlilikleri ile Teknolojiye Yönelik Tutumları Arasındaki İlişki. Elementary Education Online, 11(2), 273-291.
• Çetin, O., Çalışkan, E. ve Menzi , N. (2012). The Relationship between Technological Competencies and
• Attitudes of Pre-service Teachers towards Technology. İlköğretim Online, 11(2), 273-291.
• EARGED,(2011). MEB 21.yy Öğrenci Profili. [Çevrimiçi: http://www.meb.gov.tr/earged/earged/21.%20yy_og_pro.pdf, Erişim Tarihi: 01.03.2016].
• Demirer, V., Saban, A., Küçük, Ş. ve Şahin, İ. (2011). Bilişim Teknolojileri Öğretmen Adaylarının Fatih Projesi Hakkındaki Görüşlerinin Değerlendirilmesi. 11st International Educational Technology Conference, IETC - May 25-27, 2011 İstanbul, TURKEY.
• Ertürk, H. (2008). Matematik Öğretmenlerinin Teknoloji Kullanma Yeterliliklerinin Verimliliğe Etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Yeditepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Fatih Projesi (2016). [Çevrim-içi: http://www.fatihprojesi.com/ , Erişim Tarihi:01.03.2016].
• Fisher, M. (1996). Integrating information technology: Competency recommendations by teachers for teacher training. Journal of Information Technology for Teacher Education. 5(3), 233-238.DOI: 10.1080/0962029960050305.
• Gronseth, S., Brush, T., Leftwich, A., Strycker, J., Abaci, S., Easterling, W., Roman, T., Shin, S. ve Leusen, P., (2010). Equipping the next generation of technology preparation and practice. Journal of Digital Learning in Teacher Education. 27 (1), 30-36. DOI:10.1080/21532974.2010.10784654.
• İpek, C. ve Acuner, H. Y.(2011). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Bilgisayar Öz-Yeterlik İnançları ve Eğitim Teknolojilerine Yönelik Tutumları. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(2), 23-40.
• Karasar, N. (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemi (On Dokuzuncu Baskı). Nobel Yayın Dağıtım: Ankara.
• Kayaduman, H., Sarıkaya, M. ve Seferoğlu, S. S. (2011). Eğitimde FATİH projesinin öğretmenlerin yeterlik durumları açısından incelenmesi.Akademik Bilişim Konferansı, 2-4 Şubat / İnönü Üniversitesi, Malatya.
• Kutluca T. ve Ekici G. (2010). Examining teacher candidates’ attitudes and self efficacy perceptions towards the computer assisted education. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 38(2010), 177-188.
• MEB (2013). PISA 2012 Ulusal Ön Raporu. [Çevrimiçi: http://pisa.meb.gov.tr/wp-content/uploads/2013/12/pisa2012-ulusal-on-raporu.pdf , Erişim Tarihi: 21.02.2016].
• MEB(2014).TIMSS 2011 Ulusal Raporlar. [Çevrimiçi: http://timss.meb.gov.tr/?page_id=25 , Erişim Tarihi: 21.02.2016].
• Menzi, N., Çalışkan, E. ve Çetin, O. (2012). Öğretmen Adaylarının Teknoloji Yeterliliklerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Anadolu Journal of Educational Sciences International, 2(1), 1-18.
• Özdemir, Ö. (2007). İlköğretim Birinci Kademe İngilizce Öğretmenlerinin Eğitim Durumunda Yöntem-Teknik ve Araç-Gereç (Teknoloji) Kullanma Yeterlilikleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Çanakkale On sekiz Mart Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çanakkale.
• Özden, M. Y., Çağıltay, K. ve Çağıltay, N. E. (2004). Teknoloji ve Eğitim: Ülke Deneyimleri ve Türkiye İçin Dersler. Türkiye’de İnternet Kullanımı Sempozyumu.
• Partnership for 21st Century Skills-P21. (2009). P21 framework definitions. [Çevrimiçi:http://www.p21.org/storage/documents/P21_Framework_Definitions.pdf , Erişim Tarihi: 01.03.2016].
• Şad, S. N. ve Nalçacı, Ö. İ. (2015). Öğretmen Adaylarının Eğitimde Bilgi ve İletişim Teknolojilerini Kullanmaya İlişkin Yeterlilik Algıları. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1), 177-197.
• Tekerek, M., Ercan, O., Udum, M. S. ve Saman, K. (2012). Bilişim Teknolojileri Öğretmen Adaylarının Bilgisayar Öz-yeterlikleri. Turkish Journal of Education, 1(2),1-12.
• Tınmaz, H. (2004). An Assessment of Preservice Teachers’ Technology Perception in Relation to Their Subject Area. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Usta, E. ve Korkmaz, Ö. (2010). Öğretmen adaylarının bilgisayar yeterlikleri ve teknoloji kullanımına ilişkin algıları ile öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 7(1), 1335-1349.
• Yılmaz, K. ve Ayaydın, Y. (2015). Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Öğretim Teknolojileri Kullanımına İlişkin Alt Yapılarının Ve Yeterlilik Algılarının İncelenmesi: Nitel Bir Çalışma. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15 (1), 87-107.
• Yılmaz, M., Üredi, L. ve Akbaşlı, S. (2015). Sınıf öğretmeni adaylarının bilgisayar yeterlilik düzeylerinin ve eğitimde teknoloji kullanımına yönelik algılarının belirlenmesi. International Journal of Humanities and Education, 1(1), 105-121.