MÜSLÜMAN KADININ SESİ: İSLÂMCI ROMANLARIN KADIN YAZAR VE ANLATICILARI

Yıl 2016, Cilt: 13 Sayı: 49, 295 - 313, 15.12.2016

Nesrin Aydın Satar"

Öz

Türkiye’nin 1970-1990 yılları arasında yaşadığı başta siyasi olmak üzere, sosyolojik, demografik, ekonomik ve küresel değişmelerin etkisiyle şehirli bir dini-muhafazakâr kesim doğmuştur. Toplumda bir şekilde görünür hale gelen bu kesim için yeni bir kimlik arayışı söz konusu olmuş ve ilgili kesim kolektif bir kimlik etrafında bütünleşmiştir. İslâmcı kesimin yeni kimlik anlayışına uygun görüşlerini ve bir misyon haline getirdiği İslâmileştirme politikalarını romanlar üzerinden okumak ve analiz etmek mümkündür. Bu çalışmada, 1970 ve 1980 yılları içerisinde Müslüman kadın yazarlar tarafından kaleme alınan iki İslâmcı roman ve bu romanların kadın kahramanları ele alınarak, bahsedilen değişimler kadın romanları temelinde incelenmiştir. Dahası ilgili romanların kadın kahramanlarına sosyo-politik ve sosyo-kültürel konjonktür gereği yüklenen sorumluluklara değinilmiştir. Böylece dönemin toplumsal ve siyasi dönüşümlerinin edebiyattaki kaçınılmaz etkisinin İslâmcı kadın edebiyatçıların “prototip” romanlarını nasıl oluşturduğu anlatılmıştır.

Anahtar Kelimeler

İslâmcı roman, kadın anlatıcı, Müslüman, kimlik, kadın edebiyatı, prototip

Kaynakça

• ÇAYIR, K. (2008). Türkiye’de İslâmcılık ve İslâmi Edebiyat: Toplu Hidayet Söyleminden Yeni mBireysel Müslümanlıklara. İstanbul: Bilgi Üniversitesi.
• DELLALOĞLU, Besim F. (2012). Modernleşmenin Zihniyet Dünyası: Bir Tanpınar Fetişizmi. İstanbul: Ufuk Yayınları.
• DEMİRALP, O. (2000). Aydaki Adam. Kitap-lık, 40, 92-98.
• DÖNMEZ, N. (2009). İslâmi Popüler Romanlarda Müslüman Kimliğinin Değişimi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, 19 Mayıs Üniversitesi, Samsun. 14 Ağustos 2016 tarihinde erişildi https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=7d53ed97e31a8bd3e031db4041bf44dba2706d4001c9840bdc0a42fc75d11d877028e8875bea813e
• GÖLE, N. (2013). İslâm’ın Yeni Kamusal Yüzleri: Bir Atölye Çalışması. İstanbul: Metis Yayınları.
• GÜNDÜZ, T. (1998). Türkiye’de Cumhuriyet Dönemi Din Eğitimi ve Öğretimi Kronolojisi. Uludağ Ü. İlahiyat Fakültesi Dergisi 7, 543-557.
• JAHN, M. (2012). Anlatıbilim. B. Dervişcemaloğlu (Çev.). İstanbul: Dergâh Yay.
• KÖSE, E. (2014). Sessizliği Söylemek: Dindar Kadın Edebiyatı, Cinsiyet ve Beden. İstanbul: İletişim Yayınları.
• MARDİN, Ş. (1991). Türkiye’de Din ve Siyaset. İstanbul: İletişim Yayınları.
• MUSLU, H. (2011). Changing Representations of Islamist Women in the Islamic Novels After 1980s. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi, İstanbul. 14 Ağustos 2016’da erişildi: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=7d53ed97e31a8bd3aa6864b0e7704416bd88877cface4da8e27bd1ddd0d64790fd70cffc82062692
• ŞENLER, Ş. Y. (2013). Huzur Sokağı. İstanbul: Timaş Yayınları.
• TOSUN, N. (2004). Siyasi Partilerin Kültür Sanat Programları ve İcraatları. Hece 90-91-92, 570-577.
• TURHAL, Ş. K. (1989). Müslüman Kadının Adı Var. İstanbul: Seha Neşriyat.
• YILMAZ, V. E. (2000). Bir Kimlik Oluşturma Aracı Olarak İslâmi Popüler Romanlar. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi, Ankara. 14 Ağustos 2016’da erişildi: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=7d53ed97e31a8bd341f3c448e74a6de9d1d43441b86fcecd51f2c66cd4bb152ee5d1e946a020f196