Çarlık Rusyası’nda Yahudi Siyaseti ve Pogrom Hareketleri

Year 2019, Volume: 6 Issue: 1, 78 - 96, 10.06.2019

Burcu Özdemir

https://doi.org/10.16985/mtad.571858

Abstract

Yahudi karşıtlığı söz konusu olduğunda Avrupa ülkeleri ilk akla gelenlerdir. Çünkü ilk getto Avrupa’da

teşkil edilmiş ve Yahudilere yönelik ilk toplu kıyım ve sürgünler burada meydana gelmiştir. Bununla

birlikte XVIII. yy’ın ikinci yarısında, Polonya’nın paylaşımından sonra çok sayıda Yahudi’nin sınırlarına

dâhil olduğu Rusya’da da yoğun bir Yahudi karşıtı siyaset mevcuttu. Nitekim en büyük Yahudi gettolarından

biri, “Pale yerleşimi” adıyla Çarlık Rusyası’nda bulunuyordu. Öyle ki, XX. yy’ın sonlarında Rusya’daki 5

milyon Yahudi, Pale yerleşiminde ikamet ediyordu. Rusya, bilhassa XIX. yy sonlarından itibaren Yahudilere

yönelik çok sayıda şiddet olaylarına tanık olmuştu. Rusya’daki ilk pogrom, 1113 yılında Kiev’de meydana

geldi. Yahudilere yönelik şiddet olaylarında kilit hadise, Çar II. Aleksandr’ın suikast sonucu öldürülmesi

oldu. Bu olaydan kısa süre sonra, pogromlar tüm imparatorlukta bir dalga halinde yayıldı. Pogromlar, çok

sayıda Yahudi’nin ülkeden göç etmesine neden oldu. Bu çalışmada Çarlık yönetiminin Yahudilere yönelik

politikaları hakkında ana hatlarıyla bilgi verilmiş, ardından Çarlık Rusyası’nda yaşanan pogrom hadiseleri

ele alınmış ve bu hadiselerin hangi gerekçelerle meydana geldiği açıklanmaya çalışılmıştır.

Keywords

Yahudiler, pogrom, Çarlık Rusyası, Yahudi inançları ve ideolojisi

Jewish Politics in the Russian Empire and the Pogroms

Abstract

When it comes to historic anti-Jewish incidents, the European countries, in which the first ghetto is

formed, in which the mass murder and deportations of Jews were experienced, are the first thing that comes

to our mind. Also, in Russia, where many Jews emigrated as a result of the division of Poland’s territory in

the second half of the XVIII century, there was hostility against Jews. Indeed, the ‘The Pale of Settlement’ in

Imperial Russia was one of the largest Jewish ghettos. At the end of the 20th century, the 5 million Jews in the

Russian Empire lived in the Pale of Settlement. There were several violent attacks against Jews in Russia in

the late 19th century. The first pogrom in Russian history occured in Kiev in 1113. The assassination of Tsar

Alexander II became a major turning point in anti-Jewish events. Shortly after the assassination a wave of

pogroms spread throughout the Russian Empire. As a result of the constant pogroms, many Jews emigrated

from the Russia Empire. This paper will describe the Russian government policy toward Jews, then will

discuss the pogroms in Imperial Russia and why did pogroms happen?

Keywords

Jews, pogroms, Russian Empire, Jewish beliefs and ideology

References

• Acar, Kezban, Rusya Tarihi, Nobel Yayınları, İstanbul 2004.
• Aronson, Michael, “The Attitudes of Russian Officials in the 1880s Toward Jewish Assimilation and Emigration”, Slavic Review, 34/1, (1975), s. 1-18.
• Ateş, Sevim, “Venedik Gettosu: Dünyadaki İlk Getto Yerleşmesinin Mimari Kurgusu”, Anadolu Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi, 11/1, (2010), s. 59-79.
• Avrutin, Eugene M., “Pogroms in Russian History”, Kritika: Explorations in Russian and Eurasian History, 14/3, (2013), s. 585-598.
• Aydın, Mahir, “Rus Kaynakların Işığında Slavseverlik ve Politik İz Düşümü Panslavizm”, Vakanüvis, 3/2, (2018), s. 51-83.
• Balpınar, Zafer, “Yahudi Milliyetçiliğinin Güç Kullanımı Üzerinden İsrail’in Güvenlik Anlayışına Olan Etkisi”, Akademik Orta Doğu, 7/1, (2012), s. 79-101.
• Baysan, Gül “Dreyfus Davası: Gerçek ve Adalet Savaşçısı Zola”, Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 19/1, (2002), s. 181-195.
• Ben-Sasson, H. H., A History of the Jewish People, Harvard University Press, Cambridge 1976.
• Brenner, Michael, Kısa Yahudi Tarihi, çev. Sevinç Altınçekiç, Alfa Yayınları, İstanbul 2011.
• Cassedy, Steven, “Russian-Jewish Intellectuals Confront the Pogroms of 1881: The Example of Razsvet”, The Jewish Quarterly Review, 84/2-3, (1993), s. 129-152.
• Deuthsch, Nathaniel, The Jewish Dark Continent, Harvard University Press, Cambridge 2011.
• Dubnow, S. M., History of the Jews in Russia and Poland — Volume I: From the Beginning Until the Death of Alexander I (1825), Varda Books, İllinois 2001.