6 Şubat 2023 depremlerinin tarımsal üretime etkileri: Hatay ili Kırıkhan ilçesi örneği

Year 2025, Volume: 30 Issue: 2, 419 - 430, 21.08.2025

Merve Ateş , Oğuz Parlakay

https://doi.org/10.37908/mkutbd.1631707

Abstract

Türkiye, coğrafi konumu nedeniyle sık sık depremlerle karşılaşan bir ülkedir. 6 Şubat 2023 tarihinde Kahramanmaraş ilinin Pazarcık ve Elbistan ilçeleri merkezli 7.7 ve 7.6 şiddetindeki depremler, 11 ilde birçok insanın hayatını kaybetmesine, sosyal ve fiziksel yıkıma yol açmıştır. Bu çalışma ile 6 Şubat depremlerinin tarımsal üretime etkileri incelenmiştir. Bu kapsamda Hatay ili Kırıkhan ilçesinde tarımsal faaliyet yapan işletmelerin sosyo-ekonomik yapıları, üretim durumları, girdi tedariğinden pazarlama aşamasına kadar depremlerin etkileri incelenmiştir. Çalışmanın ana materyalini Kırıkhan ilçesinde faaliyet gösteren 64 tarım işletmesinden anket yoluyla alınan veriler oluşturmaktadır. Anketle toplanan veriler değerlendirilirken frekans tabloları ve % hesaplamalardan faydalanılmıştır. Ayrıca bazı sorular 5’li Likert ölçeği kullanılarak analiz edilmiştir. Sonuç olarak, depremlerin bitkisel üretim desenini değiştirmediği, genel olarak hayvan varlığındaki çok az bir azalma olduğu belirlenmiştir. Depremlerin alet makine varlığı üzerine de etkisinin fazla olmadığı bu nedenle alet makine eksikliğinden kaynaklanabilecek bir aksamanın yaşanmayacağı tahmin edilmektedir. Bununla birlikte depremlerden sonra girdi tedarik zincirinde, fiyatlarda, pazarlamada yaşanan sıkıntılar artmıştır. Bu kapsamda girdi tedariği ve pazarlama konusunda verilecek destekler depremlerin üreticiler üzerindeki olumsuz etkilerini azaltabilir.

Keywords

6 Şubat , Deprem , Kırıkhan , Tarım

The effects of the February 6, 2023 earthquakes on agricultural production: the case of Kırkhan district, Hatay province

Abstract

Turkey is a country that frequently experiences earthquakes due to its geographical location. On February 6, 2023, earthquakes with magnitudes of 7.7 and 7.6 centered in the Pazarcık and Elbistan districts of Kahramanmaraş province caused the deaths of many people in 11 provinces and social and physical destruction. This study examined the effects of the February 6 earthquakes on agricultural production. In this context, the socio-economic structures of agricultural enterprises in Kırıkhan district of Hatay province, their production status, and the effects of earthquakes from input supply to marketing were examined. The main material of the study consists of data obtained through a survey from 64 agricultural enterprises operating in Kırıkhan district. Frequency tables and percentage calculations were used when evaluating the data collected through the survey. In addition, some questions were analyzed using a 5-point Likert scale. As a result, it was determined that earthquakes did not change the crop production pattern, and there was a slight decrease in animal abundance in general. It is estimated that earthquakes do not have much effect on equipment and machinery availability, and therefore there will be no disruptions due to equipment and machinery shortages. However, after the earthquakes, problems in the input supply chain, prices and marketing have increased. In this context, support for input supply and marketing can reduce the negative effects of earthquakes on producers.

Keywords

February 6 , Agriculture , Earthquake , Kırıkhan

References

• Anonymous (2024). NTVPara. Erişim linki: https://www.ntv.com.tr/ntvpara/dunya-bankasi-depremin-maliyeti-34-milyar-dolari-asacak,DL9W6QOs2kKBOOoQ8tDRKA (Erişim tarihi: 11.06.2024).
• Anonymous (2024a). Euronews. Erişim linki: https://tr.euronews.com/2023/03/31/bm-depremler-turkiyenin-tarim-uretiminin-yuzde-20sinin-zarar-gormesine-neden-oldu (Erişim tarihi:11.06.2024).
• Anonymous (2024b). Kriter Dergisi. Erişim linki: https://kriterdergi.com/dosya-deprem-ve-afet-yonetimi/depremin-tarima-etkileri-uzerine (Erişim tarihi: 11.06.2024).
• Anonymous (2024c). Tarımın Sesi. Erişim linki: https://tariminsesi.com.tr/2024/01/6-subat-depremleri-ve-bolge tarimina-etkileri/ .(Erişim tarihi: 11.06.2024).
• Anonymous (2024d). TC. Tarım ve Orman Bakanlığı Kayıtları. Erişim linki: https://www.tarimorman.gov.tr/ (Erişim tarihi: 26.12.2024).
• FAO, (2021). The Impact of Disasters and Crises on Agriculture and Food Security. Food and Agriculture Organization of United Nations. (Erişim: https://www.fao.org/3/cb3673en/cb3673en.pdf (Erişim Tarihi: 24.06.2023).
• Karataş, N., & Kaya, M.A. (2022). Deprem riskinin kentsel planlama sürecine etkisi: İpsala, Keşan ve Enez ilçeleri (Edirne) örneği. Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi, 10 (2), 654-679. https://doi.org/10.21923/jesd.992810
• Özgürsoy, S. (2006). Hatay ilinde zeytin ve zeytinyağı sektörünün ekonomik analizi. Doktora Tezi , Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, 73 s.
• Parlakay, O., Çelik, A.D., & Sarıoğlu, T. (2023). İnterdisipliner yaklaşımla Hatay’da afet deneyimi 6 Şubat 2023 depremini tarihe not düşmek. V Eren (Ed.). 6 Şubat 2023 depreminin Hatay ilinde tarıma dayalı sanayi işletmelerine etkilerinin incelenmesi. (577-588). Atlas Yayıncılık. Yayın No:4994.
• Parlakay, O. (2024). KIRILMA Deprem Araştırmaları I MÜHENDİSLİK. O Doğan, Ş Bilinir, B Telli (Eds.). VII. Bölüm: Kahramanmaraş merkezli depremlerin tarıma dayalı sanayi işletmelerine etkisinin incelenmesi. (133-143). Kahramanmaraş Büyükşehir Belediyesi Kültür Yayınları Serisi: 157
• Slater, T., & Birchall, S.J. (2022). Growing resilient: The potential of urban agriculture for increasing food securit yandim proving earthquake recovery. Cities, 131, 103930. https://doi.org/10.1016/j.cities.2022.103930
• Soylu, N. (1999). Toprak-Deprem İlişkisi, Tarım ve Mühendislik, TMMOB, Ziraat Mühendisleri Odası Yayını, 1999. Yavuz F. (2023). Depremin Tarıma Etkileri Üzerine DOSYA | Kriter Mart 2023 / Yıl 7, Sayı 77. (Depremin Tarıma Etkileri Üzerine, Dosya / Deprem ve Afet Yönetimi Fahri Yavuz | Kriter Dergi.)