Türkiye’de ve Dünyada Organize Türev Piyasaların Gelişimi

Year 2011, Issue: 51, 63 - 80, 01.07.2011

Ersan Ersoy

Abstract

Finansal piyasalardaki belirsizliklerin ve fiyat dalgalanmalarının artmasıyla birlikte riskten korunma ihtiyacının artması, ayrıca spekülatörlerin yüksek kaldıraç etkisinden ve ortaya çıkan yeni fırsatlardan faydalanmak istemesi türev piyasaların islem hacmini çok yüksek düzeylere ulastırmıstır. Bu çalısmanın amacı, hem global olarak organize türev piyasaların gelisimini, hem de Türkiye’deki organize türev piyasaların global organize türev piyasalar içerisindeki yerini ve gelisimini incelemektir. Türkiye’de türev piyasaların gelisimine engel olan en önemli faktörler, yasanan ekonomik ve siyasi istikrarsızlık ve yüksek enflasyon olmustur. VOB’un kurulması, ulusal ve uluslararası düzeyde ortaya çıkan risklerden korunma imkanı ve yeni yatırım fırsatları sunmustur. VOB kısa bir geçmise sahip olmasına rağmen hızlı bir büyüme göstermistir. VOB’da islem gören vadeli islem sözlesmelerinin toplam islem miktarından aldıkları pay dikkate alınarak bir değerlendirme yapıldığında, Türkiye’de faiz oranına kıyasla döviz kuru riskine karsı daha fazla risk algılamasının olduğu söylenebilir. VOB Türkiye’de firmalar tarafından yeterince tanınmamakta ve vadeli islem sözlesmelerinin riskten korunmak amacıyla nasıl kullanılacağı yeterince bilinmemektedir. Opsiyon sözlesmelerinin isleme açılması ve lisanslı depoculuk faaliyetlerinin baslaması VOB’un gelisimine olumlu katkıda bulunacaktır.

Keywords

Vadeli İslem Piyasaları, VOB

Development of Organized Derivatives Markets in Turkey and in the World

Abstract

As a result of increase in uncertainties and price fluctuations in the financial markets, increase in the need of hedging, and the speculators’ demand to benefit from high leverage effect and new opportunities have raised trading volume of derivatives markets to very high levels. The aim of this study is to examine both the development of derivatives exchanges globally and the place and the development of derivatives exchanges in Turkey in organized derivatives exchange in the world. The most significant factors preventing the development of derivatives exchanges in Turkey have been economic and political instability, and high inflation. The foundation of TurkDEX has enabled hedging opportunities for risks appearing nationally and internationally, and new investment opportunities. Although TurkDEX does not have a long historical background, it has shown a rapid growth. When an assessment is made considering the share that each futures contract receives from trading volume, it can be said that there is a higher risk perception against foreign exchange risk in comparison to interest rates risks in Turkey. TurkDEX is not known enough by the firms in Turkey, and how futures contracts can be used in hedging is not known sufficiently. Starting trading of options and launching licensed warehousing activities will make positive contribution to the development of TurkDEX.

Keywords

Futures Markets, TurkDEX