NİYAZİ BERKES: TEOKRASİ ve LAİKLİK

Year 2010, Volume: 6 Issue: 24, 275 - 282, 15.06.2010

Ahmet Kızılkaya

Abstract

Avrupa’da görülen feodal toplum yapısından farklı bir özellik ve gelişme gösteren ve ne feodalizm ne de teokrasi olan Osmanlı sistemi yeni şartlara göre evrim yoluna giremeyip tıkanıp kalmıştır. Osmanlı’nın geleneksel yapısının gözden geçirilmesi ihtiyacını doğuran bu tıkanıklık, aynı zamanda laikleşme sürecinin de başlangıcını oluşturmuştur. Berkes, bu laikleşme sürecini, kilise ve devlet birimlerinin ayrı kurumlar şeklinde geliştikleri Batı modelindeki tarihsel gelişiminden farklı olarak, özellikle hukuk ve eğitim alanlarında kendini açığa vuran ve İslam ülkelerine özgü gelişimi içinde incelemeye çalışmıştır. Berkes, laiklik sürecinin Türkiye’deki gelişmesinin bu sui generis niteliğinin anlaşılması gerektiğini belirtmekte ve Cumhuriyetin, Osmanlı‐Türk siyasal ve toplumsal gelişmesinin zorunlu bir sonucu olduğunu ifade etmektedir

Keywords

Niyazi Berkes, Teokrasi Ve Laiklik, Laiklik, Çağdaşlaşma, Batılılaşma, Yenilikçi, Statükocu

References

• Niyazi Berkes, Teokrasi ve Laiklik, İstanbul: Adam Yayınları, 1984.