Koyun gübresinden vermikompost üretilmesi

Year 2025, Volume: 30 Issue: 3, 808 - 822

Yusuf Solmaz , Korkmaz Bellitürk , Bilal Can Erkan , Betül Yücel , Khusan Mukhtarov

https://doi.org/10.37908/mkutbd.1685408

Abstract

Bu araştırmada, hayvansal kökenli koyun gübresi (KG) belirli miktarlarda kullanılarak Eisenia fetida yardımıyla vermikompost üretilmiştir. Vermikültür Laboratuvarı’nda 60 gün süren ve 4 tekrarlamalı olarak planlanan çalışma, tesadüf parselleri deneme desenine göre yürütülmüştür. Deneme plastik kilitli kaplar içinde 4 farklı uygulama (KG500S50; KG1000S50; KG1500S50; KG2000S50 ) şeklinde olup; her bir uygulama için de 50 adet Eisenia fetida cinsi solucanlar kullanılmıştır. Nem gereksinimi saf suyla karşılanmıştır. Deneme sonunda elde edilen farklı vermikompost örneklerinde; pH, EC, organik madde, toplam N, P, K, Ca, Mg, S, Fe, Mn, Zn, Cu ve B analizleri yapılmış ve ayrıca solucan sayılarındaki değişim değerlendirilmiştir. Elde edilen bulgulara göre ortalama en yüksek N, P, Ca, Mg, S, Fe, Mn, Zn, Cu ve B değerleri koyun gübresi miktarının en az olduğu KG500S50 uygulamasında, söz konusu N hariç tüm parametreler için ortalama en düşük değerler ise KG1500S50 uygulamasında tespit edilmiş, N için ise ortalama en düşük değer KG1000S50 uygulamasında görülmüştür. Ancak ortalama en yüksek K, KG1500S50 uygulamasında, ortalama en düşük değer ise KG1000S50 uygulamasında gözlemlenmiştir. Çalışmada analiz edilen tüm parametreler incelendiğinde ortalama pH ve EC değerleri sırasıyla 7.28 ve 5.16 mS/cm olarak tespit edilmiştir. Ortalama en yüksek organik madde miktarı %29.68 ile KG500S50 uygulamasında, ortalama en düşük değer ise KG1000S50 uygulamasında kayıt edilmiştir.

Keywords

Koyun gübresi , Solucan (Eisenia fetida) , Kokon , Vermikompost

Supporting Institution

BAP NKUBAP.03.DPÖ.24.568

Project Number

NKUBAP.03.DPÖ.24.568

Thanks

Bu çalışma, Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi, Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi tarafından “NKUBAP.03.DPÖ.24.568” proje numarasıyla desteklenmiştir.

Production of vermicompost from sheep manure

Abstract

In this study, vermicompost was produced by using certain amounts of animal origin sheep manure (KG) with the help of Eisenia fetida. The study, which lasted 60 days and was organized with 4 replications in the Vermiculture Laboratory, was planned and carried out according to the randomized plot design. In the experiment, 4 different applications (KG500S50; KG1000S50; KG1500S50; KG2000S50) were used in plastic locked containers and 50 Eisenia fetida worms were used for each application and the moistening requirement was met with pure water. pH, EC, organic matter, total N, P, K, Ca, Mg, S, Fe, Mn, Zn, Cu and B analyses were performed in 4 different vermicompost samples obtained at the end of the study. The change in the number of worms was evaluated at the end of the study. According to the research results, the highest average N, P, Ca, Mg, S, Fe, Mn, Zn, Cu and B values were found in the KG500S50 application where the amount of sheep manure was the lowest, and the lowest average values for all parameters except N were found in the KG1500S50 application, and the lowest average value for N was found in the KG1000S50 application. However, the highest average K was observed in the KG1500S50 application, and the lowest average value was observed in the KG1000S50 application. When all parameters were considered, the average pH and EC values were determined as 7.28 and 5.16 mS/cm, respectively. Among all parameters, the highest average organic matter amount was recorded as 29.68% in the KG500S50 application, while the lowest average value was determined as KG1000S50 application.

