SAMET AĞAOĞLU’NUN “AHMET SÂİ’NİN KORKUSU”* HİKÂYESİ ÜZERİNE BİR İÇERİK İNCELEMESİ

Year 2015, Volume: 2 Issue: 1, 127 - 139, 17.05.2015

Mustafa Dere

Abstract

Siyasî kimliği kadar edebiyatçılığı ile de tanınan Samet Ağaoğlu (1909-1982), pek çok türde -hatırat,

inceleme, gezi yazısı ve hikâye- kalem oynatmış ve başta hikâyeleri olmak üzere ortaya koyduğu eserlerle

Cumhuriyet Devri Türk Edebiyatı içerisinde adından söz ettirmiş önemli bir yazardır. Büyük Aile (1957)

kitabı içerisinde yer alan “Ahmet Sâi’nin Korkusu”, onun tipik karamsar hikâye anlayışını ortaya koyması

bakımından dikkate değer bir mahiyet arz etmektedir. “Ahmet Sâi’nin Korkusu” daha önce Öğretmen Gafur

(1953) adlı hikâye kitabında yayımlanan “Ahmet Sâi’nin Vicdan Azabı” başlıklı hikâyenin tamamlanmış

yahut genişletilmiş şeklidir. Söz konusu hikâye, hikâyenin aslî şahsı olan Ahmet Sâi’nin ölüm düşüncesi ve

ölüm korkusu etrafında gelişir. Yazar, burada kahramanının korkusunu ve karamsarlığını doğrudan ölüm

düşüncesi çerçevesinde sunmaya çalışır. Bu yönüyle Ahmet Sâi, ölümden korkan; fakat bununla birlikte

ölüm karşısında zaman içinde farklı tepkiler sergileyen bir insandır. Onun tepkileri, ölüm karşısında hususî

tavır ortaya koymuş ve bilinçaltında ölüm düşüncesini çözülmesi mümkün olmayan bir mesele hâline

getirmiş aleladenin dışında bir karakter görüntüsü çizmektedir.

İncelemede, Samet Ağaoğlu’nun karamsar ve kötümser yaklaşımı merkeze alınarak Ahmet Sâi ve onun

hikâyenin kurgusu içerisinde ölüm düşüncesine yaklaşımı, ölümü algılayışı değerlendirilmeye çalışılacaktır.

İncelemenin bütününde, Ahmet Sâi’nin tepkilerini belli bir zaman dilimi içerisindeki değişimi noktasında

yorumlamak adına olay örgüsünün ilerleyişi takip edilecektir. Ayrıca verilen örnekleri somutlaştırmak

amacıyla sık sık hikâyeden alıntılar sunulacaktır.

Keywords

Samet Ağaoğlu, Ahmet Sâi’nin Korkusu, Ölüm, Karamsarlık

References

• Ağaoğlu, Samet, Bütün Öyküleri, Yapı Kredi Yay., İstanbul 2013.
• Aslan, Cumhur, “Ürkek Bir Realist, Hayalperest Bir İdealist: Samet Ağaoğlu”, Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, S. 9, Güz (2008), s. 53-73.
• Çandır, Muzaffer, Manisa Milletvekili-Yazar Samet Ağaoğlu Hayatı-Sanatı-Eserleri, Manisa İl Özel İdaresi Yay., Manisa 2013.
• Devellioğlu, Ferit, Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat, Aydın Kitabevi, Ankara 2006.
• Enginün, İnci, Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı, Dergâh Yay., İstanbul 2007.
• Günyol, Vedat, Dile Gelseler, Çan Yay., İstanbul 1966.
• Örgen, Ertan, Samet Ağaoğlu (Hayatı, Hikâyeleri ve Hatıraları Üzerinde Bir Araştırma), Millî Eğitim Bakanlığı Yay., Ankara 2009.
• Solok, Cevdet Kudret, Türk Edebiyatında Hikâye ve Roman III, Dünya Yay., İstanbul 2004.
• Tarhan, Cemile, Edebiyat-Siyaset Bağlamında Samet Ağaoğlu ve Samet Ağaoğlu’nun Eserleri, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Edirne 2008.
• Tekin, Mehmet, Roman Sanatı (Romanın Unsurları) I, Ötüken Neşriyat, İstanbul 2004.
• Yıldırım, Tahsin, Edebiyatımızda Müstear İsimler, Selis Yay., İstanbul 2006.