TÜRK DEVRİMİ, DEVLET ve KÜLTÜR

Yıl 2007, Cilt: 3 Sayı: 12, 11 - 28, 15.03.2007

Yılmaz Çolak

Öz

Bu çalışmada, 21. yüzyılın ilk yıllarında Türkiye’de halen derinden hissedilen “kültür savaşlarının” yolaçtığı siyasal kutuplaşmanın anlaşılmasında önemli bir yere sahip olan, Türk Devriminin oluşturmaya çalıştığı kültür anlayışı ve onun si¬yasal sonuçları incelenmektedir. Burada, resmi kültür formatının, yaşayan ve geleneksel olandan ziyade “modern” ve “medeni” olmayı önceleyen yeni bir (modern ve laik) hayat tarzını gösterdiği ve bunu toplumda var olan hayat tarzları arasında katı bir hiyerarşi kurarak gerçekleştirdiği tartışılacaktır. Tartışma, Fransız devrimci geleneği temel alınarak sürdürülecektir. Bu bağlamda, siyasal anlamda modernite projesine içkin olan kültür kavramı devlet, milliyetçilik, kamusal alan ve vatandaşlık kavramları etrafında analiz edilecek ve günümüz vatandaşlık tartışmalarına olan etkisi ele alınacaktır.

Anahtar Kelimeler

Kültür, devrim, milliyetçilik, medeniyet, vatandaşlık, Türk kimliği

Kaynakça

• Afetinan, Afet. (1959). Atatürk Hakkında Hatıra ve Belgeler, Ankara: T. İş Bankası Yay.
• ______ (1969). M. Kemal Atatürk’ten Yazdıklarım, Ankara: Altınok Matbaası.
• Atatürkçülük (1983) (Birinci Kitap), Ankara: Genelkurmay Basımevi.
• Berkes, Niyazi (1964). The Development of Secularism in Turkey, Montreal: McGill Uni-versity Press.
• Brubaker, Roger (1990). "Immigration, Citizenship, and the Nation-State in France and Germany: A Comparative Historical Analysis,” International Sociology 5/4.
• Chattarjee, Partha (1992). Nationalist Thought and the Colonial World, Minneapolis: University of Minnesota Press.
• Çetinkaya, Z. 1994. “Ne Mutlu’ya Kimlik Aranıyor,” Pazar Postası, Haftalık Gazete.
• Elias, Norbert (1978). History of Manners, The Civilizing Process: Vol. I, New York: Pantheon Books.
• Gellner, Ernest (1987). Culture, Identity and Politics, Londra ve New York: Cambridge Uni. Press.
• Gökalp, Ziya (1975). Türkçülüğün Esasları, İstanbul: İnkılap.
• Hanioğlu, Şükrü (1983). “Batıcılık,” Tanzimat Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, İstanbul: İletişim.
• Hann, Chris (1995). “Subverting Strong States: The Dialectics of Social Engineering in Hungary and Turkey,” Deadalus, 124/2.
• İçduygu, A. & Y. Çolak & N. Soyarık (1999). “What is the Matter with Citizenship? A Case of Turkey,” Middle Eastern Studies 53/4.
• Karal, E. Z. (1946). “Atatürk’ün Siyaset Üzerine Düşünceleri,” Atatürk Hakkında Konferanslar içinde, Ankara: TTK.
• Keyder, Ç. (1993). “The Dilemma of Cultural Identity on the Margin of Europe,” Review, XVI.
• Kymlicka, W. & W. Norman (1994). “Return of the Citizen: A Survey of Recent Work on Citizenship Theory,” Ethics 104 (January): 352-81.
• Levi, A. (1993). Türkiye Cumhuriyeti’nde Yahudiler, İstanbul: İletişim Yay.
• Mason, A. (1999). “Political Community, Liberal-Nationalism, and the Ethics of Assimilation,” Ethics, 109 (January): 261-304.
• Parekh, B. (1995). “Etnocentricity of the Nationalist Discurse,” Nations and Nationalism 1/1: 25-52.
• Ranciére, J. (1995). “Politics, Identification, and Subjectivization”, The Identity in Question içinde (John Rajchman) (New York and London: Routledge).
• Safa, P. (1993). Türk İnkılabına Bakışlar, İstanbul: Ötüken Yay.
• Schmitt, C. (1986). Political Romanticism, çev. Guy Oakes, Cambridge, MA: MIT Press.
• Tilly, C. (1996). “The State of Nationalism,” Critical Review, 10/2.
• ______ (1996). “Citizenship, Identity and Social History,” Charles Tilly (der) içinde, Citizenship, Identity and Social History, Cambridge & New York: The Press Syndicate: 1-17.
• Tunaya, T. Z. (1960). Türkiye’nin Siyasi Hayatında Batılılaşma Hareketleri, İstanbul: Yedigün Matbaası.
• Üstel, F. (1996). “Cumhuriyet’ten Bu Yana Yurttaş Profili,” Yeni Yüzyıl, 24 Nisan.
• Yalman, N. (1973). “Some Observations on Secularism in Islam: The Cultural Revolution in Turkey,” Deadalus, s. 139-168.