Muhasebe Denetiminde Kontrol Riskinin Hesaplanması Ve Türkiye Uygulamaları

Year 2022, Issue: 96, 85 - 96, 24.10.2022

Aynur Işık

https://doi.org/10.25095/mufad.1143296

Abstract

Türkiye’de işletmelerin muhasebe denetiminde, dünyada uygulanan standartlara erişmesi ve denetim
kalitesinin artırılması Kamu Gözetim ve Denetim Kurulu tarafından yayınlanan Bağımsız Denetim
Standartlarının uygulanması ile mümkün olmaktadır. Bağımsız Denetim Standartlarının sağlıklı bir şekilde
yürütülmesi ve güvenilir sonuçlar elde edilmesi işletmelerin kontrol riskinin tespiti ile yakından ilgilidir. Bu
nedenle denetim işlemlerinde işletmelerin öncelikle kontrol riskinin hesaplanması, denetçinin işini
kolaylaştırmaktadır. Kontrol riski hesaplamaları, işletmelerdeki mevcut kontrol sisteminin varlığı ve bu sistemin
etkin olarak işletilip işletilmediğinin Uluslararası Denetim Standartlarına uygun olarak araştırılmasını
kapsamaktadır. Bu çalışmada literatür taraması ile kontrol riski kavramı ve kontrol risk düzeyinin denetim
açısından önemi açıklanmış, Uluslararası denetim standartları paralelindeki Türkiye bağımsız Denetim
Standartları referans alınarak kontrol riski tespiti için yapılması gereken sorgulamalardan bahsedilmiştir.

Keywords

İç kontrol, kontrol riski, denetim riski, iç denetim

References

• Airout, Rana M. (2022), “Control Environment Effectiveness: The Influence Of Control Systems On The External Audit Procedures Quality”, Academy of Accounting and Financial Studies Journal, 26(2), pp.1-19.
• Akgül, Zehra Esma (2016), “İşletmelerdeki İç Kontrol Sisteminin ve İç Denetim Fonksiyonunun Bağımsız Denetimdeki Yeri”, Muhasebe ve Denetim Dünyası, S.1, Nisan-Haziran, ss.67-82.
• BDS 240 Finansal Tabloların Bağımsız Denetiminde Bağımsız Denetçinin Hileye İlişkin Sorumlulukları, 10 Aralık 2013 tarihli 28847 sayılı Resmi Gazete
• BDS 300 Finansal Tabloların Bağımsız Denetiminin Planlanması, 30 Aralık 2013 tarihli 28867 sayılı Resmi Gazete
• BDS 315 “Önemli Yanlışlık” Risklerinin Belirlenmesi ve Değerlendirilmesi, 13 Aralık 2017 tarihli 30269 sayılı Resmi Gazete
• BDS 330 Bağımsız Denetçinin Değerlendirilmiş Risklere Karşı Yapacağı İşler, 24 Aralık 2013 tarihli 28861 sayılı Resmi Gazete
• Bozkurt, Nejat (2012), Muhasebe Denetimi, 6.b., Alfa Yayınları, İstanbul.
• Çömlekçi, Ferruh (2004), Muhasebe Denetimi ve Mali Analiz, Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayınları, Eskişehir.
• Gürbüz, Hasan (1995), Muhasebe Denetimi, 4.b., Bilim Teknik Yayınevi, Eskişehir.
• How to Assess Inherent Risk in an Audit, http://www.dummies.com/how-to/content/how-to-assess-inherent-risk-in-an-audit.html(23.07.2016).
• International Standard on Auditing (ISA) 400 Risk Assessments and Internal Control, https://nanopdf.com/download/risk-assessments-and-internal-control_pdf (30.06.2016)
• SAS 300 Accounting and Internal Control Systems and Audit Risk Assessments, March 1995, https://silo.tips/download/300-accounting-and-internal-control-systems-and-audit-risk-assessments (30.06.2016).
• Strateji Geliştirme Daire Başkanlığı (2014), İç Kontrol ve Risk Yönetimi Uygulama Rehberi (Süreç ve Risk Çalışmaları), Yalova, www.yalova.edu.tr (10.11.2016).
• Türkiye İç Denetim Enstitüsü Yayınları (2013), İç Kontrol- Bütünleşik Çerçeve Dış Finansal Raporlama Üzerinde İç Kontrol: Bir Yaklaşımlar ve Örnekler Özeti, İstanbul.
• Ulaştırma Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı (2014), İş akış şeması çizim standartları, https://docplayer.biz.tr/1222974-Udh-is-akis-semasi-cizim-standartlari-is-akis-semasi-cizim-standartlari.html (10.11.2016). Umarusman, Nurullah ve Seldüz Hakan (2018), “İç Kontrol Kapsamındaki Risk Değerlendirmesinde Bulanık Çıkarım Sistemlerinin Kullanımı: Örnek Bir Çalışma”, Sosyal Araştırmalar ve Davranış Bilimleri Dergisi, 4(6), ss. 85-116.
• UYAR, Süleyman ( 2010), “UFRS Uygulamalarında İç Kontrol Sisteminin Etkisi ve Önemi”, Alanya İşletme Fakültesi Dergisi 2/2 (2010), ss. 37-60.