Keywords

Sheep manure , Earthworm (Eisenia fetida) , Cocoon , Vermicompost

Project Number

NKUBAP.03.DPÖ.24.568

References

• Açıkbaş, B., & Bellitürk, K. (2016). Vermikompostun Trakya İlkeren/5BB aşı kombinasyonundaki asma fidanlarının bitki besin elementi içeriklerine etkisi. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 13 (4), 131-138.
• Anonim. (2024). Hayvan gübresi ve tarım için önemi anahtar çalışma: Amasya örneği (Prof. Dr. Süleyman Taban). https://acikders.ankara.edu.tr/pluginfile.php/111059/mod_resource/content/0/6.%20Hafta.pdf (Erişim tarihi: 05.08.2024).
• Arancon, N.Q., Edwards, C.A., Bierman, P., Metzger, J.D., Lee, S., & Welch, C. (2003). Effects of vermicomposts on growth and marketable fruits of field-grown tomatoes, peppers and strawberries. Pedobiologia, 47, 731-735.
• Arancon, N., & Edwards, C.A. (2005). Effects of vermicomposts on plant growth. International Symposium Workshop on Vermitechnology. Philippines.
• Arancon, N., & Edwards, C.A. (2011). The use of vermicomposts as soil amendments for production of field crops. İçinde Vermiculture Technology (ss. 129-151). Boca Raton: CRC Press.
• Bellitürk, K. (2012). Tarım toprakları için toprak analizleri ve gübrelemenin önemi. NKÜ Ziraat Fakültesi El Kitabı (20 s.). Tekirdağ.
• Bellitürk, K. (2013). Toprak verimliliğinin belirlenmesinde toprak ve bitki analizlerinin önemi. NKÜ Ziraat Fakültesi Haber Bülteni, 2 (7), 10-11.
• Bellitürk, K. (2016). Sürdürülebilir tarımsal üretimde katı atık yönetimi için vermikompost teknolojisi. Çukurova Tarım Gıda Bilimleri Dergisi, 31 (3), 1-5.
• Bellitürk, K. (2017). Solucan Gübresi Üreticisinin El Kitabı: Toprak ve çevre için solucan gübresinin önemi. Tekirdağ: Riverm Yayınları.
• Bellitürk, K. (2018a). Some evaluations about use of vermicompost in agricultural activity of Thrace Region, Turkey: A review. Journal of Rice Research, 6 (2), 1000193.
• Bellitürk, K. (2018b). Vermicomposting in Turkey: Challenges and opportunities in future. Eurasian Journal of Forest Science, 6 (4), 32-41.
• Bellitürk, K. (2019). Asit ve düşük organik madde içeren toprakların ıslahı: Trakya bölgesi örneği. Kireç Dünyası, 5 (10), 19-22.
• Bellitürk, K., & Çelik, A. (2022). Some assessments on the fertilizer need of winter wheat (Triticum aestivum L.) widely grown in the Thrace Region. Uluslararası Multidisipliner Bilimsel Çalışmalar Kongresi Bildiri Kitabı (ss. 976-985). Kıbrıs, 6–8 Mart.
• Bellitürk, K. & Soytürk, Ö. (2020). Can vermicompost obtained from Eisenia foetida fed by nutshell and cow manure mix be an organic fertilizer? Fresenius Environmental Bulletin, 29 (12A), 11273-11284.
• Bellitürk, K., Aslan, S., & Eker, M. (2013). Ekosistem mühendisleri diye adlandırılan toprak solucanlarından elde edilen vermikompostun bitkisel üretim açısından önemi. Hasad Tarım Dergisi, 29 (340), 84-87.
• Bellitürk, K., Görres, J.H., Turan, H.S., Göçmez, S., Bağdatlı, M.C., Eker, M., & Aslan, S. (2014). Zeytin bitki artıkları–ahır gübresi–kum karışımı ile yapılacak olan vermikompostun tarımda kullanılabilirliğinin araştırılması. NKUBAP.00.24.AR.13.15 Proje Raporu.
• Bellitürk, K., Kır, D., & Çelikadam, S. (2018). Toprak ıslahında organik maddenin önemi: Ziya Organik Tarım İşletmeleri A.Ş. Uzunköprü örneği. Uzunköprü Ticaret Borsası 2017 Yılı Faaliyet Raporu (ss. 39-45). Uzunköprü, Edirne.
• Bhattacharya, S.S., Iftikar, W., Sahariah, B., & Chattopadhyay, G. N. (2012). Vermicomposting converts fly ash to enrich soil fertility and sustain crop growth in red and lateritic soils. Resource Conservation Recycling, 65, 100-106.
• Daniel, O., & Anderson, J.M. (1992). Microbial biomass and activity in contrasting soil materials after passage through the gut of the earthworm Lumbricus rubellus Hoffmeister. Soil Biology and Biochemistry, 24, 465-470.
• Dominguez, J., & Edwards, C.A. (2011a). Relationships between composting and vermicomposting. İçinde C. A. Edwards, N. Q. Arancon ve R. Sherman (Ed.), Vermiculture Technology (Bölüm 2, s. 20). CRC Press.
