Edebiyat ve Müziğin Kesişim Noktası: Literaturope

Year 2021, Issue: 24, 645 - 656, 01.11.2021

F. Zeynep Bilge

Abstract

Edebiyatla müziğin ortak yaratımı Literaturoper melez doğası gereği hem edebiyat hem müzik araştırmacılarının ilgisini çekmekte. Bu çalışma, söz konusu türün farklı besteciler, müzik gelenekleri ve dillerde verilmiş örnekleri üzerinden edebiyatın operaya nasıl entegre olduğu ve bu dönüşüm sırasında hangi değişikliklerin kaçınılmaz olduğu sorularına cevap aramaktadır. Daha önceden okurla buluşmuş edebiyat metinlerinin operaya uyarlanması sürecinde besteci ve librettistin kaynak metin hakkındaki yorumlarının operayı nasıl şekillendirdiği de çalışmanın ana konularındandır. Çalışma, farklı örnekler üzerinden edebiyatla müziğin kurduğu ortak dilin opera sahnesindeki yolculuğu hakkında fikir verirken bestecilerin müzikal kimlikleri ve dâhil oldukları gelenekleri de tartışmayı amaçlamaktadır. Bu süreçte bir tür çeviri edimi olarak yorumlanması gereken uyarlamada önemli rol oynayan türe ve erek kültür ile dile özgü norm ve uzlaşımlar da göz önüne alınmaktadır.

Keywords

Literaturoper, Uyarlama, Opera, Operada Edebiyat

References

• Auden, W.H. (1951). Some reflections on opera as a medium. Tempo, Summer, No. 20, ss. 6-10.
• Bailey, H. P. (1964). Hamlet in France: from Voltaire to Laforgue. Cenevre: Librairie Droz.
• Bennett, K. (2019). The musical power of Salome: Strauss translates Wilde. Translation matters, Vol. 1. No. 2, ss. 43-62.
• Bilge, F. Z. (2020). ‘A vos jeux, mes amis’: Ophelia finding her own voice in Ambroise Thomas' Hamlet. V. Kennedy ve M. Gadpaille (Ed.), Words, music and gender içinde (ss. 191-199). Newcastle upon Tyne: Cambridge Scholars Publishing.
• Carpenter, H. (1992) Benjamin Britten: a biography. Londra: Faber & Faber.
• Conrad, P. (1981). Romantic opera and literary form. Berkeley: University of California Press.
• Dumas, A. (2013). The lady of the camellias. L. Schillinger (Çev.). Londra: Penguin Books.
• Fisher, B. D. (2007). Opera classics library: Lucia di Lammermoor. Miami: Opera Journeys Publishing.
• Gogol, N. (2021). Burun. M. Yılmaz (Çev.). İstanbul: Can Yayınları.
• Hutcheon, L. (2013). A theory of adaptation. Londra: Routledge.
• Istel, E. (1914). Das libretto: wesen, aufbau und wirkung des opernbuchs. Berlin, Leipzig: Schuster & Loeffler.
• Melville, H. (1973). Billy Budd, sailor and other stories. H. Beaver (Ed.). Londra: Penguin Classics.
• Penner, N. (2020). Storytelling in opera and musical theater. Bloomington: Indiana University Press.
• Petersen, P. (1999). Der Terminus ‘Literaturoper’ - eine Begriffsbestimmung. Archiv für Musikwissenschaft, 56, 1, ss.52-77.
• Reed, P. (2011). A midsummer night’s dream: the music. B. Britten, G. Kahn (Ed.), Overture opera guides: a midsummer night’s dream içinde (ss. 23-40). Londra: Oneworld Classics.
• Robinson, P. (1988). A deconstructive postscript: reading libretti and misreading opera. A. Gross ve R. Parker (Ed.) Reading opera içinde (ss. 328-346). Princeton: Princeton University Press.
• Rosen, D. ve A. Porter. (1984). Verdi’s ‘Macbeth’: a sourcebook. Londra, New York: Cambridge Scholars Press.
• Rosmarin, L. (1999). When literature becomes opera. Amsterdam, Atlanta: Rodopi.
• Schmidgall, G. (1977). Literature as opera. New York: Oxford University Press.
• Scott, S. W. (2008). The bride of Lammermoor. Oxford: Oxford University Press.
• Seta, F.D. (2004). New currents in the libretto. S. L. Balthazar (Ed.), The Cambridge companion to Verdi içinde (ss. 69-87). Cambridge: Cambridge University Press.
• Seymour, C. (2004). The operas of Benjamin Britten: expression and evasion. Woodbridge: The Boydell Press.
• Shakespeare, W. (2003). A midsummer night’s dream. H. F. Brooks (Ed.). Londra: The Arden Shakespeare.
• Shakespeare, W. (1997). Hamlet. H. Jenkins (Ed.). Walton-on-Thames: The Arden Shakespeare.
• Shakespeare, W. (2004). Macbeth. K. Muir (Ed.). Londra: The Arden Shakespeare.
• Shakespeare, W. (1980). The tempest. F. Kermode. New York: The Arden Shakespeare
• Tumanov, A. N. (1993). Correspondence of literary text and musical phraseology in Shostakovich’s opera the nose and Gogol’s fantastic tale. The Russian review, Vol. 52, No. 3, ss. 397-414.
• Wilde, O. (1996). De profundis. Mineola: Dover Publications.
• Wilde, O. (1967). Salome. L. A. Douglas (Çev.). New York: Dover Publications.