H. 431-590 yılları arasında İran’da hüküm süren Selçukluların tasarrufu altındaki topraklarda hatırı sayılır sayıda şair ve yazar yaşamıştır. Bu makalede Selçuklu sultanları, vezirleri ve o dönemde yaşayan devlet ricali incelenmiştir. Bu kişilerden her birinin Fars Edebiyatını ne ölçüde himaye ettiği gösterilmeye çalışılmıştır. Ondan sonraki merhalede, o dönemde edebiyatı himaye eden şahıslar; şahlar, vezirler, şehir hâkimleri, divan çalışanları, rütbeliler ve emirler olarak altı gruba ayrılmıştır. Bu gruplandırmanın sebebi, her sınıfın Fars Edebiyatını ne ölçüde himaye ettiğini tespit etmeye çalışmaktır. Makalede şu neticeye varılmıştır: Selçuklular birkaç istisnai durum dışında Fars Edebiyatını himaye etmeye çok ilgi göstermemiştir. Bu dönemde gerçekleşen müspet olaylardan birisi edebiyatı bir ölçüye kadar himaye eden mahallî hâkimler adlı yeni bir sınıfın ortaya çıkması, Şîa ve İsmâiliyye gruplarının güçlenmesidir. Bu yeni güç merkezleri hem kendi güçlerini muhafaza etmiş hem de kültürel meseleleri desteklemiştir. Bu dönemde hâkim olan hanedan Türk olmasına rağmen Fars Edebiyatına ilgisiz kalınmamış, ancak şairlere acımasız davranan kişiler daha çok saraylarda yaşayan İranlılar’dır.
A considerable number of poets and authors lived on the lands governed by the Seljuks between AH. 431-590 in Iran. In this essay the Seljuk sultans, viziers and statesmen living in the period have been investigated and it has been tried to reveal the extent of the patronage provided by each of these persons. In the following stage the people who safeguarded the literature in that period were classified into six groups, namely, shahs, viziers, city governors, divan personnel, the ranked, and military chiefs. The reason for this classification is the yearning for determining the extent of the patronage that each layer provided for the Persian literature. The conclusion reached in the essay is this; the Seljuks did not show much interest in protecting the Persian literature. One of the positive events taking place in this period is the appearance of a new layer of people called local governors that patronized the literature to a certain extent and the possession of power and authority by the Shia and Ismaili groups. These new power focuses continued to keep their powers and also supported cultural issues. The dominating dynasty members were from Turks,
but they weren’t indifferent to the Persian literature. At that time the rulers who did not show mercy to poets were rather Iranian padishahs.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Journal Section | Makaleler |
Translators |
Çetin Kaska This is me |
Publication Date | December 18, 2020 |
Published in Issue | Year 2020 Volume: 7 Issue: 2 |
MUJOT publishes scientific studies such as research articles, review articles; historiographic studies, archival and monographic source publications, scholarly translation and transcriptions, bibliography and chronologies, book and thesis reviews, interviews and obituary studies along with announcements about related subjects about Turkic World particularly in the fields of language, culture, literature, history, folklore, geography and art.