• Dominguez, J., & Edwards, C.A. (2011b). Biology and ecology of earthworm species used for vermicomposting. İçinde C. A. Edwards, N. Q. Arancon ve R. Sherman (Ed.), Vermiculture Technology (ss. 27-40). CRC Press.
• Dominguez, J. ve Edwards, C. A. (2011c). The use of vermicomposts as soil amendments for production of field crops. İçinde Vermiculture Technology (ss. 11-25). Boca Raton: CRC Press.
• Düzgüneş, O., Kesici, T., Kavuncu, O., & Gürbüz, F. (1987). Araştırma ve deneme metotları (İstatistik Metodları II). Ankara: Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları.
• Edwards, C.A. (2004). Earthworm Ecology (2. Baskı). Boca Raton, FL: CRC Press.
• Gadde, B., Bonnet, S., Menke, C., & Garivait, S. (2000). Air pollutant emissions from rice straw open field burning in India, Thailand and the Philippines. Environmental Pollution, 157 (5), 1554-1558.
• Gürbüz, S.G. & Bellitürk, K. (2021). Determination of the nutritional status of agricultural lands in Tekirdağ Province Ergene District. İçinde Agricultural Researches Sourcebook (Bölüm 3, ss. 45-79). Ankara: IKSAD Yayınları.
• Kacar, B., & İnal, A. (2008). Bitki analizleri. Nobel Yayınları, Yayın No: 1241, ss. 171-212. Ankara.
• Kaviraj & Sharma, S. (2003). Municipal solid waste management through vermicomposting employing exotic and local species of earthworms. Bioresource Technology, 90, 169-173.
• Lange, M.G. (2005). A comparison analysis of vermicomposting strategies in food substrates with an emphasis on nutrient values and reproduction. Pioneer Undergraduate Research Fellowship (Danışmanlar: Dr. Christopher Baxter ve Dr. Ken Killian), ss. 1-15.
• Lowenfels, J. (2021). Besin maddeleriyle takım olmak: Organik bahçecilikte bitki besin maddelerinin etkin kullanımı. TÜBİTAK Popüler Bilim Kitapları. Ankara.
• Neuhauser, E.F., Kaplan, D.L., Malecki, M.R. & Hartenstein, R. (1980). Materials supportive of weight gain by the earthworm Eisenia in waste conservation system. Agricultural Wastes, 2, 43-60.
• Resmi Gazete. (2018). Tarımda kullanılan organik, mineral ve mikrobiyal kaynaklı gübrelere dair yönetmelik. 30341 Sayılı Resmi Gazete (23.02.2018). https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2018/02/20180223.htm
• Sağlam, M.T. (2012). Toprak ve suyun kimyasal analiz yöntemleri (5. Baskı). Namık Kemal Üniversitesi Yayın No: 2, ss. 1-184. Tekirdağ.
• Sinha, R.K., & Herat, S. (2009). The concept of sustainable agriculture: An issue of food safety and security for people, economic prosperity for the farmers and ecological security for the nations (Ortak yazarlar: D. Valani ve K. Chauhan). American-Eurasian Journal of Agricultural and Environmental Sciences, 5 (S), 1-55.
• Solmaz, Y., & Adiloğlu, A. (2017). Determination of nutritional status of walnut orchards by leaf analysis in Tekirdağ Region. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 14, 88-92.
• Taban, S. (2024). Hayvan gübresi ve tarım için önemi anahtar çalışma: Amasya örneği. https://acikders.ankara.edu.tr/pluginfile.php/111059/mod_resource/content/0/6.%20Hafta.pdf (Erişim tarihi: 05.08.2024).
• TSE (TS 9103). (1991c). Turba: Kül ve organik madde tayini. Türk Standartları Enstitüsü, 2 s.
• TSE (TS 9104). (1991a). Turba: pH tayini. Türk Standartları Enstitüsü, 2 s.
• TSE (TS 9106). (1991b). Turba: Elektrik öz iletkenliği ve tuz miktarının tayini. Türk Standartları Enstitüsü. Ankara.
• Venter, J. M. ve Reinecke, A. (1988). Sublethal ecotoxicological studies with the earthworm E. fetida (Lumbricidae). İçinde Earthworms in Waste and Environmental Management (ss. 337-354). The Hague: SPB Academic Publishing.
• Wen, B., Hu, X., Liu, Y., Wang, W., Feng, M., & Shan, X. (2004). The role of earthworms (Eisenia fetida) in influencing bioavailability of heavy metals in soils. Biology and Fertility of Soils, 40, 181-189.
• Zarcinas, B.A., Cartwright, B., & Spauncer, L.P. (1987). Nitric acid digestion and multielement analysis of plant material by inductively coupled plasma spectrometry. Communications in Soil Science and Plant Analysis, 18, 131-147.